Abrahán busca esposa para Isaac
1 Abrahán era ya muy anciano, y el Señor lo había bendecido en todo. 2 Un día llamó a su siervo de mayor edad, y que estaba a cargo de toda su casa, y le dijo:
—Pon tu mano debajo de mi muslo, 3 y júrame por el Señor, el Dios del cielo y de la tierra, que no dejarás que mi hijo Isaac se case con una mujer de esta tierra de Canaán, donde yo vivo, 4 sino que irás a mi tierra y escogerás para él una esposa de entre las mujeres de mi familia.
5 El siervo le contestó:
—Pero si la mujer no quiere venir conmigo, ¿qué hago? ¿Llevaré entonces a su hijo a la tierra de donde usted salió?
6 —¡No, no lleves allá a mi hijo! —respondió Abrahán—. 7 El Señor, el Dios del cielo, me sacó de la casa de mi padre y de la tierra de mis parientes, y me prometió darles esta tierra a mis descendientes, así que también enviará a su ángel delante de ti, para que de allá traigas una esposa para mi hijo. 8 Si la mujer no quiere venir contigo, quedarás libre de este compromiso, pero ¡de ninguna manera lleves allá a mi hijo!
9 Entonces el siervo puso la mano debajo del muslo de su amo Abrahán, y le juró hacer lo que le había pedido. 10 Después escogió regalos entre lo mejor que su amo tenía, tomó diez de sus camellos y se fue a la ciudad de Najor, en Mesopotamia. 11 Cuando llegó a las afueras de la ciudad, empezaba a oscurecer, que es cuando las mujeres salen a buscar agua, entonces el siervo puso a los camellos a descansar junto a un pozo, 12 y comenzó a orar: «Señor y Dios de mi amo Abrahán, haz que hoy me vaya bien, y muéstrate bondadoso con mi amo. 13 Voy a quedarme aquí, junto al pozo, mientras las muchachas de este lugar vienen a sacar agua. 14 Permite que la muchacha a la que yo le diga: “Por favor, baje usted su cántaro para que yo beba”, y que me conteste: “Beba usted, y también les daré agua a sus camellos”, sea la que tú has escogido para tu siervo Isaac. Así podré estar seguro de que has sido bondadoso con mi amo.»
15 Todavía no había terminado de orar cuando vio a una muchacha que venía con su cántaro al hombro. Era Rebeca, la hija de Betuel, el mismo Betuel que era hijo de Milca y de Najor, el hermano de Abrahán. 16 Rebeca era muy hermosa, y además virgen, pues ningún hombre la había tocado. Y ella bajó al pozo y llenó su cántaro, y ya regresaba 17 cuando el siervo corrió a alcanzarla y le dijo:
—Por favor, déjeme usted beber un poco de agua de su cántaro.
18 —Beba usted, señor —contestó ella.
Y en seguida bajó su cántaro, lo sostuvo entre las manos y le dio de beber. 19 Cuando el siervo terminó de beber, Rebeca le dijo:
—También voy a sacar agua para sus camellos, para que beban cuanto quieran.
20 Rápidamente vació su cántaro en el bebedero y corrió varias veces al pozo, hasta que sacó agua para todos los camellos. 21 Mientras tanto, el siervo la miraba sin decir nada, pues quería estar seguro de que el Señor había hecho que le fuera bien en su viaje. 22 Cuando los camellos terminaron de beber, el hombre tomó un anillo de oro que pesaba como seis gramos, y se lo puso a ella en la nariz. También le dio dos brazaletes de oro que pesaban más de cien gramos, 23 y le dijo:
—Dígame por favor hija de quién es usted, y si hay lugar en la casa de su padre donde mis hombres y yo podamos pasar la noche.
24 Ella contestó:
—Soy hija de Betuel, el hijo de Milca y de Najor. 25 En nuestra casa hay lugar para que usted pase la noche, y también suficiente paja y comida para los camellos.
