Rahab y los espías
1 Josué envió a dos hombres para que exploraran el territorio de Canaán, y de manera especial a la ciudad de Jericó. Los dos hombres salieron de Sitim, y cuando llegaron a Jericó fueron a la casa de una prostituta llamada Rahab. Allí pasaron la noche. 2 Al saber el rey de Jericó que unos israelitas habían llegado esa noche para explorar el país, 3 mandó a decirle a Rahab:
—En tu casa hay dos espías. ¡Mándamelos para acá!
4 Pero como ella los había escondido, respondió:
—Sí, es verdad. Vinieron unos hombres, pero yo no supe de dónde eran. 5 Salieron al anochecer, antes de que cerraran el portón de la ciudad, y no sé a dónde iban. Si ustedes salen ahora mismo a perseguirlos, seguro que podrán alcanzarlos.
6 La verdad es que Rahab los había llevado a la terraza y los había escondido debajo de unos manojos de lino que allí tenía. 7 Los hombres del rey salieron de la ciudad, y se volvió a cerrar el portón. Buscaron a los espías hasta llegar al cruce del río Jordán.
8 Antes de que los espías se acostaran, Rahab subió a la terraza 9 y les dijo:
—Yo sé que Dios les ha entregado a ustedes este territorio, y todos tenemos miedo, especialmente los gobernantes. 10 Sabemos que, cuando salieron de Egipto, Dios secó el Mar de los Juncos para que ustedes pudieran cruzarlo. También sabemos que mataron a Sihón y a Og, los dos reyes amorreos del otro lado del Jordán. 11 Cuando lo supimos, nos dio mucho miedo y nos desanimamos. Reconocemos que el Dios de ustedes reina en el cielo y también aquí en la tierra. 12 Júrenme en el nombre de ese Dios que tratarán bien a toda mi familia, así como yo los he tratado bien a ustedes. Denme alguna prueba de que así lo harán. 13 ¡Prométanme que salvarán a todos mis familiares! ¡Sálvennos de la muerte!
14 Los espías le contestaron:
—¡Que Dios nos quite la vida si les pasa algo a ustedes! Pero no le digas a nadie que estuvimos aquí. Cuando Dios nos dé este territorio, prometemos tratarlos bien, a ti y a toda tu familia.
Rahab y los espías se despiden
15 Como la casa de Rahab estaba construida junto al muro que rodeaba la ciudad, ella los ayudó a bajar por la ventana con una soga. 16 Y les aconsejó:
—Escóndanse en los cerros para que la gente del rey no los encuentre. Quédense allí tres días, hasta que ellos regresen; y después de eso, sigan su camino.
17 Antes de irse, los espías le dijeron:
—Te hemos hecho un juramento, y lo cumpliremos. 18 Cuando lleguemos a este territorio, esta soga roja tiene que estar atada a la ventana por donde vamos a bajar. Reúne en tu casa a todos tus familiares. 19 Si alguno de ellos sale a la calle, morirá, y nosotros no tendremos la culpa de su muerte; pero si alguien sufre algún daño dentro de la casa, nosotros seremos los culpables. 20 No le cuentes a nadie de este trato que hemos hecho; de lo contrario, no estaremos obligados a cumplir nuestro juramento.
21 —De acuerdo —respondió ella—. Así se hará.
Dicho esto, los despidió y ellos se fueron, mientras ella ataba la soga roja a la ventana.
22 Los dos espías se fueron a los cerros, y durante tres días estuvieron escondidos allí, hasta que los hombres del rey regresaron. Los habían buscado por todo el camino y no los habían encontrado. 23 Entonces los dos espías bajaron de los cerros, cruzaron el río, y volvieron a donde estaba Josué. Luego de contarle todo lo que les había pasado, 24 le dijeron:
—Estamos seguros de que Dios nos ha dado todo el territorio. ¡Todos los gobernantes de esta región están muertos de miedo!
Enlhit apquilyilhomacpo apquilapajasomap
1 Apnam nic nat enlhitaoc amyip acvisay Sitim. Apcapajasquic nic nat Josué apcanit enlhit yoyam elyilhacpojo eltiyaningvomjo yoclhilhma.
Aptomjac nic nat Josué apquilanya: —Noc maa, eltiyaningvomjo yoclhilhma najan tingma Jericó — nic nat aptomjac. Apquillhinquic nic nat. Apquilvoclhec nic nat tingma ac quilvana alanatama acvisay Rahab. Apnatiyanvocmec nic nat maa. 2 Innec nic nat altimnasquiclho amyaa apvisqui Jericó: Apquilvaac enlhitaoc Israel alhtaa lhcac, yoyam elyilhacpoc elanojoc yoclhilhma — nic nat intomjac amyaa.
3 Yejemoc nic nat apcapajasa amyaa apvisqui tingma Jericó yoyam colhic altimnasa quilvana Rahab. Aptomjac nic nat apcanya: —Colantipquis sat enlhit apquilvoy tingma ac apnamcaa lhiya tingma ac. Apquilvaac yoyam eyilhacpojo elanojo yoclhilhma — nic nat aptomjac apvisqui.
4 Inquilyilhanimcasquic nic nat siclho as apcanit enlhit. Incatingmavoc nic nat quilvana: —Nasoc lhac apquilvaa tingma ajac apcanit enlhit. Am oyasamcoc apquilinyemayaclha. 5 Actalhnam alyinatascama olhma alhta intomjac. Yicpintama apquilapayclha atong acyivey apquilantepa as enlhit. Am oyasamcoc apquilyasaclha. Elimjaoc sat quellhip, elviticlhac sat — nic nat intomjac.
