Jesús anuncia la venida del Espíritu Santo
1 Muy distinguido amigo Teófilo:
En mi primer libro le escribí a usted acerca de todo lo que Jesús hizo y enseñó, desde el principio 2-4 hasta el día en que subió al cielo.
Jesús murió en una cruz, pero resucitó y luego se apareció a los apóstoles que había elegido. Durante cuarenta días les demostró que realmente estaba vivo, y siguió hablándoles del reino de Dios.
Un día en que estaban todos juntos, Jesús, con el poder del Espíritu Santo, les ordenó: «No salgan de Jerusalén. Esperen aquí, hasta que Dios mi Padre cumpla su promesa, de la cual yo les hablé. 5 Juan bautizaba con agua, pero dentro de poco tiempo Dios los bautizará con el Espíritu Santo.»
6 Cierto día en que estaban reunidos los apóstoles, le preguntaron a Jesús:

—Señor, ¿no crees que este es un buen momento para que les des a los israelitas su propio rey?

7 Jesús les respondió:

—Solo Dios decide cuándo llevar a cabo lo que piensa hacer. 8 Pero quiero que sepan que el Espíritu Santo vendrá sobre ustedes, y que recibirán poder para hablar de mí en Jerusalén, en todo el territorio de Judea y de Samaria, y también en los lugares más lejanos del mundo.
Jesús sube al cielo
9 Después de esto, los apóstoles vieron cómo Jesús era llevado al cielo, hasta que una nube lo cubrió y ya no volvieron a verlo. 10 Mientras tanto, dos hombres se aparecieron junto a los apóstoles. Estaban vestidos con ropas muy blancas, pero los apóstoles no los vieron porque estaban mirando al cielo. 11 Entonces aquellos dos les dijeron: «Hombres de Galilea, ¿qué hacen ahí, mirando al cielo? Acaban de ver que Jesús fue llevado al cielo, pero así como se ha ido, un día volverá.»
Matías ocupa el lugar de Judas
12-13 Los apóstoles que vieron a Jesús subir al cielo eran Pedro, Juan, Santiago, Andrés, Felipe, Tomás, Bartolomé, Mateo, Santiago el hijo de Alfeo, Simón el Celote y Judas el hijo de Santiago. Todos ellos se alejaron del Monte de los Olivos y caminaron como un kilómetro, hasta llegar de nuevo a Jerusalén. Cuando llegaron a la casa donde se estaban quedando, subieron a su cuarto. 14-15 Estos seguidores de Jesús eran un grupo muy unido, y siempre oraban juntos. Con ellos se reunían los hermanos de Jesús y algunas mujeres, entre las que se encontraba María, la madre de Jesús. Todos los de este grupo eran como ciento veinte personas. Un día en que todos ellos estaban juntos, Pedro se levantó de pronto y les dijo:

16 «Queridos amigos, todos sabemos que a Jesús lo arrestaron porque Judas llevó a los enemigos de Jesús hasta donde él estaba. Eso ya lo había anunciado el Espíritu Santo por medio de David. Así lo dice la Biblia, y así sucedió.
17 »No hay que olvidar que Judas era uno de los nuestros, y que trabajaba con nosotros. 18 Cuando traicionó a Jesús, con el dinero que le dieron fue y compró un terreno. Pero luego se cayó de cabeza y se estrelló contra el suelo. 19 Todos en Jerusalén lo supieron y, desde entonces, ese lugar se conoce como “Campo de sangre”. 20 Ahora tiene que cumplirse lo que se dice en el libro de los Salmos:

“¡Que su casa se quede vacía!
¡Que nadie viva en ella!
¡Que otro haga su trabajo!”

21-22 »Por eso, otro tiene que ocupar el lugar de Judas, para que junto con nosotros anuncie a todo el mundo que Jesús resucitó. Tiene que ser alguien que, desde el principio, haya andado con Jesús y con nosotros; alguien que lo haya conocido desde que Juan lo bautizó hasta el día en que subió al cielo.»

23 Los candidatos presentados para ocupar el puesto de Judas fueron dos. Uno de ellos se llamaba José Barsabás, más conocido como «el Justo», y el otro se llamaba Matías. 24 Luego todos oraron:

«Señor, tú sabes lo que nosotros pensamos y sentimos. Por eso, te rogamos que nos muestres cuál de estos dos 25 debe hacer el trabajo que a Judas le correspondía.»