26 Entonces el siervo se arrodilló y adoró al Señor, 27 diciendo: «¡Bendito sea el Señor, el Dios de mi amo Abrahán, pues ha sido fiel y bondadoso con mi amo, y me ha dirigido en el camino a la casa de sus parientes!»
28 Rebeca fue corriendo a la casa de su madre, a contar todo lo que le había pasado. 29 Tenía ella un hermano llamado Labán, el cual corrió al pozo a buscar al hombre, 30 pues había visto el anillo y los brazaletes que su hermana llevaba en los brazos, y le había oído contar lo que el hombre le había dicho. Labán se acercó al siervo de Abrahán, que todavía estaba con los camellos junto al pozo, 31 y le dijo:
—Venga usted, bendito del Señor. ¡Cómo va usted a quedarse aquí afuera, si ya he preparado la casa y un lugar para los camellos!
32 Entonces el siervo fue a la casa. Allí Labán descargó los camellos y les dio de comer, y luego trajo agua para que el siervo y sus compañeros se lavaran los pies.
33 Cuando le sirvieron de comer, el siervo de Abrahán dijo:
—Yo no podría comer sin antes decir lo que tengo que decir.
—Hable usted —dijo Labán.
34 El siervo dijo:
—Yo soy siervo de Abrahán. 35 El Señor ha bendecido mucho a mi amo y lo ha hecho rico: le ha dado ovejas, vacas, oro y plata; siervos, siervas, camellos y asnos. 36 Además, Sara, su esposa, le dio un hijo cuando ya era muy anciana, y mi amo le ha heredado a su hijo todo cuanto posee. 37 Mi amo me hizo jurar, y me dijo: “No dejes que mi hijo se case con una mujer de esta tierra de Canaán, donde yo vivo. 38 Antes bien, ve a la familia de mi padre, y busca entre las mujeres de mi clan una esposa para él.” 39 Yo le dije: “Mi señor, ¿y si la mujer no quiere venir conmigo?” 40 Entonces él me contestó: “Yo he andado en el camino del Señor, y él enviará a su ángel contigo, para que te vaya bien en tu viaje y tomes una esposa para mi hijo de entre las mujeres de mi familia, es decir, de la familia de mi padre. 41 Solo en caso de que mis parientes no quieran darte la muchacha, quedarás libre del juramento que me has hecho.”
42 »Así fue como hoy llegué al pozo, y en oración le dije al Señor, el Dios de mi amo Abrahán: “Si de veras vas a hacer que me vaya bien en este viaje, 43 te ruego que ahora que estoy junto al pozo, pase esto: que la muchacha que venga por agua y a la que yo le diga: Por favor, déjeme usted beber un poco de agua de su cántaro, 44 y que me conteste: Beba usted, y también sacaré agua para sus camellos, sea la mujer que tú, Señor, has escogido para el hijo de mi amo.” 45 Todavía no había terminado yo de hacer esta oración, cuando vi que Rebeca venía con su cántaro al hombro. Bajó al pozo a sacar agua, y le dije: “Deme usted agua, por favor.” 46 Ella bajó en seguida su cántaro, y me dijo: “Beba usted, y también les daré de beber a sus camellos.” Y ella me dio agua, y también a mis camellos. 47 Luego le pregunté: “¿De quién es usted hija?” y ella me contestó: “Soy hija de Betuel, el hijo de Najor y de Milca.” Entonces le puse un anillo en la nariz y dos brazaletes en los brazos, 48 y me arrodillé y adoré al Señor. Alabé al Señor, el Dios de mi amo Abrahán, por haberme traído por el camino correcto para tomar la hija del pariente de mi amo para su hijo. 49 Ahora pues, díganme si van a ser bondadosos y sinceros con mi amo, y si no, díganmelo también, para que yo sepa lo que debo hacer.»
