Ante Dios, humildad
1 En las manos de Dios
los planes del rey
son como un río:
toman el curso
que Dios quiere darles.

2 Todo el mundo cree hacer lo mejor,
pero Dios juzga las intenciones.

3 Más que recibir ofrendas y sacrificios,
Dios prefiere que se haga justicia
y que se practique la honradez.

4 Hay tres cosas que son pecado:
ser orgulloso,
creerse muy inteligente,
y vivir como un malvado.

5 Cuando las cosas se piensan bien,
el resultado es provechoso.
Cuando se hacen a la carrera,
el resultado es desastroso.

6 Las riquezas que amontona el mentiroso
se desvanecen como el humo;
son una trampa mortal.

7 La violencia destruye a los malvados
porque se niegan a hacer justicia.

8 Quien mal se comporta,
lleva una vida difícil;
quien vive honradamente
lleva una vida sin problemas.

9 Más vale vivir
en un rincón del patio,
que dentro de un palacio
con una persona peleona.

10 El malvado solo piensa en el mal,
y hasta con sus amigos es malvado.

11 Jóvenes sin experiencia,
acepten el consejo de los sabios,
y aprendan del castigo a los malcriados.

12 Dios es justo, y sabe bien
lo que piensa el malvado;
por eso acaba por destruirlo.

13 Quien no hace caso
de las súplicas del pobre,
un día pedirá ayuda
y nadie se la dará.

14 Un buen regalo calma el enojo,
si se da en el momento oportuno.

15 El hombre honrado es feliz
cuando ve que se hace justicia,
¡pero cómo se asusta el malvado!

16 Quien deja de hacer lo bueno,
pronto termina en la tumba.

17 Quien solo piensa en fiestas,
en perfumes y en borracheras,
se queda en la pobreza
y jamás llega a rico.

18 Los malvados y ladrones
tendrán que pagar el rescate
de los hombres buenos y honrados.

19 Vale más la soledad
que la vida matrimonial
con una persona agresiva
y de mal genio.

20 En casa del sabio
hay riquezas y perfumes;
en casa del tonto
solo hay desperdicios.

21 Busca la justicia y el amor,
y encontrarás vida,
justicia y riquezas.

22 Basta un solo sabio
para conquistar una gran ciudad.

23 Quien tiene cuidado de lo que dice
nunca se mete en problemas.

24 Qué bien le queda al orgulloso
que lo llamen «¡malcriado y vanidoso!»

25-26 El perezoso quiere de todo,
lo que no quiere es trabajar.
El hombre honrado siempre da
y no pide nada a cambio.

27 Dios no soporta a los malvados
que le traen ofrendas,
y no son sinceros.

28 El testigo falso será destruido,
pero al testigo verdadero
siempre se le da la palabra.

29 El malvado parece estar muy seguro;
pero solo el hombre honrado
está seguro de verdad.

30 Reconozcamos que ante Dios,
no hay sabiduría
ni conocimiento,
ni consejos que valgan.

31 A los soldados les toca
preparar sus caballos para el combate;
pero Dios es quien decide
a quién darle la victoria.
1 Ingvanquic ongillhingsic ayinyem yingmin, ningillana inlhojo yingmin atamnic. Dios Visqui ingac aptomja aplhinquiscama actemaclha apvalhoc apvisqui rey.

2 Ninganayquic mataa actamila anco ningiltomjaclha lhalhma anco. Apyasamcoc Visqui ingac actemaclha anco ingilvalhoc.

3 Apyispaquic Visqui ingac nintemaclha acpeyvomo. Asilhtec apyisponcama asoc macmescama Dios.

4 Ayajamalhco ingvalhoc najan ningajamalhco inganco. Ayapongmatem nipyesicsa apquilmapsomcaa acvisay melyascalhma.

5 Ongvitac sat actamilaclha, acyitna inlhojo aclhanma ingilvalhoc planes, yavamlha ontimjic. Ongvitac sat acmasom, mepqui inlhojo aclhanma ingilvalhoc planes.

6 Alhto inyicje nintingyey cascama ningilnatam ayinyema ningmovan amyaa. Malha tava apac singilmam sat cotnejic, yoyam onticyoc.

