1-2 »¿Sabes cuándo nacen
las cabras monteses?
¿Has visto nacer a los venados
y cuánto tardan en nacer?
3-4 Al llegar el momento,
la madre se encorva en el bosque
y tiene a sus críos;
ellos crecen y se hacen fuertes,
y luego se van para no volver.
5 »Yo soy quien hizo libres
a los burros salvajes;
6 yo soy quien les dio el desierto
para que vivan allí.
7 Son tan libres que no hacen caso
de los ruidos de la ciudad
ni de los gritos de los arrieros.
8 Y así, andan por los cerros
en busca de pastos verdes.
9 »¿Tú crees que un toro salvaje
estará dispuesto a servirte
y a dormir en tus establos?
10 ¿Tú crees que si lo amarras
podrás hacer que te siga,
y que no se aparte del surco
hasta que cultives tus campos?
11 ¿Puedes confiar en su fuerza
y echar sobre sus lomos
todo el peso de tu trabajo?
12 ¿Puedes hacer que el toro
junte todo tu grano
y lo lleve hasta el molino?
13 »El avestruz es muy alegre,
y le gusta agitar sus alas,
pero no es un ave cariñosa:
14 pone sus huevos en la arena,
y allí los deja empollar;
15 ¡no parece importarle
que una fiera los aplaste!
16 Maltrata a sus polluelos
como si no fueran suyos,
y no le importa que se pierdan.
17 Cuando yo repartí la sabiduría,
no le di su porción de inteligencia,
18 pero cuando extiende sus alas
es más veloz que cualquier caballo.
19 »¿Eres tú quien le dio al caballo
su fuerza y sus largas crines?
20 ¿Eres tú quien lo hace saltar
como si fuera un saltamontes,
y que asuste a la gente
con su orgulloso resoplido?
21 El caballo patea con furia
y se lanza hacia la llanura,
sintiéndose orgulloso de su fuerza.
22 No tiene miedo de nada,
sino que ataca de frente.
23-25 El ruido de las armas
resuena en sus oídos;
oye a lo lejos la trompeta,
y al oír las órdenes de ataque,
resopla y corre a todo galope
sin que nadie pueda detenerlo.
26 »¿Le enseñaste al halcón a volar
y dirigirse hacia el sur?
27 ¿Fuiste tú quien ordenó
que el águila remonte el vuelo
y haga su nido en las alturas?
28 El águila vive en las montañas;
pasa la noche entre las grietas.
29 Desde su lejano escondite
se lanza sobre su presa, y la mata.
30 Las águilas se juntan
alrededor de la presa,
y sus polluelos se ponen felices
cuando se beben la sangre.
1 ¿Apyasamco ya lhquip yavamlha eltimsic apquitcavoc yataay nipvajac? ¿Apvita ya lhquip aptimquiscama apquitcoc popyit apyapmoc?
2 ¿Apyasamco ya lhquip apvamlha piltin aptomja aplovso, eltimsic apquitcavoc?
3 Apyitnacmec mataa apyapmoc, apquiltiyacmec apquitcavoc.
4 Apquilyimnaquic mataa apquitcavoc. Apquilvanamyic amyip, mepqui apquiltajemo.
5 Inquileyvec anco yamelyeyjaycoc navjac, cotnaja nintoscama. ¿Soc enlhit appanamayclho alhta?
6 Coo ayinyema coleyoc amyip yamelyeyjaycoc navjac najan yancomilh.
7 Am coyispac altamjaycam tingma apvanyam. Am coljalhnoc apquilpayvam apquillhinquiscama.
8 Inquileyvec netin inquilhe najan lhalhma anco, actingyey actom paat.
9 ¿Apcanayqui ya lhquip cotnesam lhip tingma vayqui inquinavo navjac? ¿Apcanayqui ya lhquip coyancac alhtaa lhip tingma pac?
10 ¿Apvanqui ya lhquip elhingsic, coyinyovacsic vayqui alhpejic najan sovo alhpejic?
11 ¿Apcanayqui ya lhquip acyimnatem anco vayqui navjac, cotnajam sat amyip?
12 ¿Apcanayqui ya lhquip coyinyovacsic carro aclaneyo acyilhna, ingyicjecsic sat lhip?
13 Aptemaclha lhapin. Appayesquic aplhimpancoc, acno alhimpancoc siyana.
14 Apninquinquic appóc netin lhopactic. Acmajat actomja acyetaponquiscama apquitcoc.
15 Am eyasamcoc lhapin, colhic sat acpalhcata appóc, colhic acminyilha.
16 Am etamilcasac apyapmoc lhapin apquitcavoc, mepqui apmasma apquitcavoc.
17 Dios ayinyema mepqui apyascamco lhapin. Mepqui aptemaclha aptamila lhapin.
18 Apquinyec mataa lhapin. Apcasmasquic lhapin, apvita inlhojo nolhing apcapoc.
19 ¿Lhip ya ayinyema apyimnatem apanco nolhing, najan actamila apva apyispoc?
20 ¿Lhip ya ayinyema apnilhtingam nolhing, malha sova? Najan appayvascama apvajic.
21 Apmetmec apmic lhopactic, malha apquitsovascama. Apmopvan etjanyac apquilnapomap.
22 Mepqui apcay nolhing, mepqui apquinyem apvita inlhojo sovo acvinatem.
23 Invitalhquic yanca alhancoc nolhing apcapoc, najan sovjeva pac najan sovo acvinatem.
24 Cat apquinyem nolhing apcapoc. Am ingyajalhnoc aplinga inlhojo appayvascama trompeta.
25 Appayvec nolhing, aplinga inlhojo appayvascama. Inticjancasquic mocjay apquilnapomacpilha enlhit. Aplingac mataa appayvam acyimnatem ayinyema apvisqui najan apnaymacoc.
26 ¿Lhip ya apyascasingvoyam nata navjac quilyacmejit, ayimpay payjoc nipiyam?
27 ¿Lhip ya apcapajascama mama apyivey, ellanac aplhancoc nitnoc anco?
28 Apyancac netin mataymong acvinatem, acnim anco najan alhtaa, ayitsicsic acyitna aplhancoc.
29 Apquilyajam mocjay, etingya apyamonquilhma.
30 Apquiljalhnec mama apquitcavoc eltovamcoc ápac acyiplomo ema. Apvitacpec mataa mama apyapmoc, payjoc acyitnamaclha asoc ápac najan payjoc enlhit apticyovam — nic nat aptomjac Dios.