50 Labán y Betuel le contestaron:
—Todo esto viene del Señor, y nosotros no podemos decirle a usted que sí o que no. 51 Aquí tiene usted a Rebeca; tómela y váyase, y que sea la esposa del hijo de su amo, tal como el Señor lo ha dispuesto.
52 Cuando el siervo de Abrahán oyó esas palabras, se arrodilló delante del Señor hasta tocar el suelo con la frente. 53 Luego sacó varios objetos de oro y plata, y vestidos, y se los dio a Rebeca. También a su hermano y a su madre les hizo regalos. 54 Después él y sus compañeros comieron y bebieron, y pasaron allí la noche. Al día siguiente, cuando se levantaron, el siervo dijo:
—Ahora déjenme volver a la casa de mi amo.
55 Pero el hermano y la madre de Rebeca le dijeron:
—Que se quede la muchacha con nosotros todavía unos diez días, y después podrá irse con usted.
56 Pero el siervo les dijo:
—No me detengan más. Dios ha hecho que mi viaje haya salido bien, así que déjenme volver a la casa de mi amo.
57 Ellos contestaron:
—Vamos a llamar a la muchacha, a ver qué dice ella.
58 Llamaron a Rebeca y le preguntaron:
—¿Quieres irte con este hombre?
—Sí —contestó ella.
59 Entonces dejaron ir a Rebeca y a la mujer que la había cuidado siempre, y también al siervo de Abrahán y a sus compañeros. 60 Y bendijeron a Rebeca de esta manera:

«Oh, hermana nuestra,
¡que seas madre de muchos millones!
¡Que tus descendientes
conquisten las ciudades de sus enemigos!»

61 Rebeca y sus siervas montaron en los camellos, y siguieron al siervo de Abrahán. El siervo tomó entonces a Rebeca y se fue de allí.
62 Isaac había vuelto del pozo llamado «El que vive y me ve», pues vivía en la región del Néguev. 63 Caía la tarde y había salido a dar un paseo. En esto vio que unos camellos se acercaban. 64 Rebeca, por su parte, también miró y vio a Isaac, entonces se bajó del camello 65 y le preguntó al siervo:
—¿Quién es ese hombre que viene por el campo hacia nosotros?
—Es mi amo —contestó el siervo.
Entonces ella tomó su velo y se cubrió la cara.
66 El siervo le contó a Isaac todo lo que había hecho. 67 Isaac llevó entonces a Rebeca a la tienda de campaña de su madre Sara, y se casó con ella. La amó mucho, y así se consoló de la muerte de su madre.
Aclhanma apvalhoc Abraham elyimjapquisic Isaac
1 Apvanacmec nic nat Abraham. Appasmec nic nat mataa Dios Apyimtalhnamo. 2 Apquevam nic nat Abraham apquilancam metnaja apquitcoc. Apquimja apmamyi ilhnic nat apquilancam.
Aptomjac nic nat Abraham apcanya apquilancam: —Ipatningvojo sat eyvoc. 3 Ilhen sat lhip apvisay Dios Apyimtalhnamo netin najan Visqui as nalhpop, yoyam colhejec acyascacmo. Notingyasquis nasa aptava sictamongvoyam Isaac ayinyema as yoclhilhma Canaán, sictiyascamcaclha coo. 4 Iyas sat lhip coo siyaoclha. Itingyasquis sat aptava Isaac nipyesicsa enaymacoc— nic nat aptomjac.
5 Apcatingmavoc nic nat apquilancam: —Am sat ancoc coyacmoc quilvana jeyiplanta coo, ¿jalhco sat otnejic? ¿Evanqui ya oyantemiclha apquitca Isaac yoclhilhma apquinyemayaclha lhip?— nic nat aptomjac.
