Jesús sana a un hombre
(Mc 1.40-45Lc 5.12-16)1 Después de que Jesús bajó de la montaña, mucha gente lo siguió. 2 De pronto, un hombre que tenía lepra se acercó a Jesús, se arrodilló delante de él y le dijo:
—Señor, yo sé que tú puedes sanarme. ¿Quieres hacerlo?
3 Jesús puso la mano sobre él y le contestó:
—¡Quiero hacerlo! ¡Ya estás sano!
Y el hombre quedó sano de inmediato. 4 Después, Jesús le dijo:
—¡Escucha bien esto! No le digas a nadie lo que sucedió. Vete a donde está el sacerdote, y lleva la ofrenda que Moisés ordenó. Así los sacerdotes serán testigos de que ya no tienes esa enfermedad.
Un capitán romano
(Lc 7.1-10Jn 4.43-54)5 En cierta ocasión, Jesús fue al pueblo de Cafarnaúm. Allí, se le acercó un capitán del ejército romano 6 y le dijo:
—Señor Jesús, mi sirviente está enfermo en casa. Tiene fuertes dolores y no puede moverse.
7 Entonces Jesús le dijo:
—Iré a sanarlo.
8 Pero el capitán respondió:
—Señor Jesús, yo no merezco que entre usted en mi casa. Basta con que ordene desde aquí que mi sirviente se sane y él quedará sano. 9 Porque yo sé lo que es dar órdenes y lo que es obedecer. Si yo le ordeno a uno de mis soldados que vaya a algún sitio, ese soldado va. Si a otro le ordeno que venga, él viene; y si mando a mi sirviente que haga algo, lo hace.
10 Jesús se quedó admirado al escuchar la respuesta del capitán. Entonces le dijo a la gente que lo seguía:
—¡Les aseguro que, en todo Israel, nunca había conocido a alguien que confiara tanto en mí como este extranjero! 11 Oigan bien esto: De todas partes del mundo vendrá gente que confía en Dios como confía este hombre. Esa gente participará en la gran cena que Dios dará en su reino. Se sentará a la mesa con sus antepasados Abraham, Isaac y Jacob. 12 Pero los que habían sido invitados primero a participar en el reino de Dios, serán echados fuera, a la oscuridad. Allí llorarán de dolor y les rechinarán de terror los dientes.
13 Luego Jesús le dijo al capitán:
—Regresa a tu casa, y que todo suceda tal como has creído.
En ese mismo instante, su sirviente quedó sano.
Jesús sana a mucha gente
(Mc 1.29-34Lc 4.38-41)14 Jesús fue a casa de Pedro y encontró a la suegra de este en cama, con mucha fiebre. 15 Jesús la tocó en la mano y la fiebre se le quitó. Entonces ella se levantó y le dio de comer a Jesús.
16 Al anochecer, la gente llevó a muchas personas que tenían demonios. Jesús echó a los demonios con una sola palabra, y también sanó a todos los enfermos que estaban allí.
17 Así, Dios cumplió su promesa, tal como lo había anunciado el profeta Isaías en su libro: «Él nos sanó de nuestras enfermedades».
Los que querían seguir a Jesús
(Lc 9.57-62)18 Jesús vio que mucha gente lo rodeaba. Por eso, ordenó a sus discípulos que lo acompañaran al otro lado del Lago de Galilea. 19 Cuando llegaron allá, un maestro de la Ley se le acercó y le dijo:
—Maestro, yo te acompañaré a dondequiera que vayas.
20 Jesús le contestó:
—Las zorras tienen cuevas y las aves tienen nidos, pero yo, el Hijo del hombre, no tengo un lugar donde descansar.
21 Otro de sus discípulos le dijo después:
—Señor, dame permiso para ir primero a enterrar a mi padre; luego te seguiré.
22 Jesús le contestó:
—¡Deja que los muertos entierren a sus muertos! ¡Tú, sígueme!
La gran tormenta
(Mc 4.35-41Lc 8.22-25)23 Jesús subió a la barca y se fue con sus discípulos. 24 Todavía estaban navegando cuando se desató una tormenta tan fuerte que las olas se metían en la barca. Mientras tanto, Jesús dormía. 25 Entonces sus discípulos fueron a despertarlo:
—¡Señor Jesús, sálvanos, porque nos hundimos!
26 Jesús les dijo:
—¿Por qué están tan asustados? ¡Qué poco confían ustedes en Dios!
Jesús se levantó y les ordenó al viento y a las olas que se calmaran, y todo quedó muy tranquilo. 27 Los discípulos preguntaban asombrados:
—¿Quién será este hombre, que hasta el viento y las olas lo obedecen?
Dos hombres con muchos demonios
(Mc 5.1-20Lc 8.26-39)28 Cuando Jesús llegó a la región de Gadara, que está a la otra orilla del lago, dos hombres que tenían demonios salieron de entre las tumbas. Eran tan peligrosos que nadie podía pasar por ese camino. Cuando los dos hombres se acercaron a Jesús, 29 los demonios gritaron:
—¡Jesús, Hijo de Dios!, ¿qué vas a hacernos? ¿Vas a castigarnos antes del juicio final?
