La amistad con el mundo
1 ¿De dónde vienen las guerras y las peleas entre ustedes? Pues de sus deseos egoístas que siempre están luchando en su interior. 2 Ustedes codician algo, y no lo obtienen; matan, sienten envidia de alguna cosa, y como no pueden conseguirla, luchan y se hacen la guerra. No consiguen lo que quieren porque no lo piden a Dios; 3 y si se lo piden, no lo reciben porque lo piden mal, pues lo quieren para malgastarlo en sus placeres egoístas. 4 ¡Oh gente infiel! ¿No saben ustedes que la amistad con el mundo los lleva a enemistarse con Dios? Cualquiera que decida ser amigo del mundo se constituye enemigo de Dios. 5 ¿Acaso no toman ustedes en serio las Escrituras que dicen: «Desea con celos el espíritu que hizo morar en nosotros»? 6 Ahora bien, ¡su gracia para con nosotros es mucho mayor! Por eso las Escrituras dicen: «Dios se opone a los orgullosos, pero trata con bondad a los humildes.» 7 Sométanse, pues, a Dios. Resistan al diablo, y este huirá de ustedes. 8 Acérquense a Dios, y él se acercará a ustedes. ¡Límpiense las manos, pecadores! ¡Purifiquen sus corazones, ustedes que al mismo tiempo quieren amar a Dios y al mundo! 9 ¡Aflíjanse, lloren y laméntense! ¡Que su risa se cambie en lágrimas y su alegría en tristeza! 10 Humíllense delante del Señor, y él los enaltecerá.
11 Hermanos, no hablen mal los unos de los otros. Hablar mal de su hermano y juzgarlo es igual que hablar mal de la ley y juzgarla. Y si juzgas la ley, ya no estás cumpliéndola, sino que estás juzgándola. 12 Solamente hay uno que ha dado la ley y al mismo tiempo es Juez, y es aquel que puede salvar y destruir; tú, en cambio, ¿quién eres para juzgar a tu prójimo?
Advertencias a los grandes comerciantes
13 Ahora escúchenme, ustedes que dicen: «Hoy o mañana iremos a tal o cual ciudad, y allí pasaremos un año haciendo negocios y ganando dinero», 14 ¡y ni siquiera saben lo que mañana será de su vida! Ustedes son como una neblina que aparece por un momento y en seguida desaparece. 15 Lo que deben decir es: «Si el Señor quiere, viviremos y haremos esto o aquello.» 16 En cambio, ustedes alardean y son orgullosos; y todo orgullo de esa clase es malo. 17 Quien sabe hacer el bien y no lo hace comete pecado.
Ningyisponcama apquiltemaclha enlhit lhalhma anco
1 ¿Jalhco ayinyema mataa apquilnapomacpilha nipyesicsa quellhip najan apquilatingmomap? ¿Jave ya ayinyema apquilvalhoc actemaclha alitsepma apnenyaoc? ¿Yitne ya aclhamoclhojo actemaclha aclhanma apquilvalhoc quellhip? Paj inyicje. 2 Apquililtamjoc mataa quellhip asoc, am eyca ellhovamcoc mocjam. Avanjec anco apquilyasipquiscama quellhip. Inquitlhincasquic colnapoc ayinyema mataa mellhoy asoc. Mellhovamquejec mataa actemaclha apquilmayjayo. Apquilnapacpe inyicje quellhip, apquilatingmacpec najan mataa. Am eyca elvitac quellhip actemaclha aclhanma apquilvalhoc. ¿Soctomja yi? Ayinyemaclha am elilmalhnac quellhip Dios Ingyapam. 