6 Aptomjac nic nat Abraham apcanya: —Paj. Copvanquejec lhip eyantemiclha sictamongvoyam. Dios Apyimtalhnamo ingyapajacsic sat lhama ángel yoyam etnejic aplhalhma. 7 Lhip sat eyantementac quilvana yoyam etnejic aptava Isaac. Dios Apyimtalhnamo netin aptomja seyinyovquiscama tata tingma pac najan siyaoclha. Aptomja aplhanma actomja nasoc anco yoyam ellhocac as yoclhilhma etovana aplhamoclhojo. 8 Am sat ancoc coyacmoc coyiplanta quilvana, cotnaja aptovascama lhip aplhanma actomja nasoc anco. Copvanquejec lhip eyantemiclha sictamongvoyam— nic nat aptomjac Abraham.
9 Yejemoc nic nat appatningvocmo apquilancam Abraham apyoc. Aplhenquic nic nat apquilancam actomja nasoc anco, yoyam elyejiclhojo actomjaclha appayvam Abraham. 10 Apquilyacyesquic nic nat asoc altamila anco Abraham yoyam elmecsic. Apnalaclhec nic nat diez apnatoscama voncayispoc. Apmiyaclhec nic nat apquilancam yoclhilhma Mesopotamia, tingma pac apvisay Nacor. 11 Intalhnacmec nic nat apcamquitveclho apquilancam tingma. Inquilvoctac nic nat quilvanaa alyajayam. Nicja yamilquit nic nat apquilyinacasac apnatoscama voncayispoc.
12 Apquilmalhnaquic nic nat apquilancam: —Dios Apyimtalhnamo, lhip nac Visqui pac Abraham. Jepasim sat acnim nac jay. Ingyimliclhojo sat mocjam Abraham. 13 Pac olhic sat coo nicja yamilquit naysicsa alvoycta quilvanaa alyajayam. 14 Ingyane sat oyasamcojo lhama quilvana aptomja apyacyescama lhip. Pac otnejic sat ongvanic lhama quilvana ayitcoc: Coyitnocjas sat yatingvalhva, pac oynic yingmin — sat otnejic ongvanic. Jeyatingmojoc sat quilvana ayitcoc: Iyin. Pac oyacvesic sat najan acyinaycaoc apnatoscama voncayispoc — sat cotnejic. Motnatsejec sat coo quilvana ayitcoc lhip apyacyescama, yoyam etnejic aptava Isaac. Motnatsejec sat lhip aptomja apquimlaycmo visqui ajac Abraham— nic nat aptomjac apquilmalhnancama.
15 Am nic nat epenesac apquilmalhnancama. Pilapcasquic nic nat apvita quilvana ayitcoc acvisay Rebeca. Betuel apquitca ilhnic nat Rebeca. Insantac nic nat yatingvalhva. Betuel inquin nic nat acvisay Milca. Apyap nic nat apvisay Nacor. Apipma nic nat apvisay Abraham. 16 Actamila ilhnic nat quilvana ayitcoc mepqui atava. Am nic nat coltamecac mocjam acpatjetaycaoc apquinavo. Intalhningvoctac nic nat acyitnaclha yingmin. Inyatmec nic nat yingmin yatingvalhva. Intajavoc nic nat. 17 Apquinincamquic nic nat apquilancam apquimjaoclho.
Aptomjac nic nat apcanya quilvana ayitcoc: —Lhiya, pac oynic siclho yingmin ac— nic nat aptomjac.
18 Incatingmavoc nic nat quilvana: —Jey, iyin sat— nic nat intomjac.
Yejemoc nic nat aclica yatingvalhva ac. Inyitnocjasquic nic nat yoyam eynic. 19 Apyinquic nic nat yingmin.
Intomjac nic nat ayanya apquilancam: —Pac olyacvesic yingmin acyinaycaoc apnatoscama voncayispoc— nic nat intomjac.
