Contra los que confían en Egipto
1 Dios dijo:

«¡Qué mal les va a ir a ustedes,
israelitas rebeldes!
Hacen planes sin tomarme en cuenta,
y pecan una y otra vez.
2 Piden ayuda al rey de Egipto,
pero sin consultarme;
buscan refugio bajo su poder,
3 pero ese rey no podrá protegerlos;
Egipto no les dará refugio.

4 »Ustedes, los israelitas,
han mandado embajadores
hasta las ciudades egipcias
de Soan y de Hanés;
5 pero van a quedar avergonzados,
porque esa gente inútil,
en vez de ayudarlos,
les causará muchas desgracias».
La ayuda de Egipto no servirá de nada
6 Isaías dijo:

«Esto dice nuestro Dios acerca de Egipto,
ese animal feroz del desierto del sur:

“Los israelitas llevan a Egipto
todos sus tesoros y riquezas.
Todo eso lo llevan
a lomo de burro y de camello.
Cruzan el desierto,
que está lleno de peligros.
Allí hay leones feroces,
víboras y dragones voladores.
7 Pero Egipto no podrá ayudarlos.
Por eso he dicho acerca de él:
‘Perro que ladra, no muerde’.”»

8 Entonces Dios le dijo a Isaías:

«Ven ahora y escribe este refrán;
ponlo sobre una tablilla
para que sirva de testimonio
y siempre se recuerde».
El castigo de la rebeldía
9 Isaías dijo:

«Los israelitas son un pueblo
que no quiere obedecer
las enseñanzas de Dios.
Son infieles y rebeldes.
10 No quieren que los videntes
cuenten sus visiones;
tampoco quieren que los profetas
les digan la verdad.
Prefieren que les hablen
de cosas agradables;
prefieren seguir creyendo
que todo les saldrá bien.
11 A unos y a otros les piden
que dejen de obedecer a Dios;
no quieren que sigan hablando
del Dios santo de Israel.

12 »Por eso, Dios les dijo:

“Ustedes rechazan mis advertencias,
y prefieren confiar en la violencia
y en palabras mentirosas.
13 Por lo tanto,
su pecado caerá sobre ustedes
como un muro alto y agrietado,
que se viene abajo
cuando uno menos lo espera.
14 Será como un jarro
que se rompe por completo.
Tan pequeños son los pedazos
que no sirven para nada;
¡ni para remover el fuego
ni para sacar agua de un pozo!”

15 »Por lo tanto,
así dice el Dios santo de Israel:

“Vuelvan a obedecerme,
y yo les daré poder.
Si en verdad confían en mí,
manténganse en calma
y quedarán a salvo.
Pero ustedes me rechazan;
16 prefieren escapar a caballo
o en carros muy veloces.

”Pues bien, si así lo prefieren,
tendrán que huir a caballo;
¡pero sus perseguidores
serán más veloces que ustedes!
17 Bastará un solo enemigo
para llenar de miedo a mil;
¡serán suficientes cinco de ellos
para amenazar a todos ustedes!
Y cuando todo haya terminado,
de ustedes quedarán tan pocos
que parecerán un poste solitario
en la parte alta de un monte”».
Promesas de salvación
18 Isaías continuó diciendo:

«Nuestro Dios ama la justicia y quiere demostrarles cuánto los ama. En verdad, Dios ama a los que confían en él, y desea mostrarles compasión.
19 »Y ustedes, israelitas que viven en la ciudad de Jerusalén, ya no tienen por qué llorar. Dios les tendrá compasión tan pronto como le pidan ayuda. En cuanto oiga sus gritos, les responderá. 20 Y si acaso les envía algún sufrimiento, ya no se quedará escondido. Dios es su maestro, y ustedes lo verán con sus propios ojos.
21 »Si acaso dejan de adorarlo, oirán una voz que les dirá: “No hagan eso, porque eso no me agrada. Adórenme solo a mí”. 22 Ustedes llegarán a ver como basura sus ídolos de oro y plata. 23 Entonces, cuando siembren sus campos, Dios les enviará lluvia. Así la tierra producirá trigo en abundancia.
»Ese día, su ganado tendrá mucho lugar donde pastar. 24 También los bueyes y los burros que trabajan en sus campos podrán alimentarse de ricos pastos.
25 »Cuando Dios castigue a sus enemigos y destruya sus fortalezas, bajarán de las colinas y de las altas montañas grandes corrientes de agua. 26 Ese día Dios les sanará las heridas, porque ustedes son su pueblo. La luz de la luna será tan brillante como la del sol, y el sol brillará siete veces más. ¡Será como si brillaran siete soles juntos!»
El castigo de Asiria
27 Isaías continuó diciendo:

«¡Miren a lo lejos!
¡Dios mismo se acerca!
Su furia es como fuego ardiente;
sus labios y su lengua
son un fuego destructor.
28 El aliento de Dios
parece un río desbordado
que todo lo inunda.
Dios viene contra las naciones,
para derrotarlas por completo
y hacerlas perder el rumbo.

