Planes humanos, respuesta de Dios
1 El hombre propone
y Dios dispone.
2 Todo el mundo cree hacer lo mejor,
pero Dios juzga las intenciones.
3 Deja en manos de Dios
todo lo que haces,
y tus proyectos se harán realidad.
4 Todo lo que Dios hace
tiene un propósito;
¡hasta creó al malvado
para el día del castigo!
5 Dios no soporta a los orgullosos,
y una cosa es segura:
no los dejará sin castigo.
6 El pecado se perdona
cuando se ama de verdad;
uno se aleja del mal
cuando obedece a Dios.
7 Cuando Dios está contento
con nuestro comportamiento,
hasta con nuestros enemigos
nos hace vivir en paz.
8 Más vale ser pobre pero honrado,
que ser rico pero tramposo.
9 El hombre planea su futuro,
pero Dios le marca el rumbo.
10 No hay rey que cometa errores,
si deja que Dios lo aconseje.
11 Dios quiere que seas honrado
en todos tus negocios.
12 Ningún rey soporta a los malvados;
todo buen reinado depende
de que se practique la justicia.
13 Los reyes aprecian a la gente
que les habla con la verdad.
14 El enojo del rey
es amenaza de muerte;
el que es sabio procura calmarlo.
15 La sonrisa del rey
es promesa de vida;
contar con su apoyo
es recibir un premio inesperado.
16 La sabiduría y el entendimiento
valen más que el oro y la plata.
17 La gente honrada se aparta del mal,
y así protege su vida.
18 El orgulloso y arrogante
al fin de cuentas fracasa.
19 Vale más compartir
la pobreza de los humildes
que las riquezas de los orgullosos.
20 El buen administrador prospera;
¡Dios bendice a quienes en él confían!
21 Al que piensa bien las cosas
se le llama inteligente;
quien habla con dulzura
convence mejor.
22 El que piensa antes de actuar
vivirá por muchos años,
pero es una tontería
corregir a los tontos.
23 Quien piensa bien las cosas
se fija en lo que dice;
quien se fija en lo que dice
convence mejor.
24 Las palabras amables
son como la miel:
endulzan la vida
y sanan el cuerpo.
25 Hay quienes piensan
que está bien todo lo que hacen,
pero al fin de cuentas
acaban en la tumba.
26 Mientras más hambre se tiene,
más duro se trabaja.
27 El malvado es un horno lleno de maldad;
sus palabras queman como el fuego.
28 El que es malvado y chismoso
provoca peleas y causa divisiones.
29 El violento engaña a su amigo,
y lo lleva por camino de maldad.
30 Quien te hace señas con los ojos
y te sonríe sin razón,
algo malo trama contra ti,
o algo malo ha cometido.
31 Llegar a viejo es una honra;
las canas son la corona
que se gana por ser honrado.
32 Vale más ser paciente que valiente;
vale más dominarse uno mismo
que dominar a los demás.
33 El hombre propone,
y Dios dispone.
1 Nincoo ayinyema aclhanma ingilvalhoc yavamlha ontimjic. Apyasamcoc Visqui ingac actomjaclha nelha ningiltomjaclha.
2 Ninganayquic mataa nincoo, actomja actamila nintemaclha inganco. Apyasamcoc Dios actemaclha ingvalhoc, epquiniclhac ayalhnaclhojo ingvalhoc.
3 Ongiltimnacsic sat Dios acyovoclhojo aclhanma mataa ingvalhoc. Memyovejec sat Visqui ingac actomjaclha aclhanma ingilvalhoc.
4 Apquilantipcasquic nic nat Dios aclhamoclhojo asoc, apyasamcoc yavamlha etnejic. Eyanmongsiclhac sat apquiltemaclha apancaoc apquilmapsomcaa, acvoya inlhojo acnim apanco.
5 Ingiltanovquic mataa Dios, apvita inlhojo ayajamalhco ingvalhoc. Nasoc anco eyanmongsiclhac sat nintemaclha inganco.
6 Comascosalhcac sat mongyascalhma, acyitna inlhojo ningasicjayo najan nasoc anco nintemaclha ningyiplovquiscama. Colhic sat ayaco Visqui ingac, ningyinyova inlhojo actemaclha acmasom.
7 Apyispaquic sat ancoc Visqui ingac nintemaclha acpeyvomo, etnesquisic sat, yoyam jingilasicjiclhojo mocjam nincoo cotnaja ingmoc.
8 Actamila anco nintingyey anit asoc acyiplomo nintemaclha acpeyvomo, am colhna nintingyey cascama asoc, acyiplomo nintemaclha mepqui acpeyvomo.
9 Nincoo ayinyema mataa aclhanma ingvalhoc, yavamlha ontimjic. Dios ayinyema mataa singillhinquiscama, yavamlha ongyiplovcasojo.