20 Yejemoc nic nat acyatma yingmin malhic acyamaclha apnatoscama. Inpecjesam nic nat alyatimquisa yingmin apnatoscama. Inquilyinamquic nic nat aclhamoclhojo. 21 Apvanmaquic nic nat apquilancam apquilanamcaa. Apquiltamjoc nic nat metnatsejec aptomjaclha Dios. 22 Inpenasquic nic nat acyinaycaoc yingmin apnatoscama. Yejemoc nic nat aplica oro asoc alyinmom. Seis gramos nic nat invocmoc lhama asoc alyinmom. Apyipitcasquic nic nat avajic quilvana ayitcoc. Cien gramos nic nat invocmoc anit asoc alyinmom ningatquiscama ingmic. Apmasquic nic nat quilvana ayitcoc.
23 Aptomjac nic nat apcanya: —Lhiya, ¿soc enlhit apquitca lhiya? ¿Avanje ya ilhma inyap tingma pac? ¿Ingvanqui ya ongnam siclho?— nic nat aptomjac apquilancam.
24 Incatingmavoc nic nat quilvana ayitcoc: —Betuel apvisay coo tata. Inquin eyca acvisay Milca, apyap apvisay Nacor. 25 Avanje ilhma tingma ingac nincoo yoyam elhnam quellhip. Yitnec najan actoycaoc apnatoscama— nic nat intomjac.
26 Inquilticlhiquic nic nat aptapnaoc apquilancam appamejitsa Dios Apyimtalhnamo.
27 Aptomjac nic nat apquilmalhnancama: —Aptasi nac Dios Visqui pac Abraham. Nasoc anco actomja appayvam. Apquimlaycmo mataa Abraham. Elhicmosquic alhta amay yoyam ovoclha tingma apancaoc Abraham apmolhama— nic nat aptomjac apquilmalhnancama.
28 Inquinincaclhec nic nat quilvana ayitcoc inquin tingma ac. Inquiltimnasquiclhec nic nat actemaclha aplhanma maycaa. 29 Inyalhing nic nat apnac apvisay Labán. Apquinincaclhec nic nat yamilquit yoyam eyantavoclha maycaa. 30 Pilapcasquic nic nat apvita asoc alyinmom avajic apyalho. Najan asoc alyinmom alatquiscama ameoc. Aplingac nic nat altimnaycam apyalho actemaclha aplhanma maycaa. Apyocmec nic nat maycaa Labán. Apnam nic nat mocjam nicja yamilquit najan apnatoscama.
31 Aptomjac nic nat Labán apcanya maycaa: —Lhip aptomja aplhalhma Dios Apyimtalhnama. ¿So actomja apna nac mocjam aso? Noc. Nimpenasquic lhac apnaycamcaclha najan acyinatamaclha apnatoscama— nic nat aptomjac.
32 Apyasquic nic nat tingma apquilancam. Apquiljalhyovascasquic nic nat tama voncayispoc Labán. Apcamquic nic nat actoycaoc voncayispoc. Apsantimcasquic nic nat yingmin yoyam elcamcoc apmancoc apquilancam najan apquillhalhmaa.
33 Apsantimcasquic nic nat aptom. Aptomjac nic nat maycaa apcanya: —Motvejec sat siclho. Pac oltimnacsic siclho amyaa siyanyomalhca oltimnacsic— nic nat aptomjac.
Appcatingmavoc nic nat Labán: —Jeltimnas siclho— nic nat aptomjac.
