1 Moisés le habló al pueblo:
«Ustedes son los hijos del Señor su Dios. No se hagan heridas en el cuerpo, ni se rapen la cabeza cuando alguien muera. 2 Porque ustedes son un pueblo que le pertenece al Señor su Dios; él los ha elegido de entre todos los pueblos de la tierra, para que sean su pueblo.
Animales puros e impuros
(Lv 11.1-47)
3 »No coman la carne de animales prohibidos.
4 »Esta es la lista de los animales que ustedes pueden comer: toros, corderos, cabritos, 5 ciervos, gacelas, gamos, cabras monteses y toda clase de venados. 6 Pueden comer de todo animal rumiante que tenga las pezuñas partidas en dos; 7 pero no deben comer de los siguientes animales, aunque sean rumiantes o tengan pezuñas partidas:
»El camello, la liebre y el tejón, deben considerarlos animales impuros, porque son rumiantes pero no tienen pezuñas partidas. 8 El cerdo, porque tiene pezuñas partidas pero no es rumiante. Deben considerarlo impuro. No coman la carne de estos animales ni toquen sus cuerpos muertos.
9 »De los animales que viven en el agua podrán comer de los que tienen aletas y escamas, 10 pero no coman de los que no tienen aletas ni escamas; deben considerarlos animales impuros.
11 »Pueden comer de toda ave pura, 12 pero hay algunas de las cuales no deben comer: el águila, el quebrantahuesos, el águila marina, 13 el milano, y toda clase de halcones, 14 toda clase de cuervos, 15 el avestruz, la lechuza, la gaviota, toda clase de gavilanes, 16 el búho, el ibis, el cisne, 17 el pelícano, el buitre, el cormorán, 18 la cigüeña, la abubilla y el murciélago.
19 »Todo insecto con alas será considerado impuro. No deberán comerlo. 20 Pero las aves consideradas puras sí podrán comerlas.
21 »No coman ningún animal que muera por sí solo, pues ustedes son un pueblo consagrado al Señor su Dios; pero se lo podrán dar al extranjero que viva en las ciudades de ustedes; él sí puede comerlo. Y también pueden vendérselo al extranjero que esté de paso.
»No cocinen cabritos en la leche de su madre.
Instrucciones acerca del diezmo
22 »Cada año, sin falta, deberán ustedes apartar la décima parte de todo lo que sus campos produzcan. 23 De esa décima parte de trigo, de vino y de aceite, y de las primeras crías de sus vacas y ovejas, comerán ustedes delante del Señor su Dios, en el lugar que él escoja para ser adorado. Así aprenderán a respetar siempre al Señor. 24 Si el Señor los bendice con abundante cosecha, pero tienen que hacer un largo viaje por vivir lejos del lugar que él ha elegido para ser adorado, 25 entonces venderán ustedes esa décima parte y el dinero de la venta lo llevarán a ese lugar. 26 Con ese dinero comprarán allí lo que crean más conveniente: bueyes, ovejas, vino o bebida fermentada; en fin, lo que ustedes quieran, y lo comerán allí, delante del Señor su Dios, y harán fiesta junto con su familia.
27 »No se olviden nunca de los levitas que vivan en su población; recuerden que a ellos no les ha tocado tener su propia tierra como a ustedes.
28 »Cada tres años deberán separar la décima parte de su cosecha del año, y almacenarla en su ciudad, 29 para que cuando vengan los levitas, que no tienen tierra, o los extranjeros que viven entre ustedes, o los huérfanos y las viudas, puedan comer, todos ellos, hasta quedar satisfechos. Así el Señor su Dios los bendecirá en todo lo que hagan.»
1 Quellhip apquilvisay Dios apquitquic. Noelyimsas nasa apyimpeoc, noeltingyasquis apquilyisem apquitsepa inlhojo apmolhama. 2 Apquilyacyesquic alhta Dios eltimjic quellhip apquilponquinomap nipyesicsa enlhitaoc lhalhma anco, eltimjic apquitquic apancaoc Dios.
