Anuncio de la destrucción de Samaria
1-3 Isaías anunció:
«¡Qué mal le va a ir a Samaria,
capital del reino del norte!
Para sus habitantes
esa ciudad es como una corona
que los llena de orgullo.
Pero es una ciudad de borrachos
y sus jefes son como flores
que se secan y se marchitan.
»Asiria es un pueblo poderoso;
Dios lo tiene preparado
como una tormenta de granizo,
como lluvia torrencial y destructora,
como una terrible inundación.
Con su poder y su fuerza,
Asiria echará por tierra
a la ciudad de Samaria,
4 ese adorno de flores marchitas.
¡La arrancará como a fruta madura!
5 »Ese día, el Dios todopoderoso
será una corona maravillosa
para la gente de su pueblo
que aún quede con vida.
6 Dios hará que sus jueces sean justos
y dará valor a los soldados
que defiendan la ciudad».
Amenaza y promesas a Jerusalén
7 Isaías también dijo:
«Los profetas y los sacerdotes
se tambalean y tropiezan
por tanto licor que beben.
Están demasiado borrachos
para recibir palabra de Dios.
8 ¡Todas sus mesas
están llenas de vómitos!
¡No hay un solo lugar limpio!
9 Además, se burlan de mí y dicen:
“¡Cómo se atreve a darnos lecciones
y a enseñarnos lo que dice Dios!
¡Ni que fuéramos niños chiquitos
10 que estuviéramos aprendiendo a leer!”
11 »Pues bien, si ustedes no hacen caso,
Dios les hablará,
pero lo hará en un lenguaje extraño,
en un idioma que no podrán entender.
12 Ya Dios les había dicho:
“Aquí hay tranquilidad;
¡aquí pueden descansar!”
Pero ustedes no quisieron obedecerlo.
13 Por eso Dios les hablará
como si fueran unos niños chiquitos
que apenas saben leer.
Serán como niños que empiezan a caminar:
se caerán de espaldas, se lastimarán
y no podrán levantarse.
Amenazas a los gobernantes
14 »Hombres sinvergüenzas,
que gobiernan en Jerusalén:
¡escuchen bien a Dios!
15 »Ustedes se sienten muy seguros
por haber hecho un trato con Egipto;
pero es un trato de muerte,
es un trato engañoso.
16 »Por eso Dios dice:
“Yo seré para Jerusalén
una piedra valiosa y escogida.
Seré la piedra principal
y serviré de base al edificio.
El que se apoye en mí
podrá vivir tranquilo,
17 porque usaré como guías
la justicia y la rectitud”.
»Ustedes confían
en que Egipto los protegerá,
pero el poderoso ejército de Asiria
destruirá esa falsa protección.
18 Quedará anulado ese trato de muerte
que hicieron con Egipto;
cuando llegue el momento terrible,
una gran desgracia los aplastará.
19 El enemigo los arrastrará
cada vez que los ataque.
Vendrá día tras día;
vendrá de día y de noche.
Cuando oigan que viene el enemigo,
se pondrán a temblar de miedo.
20 Será como si se acostaran
en una cama demasiado chica;
será como si se abrigaran
con una manta demasiado corta.
21 »Dios está decidido a actuar
como actuó en el monte Perasim;
Dios va a manifestar su enojo
como en el valle de Gabaón.
Dios está a punto de actuar,
y lo hará de manera misteriosa.
22 Por eso, ¡dejen ya de burlarse,
no sea que les vaya peor!
He sabido que el Dios todopoderoso
ha resuelto destruir todo el país.
La parábola del agricultor
23 »¡Presten atención,
oigan mis palabras,
escúchenlas con cuidado!
24 Cuando el campesino va a sembrar,
no se pasa todo el tiempo
arando, abriendo surcos
y rastrillando el terreno.
25 Primero empareja la tierra,
luego arroja las semillas
de eneldo o de comino,
siembra el trigo en hileras,
y planta cebada y centeno
en los bordes de su campo.
26-28 Porque el eneldo no se trilla
ni se pasa sobre el comino
la rueda de una carreta;
el eneldo se sacude con un palo,
y el comino, con una vara.
El trigo no se trilla sin parar;
más bien, se le pasa una carreta
y el grano se separa,
pero sin molerlo.
»Todo esto se aprende de Dios.
29 Todo este conocimiento
proviene del Dios todopoderoso.
Dios hace planes admirables
y los realiza con sabiduría».
Apquiltemaclha co Samaria
1 Quellhip layi co Samaria apquilyimtalhnesomacpo apanco apquilmolhama Efraín. Apquiltemaclha anmin alnapma. Apquilnatanma ilhnamoc alyamay payjoc ayimjaclha acyilhna. Apquiltemaclha anmin alnapma as tingma.
2 Ingyapajacsic sat Dios lhama enlhit apyimnatem. Apmopvan apanco as enlhit, malha yatepiyam acyiplomo yingmin alyayem. Malha actovascama yatepiyam najan yingmin actovascama, malha yingmin acvanyam ayinyem. Apmaycam apmic eyinyoc sat nalhpop. 3 Aptoyam apmancoc sat etnejic as tingma, enlhit apquilyimtalhnesomacpo apanco najan anmin alnapma apquilmolhama Efraín.
4 Cotnejic sat apquilnatanma ilhnamoc alyamay, payjoc alvata ayimjaclha acyilhna. Colhojoc sat acyilhna higo yamit yicpintama acmocjitmaclha. Invitalhqui inyicje, inlicalhqui inyicje, intovcalhqui inyicje.
5 Evac sat as acnim Visqui ingac Apyimtalhnamo, naysicsa mayayo gloria apanco. Acyiplomo apquilnatanma actamila nipyesicsa apnaymacoc.
