La promesa del Espíritu Santo
1 Excelentísimo Teófilo, en mi primer libro escribí acerca de todo lo que Jesús hizo y enseñó desde el principio 2 y hasta el día en que fue llevado al cielo. Antes de irse, por medio del Espíritu Santo dio instrucciones a los apóstoles que había escogido, 3 y después de su muerte se les presentó de una manera tan evidente que no dejaba dudas de que estaba vivo. Durante cuarenta días se dejó ver de ellos y les habló acerca del reino de Dios.
4 Cuando todavía estaba con los apóstoles, Jesús les advirtió que no debían irse de Jerusalén. Les dijo:
—Esperen a que se cumpla la promesa que mi Padre les hizo, de la cual yo les hablé, 5 pues Juan bautizó con agua, pero dentro de pocos días ustedes serán bautizados con el Espíritu Santo.
La ascensión de Jesús
6 Quienes estaban reunidos con Jesús le preguntaron:
—Señor, ¿vas a restaurar el reino de Israel en este tiempo?
7 Jesús les contestó:
—No les corresponde a ustedes conocer el día o el momento que el Padre ha fijado con su propia autoridad; 8 pero cuando el Espíritu Santo venga sobre ustedes, recibirán poder y darán testimonio de mí en Jerusalén, en toda la región de Judea y de Samaria, y hasta en los rincones más lejanos de la tierra.
9 Habiendo dicho esto, ellos lo vieron ascender; luego una nube lo envolvió y no volvieron a verlo más. 10 Y mientras miraban fijamente al cielo y veían cómo Jesús se alejaba, dos hombres vestidos de blanco se aparecieron junto a ellos 11 y les dijeron:
—Galileos, ¿por qué se quedan allí parados mirando al cielo? Este mismo Jesús que ustedes han visto ascender al cielo vendrá otra vez de la misma manera en que lo vieron partir.
La elección de Matías
12 Los apóstoles volvieron entonces a Jerusalén desde el llamado monte de los Olivos. Era un trecho corto, precisamente lo que la ley permitía caminar en sábado. 13 Cuando llegaron a la ciudad, subieron a la habitación superior de la casa donde estaban alojados. Eran Pedro, Juan, Santiago, Andrés, Felipe, Tomás, Bartolomé, Mateo, Santiago hijo de Alfeo, Simón el Celote, y Judas, el hijo de Santiago. 14 Todos ellos, junto con las mujeres, se reunían siempre en armonía para orar, y con ellos oraban también María, madre de Jesús, y sus hermanos.
15 Pocos días más tarde, Pedro se dirigió a los hermanos reunidos, que eran como unas ciento veinte personas, y les dijo: 16 «Hermanos, tenía que cumplirse lo que el Espíritu Santo había dicho por medio de David en las Escrituras acerca de Judas, el que sirvió de guía a los que arrestaron a Jesús. 17 Judas era uno de los nuestros, y tenía parte en nuestro ministerio. 18 (Pero fue y compró un terreno con el dinero que le pagaron por su maldad; luego cayó de cabeza y se reventó, y se le salieron todos los intestinos. 19 Cuando los que vivían en Jerusalén lo supieron, llamaron a aquel terreno Acéldama, que en su lengua quiere decir: “Campo de Sangre.”) 20 En efecto, el libro de los Salmos dice:
“Que su casa se vuelva un desierto,
y que nadie viva en ella.”

