1 «Padres y hermanos míos, escuchen ahora lo que tengo que decir en mi defensa.»
2 Al oír que les hablaba en lengua aramea, todos guardaron silencio. Pablo siguió diciendo:
3 «Yo soy judío. Nací en Tarso de Cilicia, pero me criaron en esta ciudad, donde Gamaliel me instruyó con total apego a la ley de nuestros antepasados. El celo por Dios que ustedes sienten hoy, también lo sentí yo,
4 pues perseguí a muerte a los de este Camino. Yo aprehendía y llevaba a las cárceles a hombres y mujeres;
5 el sumo sacerdote y todos los ancianos me dieron cartas para apresar a los hermanos; ellos son testigos de que fui a Damasco para aprehender a los creyentes que estuvieran allí, y llevarlos a Jerusalén para castigarlos.
Pablo relata su conversión
(Hch 9.1-19Hch 26.12-18)
6 »Pero sucedió que en el camino, ya cerca de Damasco y como a mediodía, de repente me rodeó una intensa luz del cielo.
7 Caí al suelo, y entonces oí una voz que me decía: “Saulo, Saulo, ¿por qué me persigues?”
8 Yo respondí: “¿Quién eres, Señor?” Y la voz me contestó: “Yo soy Jesús de Nazaret, a quien tú persigues.”
9 Los que me acompañaban vieron la luz, y se espantaron; pero no escucharon la voz del que me hablaba.
10 Entonces dije: “Señor, ¿qué debo hacer?” Y el Señor me dijo: “Levántate, y ve a Damasco; allí se te dirá todo lo que se ha determinado que hagas.”
11 Como yo no podía ver por causa de esa luz tan potente, los que me acompañaban me llevaron de la mano, y así llegué a Damasco.
12 »Allí vivía Ananías, un hombre piadoso y apegado a la ley, de quien todos los judíos que allí vivían hablaban bien.
13 Ananías vino, se me acercó y me dijo: “Hermano Saulo, ¡recibe la vista!” Y en ese mismo instante recobré la vista y pude verlo.
14 Y él me dijo: “El Dios de nuestros padres te ha escogido para que conozcas su voluntad, y veas al Justo y escuches de sus propios labios su palabra,
15 pues tú serás su testigo ante todo el mundo de esto que has visto y oído.
16 ¿Qué esperas, entonces? ¡Levántate y bautízate, e invoca su nombre, para que quedes limpio de tus pecados!”
Pablo es enviado a los no judíos
17 »Cuando volví a Jerusalén, mientras oraba yo en el templo, entré en éxtasis.
18 Vi entonces al Señor, y escuché que me decía: “Date prisa, y sal pronto de Jerusalén, porque no van a creer lo que les digas de mí.”
19 Yo le respondí: “Señor, ellos saben que yo andaba por todas las sinagogas encarcelando y azotando a los que creían en ti.
20 Cuando corría la sangre de Esteban, tu testigo, yo estaba allí, aprobando su muerte con mi presencia y cuidando la ropa de quienes lo mataron.”
21 Pero el Señor me dijo: “Anda, que voy a enviarte lejos, a los que no son judíos.”»
Pablo en manos del tribuno
22 Hasta aquí lo escucharon. Entonces alzaron la voz y gritaron: «¡Mátalo! ¡Bórralo de este mundo! ¡Gente así no merece vivir!»
23 Y se rasgaban la ropa y lanzaban polvo al aire, y no dejaban de gritar.
24 Entonces el tribuno mandó que llevaran a Pablo a la fortaleza, con órdenes de que lo interrogaran y lo azotaran para saber por qué protestaban contra él.
25 Cuando lo estaban atando con correas, Pablo le preguntó al centurión allí presente: «¿Acaso está permitido azotar a un ciudadano romano sin que antes se le juzgue?»
26 Cuando el centurión oyó esto, fue con el tribuno y le dijo: «¿Y ahora qué vas a hacer? ¡Este hombre es ciudadano romano!»
27 Fue entonces el tribuno y le preguntó: «Dime, ¿en verdad eres ciudadano romano?» Y como Pablo respondió que sí,
28 el tribuno se jactó: «¡A mí me costó mucho dinero adquirir la ciudadanía!» Pero Pablo le respondió: «Yo soy romano de nacimiento.»
29 Al saber que Pablo era ciudadano romano, los que iban a interrogarlo se apartaron de él, y el tribuno hizo lo mismo, pues tuvo miedo de haber ordenado que lo interrogaran.
