Siquem viola a Dina
1 Dina, la hija de Lía y de Jacob, fue un día a visitar a las mujeres del pueblo. 2 Jamor, que era heveo, gobernaba ese territorio. Cuando su hijo Siquem vio a Dina, la tomó por la fuerza y la violó. 3 Sin embargo, se enamoró de ella y trató de ganarse su cariño, 4 así que le dijo a su padre que la pidiera para que fuera su esposa.
5 Jacob supo que Dina había sido violada, pero como sus hijos estaban cuidando el ganado, prefirió esperar a que regresaran. 6 Mientras tanto, Jamor fue a hablar con Jacob.
7 Tan pronto como los hijos de Jacob se enteraron de lo ocurrido, regresaron del campo muy enojados. Consideraban que violar a la hija de Jacob era una ofensa contra la familia, ¡algo que Siquem no debió haber hecho! 8 Sin embargo, Jamor les dijo:
—Mi hijo Siquem realmente quiere mucho a la muchacha. Yo les ruego que lo dejen casarse con ella. 9 Háganse parientes nuestros. Así nosotros nos casaremos con sus mujeres y ustedes podrán casarse con las nuestras, 10 y podrán también vivir libremente entre nosotros. Allí tienen el país: ¡vivan en él, vayan a donde quieran, compren terrenos!
11 Siquem, por su parte, les dijo a Jacob y a sus hijos:
—Si me consideran digno de casarme con Dina, les daré lo que me pidan. 12 Ustedes díganme cuánto quieren a cambio, y yo pagaré ese precio, ¡pero, por favor, déjenme casarme con ella!
13 Pero los hijos de Jacob no fueron sinceros con él ni con Jamor, 14 sino que los engañaron diciéndoles:
—Nosotros no podemos permitir que nuestra hermana se case con alguien que no está circuncidado. Eso, para nosotros, sería una vergüenza. 15 Solo con una condición daremos nuestro permiso para la boda: que ustedes y todos sus hombres se circunciden. 16 Así, podrán casarse con nuestras mujeres, y nosotros, con las de ustedes. Entonces nos quedaremos a vivir aquí, y todos seremos un solo pueblo. 17 Claro que si no están de acuerdo, tomaremos a Dina y nos marcharemos.
18 Jamor y Siquem aceptaron la propuesta. 19-20 Y como Siquem era muy respetado entre sus familiares y estaba muy enamorado de Dina, él y su padre se fueron enseguida a hablar con las autoridades de su pueblo, 21 y les dijeron:
—Los hijos de Jacob son gente muy amistosa. Dejemos que vivan en nuestro territorio, y que hagan negocios aquí. Todavía hay mucho espacio en nuestra tierra para ellos. Así podremos casarnos con sus mujeres, y ellos, con las nuestras. 22 Pero solo aceptarán vivir con nosotros si nuestros hombres se circuncidan. 23 ¡Dejemos que se queden a vivir aquí! ¡Así todos sus ganados y todas sus riquezas serán para nosotros!
24 Las autoridades estuvieron de acuerdo con Jamor y con Siquem, y todos los varones se circuncidaron. 25 Pero Simeón y Leví, hermanos de Dina, fueron al pueblo tres días después. Espada en mano atacaron por sorpresa a todos los hombres circuncidados y los mataron, pues ninguno pudo defenderse por los dolores que tenían. 26 Luego de matar a Jamor y a Siquem, sacaron a Dina de la casa. Antes de marcharse, 27-29 pisotearon los cadáveres y robaron todo lo que había en el pueblo. Se llevaron ovejas, vacas y burros, y todo lo que encontraron a su paso en el pueblo y en el campo. También entraron a las casas y las robaron, llevándose además todas sus riquezas, sus mujeres y sus niños. Así vengaron la violación de su hermana Dina.
30 Jacob reprendió a Simeón y a Leví:
—Con lo que han hecho, ustedes me han traído muchos problemas. Ahora los cananeos y los ferezeos no van a querer ni verme. Nosotros somos pocos, y si la gente de esta tierra se une contra nosotros, acabarán por matarnos a todos.