34 Aptomjac nic nat apquiltimnaycam maycaa: —Coo nac Abraham apquilancam. 35 Dios Apyimtalhnamo aptomja mataa appasmom Abraham. Cascama apquilnatam apcaycaoc Dios: apnatoscama nipquesic najan vayqui; plata najan oro asoc alyinmom; aplhamoc apquilancam najan quilvanaa alancam; inlhamoc apnatoscama voncayispoc najan yamelyeyjaycoc. 36 Aptava alhta Sara. Aptiyacmec alhta ayitca actomjaclhojo acvanyam. Apquilmesaclhec apquitca aclhamoclhojo asoc apancaoc Abraham. 37 Aptomjac alhta Abraham seyanya yoyam olyejiclhojo appayvam, yoyam otnejic nasoc anco sicpayvam: Notingyasquis nasa aptava sictamongvoyam ayinyema as yoclhilhma Canaán, sictiyascamcaclha coo. 38 Itingyasquis sat aptava sictamongvoyam ayinyema tata apmolhama, ayinyema nipyesicsa enaymacoc — alhta aptomjac seyanya. 39 Ayatingmavoc alhta coo: Visqui Abraham, ¿am sat ancoc coyacmoc jeyiplanta quilvana — alhta actomjac coo. 40 Eyatingmavoc alhta Abraham: Acyiplovcasquic coo mataa singanamaclha Dios Apyimtalhnamo. Ingyapajacsic sat ángel apcasinancama yoyam etnejic aplhalhma lhip. Etamilsic sat nalhit amay. Itingyasquis sat aptava sictamongvoyam ayinyema nipyesicsa enaymacoc, ayinyema tata apmolhama. 41 Apquilmiyovquic sat ancoc quilvana ayitcoc apvoclho sat nipyesicsa maa, cotnaja aptovascama lhip aplhanma actomja nasoc anco — alhta aptomjac seyanya. 42 Acvaac lhac coo acyitnaclha yamilquit. Acpametjitcasquic lhac maa Dios visqui pac Abraham. Actomjac coo silmalhnancama: Nasoc anco lhip aptomja sepasmom naysicsa siclhingam. 43 Acnec coo aso nicja yamilquit. Altamjoc otac quilvana ayitcoc yoyam etnejic aptava Abraham apquitca. Invoctac sat ancoc quilvana ayitcoc acyajayam, otnejic sat ongvanic: —Lhiya, pac oynic siclho yingmin ac— sat otnejic. 44 Jeyatingmojoc sat: —Jey, iyin sat. Olyatimsic sat acyinaycaoc apnatoscama voncayispoc— sat cotnejic. Eyca as quilvana ayitcoc cotnejic sat lhip apyacyescama. Etnejic sat aptava Abraham apquitca— lhac actomjac silmalhnancama. 45 Am lhac openesac silmalhnancama. Pilapcasquic lhac acvactamo Rebeca. Insantac lhac yatingvalhva. Intalhningvoctac lhac acyitnaclha yingmin acyatma yingmin yatingvalhva. Actomjac lhac siyanya: Pac oynic siclho yingmin ac— lhac actomjac coo. 46 Yejemoc lhac aclica yatingvalhva ac. Intomjac lhac seyanya: Iyin. Pac olyacvesic yingmin acyinaycaoc apnatoscama voncayispoc— lhac intomjac. Acyinquic lhac yingmin. Inquilyinamquic lhac sicnatoscama voncayispoc. 47 Actomjac lhac siyanya: —¿Soc enlhit apquitca lhiya? Eyatingmavoc lhac: Betuel apvisay tata coo. Inquin eyca acvisay Milca, apyap apvisay Nacor— lhac intomjac. Acyipitcasquic lhac avajic asoc alyinmom. Acmasquic lhac anit asoc alyinmom ningatquiscama ingmic. 48 Alticlhiquic lhac etapnaoc nalhpop. Gracias lhac actomjac Dios Visqui pac Abraham. Elhicmosquic lhac amay acpeyvomo yoyam otac quilvana ayitcoc ayinyema Abraham apmolhama. Etnejic sat aptava Abraham apquitca. 49 ¿Apquilasicjavo ya quellhip aptomjaclha Abraham? Jeltimnas sat siclho. Am sat ancoc colcac apquilvalhoc, jeltimnas sat najan. Altamjoc oyasamcojo apquiltomjaclha quellhip— nic nat aptomjac maycaa.
