Pablo ante Festo
1 Tres días después de haber llegado Festo a Cesarea, se dirigió a Jerusalén. 2 Allí los jefes de los sacerdotes y los judíos más importantes le presentaron los cargos contra Pablo. 3 Le pidieron, como un favor muy especial, que ordenara trasladar a Pablo a Jerusalén. El plan de ellos era tenderle una emboscada en el camino y matarlo; 4 pero Festo contestó que Pablo seguiría preso en Cesarea, y que él mismo iría en breve a Jerusalén. 5 Y añadió:
—Que me acompañen a Cesarea algunas de sus autoridades, y si ese hombre ha cometido algún delito, allá podrán acusarlo.
6 Festo se quedó en Jerusalén unos ocho o diez días más, y luego regresó a Cesarea. Al día siguiente, se sentó en el tribunal y ordenó que le llevaran a Pablo. 7 Cuando Pablo entró, los judíos que habían llegado de Jerusalén lo rodearon y lo acusaron de muchas cosas graves, pero no pudieron probar ninguna. 8 Pablo, por su parte, dijo en su defensa:
—Yo no he cometido ningún delito, ni contra la ley de los judíos ni contra el templo ni contra el emperador.
9 Como Festo quería quedar bien con los judíos, le preguntó a Pablo:
—¿Quieres ir a Jerusalén para que yo juzgue allá tu caso?
10 Pablo contestó:
—Estoy ante el tribunal del emperador, que es donde debo ser juzgado. Como usted muy bien sabe, no he hecho nada malo contra los judíos. 11 Si he cometido algún delito que merezca la pena de muerte, no me niego a morir; pero si las acusaciones contra mí no tienen fundamento, nadie puede entregarme a ellos. ¡Apelo al emperador!
12 Entonces Festo, después de haber consultado con sus consejeros, respondió:
—Ya que has apelado al emperador, ante el emperador comparecerás.
Pablo ante el rey Agripa
13 Al cabo de algunos días, el rey Agripa y Berenice fueron a Cesarea a saludar a Festo. 14 Como se quedaron allí varios días, Festo le expuso al rey el caso de Pablo. Le dijo:
—Hay aquí un hombre que Félix dejó preso. 15 Cuando estuve en Jerusalén, los jefes de los sacerdotes y los ancianos de los judíos me presentaron cargos contra él, y me pidieron que lo condenara. 16 Yo les contesté que no es costumbre de los romanos condenar a muerte a nadie, sin que antes el acusado presente su defensa frente a quienes lo acusan. 17 Por eso, cuando ellos vinieron acá, actué sin demora; al día siguiente, me senté en el tribunal y ordené que trajeran al hombre. 18 Pero los que se presentaron para acusarlo no alegaron en su contra ninguno de los cargos que yo había pensado. 19 Lo único que alegaban en su contra eran asuntos de su religión, y de un tal Jesús que murió y que Pablo afirma que está vivo. 20 Como yo no sabía cómo proceder en este asunto, le pregunté a Pablo si prefería ir a Jerusalén para ser juzgado allá. 21 Pero él prefirió seguir bajo custodia y apeló al emperador; así que he ordenado que continúe preso hasta que yo lo remita al emperador.
22 Entonces Agripa le dijo a Festo:
—A mí también me gustaría escuchar a ese hombre.
Y Festo le contestó:
—Mañana mismo podrás escucharlo.
23 Al día siguiente, Agripa y Berenice llegaron y entraron con gran pompa a la sala de audiencias, junto con los jefes militares y los principales señores de la ciudad. Festo mandó que le llevaran a Pablo, 24 y dijo:
—Rey Agripa, y todos los presentes: aquí tienen a ese hombre. Un gran número de judíos me ha presentado cargos contra él, tanto en Jerusalén como aquí en Cesarea, y a gritos piden que lo condene a muerte; 25 pero a mí me parece que no ha hecho nada que merezca la muerte. Sin embargo, como él mismo ha apelado al emperador, he decidido enviárselo. 26 Aún no tengo claro qué escribirle a mi señor el emperador acerca de él. Por eso lo traigo ante ustedes y, sobre todo, ante ti, oh rey Agripa, para que después de interrogarlo tenga yo algo que escribir. 27 Pues me parece absurdo enviar a un preso sin mencionar de qué se lo acusa.
Pablo apnaclha yatapvisqui Festo
1 Yejemoc alhta apvaa Festo, yoyam etnejic yatapvisqui. Natqui acnim alhta intomjac aptepa tingma Cesarea apmiyaclho tingma Jerusalén. 2 Apquilyoclhec alhta apnaclha Festo apquilimja apmamyi sacerdotes najan judíos apquilyimtalhnamo. Apquilantipcasquic alhta apvisay Pablo. 3 Apquililtamjoc alhta judíos, yoyam ingyasicjojo Festo lhama asoc. Apquililtamjoc alhta ingyapajasquisic Pablo, yoyam eyacsic tingma Jerusalén. Apquililtamjoc alhta elajic Pablo nalhit amay. 4 Apcatingmavoc alhta Festo:
—Apnec Pablo congne singilpilhtetomaclha tingma Cesarea. Quilhvoc sat omyaclhac coo lha maa. 5 Elane sat enlhit apquilyimtalhnamo, yoyam eltimjic sellhalhmaa. Apsomcoc sat ancoc Pablo, elane sat ellhenic napato.