26 Después de eso se hizo un sorteo, y Matías resultó elegido. Desde ese día, Matías se agregó al grupo de los apóstoles.
Aplhanma Jesús yoyam evac Espíritu Santo
1 Lhip Teófilo siyasicjayo. Actalhescasquic alhta lhip moc vaycajac. Actalhescasquic alhta siclho actemaclha aptamjaycam najan apquillhicmoscama Jesús, 2 acvaycmo apmiyayclhilha netin. Amamyi apmiyayclha netin alhta apquilyacyesa apóstoles apquilapajasomap. Apcasinaquic alhta Espíritu Santo actemaclha, yoyam elvajanamcoc apóstoles apquilapajasomap. 3 Apvitacpec alhta Jesús natamin apquitsepma. Aplhicmosacpec alhta nipyesicsa aptemaclha apjalhnancoc. Apvitacpec alhta cuarenta acnim. Am alhta elquinatcasac apquillhalhmaa. Apquiltimnasam alhta mataa amyaa Dios apquilnancascama. 4 Naysicsa apnaycamo lhama alhta apóstoles apquilapajasomap aptomjac apquilanya:
—Noelyamyiclha nasa tingma Jerusalén. Ellalh sat actomja aplhanma Tata apna netin. Innoc siltimnascama alhta quellhip —nic alhta Jesús. 5 Yingmin alhta apyapascasamcoc Juan. Quilhvoc sat colhic acyapascasamco quellhip Espíritu Santo —alhta aptomjac.
Apmiyayclha netin Jesús
6 Lhama alhta apcaneclho apquiltamsoycaoc. Apquiltomjac alhta apquilanya:
—Visqui, ¿quilhvo ya pa etnescasiclha apquilanomacpo apanco enlhitaoc Israel? —alhta apquiltomjac.
7 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—Noeltamjo nasa quellhip elyasamcojo yoycamlha cotnejic asoc. Tata apna netin eyca apyasamco yoyam etnejic actemaclha aclhanma apvalhoc nano. 8 Apvayventac sat ancoc Espíritu Santo tacjaplhit quellhip, ellhovamcoc sat apquilmopvan. Eltimjic sat quellhip apquillingascama sicvisay tingma Jerusalén najan yoclhilhma Judea najan yoclhilhma Samaria acvocmo nelha lhalhma anco.
9 Natamin apquiltimnascama Jesús macyaseclho netin. Apquilanaoclho alhta apquiltamsoycaoc. Yejemoc alhta ayajapva lhama yipjopay. Inmasquec alhta apquilvita. 10 Apquilinmelhavoc alhta apmiyaclhilha netin Jesús. Pilapcasquic alhta apcanvaa apcanit enlhit. Apquilmopoy apquilantalhnama alhta. 11 Apquiltomjac alhta apquilanya:
—Quellhip co Galilea. ¿Soctomja apcanamcaa nac apquilinmelhavo netin? Evotac sat mocjam Jesús. Colhojoc sat apquilhyam acno actomjaclha lhac apquilvitay apmiyayclha netin —alhta apquiltomjac.
Matías apyanmongsayclha Judas
12 Apquiltajaclhec alhta tingma Jerusalén. Inquilhe acvisay Olivos alhta apquilquimpac. Ningato inyicje tingma Jerusalén, malha un kilómetro. Innoc acvamlha ninlhingam singanamaclha Dios acnim ningnayclha. 13 Apquilvoclhec alhta tingma. Apquilquinatveclho alhta tingma netin apnaycamcaclha. Apnam maa Pedro najan Jacobo najan Juan najan Andrés najan Felipe najan Tomás najan Bartolomé najan Mateo najan Jacobo Alfeo apquitca najan Simón Zelote najan Judas Jacobo apquitca. 14 Apquilaneyclhoc alhta mataa, yoyam elilmalhna. Apquilpasmec alhta aplhamoclhojo, najan Jesús apquilyalhinga najan inquin María najan moc quilvanaa.
15 Apquilaneyclhec alhta as acnim ciento veinte enlhitaoc. Yejemoc alhta apquinmaclho netin Pedro nipyesicsa apquilyalhing. Apquiltimnasamcaa alhta:
16 —Quellhip elyalhinga. Incaymalhquic alhta cotmongvomoc nelha aclhanmaclha ilhnic nat vaycajac Dios appayvam. Aplhanma ilhnic nat David ayinyema Espíritu Santo aplhenacpo Judas. Apnalayclha alhta Judas enlhitaoc, yoyam elmoc Jesús. 17 Sinpalhalhem alhta nincoo Judas. Ingilpasmec alhta mataa ningiltamjaycam. 18 Amyip alhta apmac acyanmongam solyayem aplhoy alhta acyanmongam aptamjaycam acmasom. Apmiyasantamo alhta coning apcatic aptiyacmo. Inyitapavo alhta niplhit. Intiyacmec alhta apvocmo. 19 Aplingangvocmec alhta amyaa aplhamoclhojo co Jerusalén. Apquiltimec alhta acvisay amyip Acéldama, ningiltimem nincoo Ema Amyip. 20 Yitnec aclhanma vaycajac Salmos actema nac jay:

Mepqui tingma sat cotnejic tingma pac.
Melhejec sat mataa enlhit.

Najan moc aclhanma:

Poc enlhit sat emiclhac aptamjaycam

—nic nat intomjac vaycajac.
21 Incaymalhquic ongilyacyecsic enlhit aptomja alhta mataa aplhalhma Jesús naysicsa singilpalhqueycam alhta Jesús. 22 Incaymalhquic ongilyacyecsic aptomja apvitaycamco mataa, siclho apyapasquiscama yingmin Juan, acvaycmo apmiyayclhilha netin Jesús. Etnejic sat ninpasmeyquiclha aptomja apvitaycamco aplhaticjangviyam Jesús —alhta aptomjac Pedro.
23 Apquilanyacpec alhta apcanit enlhit. José apquiltamjamap Barsabás, moc apvisay Justo. Najan poc enlhit apvisay Matías. 24 Yejemoc alhta aptomja apquililmalhnancama:
—Visqui, lhip apyasamcoc apquilvalhoc aplhamoclhojo enlhitaoc. Apcanit enlhit nac aso. Jinlhicmos sat nincoo actomja lhip apquilyacyescama. 25 Yoyam etnejic aptamjaycamo lhama apóstoles apyanmongsayclha Judas. Apyamasmec alhta Judas. Apmiyaclhec alhta lhama yoclhilhma acno aptemaclha apanco —alhta apquiltomjac.
26 Apquiltovasquic alhta sicas. Apcajoc alhta apmetsovja Matías. Appalhacsacpec alhta once apóstoles apquilapajasomap.