David libera a la ciudad de Queilá
1 Los filisteos atacaron la ciudad de Queilá y se llevaron el trigo recién cosechado. Cuando David lo supo, 2 le preguntó a Dios:
—¿Debo ir a atacar a los filisteos?
Y Dios le contestó:
—Ve y atácalos. Salva a la ciudad de Queilá.
3 Sin embargo, los hombres que andaban con David le aconsejaron:
—No vayas. Si estando aquí en Judá, que es nuestra tierra, tenemos miedo, con mayor razón si vamos a Queilá y atacamos al ejército filisteo.
4 David volvió a preguntarle a Dios si debía ir o no, y Dios le contestó: «Ya te dije que vayas, pues yo te ayudaré a derrotar a los filisteos».
5 David fue con sus hombres a Queilá y peleó contra los filisteos. Los venció y les quitó sus rebaños. Así salvó a la gente de Queilá.
6-8 Cuando le informaron a Saúl que David estaba en Queilá, pensó: «Dios me está ayudando a atrapar a David. Se ha metido en una ciudad que se cierra con portones y candados, y no va a poder escapar».
Enseguida Saúl reunió a todo su ejército, y se puso en marcha hacia Queilá para capturar a David y a su gente. Pero Abiatar, el hijo del sacerdote Ahimélec, tenía un chaleco sacerdotal, que usaban los sacerdotes para conocer la voluntad de Dios. Lo había llevado consigo cuando huyó de Saúl y se unió a David en Queilá. 9 Cuando David supo que otra vez Saúl quería matarlo, llamó a Abiatar y le pidió llevar el chaleco. 10 Entonces David le consultó a Dios:
—Dios de Israel, sé que Saúl va a venir a Queilá, y que por mi culpa va a matar a toda la gente. 11 ¡Dime si esto es verdad!
—Es verdad —contestó Dios—. Saúl vendrá.
12 David volvió a consultar a Dios:
—Y la gente de Queilá, ¿nos traicionará?
—Así es. Los traicionará —contestó Dios.
13 Entonces David y sus seiscientos hombres se fueron de Queilá, y empezaron a huir de un lado a otro.
Cuando le informaron a Saúl que David se había ido de Queilá, ya no atacó la ciudad.
David se esconde en el desierto
14 Desde entonces David se escondía en las cuevas bien protegidas que había en el desierto de Zif. Y aunque Saúl lo buscaba todo el tiempo, Dios no dejaba que lo encontrara.
15 Una vez David estaba en Hores, en el desierto de Zif, y llegó a saber que Saúl lo andaba buscando para matarlo. 16 Pero Jonatán fue a Hores para ver a David, y lo animó a tener confianza en Dios. 17 Le dijo:
—No tengas miedo. Mi padre no va a poder encontrarte. Además, hasta él sabe que tú vas a ser rey de Israel, y que yo seré menos importante que tú.
18 Ese día renovaron su pacto de amistad delante de Dios. Después de eso, David se quedó en Hores y Jonatán regresó a su casa.
19-20 En otra ocasión, algunas personas de Zif fueron a Guibeá y le dijeron a Saúl:
—David está escondido en nuestra tierra, en las cuevas de Hores. Cuando Su Majestad quiera venir, se lo entregaremos. Está en el cerro de Haquilá, al sur del desierto.
21 —¡Que Dios los bendiga por tenerme compasión! —les dijo Saúl. 22 Vayan y fíjense bien dónde está, pues me han dicho que es muy listo. 23 Vean bien dónde se esconde, y regresen a decírmelo. Entonces yo iré con ustedes y, si David está allí, lo atraparé, ¡aunque tenga que buscarlo entre todas las familias de Judá!
24-25 Aquellas personas regresaron a Zif, y Saúl y sus hombres se fueron tras ellas para buscar a David.
David y su gente estaban al sur del desierto de Maón. Cuando David supo que Saúl lo buscaba, bajó a la roca que estaba en el desierto de Maón.
Saúl supo dónde estaba David, y fue a perseguirlo. 26 Por un lado del cerro iba Saúl, y por el otro iba David. Cuando Saúl y su ejército estaban a punto de alcanzar a David y a su gente, 27 llegó un mensajero y le dijo a Saúl: «¡Regrese usted de inmediato, porque los filisteos nos están atacando!»