30 No muy lejos de allí había muchos cerdos, y 31 los demonios le suplicaron a Jesús:
—Si nos sacas de estos hombres, déjanos entrar en esos cerdos.
32 Jesús les dijo:
—Entren en ellos.
Los demonios salieron de los dos hombres y entraron en los cerdos. Entonces todos los cerdos corrieron sin parar, hasta que cayeron en el lago, donde se ahogaron.
33 Los hombres que cuidaban los cerdos huyeron al pueblo. Allí contaron lo que había pasado con los cerdos y con los dos hombres que habían tenido demonios. 34 La gente del pueblo fue a ver a Jesús, y le rogaron que se marchara de aquella región.
Jesús aptamilquisquiyam lepra ningmasquem ningilyitapaycam
(Mr 1.40-45Lc 5.12-16)1 Lhama alhta apquinyectamo inquilhe acvinatem Jesús. Apquilyiplantac alhta aplhamoclhojo enlhitaoc. 2 Yejemoc alhta aplhingacmo enlhit actimem ningmasquem ningilyitapaycam lepra. Apquilticlhicvaac alhta aptapnaoc nalhpop apquinmamcaclha Jesús. Aptomjac alhta apcanya:
—Visqui, apquiltamjoc sat ancoc jetamilquiscomoc, apvanquic lhip —alhta aptomjac.
3 Yejemoc alhta apyasa apmic appatningvocmo. Aptomjac alhta Jesús:
—Altamjo coo. Itniclha apjalhnancoc —alhta aptomjac.
Yejemoc alhta acmasca lepra ningmasquem ningilyitapaycam. 4 Aptomjac alhta Jesús apcanya aptamalviyam:
—Noltimnas nasa enlhit maa apyasaclha. Ilhing maa, ilhicmosacpojo sat sacerdote. Imques sat apmescama acyanmongam ayalhnayclha apyimpejic. Itne sat actemaclha singanama ilhnic nat Moisés, yoyam ongmesic. Apmesquic sat ancoc, melquinatsejec sat enlhitaoc aptomja aptamalviyam —alhta aptomjac.
Jesús aptamilquisquiyam capitán co Roma apquilancam
(Lc 7.1-10)5 ‘Apvoclhec alhta Jesús tingma Capernaum. Yejemoc alhta apquilhyacmo lhama capitán co Roma. 6 Aptomjac alhta capitán apcanya Jesús:
—Visqui, apyitnec tingma ajac selancam. Enlhit apquilyelcomap avanjec acmasca apyimpejic —alhta aptomjac.
7 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—Otyaningvomjoc sat coo. Otamilquiscomoc sat —alhta aptomjac.
8 Aptomjac alhta capitán apcanya Jesús:
—Visqui, acyaponcanalhquic omoc tacja evac lhip tingma ajac. Ingyapajas sat acvamlha appayvam. Etamalvomoc sat selancam. 9 Alyajaclhoc mataa coo lha seyanya visqui ajac. Singilpilhtetemo ajac coo lha apnac. Actomjac coo mataa siyanya: Ilhing, aplhinquic mataa. Actomjac coo mataa siyanya poc: Ingyilhyim, apquilhyicmec mataa. Actomjac mataa siyanya selancam: Ilana sat asi, apquillanac mataa —alhta aptomjac.
10 Pilapcasquic alhta Jesús aplinga appayvam. Aptomjac alhta Jesús apquilanya apquillhalhmaa:
—Actomjac coo silanya quellhip: Naso, avanjec anco meyasquiyam as enlhit. Am otaac mocjam nipyesicsa Israel actema nac lha —alhta aptomjac. 11 Actomjac coo silanya quellhip: Elinyintac sat enlhit actiyapmaclha acnim najan actalhningvamlha acnim. Elhnam sat lhama nicja mesa Visqui netin apquilnancascama Abraham najan Isaac najan Jacobo. 12 Elyinacpoc (elapajasacpoc) sat yatesaclhilhma apquiltomja apancaoc Visqui netin apquilnancascama. Elyipcalhic sat maa. Aptoycaoc apmaoc sat eltimjic —alhta aptomjac.
13 Aptomjac alhta Jesús apcanya capitán:
—Itajiclha tingma pac. Cotnejic sat actomjaclha coyasquiyam apvalhoc lhip —alhta aptomjac.
Yejemoc alhta aptamalvocmo apquilancam.
Jesús aptamilquisquiyam Simón Pedro apipyamong
(Mr 1.29-31Lc 4.38-39)14 Apmiyaclhec alhta Jesús Pedro tingma pac. Apvitac alhta Jesús acyitna Pedro apipyamong. Acmelhanma ayimpejic alhta intomjac. 15 Appatningvocmo alhta Jesús amic quilvana. Yejemoc alhta acmasca melhanma ayimpejic. Inquinmaclhec alhta netin quilvana. Inquilanam alhta.