29 »Ustedes, en cambio,
escucharán canciones
como en una noche de fiesta;
irán con el corazón alegre,
como los que caminan
al ritmo de las flautas.
Irán al monte de Dios,
pues él es nuestro refugio.

30 »Dios dejará oír su voz majestuosa
y nos demostrará su poder.
Sus rayos, aguaceros y granizos
son destructores como el fuego.

31 »Cuando Asiria oiga la voz de Dios,
sabrá el castigo que le espera
y se llenará de miedo.
32 Dios la atacará en la guerra,
y cuando la destruya,
sonarán arpas y tambores.
33 Desde hace mucho tiempo
Dios tiene preparado
un lugar de castigo
para Asiria y para su rey.
Es un lugar ancho y profundo,
y tiene mucha leña.
Cuando Dios sople sobre ella,
la leña se encenderá
como una lluvia de azufre».
Apquiltemaclha apquilinmelhaycam Dios
1 Aptomjac nic nat Dios Apyimtalhnamo:
Enlhit layi apquiltomja selinmelhaycam coo. Yitnec apquilpamejitsomap quellhip mepqui sicpasmom. Jave coo ayinyema alquitamsama apquilvalhoc quellhip. Inyangvocmec mataa apquilsilhnanomap apanco quellhip.
2 Apquilpecjam quellhip elpamejitsacpojo co Egipto, mepqui selmalhnaycam coo, yoyam opasmoc. Apquiltamjoc quellhip epasmoc apvisqui faraón apquilyilhanmeycam quellhip co Egipto.
3 Elyinimsacpoc sat quellhip. Eltajojoc sat mocjam quellhip mepqui apquilpasmom co Egipto.
4 Apquiltiyaningvocmec alhta apquilasinancama tingma Zoán najan tingma Hanes.
5 Apquilyinimsacpec maa nipyesicsa co Egipto mepqui apquilyimnatem. Mepqui apquilmopvan yoyam elpasmoc. Colhic sat alasmesa quellhip yoyam elmancangvomoc — alhta aptomjac Dios Apyimtalhnamo.

6 Profeta appayvam allhenamalhca asoc navjac yoclhilhma Néguev: Apquilpatmaoclha enlhit apnatoscama cotlaycaoc asoc alyascama nipiyam. Payjoc aleyvomaclha asoc navjac aclom yamacmeyva, najan acyeyva aclom, najan sinavocpo nimisma acyivey aleyvam netin. Netin acpoc yamelyeyjaycoc najan camello voncayispoc apquilpatmaoclha apquilviscaa apquilmescama nasa enlhitaoc cotnaja nintemolhama.
7 Mepqui apquilmopvan as enlhitaoc co Egipto, colapvanquejec jingilpasingvota. Actimescasquic coo apquilvisay: Monstruo sinavocpo mepqui acmovan — nic nat aptomjac profeta.
8 Aptomjac alhta Visqui ingac seyanya: Italhos sat lhip lhama asoc payjem sicpayvam siclhanma napatavo enlhitaoc. Comasquejec sat mataa actalhesamalhca cotmongvoycamlha nelha.
9 Apquiltemaclha apancaoc as enlhit apquiltamjamacpo enaymacoc. Apquiltomja apquilmopvancaa amyaa, meljalhenmo mataa sillhicmoscama coo.
10 Yitnec apquilpayvam apquilanyacpo profetas: ¡Nojingiltimnas nasa acvitay apquilvanmoncama quellhip! Nojingiltimnas nasa actemaclha acpeyvomo, jingiltimnas amyaa ningyisponcama nincoo. ¡Nojingilinmelham nincoo naysicsa ayitsepma ingnenyaoc!
11 ¡Elyitnocjas actemaclha nasoc anco! Noellhen nasa Dios mayayo apyimtalhnamo — alhta apquiltomjac apquilmapsomcaa.
12 Eycaso appayvam ayinyema Dios mayayo apyimtalhnamo nipyesicsa enlhit Israel:
Am colyacmoc quellhip elaylhojo, apquilyiplovquisa inlhojo actemaclha apquilyinimquiscama najan apnatovascama.
13 Apquilsilhnanomap apanco quellhip. Apquilyitsomacpo quellhip mataymong apjalhtam tingma, inmayjac siclho, coyaveclhac sat acmayjem, coyaninic sat.
14 Colhojoc sat quellhip macnatovascama, malha valhva aptipilquem. Etpilcacpoc sat apyovoclhojo, mongvityejec sat nipva, yoyam onlicoc atilh, yoyam ongyacvesic yingmin — alhta aptomjac Visqui ingac — nic nat aptomjac profeta.