28 Saúl tuvo entonces que dejar de perseguir a David, y se fue a pelear contra los filisteos. Por eso a aquella roca se le conoce como «la roca del escape».
29 29 (24.1) Después de eso, David se fue a vivir por un tiempo a las cuevas protegidas de En-gadi.
Enlhitaoc tingma Keila
1 Nalhit acnim nic nat intomjac. Apquilimpocjac nic nat filisteos tingma Keila. Apquilminyilhquic nic nat trigo apactic, quilhva acliclamalhca. Aplingac nic nat amyaa David.
2 Aptomjac nic nat David apquilmalhnaycam Dios: —¿Evanqui ya olnapoc filisteos? — nic nat aptomjac.
Apcatingmavoc nic nat Dios: —Eje, ilnajap sat lhip. Ilvomquis tap enlhitaoc tingma Keila — nic nat aptomjac.
3 Apquiltomjac nic nat apnaymacoc apquilanya David: —Ningnec nincoo as yoclhilhma Judá, acyitna ayay ingvalhoc. Casomcojoc sat ningilnapomalhca singilpilhtetemo filisteos tingma Keila — nic nat apquiltomjac.
4 Mocjam lhama apquilmalhnaycam nic nat David. Apcatingmavoc nic nat Dios: —Ingyimpiclha, ipeyvojo sat tingma Keila. Otnesquisic sat apyimnatem lhip najan apnaymacoc — nic nat aptomjac.
5 Apquilimpaclhec nic nat David najan apnaymacoc, elnapacpoc filisteos tingma Keila. Apyimnatem nic nat David, apquilyimnatem apanco apnaymacoc. Apquilvomcasquic nic nat tap apnatoscama. David nic nat apquilvomquiscama tap enlhitaoc Keila.
6 Apquinyec nic nat sacerdote Abiatar, apyap nic nat Ahimelec, epasmoc sat David tingma Keila. Apsantac nic nat sacerdote asoc ayamosilha sicas. 7 Aplingac nic nat Saúl amyaa, aplhenacpo David apna tingma Keila. Intomjac nic nat apvalhoc Saúl: Ongilmoc sat David apna tingma apjalhtamomap najan apatnaoc alyimnatem. Copvanquejec ingyinyejic — nic nat intomjac apvalhoc.
8 Apcapajasquic nic nat amyaa Saúl, ingyaniclhac sat apyovoclhojo enlhitaoc Israel, payjoc tingma Keila. Elvocjac sat tingma, elmoc sat David najan apnaymacoc. 9 Aplingac nic nat amyaa David aptomjaclha Saúl. Apcanyacpec nic nat sacerdote Abiatar, esantimquisic asoc ayamosilha sicas, epamejitsic Dios.
10 Aptomjac nic nat apquilmalhnaycam David: —Lhip Dios Visqui ingac Israel. Acyasamcoc coo, evotac sat Saúl tingma Keila, jingilnajapvotac nincoo. 11 ¿Naso ya amyaa siclingay alhta? ¿Naso ya evota, yoyam jemoc coo? ¿Mejelmiyoveje ya enlhitaoc tingma Keila? Jeltimnas sat coo, sicvisay silancam lhip, Dios Apyimtalhnamo — nic nat aptomjac David.
Apcatingmavoc nic nat Dios: —Naso, evotac sat Saúl — nic nat aptomjac.
12 Aptomjac nic nat mocjam apquilmalhnaycam David: —Mejingilmiyoveje ya enlhitaoc natingma, jingilmoc sat Saúl — nic nat aptomjac.
Apcatingmavoc nic nat Dios: —Melmiyovejec sat enlhitaoc natingma — nic nat aptomjac.
13 Apquimpaclhec nic nat David, apnalaclho seiscientos apnaymacoc. Apquillhinquic nic nat, am nic nat elyasamcoc apquilyasaclha. Pilapcasquic nic nat Saúl aplinga amyaa apquinyem David najan apnaymacoc. Apquilvatasquic nic nat Saúl apminlhinaycam maa.