10 Aplingasquic apvisqui rey appayvam ayinyema Dios. Melhnanmejec mataa naysicsa apyicpilquemo nintemaclha najan apquiltemaclha enlhit.
11 Apyasamcoc Visqui ingac actemaclha balanza, actemaclha ningiljanma nincoo. Apquillanac nic nat Visqui ingac acvamlha moclhama pesas ningiljanma.
12 Aptanovquic mataa apvisqui rey apquiltemaclha enlhit apquilmapsomcaa. Apvisqui aptemaclha apyimtalhnamo ayinyema mataa aptemaclha appeyvomo.
13 Apyispaquic mataa apvisqui rey nintemaclha mepqui ningyinimquiscama najan ninlhanma actomja nasoc anco.
14 Apvisqui rey aplom pac conyemac sat, yoyam ematong enlhit apmapsom. Apvanquic enlhit apyascamco ingyimjapacsic apvalhoc, comascoc aplom pac.
15 Acpayjayclha apvalhoc apvisqui rey actomja singyimnatescama. Actamilaycam apvalhoc acyitsomalhca yipjopay, ayinyemayaclha yingmin acmamay.
16 Acmamnave anco nintemaclha ningyascamco, am colhno oro acmamnave. Acmamnave anco nintemaclha ningyicpilquemo, am colhno plata acmamnave.
17 Incaymalhquic ongyinyoc actemaclha acmasom, ongiltimjic sat ningilpeyvomo. Ongmiyovalhcac sat nincoo, acyitna inlhojo ningiltamilcasomalhco inganco.
18 Onlingamcojoc singiltovascama, acyitna inlhojo ningyimtalhnesomalhco inganco. Ongillhnanmoc sat mataa, acyitna inlhojo ayajamalhco ingvalhoc.
19 Intasi nac actamilaycam ingvalhoc nipyesicsa enlhit mepqui apquilnatam, am colhno cascama ningilnatam nipyesicsa enlhit ayajamalhco apquilvalhoc.
20 Ongmiyovalhcac sat, ningyiplovquisa inlhojo singanamaclha Visqui ingac. Ningilinyejemo nincoo, acyitna inlhojo ningyiplovquiscama appayvam Visqui ingac.
21 Ningilvisay ningyascamco, acyitna inlhojo acyascamco ingvalhoc nincoo. Ninlhanma altamila nimpayvam, actomja almam apquilvalhoc ingnaymacoc.
22 Acyascamco ingvalhoc actomja ayinyemayaclha acyimnatem ingneyic. Onlingamcojoc mataa acmasom, acyitna inlhojo acyeyjamelhma ingvalhoc.
23 Altamila mataa ningilyataycam, ayinyema acyascamco ingilvalhoc. Colmoc sat apquilvalhoc ingnaymacoc actemaclha ningiltimnascama.
24 Ningilyataycam actamila colhojoc sat pa'pac yamyovjene, colhic sat acyimantesa ingvalhoc najan ingyimpejic.
25 Ninganayquic mataa acpeyvomo amay ningyiplayclha. Yitne inyicje ningitsepma actamongvamlha nelha.
26 Ningilpecjam mataa ongiltamjam, ayinyema singilpecjescama ingvalhoc. Nintingyac mataa nintamjaycam, ayinyema singilpecjescama mayic.
27 Nintemaclha acmasom acyitsomalhca malhic aclaneyo acmasom. Asquejec mataa ninlhanma ningilpayvam naysicsa nintemaclha inganco, malha talha intomjac.
28 Ningilatingmomalhca ayinyema acyeyjamelhma ingilvalhoc. Ningiltanovmalhca najan ningilinmelhamalhca ayinyema nintipquiscama apvisay ingmoc.
29 Ningyinimcasquic nincoo ingmoc, acyitna inlhojo ningyimtalhnesomalhco inganco. Eyantamacpoc sat ingmoc amay acmasom.
30 Colhenic ingvalhoc actemaclha acmasom, acyitna inlhojo nintiyinquiscama ingataoc. Yiplovcoc ningilasmescama, nimpenesa inlhojo ningiltomjaclha acmasom.
31 Acmopoy ingva acyitsomalhca nimpocanma corona, ayinyema nintemaclha ningiltamilcasomalhco inganco aclhamoclhojo años.
32 Apyispaquic Dios actamilaycam ingvalhoc, am colhno ningvascapma ningilnapomalhca. Apyispaquic Dios ningiltamilcasomalhco inganco, am colhno ningilimpocjay tingma apquilvanyam.
33 Nincoo nintemaclha sicas suerte. Visqui ingac eyca jingiltimnacsic yavamlha ontimjic.