15 Eycaso appayvam Apvisqui apancaoc Israel, mayayo Dios:
Elyanmonquis apquilvalhoc quellhip coyit actamilaycam apquilvalhoc, colhic sat alvomquisa tap quellhip. Apquilyimnatem sat eltimjic ayinyema apquiljalhanma mepqui apquilyasquiyam quellhip. Am alhta colyacmoc mataa quellhip.
16 Yitnec alhta apquilpayvam quellhip: Ongilinyejic sat nolhing apcapoc — alhta apquiltomjac. Tasi, elinyajamcoc sat quellhip. Moc apquilpayvam quellhip: Ongilinyejic sat carro ayitcoc — alhta apquiltomjac. Tasi, lhincasoc mataa apquiltomja apquilminlhinaycam.
17 Elinyajamcoc sat mil enlhitaoc, ayinyema apya'mascam lhama enlhit. Elinyajamcoc sat quellhip apyovoclhojo, ayinyema apquilminlhinaycam cinco enlhit. Elaymacpoc sat apcanit quellhip. Colhojoc sat ningvitay lhama yamit netin inquilhe, malha asoc monquinatquiscama netin inquilhe — alhta aptomjac Dios — nic nat aptomjac profeta.
Aptemaclha appasmom Dios Apyimtalhnamo
18 Apquiljalhnec Dios Apyimtalhnamo elilyejiclhojo quellhip, elasicjojo mocjam quellhip. Appeyvomo apanco nac Dios Apyimtalhnamo. ¡Apquilinyejemo enlhit apquiljalhanma mataa Dios Apyimtalhnamo!
19 Quellhip apnaycam tingma Jerusalén. Elvatsaoc apquilyapcalhem. elimliclhojoc sat mocjam Dios, apquilmalhna inlhojo quellhip, acyiplomo apquilyimnatescama apquilpayvam quellhip, yoyam ingyatingmojo Dios. 20 Coyangvomoc sat apquillhoy quellhip nintom najan ningyam, am colhno siclhoc nat apquillingaycamco mayic quellhip. Meyilhanmejec sat maa, elvitac sat quellhip apquillhicmoscama maestro. 21 Apquilpecjam sat ancoc quellhip elyitnocjac lhama nicja najan moc nicja. Cotlapsic sat apquillinga inlhojo appayvam ayinyema apcapoc: Amay as'i, elyiplovjo amay — sat cotnejic appayvam. 22 Colmalhquejec sat mocjam quilaycmasquiscama acyitsomalhca dios allanomalhca plata najan oro. Collhojoc sat asoc ápaoc, cotlhalhcac sat. 23 Elmesic sat mataa acmamay Dios yoyam elquiniclha actic, elvitac sat cotlaycaoc apyilhna trigo. Colvitac sat apnatoscama ayimjaclha paat lhalhma anco. 24 Actamila actoycaoc colvitac sat yamelyeyjaycoc najan vayqui yamquilvanaa altimesaycam amyip. 25 Elvitac sat ayinyem yingmin lhalhma anco netin inquilhe, acvaa inlhojo acnim apquilimpocjay najan macnatovascama apquilyilhanmomaclha. 26 Eltamilquiscomoc sat Dios apquilyimsem enlhitaoc. Ongvitac sat apquitsay piltin, acno ayitsasquiscama acnim. Ongvitac sat acyivey ayitsasquiscama acnim, acno alitsasquiscama siete acnim — nic nat aptomjac profeta.
Apyanmongsayclha Dios apquiltemaclha co Asiria
27 ¡Quip elanojo quellhip! Apquilhyacmec Visqui ingac mocjay. Avanjec aplom pac, malha talha intomjac. Acyitsomalhca apatong najan apalhcoc talha singajem.
28 Acyitsomalhca apquinamam lhama vatsam ayinyem yingmin, congnoc yingmin acvaycmo ingyispoc. Apyitsomacpo enlhit apquimposcay actic, colhpansalhcac sat ayimpeoc. Appiquinquic tava apac apatnaoc, ellhingsic mocjay, ellhinganmoc sat.
29 Elminaycmacsic sat quellhip alhtaa, malha fiesta sat cotnejic. Colpayjiclhac sat apquilvalhoc quellhip, colhojoc sat enlhit apquilpayvascama yammamoc, naysicsa apquilmiyayclha netin inquilhe tingma (apquilmiyovmacpilha) israelitas, apvisay Jerusalén.
30 Cotalhcac sat apmopvan apanco Visqui ingac apyimtalhnamo, najan colngalhcac sat appayvam apanco. Eticyoc sat enlhitaoc cotnaja ingmoc, malha ayinyema acyivey aplom pac, najan malha talha singajem, najan malha yingmin acvanyam singajem, najan malha tacja actiyam ayajem najan malha yingmin alyayem singajem sat cotnejic.
31 Elangvomoc sat co Asiria, apquillinga inlhojo appayvam ayinyema Dios, najan apquillingaycamco inlhojo apyanmongsayclho apquiltemaclha apancaoc Visqui ingac.
32 Colngalhcac sat apquilpayvascama arpas najan tambores naysicsa apyanmongsayclha Dios apquiltemaclha apancaoc cotnaja ingmoc. Cotnejic sat apquilnapomacpilha acvanyam.
33 Visqui ingac apquillanay nanoc alhta apvatnamaclha acvanyam, elmetic sat co Asiria najan apvisqui apancaoc. Malhic acyivey najan congno as apvatnamaclha, aclaneyo alhpongja. Colhic sat alvatna talha ayinyema apvatipnapma Visqui ingac, cotnejic sat malha azufre acpayesayclha talha — nic nat aptomjac profeta.