Sueños de Daniel
1 Durante el primer año del reinado de Belsasar en Babilonia, Daniel tuvo un sueño, y en ese sueño vio muchas cosas. Cuando despertó, puso por escrito lo que había soñado. Y esto fue lo que escribió:
Los cuatro monstruos
2 «Yo soy Daniel. Una noche soñé que los cuatro vientos del cielo soplaban muy fuerte sobre el gran mar. 3 De repente salieron del mar cuatro grandes monstruos, todos ellos diferentes.
4 »El primer monstruo parecía un león con alas de águila. Pero le cortaron las alas, y entonces se paró sobre sus pies como una persona. Y en lugar de su corazón, se le dio un corazón humano.
5 »El segundo monstruo parecía un oso, pero uno de sus costados era más alto que el otro. Entre sus dientes tenía tres costillas. Entonces recibió la orden de levantarse y comer mucha carne.
6 »El tercer monstruo parecía una pantera. Tenía cuatro alas de ave en la espalda, y tenía también cuatro cabezas. A este monstruo se le dio poder para reinar.
7 »Yo seguí soñando, y de pronto apareció el cuarto monstruo. Era muy diferente a los otros tres, y tan fuerte que solo de verlo daba mucho miedo. Tenía diez cuernos, y sus dientes eran dos grandes hileras de puntas de hierro. Hacía pedazos todo lo que comía, y lo demás lo pisoteaba y destruía.
8-12 »Mientras yo miraba los diez cuernos, de pronto le salió otro cuerno más pequeño, que al salir echó abajo a tres de ellos. A estos tres se les quitó el poder, pero se les dejó con vida, pues todavía no había llegado la hora de su muerte. Luego mataron al cuarto monstruo y echaron su cuerpo al fuego. El pequeño cuerno tenía ojos humanos, y mientras todo esto sucedía hablaba con mucho orgullo.
»Vi que aparecieron unos tronos,
y un Anciano tomó asiento.
Su ropa era blanca como la nieve,
y su pelo era blanco como la lana.
Del trono y de sus ruedas
brotaba un río de fuego.
Miles y miles de personas
adoraban al Anciano todo el tiempo.
El Anciano se sentó para juzgar
y abrió los libros.
13 »Mientras yo miraba todo esto,
un hombre apareció entre las nubes
y se acercó al Anciano.
14 Y ese hombre recibió honra y poder
para reinar sobre todo el mundo.
Pude ver que lo obedecían
todos los pueblos y naciones.
Su poder será siempre el mismo
y nunca tendrá fin,
y su reino jamás será destruido.
15 »Yo quedé tan confundido por lo que vi, que hasta me enfermé. 16 Entonces me acerqué a uno de los que allí estaban, y le pedí que me explicara lo que significaba el sueño. Y me dijo: 17 “Estos cuatro monstruos son cuatro reyes que reinarán sobre la tierra. 18 Pero el pueblo que ha elegido el Dios altísimo recibirá el reino, y reinará para siempre”.
19-23 »También le pregunté a esa persona por qué el cuarto monstruo era tan diferente. Y es que ese monstruo, con sus dientes de hierro y sus garras de cobre, daba mucho miedo; todo lo devoraba, y el resto lo pisoteaba. Y esa persona me dijo: “El cuarto monstruo es el cuarto reino que habrá sobre la tierra. Será muy diferente a los otros reinos, pues acabará con toda la tierra, y la pisoteará y aplastará”.
»Pregunté entonces qué significaban los diez cuernos que tenía el monstruo en la cabeza. También pregunté qué significaba el pequeño cuerno con ojos, que hablaba con tanto orgullo. Pedí que se me explicara por qué, cuando salió, echó abajo tres cuernos. Yo había visto que ese cuerno pequeño se ponía tan orgulloso, que hasta peleaba contra el pueblo elegido por Dios y lo vencía. Pero llegó el Anciano y le dio a su pueblo la autoridad de juzgar, y también autoridad para reinar.
