Historia de Abraham
Dios llama a Abram
1 Dios le dijo a Abram:
«Deja a tu pueblo y a tus familiares, y vete al lugar que te voy a mostrar. 2 Con tus descendientes formaré una gran nación. Voy a bendecirte y hacerte famoso, y serás de bendición para otros. 3 Bendeciré a los que te bendigan, y maldeciré a los que te maldigan. ¡Gracias a ti, bendeciré a todas las naciones del mundo!»
4-5 Abram obedeció a Dios y salió de Harán, y no se detuvo hasta llegar a la región de Canaán. Se llevó a su esposa Sarai, a su sobrino Lot, a los esclavos que había comprado en Harán, y todo lo que tenía. En ese entonces Abram tenía setenta y cinco años.
6 En aquel tiempo, los cananeos todavía ocupaban la región de Canaán. Abram recorrió toda esa región, y llegó a Siquem, donde está el árbol de Moré. 7 Allí Dios se le apareció y le dijo: «Toda esta región se la daré a tus descendientes».
Como Dios se le apareció allí, Abram le construyó un altar. 8 Luego siguió su camino hacia la zona montañosa que está al este de Betel. Cuando llegó allí, armó su tienda de campaña. La ciudad de Ai estaba al este, y la ciudad de Betel, al oeste. Allí también construyó un altar para adorar a Dios. 9 Luego Abram se fue de allí, avanzando poco a poco, en dirección al desierto del sur.
Abram llega a Egipto
10 En aquel tiempo llegó a faltar comida en toda la región de Canaán. Era tan grave la falta de alimentos que Abram se fue a vivir a Egipto, porque allá sí había alimentos. 11 Cuando ya estaban cerca de Egipto, Abram le dijo a Sarai:
«¡No hay duda de que eres muy hermosa! 12 Cuando los egipcios te vean, y sepan que eres mi esposa, a mí me matarán y a ti te dejarán con vida. 13 Por eso, cuando te pregunten, diles que eres mi hermana. Así me tratarán bien, y mi vida no correrá peligro».
14 Tan pronto como Abram llegó a Egipto, los egipcios vieron que Sarai era muy hermosa. 15 Entonces los asistentes del rey fueron a contarle lo hermosa que era. Enseguida el rey ordenó que Sarai fuera llevada a su palacio. 16 Para quedar bien con Abram, el rey le regaló ovejas, vacas, burros, burras, sirvientes, sirvientas y camellos. 17 Todo esto no le agradó a Dios, y por eso mandó graves enfermedades sobre el rey y su familia. 18 De inmediato, el rey mandó llamar a Abram, y le dijo:
«¡Mira lo que me has hecho! ¿Por qué no me dijiste que era tu esposa? 19 ¿Por qué dijiste que era tu hermana? ¡Imagínate si la hubiera tomado por esposa! ¡Anda, toma a tu mujer, y lárgate de aquí!»
20 Enseguida el rey dio órdenes a sus soldados de que sacaran a Abram de Egipto. Y ellos lo expulsaron junto con su esposa y todo lo que tenía.
Apponquinquiscama Dios Abram
1 Aptomjac nic nat Dios Apyimtalhnamo apcanya Abram: —Iyinyov sat apcaoclha najan apmolhama najan apyap tingma pac. Iyas sat moc yoclhilhma, coo sat olhicmocsic. 2 Olhamasiclhac sat lhip aptovana eleyoc sat lhalhma anco. Opasmoc sat mataa lhip. Colhic sat mataa ayaco lhip. Lhip sat epayesiclhac apquilvalhoc poc enlhitaoc. 3 Opasmoc sat mataa poc enlhitaoc apquiltomja apquilpayesayclha apvalhoc lhip. Apquilmapsomcaa sat otnesquisic enlhitaoc apquiltomja apquiltimesquiscama apmapsom lhip. Lhip sat conyemac acpayjayclha apquilvalhoc aplhamoclhojo enlhitaoc lhalhma anco.
