Crímenes de Jerusalén
1 El Señor se dirigió a mí, y me dijo: 2 «Tú, hombre, vas a dictar la sentencia contra la ciudad criminal. La acusarás de todas las cosas detestables que ha hecho, 3 y le dirás: “Esto dice el Señor: Ciudad que matas a tus habitantes y fabricas ídolos para contaminarte, ¡ya te va a llegar la hora! 4 Con los asesinatos que has cometido te has hecho culpable, y con los ídolos que has fabricado te has contaminado; has hecho que tu hora se acerque y que haya llegado el fin de tus días. Así pues, voy a hacer que los pueblos te insulten, que todas las naciones se burlen de ti. 5 Los de cerca y los de lejos se burlarán de ti, ciudad famosa por tu idolatría y por tu gran desorden. 6 Allí están los gobernantes de Israel, que viven en medio de ti y cometen todos los crímenes que pueden. 7 Tus habitantes no honran a su padre ni a su madre, maltratan a los extranjeros, explotan a los huérfanos y a las viudas. 8 No respetan mis lugares sagrados ni mis sábados. 9 Por causa de sus mentiras, algunos de tus habitantes son los culpables de que otros mueran; asisten a los banquetes que se ofrecen en los montes en honor de los ídolos, y hacen cosas detestables. 10 Algunos tienen relaciones sexuales con la esposa de su padre, o abusan de la mujer que está en su período de menstruación. 11 Hay quienes cometen adulterio con la mujer de su prójimo, o tienen relaciones vergonzosas con su nuera, o hacen violencia a una media hermana. 12 Algunos de tus habitantes se dejan comprar para matar a otros. Prestan dinero a usura e interés, explotan y hacen violencia a su prójimo, y se olvidan de mí. Yo, el Señor, lo afirmo.
13 »”Yo estoy muy enojado por tus explotaciones y asesinatos. 14 No pienses que vas a poder hacerme frente cuando yo tome medidas contra ti. Yo, el Señor, lo he dicho y lo voy a cumplir: 15 te esparciré por todas las naciones, te dispersaré por todos los países y te limpiaré totalmente de tu impureza; 16 me harás quedar mal a los ojos de las demás naciones, pero reconocerás que yo soy el Señor.”»
17 El Señor se dirigió a mí, y me dijo: 18 «El pueblo de Israel es para mí como la escoria que queda después de fundir en el horno cobre, estaño, hierro, plomo o plata. 19 Por eso yo, el Señor, digo: Como todos ustedes se han convertido en escoria, los voy a reunir en medio de Jerusalén. 20 Así como la plata, el cobre, el hierro, el plomo y el estaño se echan juntos en un horno, y se atiza el fuego para fundirlos, así yo, en mi ira terrible, los voy a reunir a ustedes y los fundiré en un horno. 21 Sí, voy a atizar el fuego de mi ira, y los reuniré para fundirlos en medio de la ciudad. 22 Así como se funde la plata en el horno, así serán fundidos ustedes en medio de la ciudad, y así reconocerán que yo, el Señor, he descargado mi ira contra ustedes.»
23 El Señor se dirigió a mí, y me dijo: 24 «Tú, hombre, dile a Israel: “Eres un país castigado con falta de lluvias y de agua, 25 un país con gobernantes como leones, que rugen y despedazan a su presa; que en su territorio devoran a la gente, que roban tesoros y riquezas, y dejan viudas a muchas mujeres. 26 Los sacerdotes de este país tuercen el sentido de mis enseñanzas y profanan las cosas que yo considero sagradas; no hacen ninguna distinción entre lo sagrado y lo profano, ni enseñan a otros a distinguir entre lo puro y lo impuro. No ponen atención a mis sábados, ni me honran. 27 Los jefes de este país son como lobos que despedazan a su presa, listos para derramar sangre y matar gente con tal de enriquecerse. 28 Los profetas ocultan la verdad, como quien blanquea una pared; dicen tener visiones, y anuncian cosas que resultan falsas. Dicen que hablan en mi nombre, cuando en realidad yo no he hablado. 29 La gente del pueblo se dedica a la violencia y al robo; explotan al pobre y al necesitado, y cometen violencias e injusticias con los extranjeros. 30 Yo he buscado entre esa gente a alguien que haga algo en favor del país, alguien que interceda ante mí para que yo no los destruya, pero no lo he encontrado. 31 Por eso he descargado mi castigo sobre ellos y los he destruido con el fuego de mi ira, para hacerlos responder por su conducta. Yo, el Señor, lo afirmo.”»
