La vida nueva
1 Por lo tanto, hermanos míos, les ruego por la misericordia de Dios que se presenten ustedes mismos como ofrenda viva, santa y agradable a Dios. Este es el verdadero culto que deben ofrecer. 2 Y no busquen encajar en los patrones de estos tiempos; al contrario, cambien esos esquemas por una nueva mentalidad que los lleve a discernir cuál es la voluntad de Dios, buena, agradable y perfecta.
3 Por el encargo que Dios en su gracia me ha encomendado, digo a todos y cada uno de ustedes que no tengan un concepto más alto de sí que el que deben tener. Antes bien, cada uno piense de sí mismo con prudencia, de acuerdo al grado de fe que Dios le haya dado. 4 Porque así como en un solo cuerpo tenemos muchos miembros, y no todos los miembros sirven para lo mismo, 5 así también nosotros, aunque somos muchos, formamos un solo cuerpo en Cristo y estamos unidos unos a otros como miembros de un mismo cuerpo.
6 Dios nos ha dado diferentes dones, según lo que él ha querido dar a cada uno. Por lo tanto, si Dios nos ha dado el don de profecía, usémoslo conforme a la fe que tenemos; 7 si nos ha dado el don de servir a otros, sirvámoslos bien; si hemos recibido el don de enseñar, enseñemos con dedicación; 8 si recibimos el don de animar a otros, animémoslos con entusiasmo. Quien tenga el don de repartir, hágalo con generosidad; quien presida, hágalo con todo cuidado; quien ayude a los necesitados, hágalo con alegría.
Deberes de la vida cristiana
9 Que el amor entre ustedes sea sincero. Aborrezcan el mal y apéguense al bien. 10 Ámense como hermanos los unos a los otros, con cariño y respeto; estimen a los demás mejor que a sí mismos.
11 Esfuércense, no sean perezosos; sirvan al Señor con un corazón ferviente.
12 Alégrense en la esperanza; soporten con valor los sufrimientos; nunca dejen de orar.
13 Compartan lo que tienen con los necesitados del pueblo creyente; practiquen la hospitalidad.
14 Bendigan a quienes los persigan. Bendíganlos y no los maldigan.
15 Alégrense con los que estén alegres y lloren con los que lloren.
16 Vivan en armonía unos con otros. No sean orgullosos, sino caminen a la par con los humildes. No presuman de sabios.
17 No paguen a nadie mal por mal. Procuren hacer el bien a la vista de todos. 18 Hasta donde dependa de ustedes, hagan cuanto puedan por vivir en paz con todos. 19 Queridos hermanos, no tomen venganza ustedes mismos, sino dejen que sea Dios quien castigue; porque las Escrituras dicen: «A mí me corresponde hacer justicia; yo daré a cada cual su merecido, dice el Señor.» 20 Y también: «Si tu enemigo tiene hambre, dale de comer; y si tiene sed, dale de beber; así harás que le arda la cara de vergüenza.» 21 No te dejes vencer por el mal. Al contrario, vence el mal con el bien.
Ningiltamilcasomalhco inganco napato Dios
1 Quellhip elyalhinga. Pac oltimnacsic quellhip. Inlhenquic evalhoc actemaclha singamliyam Dios. Elmesacpojo apanco Dios, malha asoc macmescama Dios. Eltime sat macmescama Dios cotnejic alhnancoc. Eltime sat apquilancam actemaclha apyisponcama Dios. Eycaso actemaclha actamila yoyam elanam quellhip Dios. 2 Noelvajanaoc nasa apquiltemaclha enlhitaoc lhalhma anco. Elyanmonquis apquilvalhoc quellhip yoyam cotnejic alhnancoc actemaclha apquilvalhoc. Elyasingvomoc sat quellhip actemaclha apmayjayoclha Dios. Elyasingvomoc sat actemaclha actamila napato Dios najan actemaclha apyisponcama najan actemaclha acpeyvomo.
3 Eyasinaquic alhta Dios ayinyema seyasicjayo yoyam oltimnacsic quellhip: Noelyeycajangvomjo nasa actemaclha apquilyimtalhnamo quellhip. Elyipcon sat apquilvalhoc quellhip. Noelyeycajangvomjo nasa melyasquiyam acyitna quellhip ayinyema Dios. 4 Apquilyasamcoc quellhip: Yitnec aclhamoclhojo alyiptetaclha ningyovoclhojo. Am colhnoc mataa moc actemaclha alactamalhca alyiptetaclha. 5 Innoc najan nincoo lha ningiltomja ningilpasmeyquiclha Cristo ningiltomja lhama ningyovoclhojo. Ningiltomja malha singilyipitsayclha ingmoc, acno alyiptetaclha alyipitcayo moc.