31 Pero ellos le respondieron:
—¡Pues Siquem no tenía por qué tratar a nuestra hermana como a una prostituta!
Mactovascama Jacob apquitca
1 Jacob apquitca ilhnic nat Dina. Inquin nic nat Lea. Maycaa ilhnic nat intomjac Dina naysicsa anaymacoc cotnajaclha acmolhama. 2 Apnec nic nat maa heveos apvisqui apancaoc apvisay Hamor. Apquitca ilhnic nat apvisay Siquem. Apvitac nic nat quilvana ayitcoc Siquem. Yejemoc nic nat appatjetamco. 3 Avanjec nic nat acliclamo apvalhoc quilvana ayitcoc. Apquilinlhanacmec nic nat appamejitquiscama quilvana ayitcoc.
4 Apquiltimnasquic nic nat apyap apvisay Hamor. Aptomjac nic nat Siquem apcanya: —Jetingyasquis sat quilvana ayitcoc. Altamjoc otnejic etava— nic nat aptomjac.
5 Aplingac nic nat Jacob actemaclha actovasomalhca apquitca Dina. Siquem nic nat aptovascama. Am nic nat elhnam Jacob apquitquic tingma. Amyip nic nat apquiltamilcasac apnatoscama. Apquiltimnasquic nic nat Jacob apquilvactamo apquitquic. 6 Apmiyantac nic nat Siquem apyap apvisay Hamor. Apquiltamjoc nic nat epamejitsic Jacob.
7 Lhama ilhnic nat apquillinga amyaa. Apquilvoctac nic nat tingma Jacob apquitquic. Apquillovquic nic nat. Ayinyemaclha Siquem nic nat aptovascama Jacob apquitca. Eycaso actomja acyivey singmanquescama. Mongvanquejec ontimjic actema nac lha.
8 Aptomjac nic nat Hamor apquilanya: —Avanjec acliclamo apvalhoc sictamongvoyam quilvana ayitcoc. Noelmiyov nasa quellhip etnejic aptava sictamongvoyam. 9 Eltime sat quellhip ningmolhama. Ongilmamcoc sat nincoo quellhip apquitquic quilvanaa ayitcoc. Eltime sat quellhip lha apnatamcaa nincoo inquitquic. 10 Elhnam sat ningyesicsa nincoo. Apvancaac eleyoc quellhip nincoo ningilaoclha. Elyanmonquis sat amyip ingancaoc yoyam eltimjic apancaoc— nic nat aptomjac Hamor.
11 Aptomjac nic nat Siquem apcanya Jacob najan apquitquic: —Altamjoc coo colcojoc apquilvalhoc amyaa apquillingay quellhip. Olmecsic sat acyanmongam acvamlha apquiltamjoclha quellhip. 12 Momyovejec sat coo apquiltamjo inlhojo acyivey acyanmongam. Noelmiyov nasa quilvana ayitcoc otnejic etava— nic nat aptomjac.
13 Apquilyinimcasquic nic nat Jacob apquitquic. Ayinyemaclha Siquem nic nat aptovascama quilvana ayitcoc.
14 Apquiltomjac nic nat Jacob apquitquic apquilanya: —Mongvanquejec nincoo ongilmecsic ingyalhing enlhit mepqui asoc monquinatquiscama apyimpejic. Eycaso cotnejic sat singilmanquescama nincoo. 15 Ingvanqui inyicje ongmecsic ingyalhing. Incaymalhquic eltimjic quellhip nintemaclha nincoo. Incaymalhquic ellanac asoc monquinatquiscama apyimpejic aplhamoclhojo apquilinava. 16 Eltime sat quellhip apnatamcaa nincoo inquitquic. Ongilmamcoc sat nincoo lha apquitquic quellhip. Ongiltimiclhac sat lhama tingma. Ongiltimiclhac sat lhama ningmolhama. 17 Am sat ancoc eliltamjoc quellhip ellanac asoc monquinatquiscama apyimpeoc, ongmeyvoc sat nincoo ingilyalhing. Ongillhong sat nincoo— nic nat apquiltomjac.