Pablo ante el concilio
30 Al día siguiente, el tribuno quiso saber por qué realmente lo acusaban los judíos, así que ordenó que le quitaran las cadenas, y también que se presentaran los principales sacerdotes y el concilio. Luego sacó a Pablo, y lo hizo comparecer ante ellos.
1 —Quip elaylhojo elyalhinga najan elyapmayc. Pac opeyvescasiclha quilhvoc amyaa.
2 Lhama alhta apquillinga actemaclha hebreo appayvam. Apquilvanmamquic alhta mocjam. Aptomjac alhta Pablo apquilanya:
3 —Coo nac judío. Tingma Tarso coo sictiyaycamlha yoclhilhma Cilicia. Acvaningvaac coo tingma Jerusalén. Singillhicmoscama Gamaliel alhta seltimnascaoc vaycajac. Acyiplovcasquic mataa actemaclha singanamaclha ingilyapmayc nano. Acvascapquic alhta mataa sicyiplomo Dios Ingyapam acno quellhip lha quilhvo nac jay. 4 Sicminlhinaycam alhta coo lha enlhit melyasquiyam tasic amyaa. Alnapquic alhta najan. Alpilhquitquic alhta enlhitaoc najan quilvanaa, yoyam olhatmoc singilpilhtetomaclha. 5 Apquilyasamcoc mocjam apquimja apmamyi sacerdote najan apquilyimtalhnamo actemaclha selmescama alhta vaycajac. Acsaclhec alhta mataa vaycajac, yoyam olmesic innaymacoc judíos tingma Damasco. Acmiyaclhec alhta coo maa silquitama enlhit melyasquiyam tasic amyaa. Altamjoc alhta onalantac tingma Jerusalén, yoyam colhic alyicpilhquitamco —alhta aptomjac Pablo.
Apquiltimnaycam Pablo actemaclha apyanmonquiscama apvalhoc
(Hch 9.1-19Hch 26.12-18)
6 “Lhama alhta sicmiyaclho amay, yoyam ovoclhojo tingma Damasco. Ingyitsicso acnim alhta intomjac. Pilapcasquic alhta actepa ayitsayolhma acvanyam ayinyema netin. Inquilsasquic alhta olhma neyava. 7 Alpolintac alhta coo nalhpop. Yejemoc alhta siclinga lhama appayvam: “Saulo, Saulo, ¿soctomja seyamasamcaa nac?” —alhta intomjac amyaa siyanyalhco. 8 Ayatingmavoc alhta coo: “Visqui, ¿soc lhip enlhit qui?” Aptomjac alhta seyanya: “Coo nac Jesús co Nazaret aptomja lhip seyamascam” —alhta aptomjac. 9 Pilapcasquic alhta apquilvita ayitsayolhma sellhalhmaa. Am alhta ellinga appayvam aptomja sepamejitquiscama. 10 Actomjac alhta siyanya coo: “Visqui, ¿soc asoc apquiltamjoc olana?” Aptomjac alhta seyanya Visqui ingac: “Itnimiclha netin. Iyas sat tingma Damasco. Colhic sat altimnasa asoc yoyam ellana” —alhta aptomjac. 11 Ayitsayolhma acvanyam alhta jetnescasac mepqui ajataoc. Siclhalhmaa alhta apmaoclhac emic seyantamaclho tingma Damasco.
12 “Apnec alhta maa lhama enlhit apvisay Ananías. Enlhit appeyvomo alhta. Apyiplovcasquic alhta mataa singanamaclha Dios Ingyapam. Aplhenacpec mataa aptamalma nipyesicsa judíos apnaycam tingma Damasco. 13 Yejemoc alhta aplhingacmo setyaningvavo Ananías. Aptomjac alhta seyanya: “Eyalhing Saulo, colhniclha apataoc” —alhta aptomjac. Yejemoc alhta altamilaclha ajataoc sicvitaclho olhma. 14 Aptomjac alhta seyanya: “Apyacyesquic nat lhip Ingyapam aptomja ningilyeyjamcaa Dios apancaoc. Apquiltamjoc yoyam eyasamcojoc lhip Dios Ingyapam apmayjayoclha. Apquiltamjoc yoyam etac lhip Enlhit Appeyvomo najan elngac appayvam apanco. 15 Etnejic sat lhip aplingascama apvisay nipyesicsa enlhit lhalhma anco. Elngacsic sat lhip acvisay asoc apvitay najan aplingay alhta. 16 ¿Soctomja apna nac mocjam? Itnimiclha netin. Itingya sat yapasquiscama yingmin actemaclha meyasquiyam apvisay Visqui ingac, yoyam colmascosalhca melyascalhma lhip” —alhta aptomjac seyanya Ananías.