Pero también dice:
“Que otro ocupe su cargo.”
21 »Tenemos aquí gente que nos ha acompañado todo el tiempo que el Señor Jesús estuvo entre nosotros, 22 desde que fue bautizado por Juan hasta que ascendió al cielo. Es necesario, pues, que uno de ellos se nos una, para que junto con nosotros dé testimonio de que Jesús resucitó.»
23 Entonces propusieron a dos: a José, llamado Barsabás, y llamado también Justo, y a Matías. 24 Y oraron así: «Señor, tú que conoces los corazones de todos, muéstranos cuál de estos dos has escogido 25 para que tome a su cargo el ministerio de apóstol, del cual Judas se apartó para irse al lugar que le correspondía.»
26 Echaron esto a la suerte, y esta favoreció a Matías, quien desde aquel momento se unió al grupo de los once apóstoles.
Aplhanma Jesús yoyam evac Espíritu Santo
1 Lhip Teófilo siyasicjayo. Actalhescasquic alhta lhip moc vaycajac. Actalhescasquic alhta siclho actemaclha aptamjaycam najan apquillhicmoscama Jesús, 2 acvaycmo apmiyayclhilha netin. Amamyi apmiyayclha netin alhta apquilyacyesa apóstoles apquilapajasomap. Apcasinaquic alhta Espíritu Santo actemaclha, yoyam elvajanamcoc apóstoles apquilapajasomap. 3 Apvitacpec alhta Jesús natamin apquitsepma. Aplhicmosacpec alhta nipyesicsa aptemaclha apjalhnancoc. Apvitacpec alhta cuarenta acnim. Am alhta elquinatcasac apquillhalhmaa. Apquiltimnasam alhta mataa amyaa Dios apquilnancascama. 4 Naysicsa apnaycamo lhama alhta apóstoles apquilapajasomap aptomjac apquilanya:
—Noelyamyiclha nasa tingma Jerusalén. Ellalh sat actomja aplhanma Tata apna netin. Innoc siltimnascama alhta quellhip —nic alhta Jesús. 5 Yingmin alhta apyapascasamcoc Juan. Quilhvoc sat colhic acyapascasamco quellhip Espíritu Santo —alhta aptomjac.
Apmiyayclha netin Jesús
6 Lhama alhta apcaneclho apquiltamsoycaoc. Apquiltomjac alhta apquilanya:
—Visqui, ¿quilhvo ya pa etnescasiclha apquilanomacpo apanco enlhitaoc Israel? —alhta apquiltomjac.
7 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—Noeltamjo nasa quellhip elyasamcojo yoycamlha cotnejic asoc. Tata apna netin eyca apyasamco yoyam etnejic actemaclha aclhanma apvalhoc nano. 8 Apvayventac sat ancoc Espíritu Santo tacjaplhit quellhip, ellhovamcoc sat apquilmopvan. Eltimjic sat quellhip apquillingascama sicvisay tingma Jerusalén najan yoclhilhma Judea najan yoclhilhma Samaria acvocmo nelha lhalhma anco.
9 Natamin apquiltimnascama Jesús macyaseclho netin. Apquilanaoclho alhta apquiltamsoycaoc. Yejemoc alhta ayajapva lhama yipjopay. Inmasquec alhta apquilvita. 10 Apquilinmelhavoc alhta apmiyaclhilha netin Jesús. Pilapcasquic alhta apcanvaa apcanit enlhit. Apquilmopoy apquilantalhnama alhta. 11 Apquiltomjac alhta apquilanya:
—Quellhip co Galilea. ¿Soctomja apcanamcaa nac apquilinmelhavo netin? Evotac sat mocjam Jesús. Colhojoc sat apquilhyam acno actomjaclha lhac apquilvitay apmiyayclha netin —alhta apquiltomjac.
Matías apyanmongsayclha Judas
12 Apquiltajaclhec alhta tingma Jerusalén. Inquilhe acvisay Olivos alhta apquilquimpac. Ningato inyicje tingma Jerusalén, malha un kilómetro. Innoc acvamlha ninlhingam singanamaclha Dios acnim ningnayclha. 13 Apquilvoclhec alhta tingma. Apquilquinatveclho alhta tingma netin apnaycamcaclha. Apnam maa Pedro najan Jacobo najan Juan najan Andrés najan Felipe najan Tomás najan Bartolomé najan Mateo najan Jacobo Alfeo apquitca najan Simón Zelote najan Judas Jacobo apquitca. 14 Apquilaneyclhoc alhta mataa, yoyam elilmalhna. Apquilpasmec alhta aplhamoclhojo, najan Jesús apquilyalhinga najan inquin María najan moc quilvanaa.
15 Apquilaneyclhec alhta as acnim ciento veinte enlhitaoc. Yejemoc alhta apquinmaclho netin Pedro nipyesicsa apquilyalhing. Apquiltimnasamcaa alhta:
16 —Quellhip elyalhinga. Incaymalhquic alhta cotmongvomoc nelha aclhanmaclha ilhnic nat vaycajac Dios appayvam. Aplhanma ilhnic nat David ayinyema Espíritu Santo aplhenacpo Judas. Apnalayclha alhta Judas enlhitaoc, yoyam elmoc Jesús. 17 Sinpalhalhem alhta nincoo Judas. Ingilpasmec alhta mataa ningiltamjaycam. 18 Amyip alhta apmac acyanmongam solyayem aplhoy alhta acyanmongam aptamjaycam acmasom. Apmiyasantamo alhta coning apcatic aptiyacmo. Inyitapavo alhta niplhit. Intiyacmec alhta apvocmo. 19 Aplingangvocmec alhta amyaa aplhamoclhojo co Jerusalén. Apquiltimec alhta acvisay amyip Acéldama, ningiltimem nincoo Ema Amyip. 20 Yitnec aclhanma vaycajac Salmos actema nac jay:

Mepqui tingma sat cotnejic tingma pac.
Melhejec sat mataa enlhit.

Najan moc aclhanma:

Poc enlhit sat emiclhac aptamjaycam

—nic nat intomjac vaycajac.
21 Incaymalhquic ongilyacyecsic enlhit aptomja alhta mataa aplhalhma Jesús naysicsa singilpalhqueycam alhta Jesús. 22 Incaymalhquic ongilyacyecsic aptomja apvitaycamco mataa, siclho apyapasquiscama yingmin Juan, acvaycmo apmiyayclhilha netin Jesús. Etnejic sat ninpasmeyquiclha aptomja apvitaycamco aplhaticjangviyam Jesús —alhta aptomjac Pedro.
23 Apquilanyacpec alhta apcanit enlhit. José apquiltamjamap Barsabás, moc apvisay Justo. Najan poc enlhit apvisay Matías. 24 Yejemoc alhta aptomja apquililmalhnancama:
—Visqui, lhip apyasamcoc apquilvalhoc aplhamoclhojo enlhitaoc. Apcanit enlhit nac aso. Jinlhicmos sat nincoo actomja lhip apquilyacyescama. 25 Yoyam etnejic aptamjaycamo lhama apóstoles apyanmongsayclha Judas. Apyamasmec alhta Judas. Apmiyaclhec alhta lhama yoclhilhma acno aptemaclha apanco —alhta apquiltomjac.
26 Apquiltovasquic alhta sicas. Apcajoc alhta apmetsovja Matías. Appalhacsacpec alhta once apóstoles apquilapajasomap.