Los Diez Mandamientos
(Dt 5.1-21)
1 Dios habló, y dijo todas estas palabras:
2 «Yo soy el Señor tu Dios, que te sacó de Egipto, donde eras esclavo.
3 »No tengas otros dioses aparte de mí.
4 »No te hagas ningún ídolo ni figura de lo que hay arriba en el cielo, ni de lo que hay abajo en la tierra ni de lo que hay en el mar debajo de la tierra. 5 No te inclines delante de ellos ni les rindas culto, porque yo soy el Señor tu Dios, Dios celoso que castiga la maldad de los padres que me odian, en sus hijos, nietos y bisnietos; 6 pero que trata con amor por mil generaciones a los que me aman y cumplen mis mandamientos.
7 »No hagas mal uso del nombre del Señor tu Dios, pues él no dejará sin castigo al que use mal su nombre.
8 »Acuérdate del sábado, para consagrarlo al Señor. 9 Trabaja seis días y haz en ellos todo lo que tengas que hacer, 10 pero el séptimo día es de reposo consagrado al Señor tu Dios. No hagas ningún trabajo en ese día, ni tampoco tu hijo ni tu hija ni tu esclavo ni tu esclava ni tus animales, ni el extranjero que viva contigo. 11 Porque el Señor hizo en seis días el cielo, la tierra, el mar y todo lo que hay en ellos, y descansó el día séptimo. Por eso el Señor bendijo el sábado y lo declaró día sagrado.
12 »Honra a tu padre y a tu madre, para que vivas una larga vida en la tierra que el Señor tu Dios te da.
13 »No mates.
14 »No cometas adulterio.
15 »No robes.
16 »No digas mentiras en perjuicio de tu prójimo.
17 »No codicies la casa de tu prójimo: no codicies su mujer ni su esclavo ni su esclava ni su buey ni su asno, ni nada que le pertenezca.»
Los israelitas sienten temor de Dios
(Dt 5.22-33)
18 Todos los israelitas fueron testigos de los truenos y relámpagos, así como del sonido de trompetas y del monte envuelto en humo; pero tenían miedo y se mantenían alejados. 19 Así que le dijeron a Moisés:
—Háblanos tú, y obedeceremos; pero que no nos hable Dios, no sea que muramos.
20 Y Moisés les contestó:
—No tengan miedo. Dios ha venido para ponerlos a prueba, y para que siempre sientan temor de él y no pequen.
21 Y mientras el pueblo se mantenía alejado, Moisés se acercó a la nube oscura en la que estaba Dios.
La ley para el altar
22 El Señor le dijo a Moisés:
«Di lo siguiente a los israelitas: “Ya ustedes han visto que he hablado desde el cielo con ustedes. 23 No hagan ídolos de oro o plata para adorarlos como a mí. 24 Háganme un altar de tierra, y ofrézcanme en él, como holocaustos y sacrificios de reconciliación, los animales de sus rebaños y ganados. Yo vendré y los bendeciré en cada lugar en el que yo quiera que se invoque mi nombre. 25 Si me hacen un altar de piedras, que no sea de piedras labradas, porque al labrar la piedra con herramientas se la hace indigna de un altar. 26 Y mi altar no debe tener escalones, para que al subir ustedes no muestren la parte desnuda de su cuerpo.”
Diez singanamaclha ayinyema Dios
(Dt 5.1-21)
1 Eycaso appayvam ayinyema ilhnic nat Dios Apyimtalhnamo singilanya nincoo:
2 —Apvamlha pac lhama Visqui ingac aptomja Dios Apyimtalhnamo. Jingyinyovcasquic alhta yoclhilhma Egipto ningiltimesaycamcaclha alhta, malha ningmomalhca nincoo.
3 Mongvanquic ontingya quilaycmasquiscama acyitsomalhca Dios.
4 Mongvanquic ongillana quilaycmasquiscama najan ningilyitquiscama asoc acnaycaoc netin najan asoc acnaycaoc nalhpop najan asoc acnaycaoc coning. 5 Mongvanquic ongilpayicsojo as asoc. Apvamlha pac Visqui ingac aptomja Dios Apyimtalhnamo aptomja apyimtalhnamo, aptomja apmasmaclha. Eyanmongsiclhac sat apquiltemaclha apquilsilhnanomap apanco ingilyapmayc. Elasquisic sat apyimpeoc apquitquic najan aptovana niptamin ayinyema apquiltanoncama apyapmayc. 6 Ingyimlimojoc sat mataa aplhamoclhojo apquiltomja apquilasicjayo najan apquilyiplovquiscama singanamaclha ayinyema Dios Apyimtalhnamo.