7 Ongnatovasalhcac sat ayinyema nintemaclha inganco, mepqui inlhojo ningyiplovquiscama actemaclha acpeyvomo.

8 Actajem amay, mepqui acpeyvomo nintemaclha, ayinyema actemaclha ingvalhoc acmasom. Impeyvoc mataa nintemaclha, acyitna inlhojo actemaclha ingvalhoc acpeyvomo.

9 Tasi inyicje onlhic tingma aplhancoc ayitcoc, am colhno nimpasmeyquiclha tingma apyivey, acmaclha quilvana acmasom.

10 Nintingyac mataa nintemaclha acmasom, acyitna inlhojo ingvalhoc acmasom. Mepqui mataa aclhanma ingvalhoc ongimlimojo ingnaymacoc.

11 Ongilyasingvomoc mataa, ningvita inlhojo acyanmongayclha aptemaclha apanco apmapsom. Yitnec sat ancoc acyascamco ingvalhoc, quilhvoc sat comoc ingvalhoc asoc singyascasingvoyam.

12 Dios aptomja appeyvomo, apquilanoc tingma pac enlhit apquilmapsomcaa. Colhic sat acnatovasa enlhit apquilmapsomcaa.

13 Am sat ancoc ongiljalhnoc singilmalhnaycam asoc enlhit mepqui asoc. Mejingiljalhnoyc sat ningilmalhnaycam nincoo, yoyam jingilpasmoc Visqui ingac.

14 Comascoc sat aplom pac enlhit, ningmesa inlhojo asoc actamila acyilhamalhca.

15 Payjeclhec ingilvalhoc ninlinga inlhojo singyicpilquemo acpeyvomo. Intiyacmec mataa ingilvalhoc, ninlinga inlhojo singyicpilquemo acpeyvomo, acyitna inlhojo acmasom ingilvalhoc.

16 Ningyinyovquic sat ancoc nintemaclha acpeyvomo, ongilpalhavomoc sat nipyesicsa apquilmasquingvaycmo nano.

17 Colhnanmoc sat ningilnatam, nintingya inlhojo ningnayvom, najan anmin, najan asoc acmasis ningatsisquiscama ingyimpejic.

18 Elngamcojoc sat acyimtalhnama enlhit apmapsom, apya'monquiscama enlhit appeyvomo najan mayayo.

19 Tasi inyicje nintiyascam yoclhilhma actamopeycaoc, am colhnoc ningmolhama quilvana aclhamasomalhca.

20 Ningmiyovquic mataa asoc ingac najan asoc acmasis, acyitna inlhojo acyascamco ingvalhoc. Ningilhaquic mataa asoc ingancaoc, acyitna inlhojo acyeyjamelhma ingvalhoc.

21 Nintingyac sat ancoc nintemaclha acpeyvomo, colhic sat singaco, colhic sat ningyimnatem.

22 Ingyimpocjac sat tingma apvanyam enlhit apyascamco, comascoc sat apquiltemaclha apquilyimnatem.

23 Nintamilcasoc sat ancoc ninlhanma nimpayvam, ongmiyovalhcac sat mepqui ninlingaycamco acmasom.

24 Ningyimtalhnesomalho inganco acvisay ayajamalhco najan acyeyjamelhma ingvalhoc, ayinyema nintemaclha inganco.

25 Jingajic sat ayitsepma ingnenyic, ayinyema jingilyacmoc ongiltamjam.

26 Ningiljalhnec mataa ongillhocac asoc. Mepqui ningmasma asoc, acyitna inlhojo nintemaclha acpeyvomo.

27 Intanovalhquic asoc macmescama Dios ayinyema nincoo ningilvisay ningilmasomcaa, ningilposca inlhojo nintemaclha ningilmasom.

28 Ongiltovasalhcac sat ningiltomja ningvitaycamco, acyitna inlhojo movan amyaa. Ingvanquic ongilpeyvescasiclha amyaa, acyitna inlhojo ningyascamco amyaa.

29 Yitnec mataa ningyinimquiscama ningiltomja ningilmasomcaa. Peyvoc mataa nintemaclha ningilpeyvomo, mepqui ningyinimquiscama.

30 Napato Dios comalhquejec mataa nintemaclha ningyascamco, paj najan acyascamco ingvalhoc, paj najan actemaclha ninlhanma actamila.

31 Nimpenasquic inyicje ningiltajanquiscama nolhing ningilnamtem, ongilimpocjac sat maa. Visqui ingac aptomja singmescama ningilyimnatem.