18 Apquiltamjoc nic nat evjanamcoc Hamor najan apquitca Siquem. 19 Yejemoc nic nat apquillana asoc monquinatquiscama apyimpejic apyimnanic. Inlicavoc nic nat apvalhoc Jacob apquitca. Ayinyemaclha mayayo ilhnic nat mataa Siquem nipyesicsa apmolhama. 20 Aplhinquic nic nat Hamor najan apquitca Siquem. Apquilvoclhec nic nat apatong tingma apvanyam apnamcaclha enlhit.
Aptomjac nic nat apquilanya enlhitaoc: 21 —Quip elaylhojo. Ingmoc apquiltomjac as enlhitaoc Jacob najan apquitquic. Ellhnam sat ningyesicsa as ningaoclha. Avanjec amyip yoyam elhnam as enlhitaoc. Ingvanquic ontimjic ingnatamcaa apquitquic. Apvanquic najan elmamcoc nincoo inquitquic.
22 Apquiltomjac alhta singilanya as enlhitaoc: —Incaymalhquic eltimjic nintemaclha nincoo. Incaymalhquic ellanac asoc monquinatquiscama apyimpejic aplhamoclhojo apquilinava. Ongiltimiclhac sat lhama ningmolhama— alhta apquiltomjac singilanya. 23 Nincoo ingancoc sat ongiltimjic asoc apancaoc najan apnatoscama. Incaymalhquic mongmiyovejec sat mataa. Ningmolhama sat ongiltimjic— nic nat aptomjac Hamor.
24 Apquiljalhnoc nic nat enlhitaoc Hamor appayvam najan apquitca. Apquillanac nic nat asoc monquinatquiscama apyimpejic aplhamoclhojo quilyimnanic. 25 Invocmec nic nat natqui acnim. Asquejec nic nat mocjam macyimyicjay actemaclha asoc monquinatquiscama apyimpejic enlhitaoc.
Yejemoc nic nat apquilvaa Jacob apquitquic Simeón najan Leví. Apquilsovcmec nic nat sovo alvinatem. Apquilnapquic nic nat aplhamoclhojo apquilinava. Am nic nat elyanmoncaseclha apticyovam. 26 Apticyovquic nic nat Hamor najan apquitca Siquem. Yejemoc nic nat apquilyantamaclho apquilyalhing Dina. Apquilyinyovcasquic nic nat acmaclha Siquem tingma pac. 27 Apquilvaac nic nat mocjam Jacob apquitquic nipyesicsa apticyovam. Apquilminyilhquic nic nat aclhamoclhojo asoc. Apquilyanmoncaseclhec nic nat actovasomalhca apquilyalhing. 28 Apquilmamquic nic nat nipquesic najan vayqui najan yamelyeyjaycoc najan aclhamoclhojo asoc acnaycaoc tingma apvanyam najan apnatoscama apquileyvam amyip. 29 Apquilsaclhec nic nat aclhamoclhojo apquilnatam. Apquilyantamaclhec nic nat quilvanaa najan ayitquic.
30 Aptomjac nic nat Jacob apcanya Simeón najan Leví: —Ayovsec evalhoc coo sicvita apquiltemaclha quellhip. Jeltanmovac sat coo enlhitaoc cananeos najan ferezeos apquiltomja apquilaoclha. Ingyaniclhac sat yoyam jingilnapoc nincoo. Paj nincoo ingmoc. Omatong sat coo, eticyoc sat najan sicmolhama— nic nat aptomjac Jacob.
31 Apquilatingmavoc nic nat: —Aptovasquic alhta as enlhit ingyalhing, malha quilvana alanatama aptimescasac— nic nat apquiltomjac.