7 Mongvanquic ongvennam apvisay Dios Visqui ingac. Ongilsilhnanalhcac sat ningiltomja ningvenéycam apvisay Dios.
8 Incaymalhquic ontamilsic acnim ninnayclha yoyam ongilpayicsojo Dios Visqui ingac. 9 Ingvanquic ongiltamjam acvamlha seis acnim. Ongilpenacsojo sat nintamjaycam. 10 Siete acnim acvisay acnim ninnayclhilha yoyam ongilpayicsojo Dios Visqui ingac. Mongvanquic ongiltamjam as acnim. Copvanquejec eltamjam inquitquic najan enlhit apquilmomap najan quilvana almomalhca najan ninatoscama najan maycaa apnaycam tingma ingac. 11 Eycaso ayinyema Dios Apyimtalhnamo aptomja apquillanay nic nat acvocmo seis acnim netin najan nalhpop najan yingmin acvanyam najan aclhamoclhojo asoc aleyvam nayingmin. Apnaclhec nic nat acvocmo siete acnim. Apcacoc nic nat Dios Apyimtalhnamo as acnim ninnayclhilha, aptomja apmasmaclha.
12 Incaymalhquic ongilyejiclhojo mataa appayvam tata ingac najan meme ingac. Ajolhec sat nintiyascam as nalhpop ayinyema Dios Visqui ingac.
13 Mongvanquic ongajic ingmoc.
14 Mongvanquic ontovacsic actemaclha singilyimjapma.
15 Mongvanquic ongminyilhic.
16 Mongvanquic ontipsic apvisay poc.
17 Mongvanquic ontimjic inganco poc enlhit tingma pac, poc enlhit aptava, poc enlhit apquilmomap najan quilvana almomalhca, poc enlhit aptoscama vayqui najan aptoscama yamelyeyjaycoc najan moc asoc apanco poc enlhit— nic nat intomjac singanamaclha ayinyema Dios Apyimtalhnamo.
Actemaclha apquilay enlhitaoc Israel
(Dt 5.22-33)
18 Pilapcasquic nic nat enlhitaoc apquilvita quilyinmayam najan quilhtingyavoyam najan acpayvascama trompeta najan actiyapma etin inquilhe. Mocjay nic nat apquicjingvocmoc. Apquilpilhyinimquic nic nat apquilvita.
19 Apquiltomjac nic nat apquilanya Moisés: —Lhip sat jingiltimnas, pac ongilaylhojo. Mongvanquejec jingiltimnacsic Dios Apyimtalhnamo. Pac ongilmasquingvomoc nincoo— nic nat apquiltomjac.
20 Apcatingmavoc nic nat Moisés: —Noela nasa quellhip. Apquiltamjoc eyasamcojo Dios Apyimtalhnamo apquiltemaclha quellhip. Apquiltamjoc elavojoc mataa quellhip yoyam eltamilsacpojo apanco quellhip — nic nat aptomjac.
21 Mocjay nic nat apquicjingvocmoc enlhitaoc. Naysicsa yipjopay acpasyam apnac nic nat Dios Apyimtalhnamo. Apyoclhec nic nat Moisés.
Actemaclha acvatnamalhquilha
22 Aptomjac nic nat Dios apcanya Moisés: —Itne sat elanic enlhitaoc Israel: Apquillingac lhac quellhip actemaclha sicpamejitquiscama quellhip ayinyema netin. 23 Noelaycmasquis nasa plata najan oro actemaclha selyitquiscama. 24 Ellana sat apquilvatnamaclha. Esovjacsojo sat talha selmescama quellhip nipquesic najan vayqui. Cotnejic sat asoc macmescama acyanmongam melyascalhma quellhip. Moc najan acyanmongam actamilaycam apquilvalhoc. Olpasmoc sat mataa quellhip siyanyaclha moclhama amyip yoyam jelpayicsojo. 25 Intasic najan elmoc mataymong yoyam ellana apquilvatnamaclha. Noeltingya nasa malha yatipjaymacaoc. Cotnejic sat singascamaclha mataymong allanomalhca ayinyema ningilmaycam tava ápac. 26 Noelana nasa apquilvatnamaclha acyiplomo apquiltamaycaoc. Yoyam colhejec acvita apcalhnayo — nic nat aptomjac.