»Aquella persona me dio esta explicación:
24 “Los diez cuernos representan a diez reyes, que reinarán en la tierra. Después de ellos, se levantará otro rey, muy diferente a los demás, y humillará a tres reyes. 25 Hablará mal contra el Dios altísimo, y peleará contra su pueblo elegido. Tratará de cambiar las costumbres religiosas y la ley de Dios, y durante tres años y medio hará lo que le parezca mejor. 26 Pero ese rey será juzgado y perderá su poder, pues será totalmente destruido. 27 Entonces el pueblo de Dios recibirá poder y dominio sobre todos los reinos de la tierra, y reinará para siempre”.
28 »Esto fue todo lo que vi, y me quedé muy preocupado. Y aunque me entró mucho miedo, no le dije a nadie lo que había visto.
Acvitay sicvanmoncama asoc aclom
1 Apnec nic nat apvisqui rey Belsasar yoclhilhma Babilonia. Invocmec nic nat lhama año aptimem apvisqui. Invitac nic nat apvanmoncama alhtaa Daniel. Aplhaticjac nic nat mocjam Daniel. Aptalhosquic nic nat amyaa acvitay apvanmoncama siclho.
Aptalhosquic nic nat amyaa nac jay: 2 —Invitac alhta sicvanmoncama piyam apvanyam najan alhcajayam acvanyam, ayinyajasquiscama yingmin acvanyam. 3 Pilapcasquic alhta alvitalhco cuatro asoc navjac alyivey alantiyapma yingmin acvanyam. 4 Lhama asoc navjac acyitsomalhca yamacmeyva acma alhimpancoc payjoc acpoc, malha mama apyivey aplhimpancoc. Pilapcasquic alhta silano. Acvitac alhta alyaptalhco alhimpancoc. Inquinimsalhquic alhta netin, malha enlhit apquinmam alhta intomjac. Intomjaclhec alhta acyascamco avalhoc, malha enlhit apvalhoc.
5 Najan moc asoc navjac acvita alhta sicvanmoncama, acyitsomalhca oso navjac acjalhem ayinmam. Natqui alhquipcoc alhta actaclhama oso, actomja ayanyomalhca: —¡Coyipcanmojo acyamonquilhma! — alhta intomjac.
6 Natqui alhta intomjac acvitay sicvanmoncama, apyitsomacpo niptana, cuatro alhta aplhimpancoc apcapoc. Cuatro alhta apcatcoc as niptana. Aplhocac alhta acyivey apmopvan.
7 Cuatro alhta intomjac acvitay sicvanmoncama, acyitsomalhca asoc navjac aclom acyimnatem anco. Alyivey alhta amaoc tava apac. Avanquic coticlhic, cotoc acyovoclhojo, coltamoc sat actom ayayam. Pilapcasquic alhta sicvita, am colhno moc asoc navjac sicvitay siclho. Innamquic alhta apcatic diez inquipetaoc. 8 Alanoc alhta inquipetaoc asoc navjac aclom. Acvitac alhta actepa moc inquipetic ayitcoc. Inquilaptalhquic alhta tres inquipetaoc, yoyam cotyapoc inquipetic ayitcoc. Innamquic alhta ataoc inquipetic ayitcoc, malha enlhit apataoc. Avanquic alhta colyatam nimpayvam, avanjec alhta acpayvam simpilapquiscama.
Dios aptajanem apanco netin
9 Invitac alhta sicvanmoncama:
Inquilpiquenalhquic apvisqui apquiltajanem. Apnactac alhta netin apvisqui aptajanem lhama Apyimtalhnamo Mayayo. Apmopoy apanco apava aptalhnama, am colhno asoc acmopoy. Acmopoy anco apva, malha nipquesic apva macyimyescama. Malha talha alayvom actomja visqui aptajanem, najan amancoc aptajanem malha talha (ayavaoc aptajanem). ,
10 Intipquic maa talha, malha yingmin ayinyem intomjac. Apquiltimesam enlhitaoc maa appintalhnama, mongmovan ongilyipsitic. Appintalhnama apquilinmamcaa napato maa, mongmovan ongilyipsitic. Apquilnaclhec maa apquilyicpilquemo, apquilmayesayclho vaycajac. ,
11 Alanoc coo alyataycam acpayvam inquipetic ayitcoc. Acvitac co apquilajem asoc navjac aclom, apquiltovasquic maa acyinyovalhco naysicsa talha, yoyam comyetic. 12 Asilhtec almovancaa anaymacoc asoc navjac aclom, acvaycmo acnim yoyam coticyo.