6 Ingilmasquic Dios moclhama nincoo ningmovan ningiltamjaycam ayinyema singaycaoc. Incaymalhquic ongilyiplovsic actemaclha ningillhoy ningmovan. Ningillhocac sat ancoc ningmovan yoyam onlingacsic amyaa ayinyema Dios, incaymalhquic ongilyiplovsic ninlingascama amyaa actemaclha mongyasquiyam. 7 Ningillhocac sat ancoc ningmovan yoyam ongiltimjic ningilancam, incaymalhquic ongilyiplovsic actemaclha nintamjaycam actamila. Ningillhocac sat ancoc ningmovan yoyam ongillhicmocsic ingnaymacoc, incaymalhquic ongilyiplovsic actemaclha ningillhicmoscama. 8 Ningillhocac sat ancoc ningmovan yoyam ongillanesiclhac apquilvalhoc ingilyalhinga, incaymalhquic ongilyiplovsic actemaclha ningillanayclha apquilvalhoc. Ingvanquic sat ancoc ongimlascoc asoc nipyesicsa ingilyalhinga, incaymalhquic mongmiyovejec naysicsa ningmilasictem. Ningiltomjac sat ancoc ningimja ingmamyi, incaymalhquic ongilinlhanmojo actemaclha ningimja ingmamyi. Ningilpasmec sat ancoc ingnaymacoc actomja ayaymomalhca asoc, incaymalhquic coyiplovjoc mataa acpayjayclha ingvalhoc.
Nintemaclha Jesucristo apmolhama
9 Elasicjojo sat mataa poc mepqui apquilyinimquiscama. Eltanova sat actemaclha acmasom. Elyiplovquis sat actemaclha actamila. 10 Elasicjacpojo mataa nipyesicsa quellhip, ayinyemaclha apquiltomja apquilyalhinga. Eltimesquis mataa apquilayo poc.
11 Nocostejengvom nasa apquiltamjaycam quellhip. Elpenacsojo sat quellhip yoyam elanam Visqui ingac. Espíritu apanco Dios sat epecjesam apquilvalhoc.
12 Colpayjiclha mataa apquilvalhoc quellhip, ayinyemaclha acyitna aljalhneycam apquilvalhoc asoc yoyam colvac sat. Elinlhanmojo sat naysicsa apquillingaycamco acmasca. Elinlhanmojo sat najan apquililmalhnancama.
13 Elpasim sat mataa ingilyalhinga apquiltomja alaymomalhca asoc. Elma sat mataa tacja maycaa.
14 Elmalhnesquis sat Dios yoyam epasmoc cotnaja ingmoc naysicsa macminlhinaycam quellhip. Elmalhnesquis sat Dios yoyam epasmoc apquiltomja apquilminlhinaycam. Noelmalhnesquis nasa yoyam eyanmongsiclha Dios apquiltemaclha apancaoc.
15 Inpayjeclhec sat ancoc apquilvalhoc poc, elvajaniclhojo sat quellhip. Apyipcalhquic sat ancoc poc, elvajaniclhojo sat quellhip lha.
16 Noelyeycajas nasa moc apquilvalhoc. Noelyimtalhnesacpojo nasa apanco. Ellhnasojo sat mataa poc aptomja mepqui ayajamalhco apvalhoc. Noellhenacpojo nasa apanco apquiltomja apquilyascamco.
17 Noelyanmongsiclha nasa poc apquiltemaclha apquilmapsomcaa. Elinlhanmojo sat apquilyiplovquiscama actemaclha actamila napatavo aplhamoclhojo enlhitaoc. 18 Apquillhenacpec sat ancoc quellhip, eltamilsojo sat mataa apquilvalhoc nipyesicsa aplhamoclhojo enlhitaoc. 19 Quellhip elyalhinga. Noelyanmongsiclha nasa apquiltemaclha poc. Dios sat eyca eyanmongsiclha apquiltemaclha poc. Intomjac nic nat Dios appayvam actalhesomalhca: “Coo sat oyanmongsiclha apquiltemaclha apancaoc enlhitaoc. Eycaso appayvam Dios Visqui ingac” —nic nat intomjac Dios appayvam. 20 Intomjac nic nat mocjam: “Mayc sat ancoc incajac cotnaja ingmoc, imques sat aptom. Incajac sat ancoc acnim, imques sat apyam. Comancangvomoc sat apvalhoc cotnaja ingmoc apvita sat lhip aptemaclha apcasicjayo” —nic nat intomjac. 21 Noelane nasa cotnejic acyimnatem actemaclha acmasom yoyam mellhoyc quellhip. Eltime sat quellhip apquilyimnatem ayinyema apquilyiplovquiscama actemaclha actamila. Mepqui acyimnatem sat cotnejic actemaclha acmasom.