6 Inquilyilhanimcasquic nic nat siclho as enlhit netin tingma. Incajapacasquic nic nat tamam'a ajac acyamascamaclha netin. 7 Apquinincasamquic nic nat apquilimjaycaoc amay acyascama Jordán. Apquilvocmec nic nat acjalhtipilhquitmaclha amay vatsam. Innec nic nat ayapeclho atong niptamin apquillhingam apquilimjaycaoc.
8 Inquinamtec nic nat quilvana netin tingma yicpintama apnatiyanma as enlhit. Intomjac nic nat ayanya: 9 —Acyasamcoc coo Dios aptomja apmescama quellhip as yoclhilhma. Avanjec ningilay nincoo. Intiyacmec alhta ingilvalhoc ningiltomja ningilaoclha ayinyema quellhip. 10 Ninlingac alhta amyaa actemaclha Dios apyamascama yingmin acvanyam Mar Rojo yoyam elmilanic quellhip. Yoclhilhma Egipto alhta apquilinyemac quellhip. Najan moc amyaa apcanit apquilviscaa enlhitaoc amorreos. Quellhip alhta apquilmam tap vatsam Jordán. Lhama apvisqui Sehón najan poc apvisqui Og. Apquilajac alhta quellhip. 11 Intiyacmec alhta ingilvalhoc ninlinga amyaa. Inmasquec alhta ningilyimnaa ayinyema quellhip. Dios aptomja Apvisqui apancaoc netin najan Apvisqui apancaoc as nalhpop. 12 Ayimlacmoc lhac quellhip. Ellhen sat quellhip apvisay Dios yoyam colhejec acyascacmo quellhip apquilpayvam. Elimliclhojo sat coo lha tata apmolhama. Altamjoc coo jimquesic quellhip as monquinatquiscama actomja nasoc anco. 13 Altamjoc quellhip elvomsic tap coo tata najan meme najan elyalhinga najan aplhamoclhojo tata apmolhama. Noelane nasa onticyoc nincoo — nic nat intomjac quilvana.
14 Apquilatingmavoc nic nat enlhit: —Imposquic sat ancoc lhiya ningilvisay nincoo, comyovalhcac sat lhiya najan acmolhama. Nincoo sat onticyo acyanmongam lhiya. Ningillhocac sat ancoc as yoclhilhma singilmescama Dios, ongilimliclhojoc sat lhiya actomja nasoc anco — nic nat apquiltomjac.
15 Invayvesentac nic nat tama atong ayitcoc tingma netin. Apquilyiplantac nic nat tama atong ayitcoc tingma netin. Apquilyiplantac nic nat tama apcanit enlhit. Yitnec nic nat mataymong apjalhtam tingma apvanyam. Netin mataymong nic nat tingma ac as quilvana.
16 Intomjac nic nat quilvana ayanya: —Eljayó sat netin inquilhe. Meltajanyejec sat apquiltomja apquilimjaycam. Elyilhanim sat acvaycmo natqui acnim. Apquilvoctac sat ancoc apquilimjaycam, eltajiclha sat quellhip — nic nat intomjac quilvana.
17 Apquilatingmavoc nic nat enlhit: —Mongilsilhnanalhquejec sat inganco ayinyema ninlhanma actomja nasoc anco yoyam comyovalhcac sat acmolhama lhiya. 18 Ca incaylhojo. Ongilvotac sat yoyam ongiltimjic inganco as yoclhilhma. Cotjit sat as tama acyilhvasem atong ayitcoc, lhiya lhac singvayvesayquinta coning. Cotnejic sat monquinatquiscama. Cansiclha sat lhiya tingma ac inyap najan inquin najan inquilyalhing najan inyap apmolhama. 19 Ematong sat aptomja aptiyapma atong lhiya tingma ac. Mejingilpejesquejec sat nincoo apmatnam. Apmatnec sat ancoc lhama apma congne tingma ac, ongilsilhnanalhcac sat nincoo. 20 Am sat ancoc cocposac ningilvisay nincoo, comatong sat lhiya. Mongilsilhnanalhquejec sat inganco ayinyema ninlhanma siclho actomja nasoc anco — nic nat apquiltomjac.
21 Incatingmavoc nic nat quilvana: —Cotnejic sat actomjaclha apquillhanma quellhip. Nemoc — nic nat intomjac.
Apquillhinquic nic nat enlhit. Intitquic nic nat quilvana lhama tama acyilhvasem atong ayitcoc.
22 Apquillhinquic nic nat. Apquilvoclhec nic nat netin inquilhe. Apnam nic nat maa acvocmo natqui acnim. Apsovjoc nic nat apquilquitamsama amay apquiltomja apquilimjaycam. Am nic nat elvitaclha. Apquiltajavoc nic nat mocjam. 23 Apquilantipquic nic nat netin inquilhe apcanit enlhit. Apquilvoctac nic nat apnaclha Josué, Nun apquitca. Apquiltimnascactac nic nat aclhamoclhojo actemaclha apquilvitay.
24 Apquiltomjac nic nat apquilanya Josué: —Dios aptomja singmescama as yoclhilhma yoyam ontimjic inganco as yoclhilhma — nic nat apquiltomjac.