Ninatoscama singascama ontoc
(Lv 11.1-47)
3 Noeltovaoc nasa apnatoscama singascama ontoc, eltanovacpoc sat napato Dios.
4 Moclhama apnatoscama yoyam eltovamcoc quellhip: vayqui inquinavo, najan nipquesic, najan yataay, 5 ciervo yatepopyit, gacela popyit, gamo popyit, najan lanayp nipvajac, najan nipquesic nipvajac. 6 Apvancaac quellhip eltovamcoc acyovoclhojo acma anit apeoc rumiante acnasipayclha actom. 7 Colapvanquejec eltovamcoc quellhip acma anit apopeoc: acvisay camello voncayispoc, najan tomajang, najan tejón, mepqui anit apopeoc, apvisay rumiante apnasipayclha aptom. 8 Noeltovaoc nasa yatepomap, acma anit apopeoc, mepqui eyca rumiante apnasipayclha aptom. Aptanovmap yatepomap napato Dios, noeltovaoc nasa, noelmongvomjo nasa apjapac.
9 Eltovaoc sat asoc aleyvam congne yingmin acma ayimpeoc, inquipetaoc najan escamas. 10 Noeltovaoc nasa asoc mepqui inquipetaoc aletas najan escamas, altomja altanovmalhca napato Dios.
11 Eltovaoc sat mataa acyovoclhojo nata cotnaja actanovmalhca napato Dios. 12 Noeltovaoc nasa: apvisay mama apyivey, najan yaptec, águila marina, 13 najan milano, najan moclhama halcones, 14 najan moclhama mama apquitcoc, 15 najan lhapin, najan sovaya, najan gaviota, najan gavilanes, 16 najan búho, najan ibis, najan cisne, 17 najan pelícano, najan buitre mama, najan cormorán, 18 najan siyana, najan abubilla, najan mepop.
19 Noeltovaoc nasa ascoc acma alhimpancoc, mongvanqueje ontoc aptanoncama Dios. 20 Eltovaoc sat nata mepqui aptanoncama Dios.
21 Noeltovaoc nasa aptoscama apac najan asoc apac actomja ayitsepma. Quellhip apquilvisay Dios apquilyacyescama, apquilponquinomap napato Dios. Eltovamcoc sat aptoscama ayitsepma metnaja israelitas nipyesicsa quellhip, tasic najan elyinyoc acyanmongam apquilmam ayitsepma.
Noelyipitquis nasa yataay apquitcoc congne vaynca acmelhanma leche apyapmoc.
Diezmo, acyitna inlhojo diez asoc
22 Moclhama año apquilvita inlhojo quellhip acyilhna, elmesaoc sat lhama kilo (acyilhna) macmescama Dios, acyitna inlhojo diez kilo (acyilhna). 23 Cotnejic sat décima parte trigo apactic, najan uva ayingmenic, najan aceite, najan apnatoscama apvitay apmamyi vayqui ayitcoc najan nipquesic apquitcoc. Ingyaniclha sat quellhip, yoyam eltovamcoc sat napato Dios payjoc carpa apponquinomap, elyasingvomoc sat quellhip actemaclha apquilayo najan apquilyajayquiclho Dios. 24 Naso, mocjay tingma pac poc enlhit, paj copvanac epatmentac diezmo acyilhna. Paj copvanac enalantac diezmo apnatoscama payjoc tingma apponquinomap. 25 Apvanquic as enlhit etlhaoc acyilhna, etlhaoc apnatoscama acyanmongam solyayem, esantimquisic sat carpa apponquinomap. 26 Elmoc sat payjoc carpa apponquinomap: apnatoscama vayqui najan nipquesic acyanmongam solyayem, elmoc sat uva ayingmenic najan moc ningyam. Eltovamcoc sat quellhip apquilpasmeyquiclha familias apquilmolhama actemaclha fiesta napato Dios Apyimtalhnamo.
27 Noncolvonquim nasa quellhip elanic levitas, yoyam eltasomoc. Apnam inyicje tingma apquilvanyam, paj eyca coyitnac amyip apancaoc, am elhno quellhip.
28 Vocmec sat ancoc tercer año, elansiclha sat décima parte acyilhna, colhic sat acninquina tingma apvanyam. 29 Elvotac sat levitas mepqui lha amyip, eltingyac sat acyilhna. Elvotac sat metnaja israelitas, elvotac sat apquilyeyjeycam najan lhintampaa, yoyam ellhovamcoc acyilhna. Epasmoc sat quellhip Dios apvita inlhojo apquilyiplovquiscama quellhip — nic nat aptomjac Moisés.