Reinado de Manasés en Judá
(2~Cr 33.1-20)1 Manasés tenía doce años cuando comenzó a reinar, y reinó en Jerusalén durante cincuenta y cinco años. Su madre se llamaba Hepsibá. 2 Pero Manasés desobedeció a Dios en todo: practicó las mismas infamias de las naciones que el Señor había arrojado de la presencia de los israelitas, 3 reconstruyó los santuarios paganos que Ezequías, su padre, había destruido, levantó altares a Baal e hizo una imagen de Asera, como antes lo había hecho Ajab, rey de Israel; además, adoró y rindió culto a todos los astros del cielo, 4 y construyó altares en el templo del Señor, del cual el Señor había dicho que sería la residencia de su nombre en Jerusalén; 5 levantó otros altares en los dos atrios del templo del Señor, y los dedicó a todos los astros del cielo. 6 Además hizo quemar a sus hijos en sacrificio, practicó la invocación de espíritus y la adivinación, y estableció el espiritismo y la hechicería.
Tan malos fueron sus hechos a los ojos del Señor, que acabó por provocar su indignación. 7 También colocó una imagen de Asera en el templo del Señor, del cual el Señor había dicho a David y a su hijo Salomón: «Este templo en Jerusalén, que he escogido entre todas las tribus de Israel, será para siempre la residencia de mi nombre. 8 No volveré a arrojar a los israelitas de la tierra que di a sus antepasados, con tal de que cumplan y practiquen todo lo que les he ordenado, y todas las enseñanzas que les dio mi siervo Moisés.»
9 Pero los israelitas no hicieron caso. Por el contrario, Manasés los llevó a actuar con más perversidad que las naciones que el Señor había aniquilado ante los israelitas. 10 Por lo tanto, el Señor habló por medio de sus siervos los profetas, y dijo: 11 «Son muchas las infamias que Manasés ha cometido, y es su maldad mayor que la de los amorreos que hubo antes que él, pues ha hecho que Judá peque con sus ídolos, 12 Por eso yo, el Señor, el Dios de Israel, declaro: Voy a acarrear tal desastre sobre Jerusalén y Judá, que a quien lo oiga hasta le van a doler los oídos. 13 Voy a destruir Jerusalén como destruí Samaria y a la familia de Ajab. Dejaré a Jerusalén limpia, como cuando un plato se limpia y, mojado, se pone boca abajo. 14 En cuanto al resto de mi pueblo, lo abandonaré y lo entregaré en manos de sus enemigos, para que sean saqueados y despojados por ellos. 15 Pues sus hechos han sido malos a mis ojos, y desde el día en que sus antepasados salieron de Egipto hasta el presente han estado provocando mi enojo.»
16 Además de los pecados que Manasés hizo cometer a Judá, y de sus malas acciones a los ojos del Señor, fue tanta la sangre inocente que derramó en Jerusalén, que la llenó de extremo a extremo. 17 El resto de la historia de Manasés y de todo lo que hizo, y los pecados que cometió, está escrito en el libro de las crónicas de los reyes de Judá. 18 Cuando murió, lo enterraron en Uzá, en el jardín de su palacio. Después, su hijo Amón reinó en su lugar.
Reinado de Amón en Judá
(2~Cr 33.21-25)19 Amón tenía veintidós años cuando comenzó a reinar, y reinó en Jerusalén dos años. Su madre se llamaba Mesulemet, y era hija de Jarús, de Jotbá. 20 Pero sus hechos fueron malos a los ojos del Señor, como los de su padre Manasés, 21 pues siguió sus mismos malos pasos y rindió culto y adoró a los mismos ídolos que su padre había adorado. 22 Así abandonó al Señor, el Dios de sus antepasados, y no actuó conforme a su voluntad.
23 Los oficiales de Amón conspiraron contra él, y lo asesinaron en su palacio. 24 Pero la gente del pueblo mató a los que habían conspirado contra el rey Amón, y en su lugar hicieron reinar a su hijo Josías.
25 El resto de la historia de Amón y de lo que hizo está escrito en el libro de las crónicas de los reyes de Judá. 26 Lo enterraron en su sepulcro del jardín de Uzá. Después, su hijo Josías reinó en su lugar.
Apvisqui Manasés nipyesicsa co Judá
(2~Cr 33.1-20)1 Vocmec nic nat doce años aptiyascam Manasés aptimesacpo apvisqui tingma Jerusalén. Aptimec nic nat apvisqui acvaycmo cincuenta y cinco años. Inquin nic nat acvisay Hepsiba. 2 Somcoc nic nat aptemaclha apanco napato Dios Visqui ingac. Apyiplovcasquic nic nat apquiltemaclha apancaoc actomja apquilaoclha, apyinyovquiscama ilhnic nat Dios Visqui ingac napatavo israelitas. 3 Apyap Ezequías nic nat aptovascama acyitnamaclha quilaycmasquiscama. Manasés nic nat apquillanayclha mocjam acyitnamaclha quilaycmasquiscama, najan altares acvatnamaclha asoc macmescama quilaycmasquiscama Baal, najan apquillanay quilaycmasquiscama Asera, acno ilhnic nat apquillanay Acab apvisqui co Israel. Apquiltimec nic nat apquilayo apyovoclhojo apyová, malha apquilviscaa apancaoc. 4 Appiquinquic nic nat altares apquilvatnamaclha quilaycmasquiscama congne tingma apponquinomap, apmaclha Dios Dios tingma Jerusalén. 5 Apquillanac nic nat mocjam altares apquilvatnamaclha nipyava tingma apponquinomap, yoyam colhic ayaco apyová.