50 Apcatingmavoc nic nat Labán najan Betuel: —Eycaso ayinyema Dios Apyimtalhnamo. Mongvanquejec nincoo ongmeyvoc lhama asoc. 51 Quip ilanojo. Innec aso Rebeca. Iyantemiclha quilhvo. Etnejic sat aptava Abraham apquitca, acno apcanama Dios Apyimtalhnamo— nic nat apquiltomjac.
52 Natamin aplingay appayvam maycaa, apticlhiquic nic nat nalhpop napaat. 53 Apliquic nic nat mocjam plata najan oro asoc alyinmom najan apava. Apmasquic nic nat quilvana ayitcoc Rebeca. Apquilmasquic nic nat moc asoc quilvana inyalhing najan inquin. 54 Yejemoc nic nat aptovcamco maycaa najan apquillhalhmaa. Apquilyinamquic nic nat. Apnatinquic nic nat alhtaa. Alhtooc nic nat apnalhaticjac.
Aptomjac nic nat maycaa apcanya: —Pac otajojoc sat mocjam Abraham tingma pac— nic nat aptomjac.
55 Apcatingmavoc nic nat Rebeca inyalhing najan inquin: —Intasic colhic sat Rebeca acvocmo 10 acnim. Natamin eyantemiclhac sat lhip— nic nat aptomjac.
56 Apcatingmavoc nic nat maycaa: —Nojemyov nasa otajojoc mocjam. Dios alhta aptomja sepasmom nalhit amay. Altamjoc quilhvo otajojoc mocjam Abraham tingma pac— nic nat aptomjac.
57 Apcatingmavoc nic nat: —Ongilmalhnac sat siclho quilvana ayitcoc. Ongilyasamcojo actomjaclha— nic nat aptomjac.
58 Innec nic nat altimnasa Rebeca: —¿Pa ya coyiplaclha as enlhit?— nic nat aptomjac.
Incatingmavoc nic nat: —Eje, pac oyiplaclha— nic nat intomjac.
59 Am nic nat elmiyavac. Inquiltamjoc nic nat colhong Rebeca najan actomja actamilquiscama, najan maycaa Abraham apquilancam najan apquillhalhmaa. 60 Intasic nic nat apquilpayvam naato Rebeca:

Lhiya ingyalhing.
Elhamongvomoc sat lhiya atovana.
Apquilyimnatem sat eltimjic atovana.
Elvocjingvomoc sat cotnaja ingmoc—
nic nat intomjac apquilpayvam.

61 Inquiltajanseclhec nic nat voncayispoc Rebeca najan alancam. Inquilyiplaclhec nic nat Abraham apquilancam. Apquillhinquic nic nat. Apyantamaclhec nic nat Rebeca Abraham apquilancam.
62 Aptalhningvoclhec nic nat Isaac yamilquit acvisay “Setayo Dios Apyimtalhnamo”. Ayinyemaclha tingma pac nic nat Néguev. 63 Aptiyasam nic nat apanco Isaac. Intalhnacmec nic nat. Pilapcasquic nic nat apvita voncayispoc alilhyam. 64 Pilapcasquic nic nat Rebeca acvita Isaac. Yejemoc nic nat actepa.
65 Intomjac nic nat Rebeca ayanya Abraham apquilancam: —¿Soc enlhit lha aplhingacmo nac?— nic nat intomjac.
Apcatingmavoc nic nat apquilancam: —Visqui ajac Abraham apquitca— nic nat aptomjac.
Yejemoc nic nat aclica apava ayajapquiscama naat. Actemaclha ilhnic nat mataa quilvanaa.
66 Aptajanyac nic nat Isaac. Apquiltimnasam nic nat Abraham apquilancam actemaclha apquinyictamlha. 67 Apyantamaclhec nic nat Isaac quilvana ayitcoc tingma carpa appaclhanma. Inquin ayitsepma ilhnic nat tingma ac. Inquilyimjapquic nic nat. Avanjec nic nat apcasicjayo Isaac. Inmasquec nic nat acyitnocjayo apvalhoc, ayinyema ayitsepma inquin.