6 Eyascasingvomoc sat apquilyicpilquemo apquilyimtalhnamo. Elyimnatesquisic sat enlhitaoc elvascapoc apquilnapomacpilha tingma — alhta aptomjac Dios — nic nat aptomjac profeta.
Apquiltemaclha co Jerusalén
7 Apquillhenacpec poc anmin alnapma, malha mepqui aplhingam apquiltomjac. Apquillhenacpec sacerdotes najan profetas anmin alnapma, alyeyjamelhma ayinyema anmin. Malha mepqui apquillhingam apquiltomjac. Apquillhinganacmec naysicsa acvitay apquilvanmoncama. Anmin inquilnapac naysicsa apquilpeyvescasquiclha apquiltemaclha enlhit.
8 Yitnec apquilyiclhama netin mesa, acpaysacmo lhalhma anco.
9 Apquiltomjac selhanma coo: Apquiltamjoc as enlhit jingilyascasingvomoc, jingillhicmocsic apcanamaclha Dios. Malha sicaa mocjam nincoo.
10 Malha mongmovan nincoo ongilyipsitic: ba, be, bi, bo, bu — alhta apquiltomjac.
11 Am sat ancoc elyiplovcasac, ellingac sat apquilpayvam cotnaja nintemolhama actemaclha appamejitquiscama Dios.
12 Aptomjac alhta apquilanya quellhip: Coytic sat actamilaycam apquilvalhoc actemaclha apquillovquiscama apquilyampay. Am alhta eljalhnoc quellhip.
13 Eycaso ayinyema Visqui ingac Dios, elpamejitsic quellhip apquilyitsomacpo sicaa: ba, be, bi, bo bu — sat eltimjic. Elpilapmoc sat quellhip apquillhingam. Elyimsasic sat apyimpeoc, elmacpoc sat trampa tava 'apac — alhta aptomjac Dios — nic nat aptomjac profeta.
14 Quip elaylhojo appayvam ayinyema Visqui ingac, quellhip apquilviscaa mepqui apquiltamila apnaycam tingma Jerusalén.
15 Yitnec apquilpayvam quellhip: Mongacyejec nincoo ningitsepma, ayinyema pacto ningilpamejitsomalhca ningitsepma najan alyascamaclha ingjangaoc. Invaac sat ancoc singiltovascamaclha, mejingilmejec sat maa. Singmasma conyemac sat ningmovan amyaa najan ningyinimquiscama, malha ningyilhanmeycam sat cotnejic — alhta apquiltomjac quellhip.
16 Yitnec alhta appayvam Visqui ingac: Opquinic sat tingma Jerusalén lhama mataymong acmamnave, silyacyescama coo. Acvisay tingma apvajac tajescamaclha mongmovan ontovacsic. Yitnec maa talhamavo: Emyovacpoc sat enlhit aptomja meyasquiyam Visqui ingac — intomjac maa.
17 Sicmaycam coo plomada naysicsa sillanay tingma, acyitsomalhca actemaclha acpeyvomo. Moc sicmaycam coo nivel, acyitsomalhca sictemaclha acpeyvomo — alhta aptomjac Visqui ingac — nic nat aptomjac profeta.
Comamac sat acvanyam acyiplomo yingmin apóc alyayem, yoyam cotvacsic sat apquilyilhanmomaclha quellhip, melmiyovacpejec sat maa.
18 Comalhquejec sat maa pacto apquilmiyovmacpilha apquilitsepma najan alyascamaclha ingjangaoc. Enatovasacpoc sat quellhip, acvaa sat singiltovascama.
19 Enatovasacpoc sat mataa quellhip, moclhama secaseclha, moclhama acnim, najan moclhama alhtaa. Elpilhyinamam sat mataa quellhip, apquillinga inlhojo profeta appayvam.
20 Yitnec coo sicyitquiscama: colhojoc sat nintiyanma netin yamit nicja cama estrecha, najan ningalomalhca manto apyavatem — intomjac ninlhanmaclha.
21 Etacpoc sat Visqui ingac naysicsa aptomjaclha netin inquilhe Perazim, najan payjoc alvata Gabaón. Melyasamquejec sat quellhip, yavamlha etnejic, melyasamquejec sat quellhip aptamjaycam simpilapquiscama.
22 ¡Elvatsaoc sat quellhip selasmescama coo! Elyicpilhquetacpoc sat quellhip mocjam, aclingac coo aptomjaclha Visqui ingac, esavojoc sat aptovascama yoclhilhma apquileyvomaclha quellhip — nic nat aptomjac profeta.
Singyascasingvoyam Dios
23 Quip elaylhojo quellhip yavamlha oltimnacsic. Quip elaylhojo sicpayvam:
24 Apquiltamjoc enlhit ecniclha actic apquilcacjam. Melquejec sat mataa cotmongvoycamlha nelha.
25 ¿Naso ya moclhama aptomjaclha? Elalhnacsic siclho apquilcacjam. Ecniclhac sat eneldo actic najan comino actic. Emayvesam sat trigo apactic. Navá amyip emayvesam sat cebada actic najan centeno actic.
26 Apyasingvocmec alhta enlhit ayinyema Dios apyascasingvoyam.
27 Apliquic mataa enlhit actic eneldo acyilhna najan actic comino acyilhna apmaycam yamit, jave mataymong acliclamaclha actic.
28 Apliquic mataa enlhit apactic trigo apyilhna, apmaycam mataymong acliclamaclha apactic. Jave acvoncaclhojo apliclama apactic. Am etnajac aptipilquem apyilhna — alhta aptomjac Dios.
29 Acno mataa aclhanma apvalhoc Visqui Apyimtalhnamo. Apyascamco apanco Dios. Pilapcasquic mataa ningvita aptemaclha apyascamco — nic nat aptomjac profeta.