13 Invitac alhta sicvanmoncama alhtaa as asoc. Pilapcasquic alhta sicvita.
Naysicsa yipjopay apvayventama lhama apyitsomacpo enlhit apquitca. Apyocmec alhta apnaclha Apyimtalhnamo netin apvisqui aptajanem. Innec alhta acyantama apnaclha maa.
14 Aplhocac alhta apmopvan, najan mayayo, najan aptimem apvisqui, yoyam elanic enlhitaoc. Apyovoclhojo enlhitaoc as nalhpop apquiltomja apquiltimesaycam. Comasquejec sat mataa apmopvan apanco, cotningvomejec sat nelha apcanamaclha apanco.
15 Intiyacmec alhta evalhoc sicvisay Daniel. Intamjam alhta evalhoc ayinma acvitay sicvanmoncama. 16 Acyocmec alhta apcanamcaclha enlhit, jeltimnacsic sat amyaa. Eyascasingvocmec alhta as asoc. Aptomjac alhta seyanya: 17 Cuatro asoc navjac aclom alyitsomalhca cuatro apquilviscaa apquilya'monquiscama poc apquilanamaclha as nalhpop. 18 Alhayi sat ellhovamcoc apcanamaclha Dios apquilyacyescama, cotningvomejec sat nelha.
19 Altamjoc alhta oyasamcojoc mocjam actemaclha cuarto asoc navjac aclom, am alhta colhno moc asoc navjac aclom. Alyivey alhta amaoc tava apac, najan apeoc tava apac bronce. Avanquic coticlhic, cotoc acyovoclhojo, najan coltamoc sat actom ayayam. 20 Altamjoc alhta oyasamcojo mocjam actemaclha diez inquipetaoc, najan inquipetic ayitcoc, acnamco ataoc najan atong, yoyam colyatam nimpayvam simpilapquiscama. Actomjayclho acyivey anco inquipetic, am alhta colhno moc inquipetaoc. Inquilaptalhquic alhta tres inquipetaoc, yoyam colhniclha ayitcoc. 21 Acvitac alhta inquipetic alnapomalhca nipyesicsa Dios apquilyacyescama. Acyimnatem anco alhta inquipetic. 22 Pilapcasquic alhta apvitacpo Apyimtalhnamo (Mayayo), aptomjac apyicpilquemo Dios apquilyacyescama. Invocmec alhta acnim, yoyam ellhovamcoc apcanamaclha Dios apquilyacyescama. 23 Aptomjac alhta seyanya coo:
Cuarto asoc navjac aclom colhojoc sat cuarto apvisqui apcanamaclha as nalhpop. Am colhno moc asoc navjac aclom. Coticlhic sat, cotoc sat, coltamoc sat acyovoclhojo aleyvam as nalhpop.
24 Diez inquipetaoc alyitsomalhca diez apquilviscaa yoclhilhma apquilanamaclha. Niptamin maa etnejic sat apyimnatem apanco poc apvisqui, am elhno poc apquilmamyi. Eticyoc sat tres apquilviscaa, ayinyema apvisqui apyimnatem.
25 Etnejic sat apvisqui apveneycam Dios Apyimtalhnamo. Elasquisic sat apyimpeoc Dios apquilyacyescama. Etvacsic sat Dios appayvam actalhesomalhca najan fiestas ningayo Dios. Ellingamcojoc sat acyimtalhnama Dios apquilyacyescama acvaycmo tres años y medio.
26 Ingyaniclhac sat apquilyicpilquemo apquilpamejitsomap, elvatesquisic sat aptimem apvisqui, cotvasalhcac sat apcanamaclha. 27 Colhic sat acmesa apcanamaclha ellhovamcoc Dios apquilyacyescama. Elhic sat apvisqui, colhic sat apquilmopvan, najan mayayo lhalhma anco as nalhpop. Cotningvomejec sat nelha apcanamaclha. Elilyejiclhojoc sat enlhitaoc, eltimesam sat apyovoclhojo enlhitaoc as nalhpop. ,
28 Vamlha siclhanma coo sicvisay Daniel. Intiyacmec alhta evalhoc coo acvita sicvanmoncama as asoc. Am alhta oltimnasac as amyaa nipyesicsa enlhit — nic nat aptomjac.