Apquiltemaclha apancaoc co Jerusalén
1 Aptomjac alhta Visqui ingac seyanya coo: 2 Lhip enlhit, ilngas sat lhip natingma apquiltemaclha apquilmapsomcaa enlhit, sictanoncama coo. 3 Itne sat lhip elanic coo sicpayvam sicvisay Visqui apancaoc. ¡Ticyovam yampayc nac quellhip! Quellhip apquiltomjac apquilayo quilaycmasquiscama apquillanay apanco quellhip. ¡Ellingamcojoc sat acyimtalhnama quellhip! 4 Apquilsilhnanacpec apanco quellhip ayinyema apquilnapma quellhip enlhitaoc, najan ayinyema apquillanay quilaycmasquiscama. Elvenacpoc sat quellhip, elasmesacpoc sat mocjam nipyesicsa enlhitaoc lhalhma anco. 5 Enlhit apnaycam ningato, najan apnaycam mocjay, elasmacsic sat apquilvita quellhip apquilayo quilaycmasquiscama najan apquiltemaclha apancaoc quellhip. 6 Apnam maa apquilviscaa israelitas nipyesicsa apnaymacoc, apquiltomja apquilsilhnanomap najato, ayinyema apquiltemaclha apancaoc. 7 Am eltomjac apquilayo apyapmayc najan incanayc, ayinyema apquitquic. Apquiltovasquic mataa metnaja israelitas, yoyam elvenacpoc. Am elpasmac mataa apquilyeyjeycam najan lhintampaa. 8 Am eltingyac mataa tingma apponquinomap, am eltamilcasac mataa acnim ninnayclha. 9 Apticyovquic maa enlhit mepqui apquilsilhnanomap apanco, apquilmiyovacpec maa apquilsilhnanomap apanco, ayinyema apquiltemaclha movan amyaa. Apquillanac fiesta yoyam colhic ayaco quilaycmasquiscama netin inquilhe, avanjec sictanoncama coo. 10 Apquiltemaclha maa apquilpatjeteycaoc apyap aptava, najan apquilpatjeteycaoc quilvana naysicsa acyamasma actom. 11 Yitnec apquilpatjeteycaoc cotnaja aptava, najan apquilpatjeteycaoc aptapa najan apyalhing quilvana, acvisay apyap apquitca. 12 Yitnec apquilnapma poc acyanmongam solyayem. Yitnec apquilmaycaoc solyayem acyamongvoyam tap acvisay interés. Am elmiyavac mataa apnaymacoc, apquiltemaclha selvoncayam coo. Eycaso sicpayvam sicvisay Visqui apancaoc — alhta aptomjac.
13 Aptomjac alhta mocjam: Avanjec coo siclom, oyanmongsiclhac sat apquiltemaclha apquilnapma nipyesicsa. 14 ¿Apquilanayqui ya quellhip elmiyovacpoc sat najato naysicsa sicyanmongsayclha apquiltemaclha apancaoc? Naso coo sicpayvam mepqui sicyeycajascaoc: 15 Ongvilhpansic sat quellhip lhalhma anco nipyesicsa metnaja israelitas. Omascocsic sat apquiltemaclha apancaoc apquilmapsomcaa, malha comasis apyimpeoc quellhip najato. 16 Jeltimesquisic sicmasom enlhitaoc metnaja israelitas ayinyema sicmasma quellhip. Jelyicpilcangvomoc sat quellhip, sicvisay Visqui apancaoc quellhip — alhta aptomjac.
17 Aptomjac alhta Visqui ingac seyanya coo: 18 Lhip enlhit, acyitcasquic coo israelitas asoc apac, ayinyema ningilpalhaquiscama naysicsa talha, yoyam copayjiclhac cobre, najan estaño, najan hierro, najan plomo, najan plata. 19 Naso coo sicpayvam: Quellhip apquiltomjayclho asoc apac ayinyema talha. Ongvansiclhac sat quellhip tingma Jerusalén. 20 Colhojoc sat apquillingaycamco talha quellhip, acno plata, najan cobre, najan hierro, najan plomo, najan estaño alhamalhca congne talha, yoyam copayjiclhac maa. Coo ayinyema acyivey siclom, najan tingma Jerusalén cotniclhac sat talha malhic. 21 Naso, colhojoc sat acpayjayclha as asoc naysicsa talha acyitna tingma Jerusalén. 22 Acyivey siclom coo acyitsomalhca talha as tingma apvanyam. Elyicpilcojoc sat quellhip sicvisay Visqui apancaoc, sicyanmongsayclha apquiltemaclha quellhip naysicsa acyivey siclom — alhta aptomjac.
23 Aptomjac alhta Visqui ingac seyanya coo: 24 Lhip enlhit, ilngas sat lhip sicpayvam nipyesicsa israelitas: Apquiltanovacpec quellhip najato, am ongvapajasac mataa yingmin acmamay. 25 Apquilyitsomacpo apquilviscaa quellhip asoc navjac aclom (yamacmeyva) alnapma acyamonquilhma. Apquilnapquic mataa enlhit, apquilminyilhquic mataa asoc acmamnave najan apquilnatam, altomjayclho lhintampaa aclhamoclhojo quilvanaa. 26 Moc actemaclha apquillhicmoscama sacerdotes siyanamaclha coo. Apnatovasquic asoc alponquinomalhca, malha apquilveneycam apquiltomjac, mepqui mataa apquillhanma asoc aptanoncama Dios najan asoc mepqui aptanoncama. Am eltamilcasac mataa acnim ninnayclha, am eltomjac mataa selayo. 27 Enlhit apquilyicpilquemo apquilyitsomacpo asoc navjac vavo naysicsa alnapma. Apquilnapquic mataa enlhit, yoyam elnatamoc apquilnatam. 28 Apquilmopvancaa amyaa nac profetas. Apquillhanma inyicje acvitay apquilvanmoncama, yiplovcoc apquillingascama acmovan amyaa. Am alhta eltomjac silasinancama. 29 Yitnec apquilnapma enlhit mayayo najan apquilminyilhma, yitnec apquilnatama asoc apancaoc mepqui apquilnatam, najan mepqui mataa apquilmasma metnaja israelitas. 30 Ayitamquic mataa enlhit, emyoc enlhit ajancaoc, am alhta otayac. 31 Yiplovcoc alhta acyivey siclom, yoyam olnapoc as enlhitaoc, ayinyema apquilsilhnanomap apanco. Eycaso sicpayvam sicvisay Visqui apancaoc — alhta aptomjac.