Jesús apquiltamilquisquiyam aplhamoclhojo acmasca apyimpeoc
(Mr 1.32-34Lc 4.40-41)16 Intalhnacmoc alhta. Apquilnalantac alhta aplhamoclhojo somquic quilyicjamo acnatovascama apnaclha Jesús. Apquilantipcasquic alhta somquic quilyicjamo ayinyema appayvam. Apquiltamilquiscacmec alhta Jesús aplhamoclhojo acmasca apyimpeoc. 17 Invocmec alhta nelha aplhanmaclha ilhnic nat Isaías, profeta Dios aplingascama: “Appatmec Jesús mongilyimnatem najan acmasca ingyimpejic” —ilhnic nat intomjac appayvam.
Apquilyiplayclha Jesús enlhitaoc
(Lc 9.57-62)18 Lhama alhta apvita Jesús apquicjingvactamo aplhamoclhojo enlhitaoc. Yejemoc alhta apquilanya elmiyaclha barco tap acyayengviyam. 19 Yejemoc alhta apvaa lhama apyascamco apquiltemaclha. Aptomjac alhta apcanya:
—Singillhicmoscama, pac oyiplovjoc lhip mataa apyasaclha —alhta aptomjac.
20 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—Alhanaoc innac maling. Alhanaoc innac nata. Am coyitnac sictiyanmaclha sicvisay Sictiyam Sictomja Enlhit —alhta aptomjac.
21 Aptomjac alhta poc apquiltamescama apcanya Jesús:
—Visqui, jeyojo siclhoc otajiclhac emamyi. Ongvatongvoclhac siclho tata apquitsepma —alhta aptomjac.
22 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—Jeyiplom sat lhip. Ilane sat enlhit malha apjapaoc napato Dios Ingyapam elatongnic sat enlhit apquilitsepma —alhta aptomjac.
Jesús apmascoscama piyam najan yingmin alyayajayam
(Mr 4.35-41Lc 8.22-25)23 Lhama alhta aptalhningveclho barco Jesús. Apquillhalhmaa alhta apquiltamsoycaoc. 24 Yejemoc alhta apquilhcajacmo piyam apyimnatem naysicsa apquillhingam acyayengviyam. Intalhnec alhta yingmin avalhoc barco. Aptinquic alhta eyca Jesús. 25 Yejemoc alhta apquillhaticjasa Jesús. Apquiltomjac alhta apquiltamsoycaoc apquilanya Jesús:
—¡Visqui, jingilmiyov nincoo! ¡Pac ongilvayvamcoc! —alhta apquiltomjac.
26 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—¿Soctomja apquilaca nac quellhip? ¿Inmasquingvocme ya melyasquiyam? —alhta aptomjac.
Yejemoc alhta apquinmaclho netin. Apquilyasquic alhta olhma piyam najan alyayajayam. Yejemoc alhta alvineclho olhma. 27 Pilapcasquic alhta apquiltamsoycaoc. Apquilpamejitsacpec alhta:
—¿Soc enlhit aso? Apcanayquic sat ancoc emascoc piyam najan yingmin, yejemoc alyajaclho —alhta apquiltomjac.
Apcanit enlhit co Gadara acnatovascama somquic quilyicjamo
(Mr 5.1-20Lc 8.26-39)28 Lhama alhta apvoclho Jesús moc nicja acyayengviyam yoclhilhma Gadara. Yejemoc alhta apquiltajanyaa apcanit enlhit acnatovascama somquic quilyicjamo. Apquilinyemac alhta tacjalhpopayc. Apquillovquic alhta mataa as enlhitaoc. Am alhta elyasac enlhit amay acyascama nac maa. 29 Yejemoc alhta apquilpalhamamcaa:
—¡Jesús, Dios Apquitca! ¿Soc pa jintimesquisic nincoo? ¿So aptingyangvaa yi? ¿Pa ya ingyascacsic ingyimpejic yicpintama actamongvomlha nelha acnim? —alhta apquiltomjac.
30 Aplhamoc alhta yatepomap apquilyanca mocjay. Aptovcamquic alhta yatepomap. 31 Inquiltomjac alhta somquic quilyicjamo alanya Jesús:
—Apquiltamjoc sat ancoc jingilantipsic nincoo, jingilojo sat ongilantalhningvomoc apquilvalhoc yatepomap —alhta inquiltomjac.
32 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—Colantalhningvom sat maa —alhta aptomjac.
Yejemoc alhta alantepa somquic quilyicjamo. Inquilantalhningvocmec alhta apquilvalhoc yatepomap. Apnateymaoclhec alhta yatepomap. Apquilantalhningvocmec alhta yingmin acyayengviyam. Apquilitsepvocmec alhta nayingmin.
33 Apquinyajamquic alhta apquilancam yatepomap. Apquiltimnamvoclhec alhta tingma amyaa apquillhenomap enlhit acnatovascama somquic quilyicjamo. 34 Yejemoc alhta apquilpecjamcaa enlhit aplhamoclhojo. Apquilmiyaclhec alhta apnaclha Jesús. Lhama alhta apquilvita Jesús. Apquilpamejitsa alhta Jesús apcanyacpo etyapoc as yoclhilhma.