4 Aplhinquic nic nat Abram. Apquilyajaclhoc nic nat actemaclha apcanama Dios. Invocmec nic nat 75 años aptiyascam Abram. Apyinyovquic nic nat apcaoclha yoyam eyacsic yoclhilhma Canaán. 5 Aplhalhma ilhnic nat aptava Sarai najan apipjenim apvisay Lot. Apquilsovquic nic nat aclhamoclhojo apquilnatam. Apnalaclhec nic nat enlhitaoc apquiltomja apquiltimesaycam tingma Harán. Apquilvoclhec nic nat yoclhilhma Canaán. 6 Apyeycac nic nat Abram yoclhilhma Canaán. Apvocmec nic nat amyip acvisay Siquem. Apnec nic nat siclho apquinmaclha masit aptamila apvisay More. Apquileyvec nic nat as yoclhilhma enlhit apquilvisay cananeos. 7 Pilapcasquic nic nat apvitacpo Dios Apyimtalhnamo. Aptomjac nic nat Dios apcanya Abram: —Omquecsic sat lhip aptovana as yoclhilhma — nic nat aptomjac. Apquillanac nic nat Abram lhama apvatnamaclha actemaclha apmescamaclha asoc Dios Apyimtalhnamo.
Ayinyemaclha apvitacpec nic nat maa Dios Apyimtalhnamo. 8 Apmiyaclhec nic nat tap tingma Betel actiyapmaclha acnim. Apvoclhec nic nat inquilhe acvinatem. Apquillanac nic nat carpa appaclhanma. Apyitnec nic nat tingma Betel acpayjo actalhningvamlha acnim. Apyitnec nic nat tingma Hai acpayjo actiyapmaclha acnim. Apquillanac nic nat mocjam Abram apvatnamaclha yoyam epamejitsic Dios Apyimtalhnamo. 9 Apquimpaclhec nic nat mocjam Abram. Apvocmec nic nat yoclhilhma Néguev.
Apma Abram yoclhilhma Egipto
10 Mayc nic nat inquilnapac enlhitaoc as yoclhilhma. Mayc nic nat incajac Abram aptiyascamcaclha. Apyasquic nic nat Abram yoclhilhma Egipto yoyam elhic maa. 11 Lhama ilhnic nat apquilyasa yoclhilhma Egipto.
Aptomjac nic nat Abram apcanya aptava Sarai: —Caylhojo lhiya. Acyasamcoc coo actomja actamila anco lhiya. 12 Cotsapoc sat apnenyaoc egipcios apquilvita actemaclha actamila lhiya. Sat eltimjic elpamejitsacpojo: Eyca as enlhit aptomja aptava as quilvana — sat eltimjic. Natamin jelajic sat coo egipcios, comatnejec sat lhiya. Comalhcac sat lhiya. 13 Cotne sat lhiya colanic egipcios: Jave etava as enlhit — sat cotne colanic. Mejelajic sat egipcios. Mejeltanovejec sat coo najan lhiya— nic nat aptomjac Abram.
14 Apvoclhec nic nat yoclhilhma Egipto Abram. Apquilvitac nic nat egipcios actemaclha actamila anco quilvana. 15 Apquilvitac nic nat najan apquillhalhmaa apvisqui faraón.
Apquilpamejitsacpec nic nat apquilvita: —Actamila anco nac as quilvana— nic nat apquiltomjac. Apquilyantamaclhec nic nat as quilvana apnaclha apvisqui faraón. Innec nic nat ayasicjavo Abram ayinyema apquilvita actemaclha actamila quilvana. 16 Aplhocac nic nat Abram apvisqui apnatoscama nipquesic najan vayqui najan enlhit apquiltimesaycam najan quilvanaa altimesaycam najan yamelyeyjaycoc najan voncayispoc mocnatoscama. 17 Aplingamcoc nic nat acyimtalhnama apvisqui faraón najan apmolhama, actemaclha apyanmongsayclha Dios Apyimtalhnamo. Quilvana Sarai nic nat ayinyemaclha. 18 Apcapajasquic nic nat apvisqui faraón colhic altimnasquiclho Abram.
Aptomjac nic nat apvisqui apcanya Abram: —¿Soctomja setnesquisa nac aso? ¿Soctomja melhanma lhip aptomja aptava as quilvana? 19 Aplhenquic alhta lhip aptomja apyalhing as quilvana. Eycaso ayinyema sicmam alhta as quilvana. Imiclha sat lhip aptava. Iyantemiclha sat lhip. Itajiclha sat apquinyemayaclha— nic nat aptomjac apvisqui.
20 Apquilapajasquic nic nat apquilancam apvisqui faraón. Aptomjac nic nat apquilanya elantipsic Abram as yoclhilhma najan aptava najan aclhamoclhojo apnatoscama najan apquilnatam.