6 Apcajac nic nat moclhama apquitquic, eltimjic macmescama quilaycmasquiscama. Aptingyac nic nat mataa quilaney poc, najan apquilyascamco actemaclha yavey. Aplovquic nic nat Dios Visqui ingac, apvita aptemaclha apanco. 7 Appiquinquic nic nat congne tingma apponquinomap quilaycmasquiscama Asera. Eycaso ilhnic nat apmasma Dios Visqui ingac, aptomja ilhnic nat apcanya David najan apcanya Salomón: Olhic sat mataa coo as tingma apponquinomap, silyacyescama coo nipyesicsa apquilmolhama tribus co Israel, tingma Jerusalén. 8 Moyinyovsejec sat mataa as yoclhilhma apquileyvomaclha israelitas, sicmescama alhta siclho apquilyeyjamcaa, apquilyiplovquisa inlhojo siyanamaclha najan siyascamaclha, najan acyovoclhojo apquillhicmoscama selancam Moisés— nic nat aptomjac Dios.
9 Am nic nat eyiplovcasac apvisqui Manasés. Aptomjac nic nat apquilsilhnanoncama enlhitaoc Israel. Inyangvocmec nic nat apquiltemaclha apancaoc, am nic nat colhno apquiltemaclha apancaoc actomja apquilaoclha, apquilantipquiscama ilhnic nat Dios Visqui ingac napatavo israelitas. 10 Yitnec nic nat Dios Visqui ingac appayvam, apquillingascama profetas: Quip elaylhojo sicpayvam. 11 Avanjec alhta apsilhnanoncama enlhitaoc apvisqui Manasés. Somcoc anco aptemaclha apanco, am alhta colhno apquiltemaclha amorreos apquilictingam apmamyi. Aptimescasquic alhta elsilhnanacpoc apanco enlhitaoc payjoc acyitnamaclha quilaycmasquiscama. 12 Eycaso sicpayvam Dios Visqui apancaoc Israel. Ellingamcojoc sat acyimtalhnama apyovoclhojo Jerusalén najan apyovoclhojo Judá. Cascoc sat apjaycaoc, apquillinga inlhojo amyaa. 13 Oyanmongsiclhac sat apquiltemaclha apancaoc co Jerusalén, colhojoc sat sicyanmongsayclha apquiltemaclha apancaoc co Samaria najan aptovana apvisqui Acab alhta. Omascoscomoc sat apquileyvam natingma, elhojoc sat tingma asoc payjem ayalhnayo acpaycomalhca. 14 Poc enlhit ajancaoc apquilaymomap, olyinyovsic sat apquilmaclha, elmacpoc sat nipyesicsa cotnaja ingmoc, elhojoc sat apquilyamonquilhma nipyesicsa maa. 15 Somcoc anco apquiltemaclha apancaoc najato, seltovascama coo yoyam olvoc, ayenmo alhta sicyinyovquiscama yoclhilhma Egipto, acvaycmo as ningvamlha nac jay — alhta intomjac appayvam — nic nat aptomjac profeta.
16 Avanjec nic nat apsilhnanoncama apvisqui Manasés nipyesicsa co Judá. Avanjec nic nat aptanoncama Dios aptemaclha apanco. Apcapajasquic nic nat eticyoc apnaymacoc mepqui apquilmapsomcaa natingma Jerusalén. Invitalhquic nic nat ayinyem ema apancaoc apticyovam. 17 Yitnec nic nat mocjam amyaa actalhesomalhca aptemaclha apanco Manasés, najan aptemaclha apsilhnanomap apanco napato Dios, acvisay vaycajac crónicas apquilviscaa co Judá. 18 Apquitsepquic nic nat Manasés, apcatoynacpec nic nat ayimjaclha ilhnamoc apvisqui tingma pac, acvisay amyip apanco Uza. Aptimesacpec nic nat apquitca Amón, etnejic apvisqui apya'monquiscama apyap ninga.
Apvisqui Amón nipyesicsa co Judá
(2~Cr 33.21-25)19 Vocmec nic nat veintidós años aptiyascam Amón aptimesacpo apvisqui. Aptimec nic nat apvisqui tingma Jerusalén acvaycmo dos años. Inquin nic nat acvisay Mesulemet, inyap nic nat apvisay Hazur apna tingma Jotba. 20 Somcoc nic nat aptemaclha apanco napato Dios Visqui ingac, acno ilhnic nat aptemaclha apanco apyap Manasés. 21 Aptomjac nic nat apcayo quilaycmasquiscama, acno ilhnic nat aptemaclha apcayo quilaycmasquiscama apyap. 22 Apquilvatasquic nic nat apcayo Dios Visqui apancaoc apquilyeyjamcaa, mengyajalhenmo apmajayoclha Dios.
23 Apquilinmelham nic nat singilpilhtetemo apquilviscaa, apquilaja congne apvisqui tingma pac. Apmatnec nic nat Amón. 24 Apquilpasmeclhec nic nat enlhitaoc, elnapoc apquilviscaa singilpilhtetemo. Apquiltimescasquic nic nat apquitca Josías, etnejic apvisqui apya'monquiscama apyap ninga.
25 Yitnec nic nat mocjam amyaa actalhesomalhca aptemaclha Amón, acvisay vaycajac crónicas apquilviscaa co Judá. 26 Apcatoynacpec nic nat amyip apanco Uza. Aptimesacpec nic nat apvisqui apquitca Josías, apya'monquiscama apyap ninga.