3 Apquililmalhnaqui inyicje quellhip, ayajemo eyca apquililmalhnancama. Ayinyemaclha am cotamilac alquitamsama apquilvalhoc naysicsa apquilmalhnancama. Apquililtamjoc quellhip ellhovac asoc yoyam eltamongvomjo olhma. 4 ¿Apquillinga ya quellhip? ¡Enlhit apquilmapsomcaa nac quellhip! Ningyispaquic sat ancoc apquiltemaclha enlhit lhalhma anco, mongvanquejec ongilasicjojo Dios Ingyapam. Ningiltimec sat ancoc ingnaymacoc enlhit lhalhma anco yoyam ongilvajaniclhojo apquiltemaclha, natamin jintimjic nincoo metnaja apnaymacoc Dios Ingyapam. 5 ¿Apquilanayqui ya quellhip alhto aclhanma Dios appayvam actalhesomalhca? Intomjac nic nat: “Avanjec singasicjayo Espíritu apanco Dios. Apquiltamjoc esavojo elhic ingvalhoc” —nic nat intomjac. 6 Avanjec anco nac singimlaycmojo Dios Ingyapam. Intomjac nic nat Dios appayvam actalhesomalhca: “Ingilyasquilhma Dios Ingyapam ningiltomja ningilyimtalhnesomalhco inganco. Eyca singimlaycmojo Dios Ingyapam ningiltomja mongilyimtalhnesalhco inganco” —ilhnic nat intomjac. 7 Elilyejiclhojo quellhip Dios Ingyapam. Elinmelham sat yavey diablo, yejemoc sat conyejic. 8 Elyipitcojo sat quellhip Dios Ingyapam. Eyipitcangvotamojoc sat najan quellhip Dios Ingyapam. Quellhip enlhit melyascalhma, ellic yingmin apmeoc. Quellhip acyitna anit apquilvalhoc, ellaniclha apquilvalhoc. 9 Eltime sat acma ayovsa apquilvalhoc. Elyipcalhaoc sat quellhip najan elinlhamaoc. Elvatsaoc apquilictingmaycam quellhip, elyipcalhaoc sat. Elvatsaoc apquilitsovascama quellhip, coyajapojo sat apquilvalhoc. 10 Eltimiclha coning napato Dios Visqui ingac. Sat eyca eltimesic apquilyimtalhnamo quellhip.
Actemaclha nintipquiscama apvisay ingmoc
11 Quellhip elyalhinga. Noelantipsam nasa apquilvisay apnaymacoc. Nintipcasquic sat ancoc apvisay ingyalhing ontovacsic aptemaclha ingyalhing. Ningilyimtalhnesalhquic inganco naysicsa nintovascama singanamaclha Dios. Mongiltomja ningyiplovquiscama singanamaclha Dios. Ningiltomja eyca nintovascama singanamaclha Dios. 12 Nasoc anco, apvamlha pac lhama aptomja singmescama apcanamaclha, aptomja apmopvan jintovacsic. Apmopvan jingmeyvoc nincoo najan apmopvan jintovacsic nincoo. ¿Soc lha ayinyema aptovascama lhip ingmoc?
Actemaclha mongyascaoc moclhama acnim sat
13 Quip elaylhojo quellhip. Apquiltomja inyicje mataa quellhip: “As acnim nac jay najan secaseclha sat ongilmiyaclhac poc tingma. Ongnam sat maa lhama año. Ongillhamasiclhac sat solyayem ingac” —apquiltomjac mataa quellhip. 14 Am eyca elyasamcoc quellhip yoyam cotnejic secaseclha sat. ¿Jalhco actemaclha nintiyascam as nalhpop? Actomja malha acpanma acyavataclhojo ningvitay, yejemoc acmasca. 15 Eltime sat mataa moc actemaclha apquillhanma: “Apquiltamjoc sat ancoc Visqui ingac, ongileyoc sat mocjam, ongillanac sat lhama asoc najan moc asoc” —sat eltime quellhip. 16 Eyca apquilyimtalhnesacpec apanco quellhip naysicsa apquillhanma. Asomco nac actemaclha ningyimtalhnesomalhco inganco. 17 Am sat ancoc ongillana asoc actamila naysicsa ningyascamco yoyam ongillana, ontimjic sat ningmasom napato Dios.