Exhortaciones a seguir el buen camino
1 Hijos, atiendan a los consejos de su padre;
pongan atención, para que adquieran buen juicio.
2 Yo les he dado una buena instrucción,
así que no descuiden mis enseñanzas.
3 Pues yo también he sido hijo:
mi madre me amaba con ternura
4 y mi padre me instruía de esta manera:
«Grábate en la mente mis palabras;
haz lo que te ordeno, y vivirás.
5 Adquiere sabiduría y buen juicio;
no eches mis palabras al olvido.
6 Ama a la sabiduría, no la abandones
y ella te dará su protección.
7 Antes que cualquier otra cosa,
adquiere sabiduría e inteligencia.
8 Ámalas, y te enaltecerán;
abrázalas, y te honrarán;
9 ¡te obsequiarán con la más bella guirnalda
y te coronarán con ella!»
10 Atiende a mis palabras, hijo mío,
hazlas tuyas y serán muchos los años de tu vida.
11 Yo te llevaré por el camino de la sabiduría:
te haré andar por el buen camino,
12 en el que no habrá estorbos a tu paso,
en el que no tropezarás aunque corras.
13 Aférrate a la instrucción y no la descuides;
ponla en práctica, porque es vida para ti.
14 No vayas tras los pasos de los malvados,
no sigas su mala conducta.
15 Evita pasar por su camino;
apártate de ellos y sigue adelante,
16 pues no están en paz si no hacen lo malo;
pierden el sueño, si no hacen caer a alguno.
17 ¡Su comida y su bebida
son la maldad y la violencia!
18 El camino de los justos es como la luz de un nuevo día:
va en aumento hasta brillar en todo su esplendor.
19 Pero el camino de los malvados es oscuro;
¡ni siquiera saben contra qué tropiezan!
20 Atiende a mis palabras, hijo mío;
préstales atención.
21 Jamás las pierdas de vista,
¡grábatelas en la mente!
22 Ellas dan vida y salud
a todo el que las halla.
23 Más que nada en el mundo, cuida tu mente,
porque ella es fuente de vida.
24 Evita decir cosas falsas;
apártate de la mentira.
25 Mira siempre adelante,
mira siempre de frente.
26 Fíjate bien en dónde pones los pies,
y siempre pisarás terreno firme.
27 No te desvíes de tu camino;
evita andar en malos pasos.
Nintemaclha acpeyvomo ayinyema acyascamco ingvalhoc
1 Quellhip apquitcavoc, elaylhojo mataa appayvam tata ingac, colhic sat acyascamco apquilvalhoc quellhip.
2 Actamila anco siltamescama quellhip, noeltanov nasa sicpayvam siltamescama sillhicmoscama.
3 Eyitcoc alhta nano coo lha, sevanimquiscama alhta meme coo.
4 Aptomjac alhta tata seyanya coo: Lhip, coma sat apvalhoc sicpayvam, iyiplovquis sat mataa siyanamaclha, colhic sat lhip acyimnatem apnenyic.
5 Iyasingvom sat lhip, coyit sat acyascamco apvalhoc, iyiplovquis coo sicpayvam.
6 Noyinyov nasa lhip aptemaclha apyascamco, emyovacpoc sat lhip.
7 Itingya sat ayimja amamyi acvisay acyascamco apvalhoc, isavojo sat lhip.
8 Ingyasicjojo actemaclha ningyascamco, colhic sat ayaco lhip. Coma sat apvalhoc actemaclha ningyascamco, colhic sat ayaco lhip.
9 Enalhimsacpoc sat lhip, malha corona actamila appocanma lhip apyitsicsic — alhta aptomjac tata ingac.
10 Aptomjac mocjam tata seyanya coo: Lhip sictamongvoyam, coma sat apvalhoc sicpayvam. Etyisam sat lhip acvoncaclhojo, aclhamoclhojo años.
11 Oyantemiclhac sat lhip amay acvisay ningyascamco, amay actamila anco.
12 Melngamquejec sat acmasom naysicsa aplhingam najan naysicsa apquinincayam.
13 Noyinyov nasa lhip maltamescama, iyiplovquis sat mataa, colhic sat lhip acyimnatem apnenyic.
14 Novjaniclhojo nasa apquiltemaclha apquilmapsomcaa, apquilsilhnanomap apanco.
15 Nopalhavom nasa apquilmapsomcaa, iyinyov apquilnaclha, itingya asoc actamila.
16 Mepqui actamilaycam apquilvalhoc apquilmapsomcaa, najan alhtaa. Apnatovasquic mataa poc, natamin elyitnamcoc yoyam elnateynic.
17 Aptoycaoc najan apyinaycaoc acyitsomalhca apquilajem najan asoc acmasom.
18 Apquiltemaclha enlhit apquilpeyvomo acyitsomalhca ayitsasquiscama olhma. Mopacmec siclho, yiplovcoc mataa ayitsay actamila anco.
19 Apquileyvec mataa yatescamalhma enlhit apquilmapsomcaa. Apquilpilapacmec naysicsa apquillhingam, melvitay asoc acnaycaoc amay.
20 Aptomjac mocjam tata seyanya coo: Lhip sictamongvoyam, coma sat apvalhoc sicpayvam.
21 Coma sat apvalhoc sicpayvam. Noyinyov nasa, noncolvonquim nasa sicpayvam.
22 Coo sicpayvam actomja malha panatem najan acyimnatescama apnenyic lhip.
23 Itamilsojo sat lhip apvalhoc, yoyam cosilhnanalhquejec sat. Ongmiyovalhcac sat mataa, ayinyema actamilaycam ingvalhoc.
24 Noyinimquis nasa poc, notne nasa apmopvan amyaa.
25 Ilanojo sat mataa acyitnaclha amamyi, mepqui apyitnocjascama.
26 Ilanojo sat mataa aplhingam apmamyi amay anco, metejec sat acmamjape.
27 Noyinyov nasa amay pac. Notingya nasa amay apancaoc apquilmapsomcaa.