Apquinyem nic nat David yoclhilhma actamopeycaoc
14 Apnec nic nat David apyilhanmomaclha netin inquilhe, yoclhilhma actamopeycaoc acvisay Zif. Apquitamacpec nic nat mataa. Am nic nat etacpoc, ayinyema apmasma Dios. 15 Apcacac nic nat mataa David apquilapajascama Saúl, elsovjam najan elajic David. Apnec nic nat David payjoc Hores yoclhilhma actamopeycaoc Zif.
16 Nalhit acnim nic nat intomjac. Aptiyaningvocmec nic nat Saúl apquitca Jonatán, etnejic maycaa apnaclha David, payjoc Hores. Apyimnatescasquic nic nat Jonatán apvalhoc David, meyascamejec sat appasmom Dios.
17 Aptomjac nic nat Jonatán apcanya David: —Nongya nasa lhip David. Metejec sat mataa apnaclha lhip tata coo Saúl. Lhip sat etnejic apvisqui nipyesicsa enlhitaoc Israel. Coo sat mataa siclhalhma lhip, aptimem apvisqui. Apyasamcoc tata coo yavamlha cotnejic — nic nat aptomjac.
18 Apquilpamejitsacpec nic nat ningmiyovmalhquilha, apquillhanma mepqui apquilyeycajascaoc napato Dios. Aptajaclhec nic nat mocjam Jonatán. Am nic nat eyinyavac apmaclha David payjoc Hores.
19 Apquilmiyaclhec nic nat enlhitaoc co Zif tingma Gabaa, elpamejitsic Saúl. Apquiltomjac nic nat apquilanya: —Apyilhacpoc alhta ningaoclha David. Yitnec alhta apyilhanmomaclha netin inquilhe Haquila payjoc Hores, nipiyam yoclhilhma actamopeycaoc. 20 Lhip visqui ingac, apquiltamjo inlhojo lhip, ongilpasmoc sat, yoyam emacpoc David — nic nat apquiltomjac.
21 Apcatingmavoc nic nat Saúl: —¡Dios sat epasmoc quellhip, ayinyema seltimnascactama amyaa! 22 Eltajojo sat mocjam quellhip. Elyasamcojo sat apyilhanmomaclha David, enlhit aptomja apvitaycamco. Aclingac alhta amyaa, apmopvan eyilhacpojo apanco David. 23 Eltiyaningvomjo siclho, yoyam cotnatsalhquejec sat apmaclha David. Elvota sat sicnaclha. Otnejic sat siclhalhma quellhip. Osovjam sat yoclhilhma, osovjam sat moclhama apquilmolhama Judá.
24 Apquiltajaclhec nic nat enlhitaoc co Zif, ayinyema apcanama ilhnic nat Saúl. Apnec nic nat David najan apyovoclhojo apnaymacoc yoclhilhma actamopeycaoc acvisay Maón, payjoc maa nipiyam. 25 Apquilimjamquic nic nat Saúl najan apnaymacoc elsovjam David. Aplingac nic nat amyaa David. Apmiyaclhec nic nat mataymong acvinatem yoclhilhma actamopeycaoc Maón, yoyam eyilhanmoc. Aplingac nic nat amyaa Saúl. Appecjam nic nat elminlhinam David najan apnaymacoc. 26 Lhama nicja mataymong acvinatem apquillhinga ilhnic nat Saúl najan apnaymacoc. Moc nicja mataymong acvinatem apquillhinga ilhnic nat David najan apquillhalhmaa. Apquilinyajamquic nic nat. Apquilvocjac nic nat Saúl apquillhalhmaa. Colapvanquejec nic nat elinyajamcoc David apquillhalhmaa.
27 Pilapcasquic nic nat apvaa soycam amyaa. Aptomjac nic nat apcanyacpo Saúl: —¡Lhip visqui ingac! ¡Amyaa filisteos cotnaja ingmoc! ¡Ipecjicsojo etajiclha lhip! — nic nat aptomjac.
28 Apquilvatasquic nic nat Saúl apminlhinaycam. Aptajaclhec nic nat Saúl najan apquillhalhmaa. Apquilpecjam elnapacpoc filisteos. Apquiltimec nic nat acvisay maa: Mataymong Ningilhpanmaclha.
David apnaclha Saúl
29 Aplhinquic nic nat mocjam David najan apquillhalhmaa. Apnaclhec nic nat David netin inquilhe, apquilyilhanmomaclha acvisay En-gadi.