Apquiltimnaycam Pablo actemaclha apcanyomap eyacsic nipyesicsa metnaja judíos
17 “Lhama alhta sicvoclho tingma Jerusalén. Acmiyaclhec alhta tingma apponquinomap, yoyam olmalhnac. Acvitac alhta malha ningaat. 18 Acvitac alhta Visqui ingac. Aptomjac alhta seyanya: “Ipecjesam, ityip tingma Jerusalén. Colyacmoc elaylhojo lhip appayvam actemaclha aplingascama sicvisay” —alhta aptomjac. 19 Yejemoc alhta siyatingmavo: “Visqui, apquilyasamcoc as enlhitaoc sictemaclha alhta. Acnescacmec alhta mataa singilpilhtetomaclha enlhit melyasquiyam lhip. Alyicpilhquetamquic alhta mataa tingma apcaneyquiclhilha. 20 Apmatnec alhta Esteban lhip aplingascama apvisay. Inyanquinalhquic alhta em pac Esteban. Acnec alhta coo lha. Acyispaquic alhta coo lha silanamcaa. Actamilquiscasquic alhta coo apquilantalhnama ticyovam yapmayc” —alhta actomja coo. 21 Aptomjac alhta seyanya Visqui ingac: “Ilhing. Pac ongvapajacsic lhip mocjay nipyesicsa metnaja judíos” —alhta aptomjac.
Pablo napato singilpilhtetemo apvisqui
22 Apquiljalhnoc alhta aplhanma Pablo. Yejemoc alhta apquilpalhamamcaa enlhitaoc:
—¡Ongajic sat! ¡Comascoc sat etyisam! —alhta apquiltomjac.
23 Avanjec alhta apquilpalhamaycam. Mocjay alhta apquilhac apquilalomap. Apquilmec alhta lhopactic anic apquilyaseclho netin. 24 Yejemoc alhta apcanya singilpilhtetemo apvisqui elyantimiclha Pablo congne singilpilhtetemo tingma pac. Apcanayquic alhta elyicpilhquetacpoc Pablo. Apquiltamjoc alhta eyasamcojo actemaclha apquililpalhamaycam enlhitaoc. 25 Apquilpilhtitquic alhta siclho asoyimpejic Pablo, yoyam elyicpilhquetacpoc. Yejemoc alhta aptomja Pablo apcanya capitán:
—¿Apvanqui ya lhquip jelyicpilhquetic sicvisay co Roma? —alhta aptomjac.
26 Lhama alhta aplinga capitán. Yejemoc alhta apquiltimnasquiclho singilpilhtetemo apvisqui. Aptomjac alhta capitán:
—¿Jalhco sat etnejic lhip as enlhit? Co Roma nac as enlhit —alhta aptomjac.
27 Yejemoc alhta apyoctamo singilpilhtetemo apvisqui apnaclha Pablo:
—¿Naso ya lhquip co Roma (apanco)? —alhta aptomjac.
Apcatingmavoc alhta Pablo:
—Eje —alhta aptomjac.
28 Aptomjac alhta singilpilhtetemo apvisqui apcanya:
—Avanjec alhta acyanmongam sicyanmonquiscama sicvisay co Roma —alhta aptomjac.
Apcatingmavoc alhta Pablo:
—Coo sicvisay co Roma actomja sictiyaycamlha —alhta aptomjac.
29 Yejemoc alhta apquilvatsamco singilpilhtetemo, yoyam elyicpilhquetic Pablo. Lhama alhta apquilyasamco aptomja co Roma. Apquilangvoclhec alhta najan singilpilhtetemo apvisqui. Eyca ayinyemaclha ayajemo apquilpilhquitma.
Pablo napatavo judíos apquilviscaa apquilpamejitsomap
30 Moc acnim alhta intomjac. Apquiltamjoc alhta eyasamcojo singilpilhtetemo apvisqui apquiltemaclha judíos apquilantipquiscama apvisay Pablo. Apquiljalhyovascasquic alhta cadenas. Apcansaclhec alhta apquilimja apmamyi sacerdotes najan apquilviscaa apquilpamejitsomap. Yejemoc alhta acna animquiscaclho Pablo napatavo apquilviscaa apquilpamejitsomap.