6 Apnec alhta Festo tingma Jerusalén malha diez acnim. Yejemoc alhta aptajavo tingma Cesarea. Moc acnim alhta intomjac apnacmo Festo ningyicpilcomalhquilha. Apcanayquic alhta colhic acyantavoclho Pablo. 7 Lhama alhta apvactamo Pablo. Yejemoc alhta apquilvocjingvoclho judíos apquilinyema Jerusalén. Apquillhenquic alhta aclhamoclhojo asoc. Ayajemo alhta apquilantipquiscama apvisay Pablo. Am alhta elyasamcoc judíos apquiltomjaclha, yoyam ellhenic. 8 Yejemoc alhta aplhena Pablo appeyvescaseclho aptemaclha:
—Am alhta otvasac apquiltemaclha judíos, paj najan tingma apponquinomap. Am otanovac César apvisqui co Roma —alhta aptomjac.
9 Apquiltamjoc alhta ingyasicjacpoc Festo nipyesicsa judíos. Yejemoc alhta aptomja Festo apcanya Pablo: “¿Apquiltamjo ya lhquip emyaclha tingma Jerusalén, yoyam colhic acyicpilco maa?” —alhta aptomjac.
10 Apcatingmavoc alhta Pablo:
—Incaymalhquic yoyam otnamam napato apvisqui co Roma. Altamjoc coo, yoyam jeyicpilcojo. Apyasamcoc najan lhip, am otvasac coo (apquiltemaclha) judíos. 11 Nasoc sat ancoc actomja sicmasom, ayanyalhquic sat ancoc omatong, tasic elanic omatong. Ayajemo sat ancoc sellhanma sicmasom, colapvanquejec jelmoc judíos. Altamjoc coo, yoyam jeyicpilcojo apvisqui co Roma.
12 Apquilpamejitcasquic alhta Festo apnaymacoc apquilpamejitsomap. Yejemoc alhta aptomja Festo apcanya Pablo:
—Apquiltamjoc lhip, yoyam eyicpilcojo apvisqui co Roma. Ongvapajacsic sat lhip apnaclha apvisqui co Roma —alhta aptomjac.
Pablo napato apvisqui Agripa
13 Nalhit acnim alhta intomjac apvactamo tingma Cesarea apvisqui Agripa najan aptava acvisay Berenice. Appayvasquic alhta yatapvisqui Festo. 14 Yamacvoncaclho (anit acnim) alhta apnayam maa. Apquiltimnasquic alhta Festo actemaclha amyaa aplhenamap Pablo:
—Apnec asi lhama enlhit apquilpilhquetomap. Am alhta etipcasacpoc singilpilhtetomaclha Pablo aplhinga Festo. 15 Lhama alhta sicvocmo tingma Jerusalén. Yejemoc alhta apquilvaa apquilimja apmamyi sacerdotes najan judíos apquilyimtalhnamo. Apquillhenquic alhta apvisay Pablo. Apquililtamjoc alhta, yoyam ematong. 16 Ayatingmavoc alhta coo: “Cotnaja nintemaclha nincoo co Roma, yoyam ongajic lhama enlhit. Incaymalhquic elvotac siclho aptomja apquilantipquiscascam apvisay apnaclha apmapsom, yoyam epeyvasiclha amyaa napatavo. 17 Apquilvoctac alhta enlhitaoc (judíos). Yejemoc alhta sicnacmo ningyicpilcomalhquilha. Ayanayquic alhta colhic acyantaveclho Pablo. 18 Apquicjingvactamo aptomja apquilantipquiscascam apvisay. Am alhta elatingmavo apquilanyomap ellhenic. Nasoc alhta intomjac actomjaclha aclhanma evalhoc coo. 19 Alhta acvamlha apquillhena actemaclha mongyasquiyam tasic amyaa. Apquillhenquic alhta najan actemaclha aplhenamap Jesús apquitsepma alhta. Pablo eyca aplhanma aplhaticjangviyam mocjam Jesús. 20 Am alhta oyasamcoc, yoyam otnejic as asoc. Yejemoc alhta silmalhna Pablo: “¿Apquiltamjo ya emyaclhac tingma Jerusalén, yoyam epeyvasiclhac lhip amyaa?” —alhta actomjac coo. 21 Am alhta coyacmoc Pablo. Apquiltamjoc alhta Pablo acvamlha eyicpilcojo apvisqui co Roma. Ayanayquic alhta siclho eltamilsic mocjam Pablo acvocmo acnim, yoyam ongvapajacsic apnaclha apvisqui co Roma —alhta aptomjac Festo.
22 Aptomjac alhta Agripa apcanya Festo:
—Altamjo inyicje olngac coo lha as enlhit —alhta aptomjac.
Apcatingmavoc alhta Festo:
—Secaseclha sat ongaylhojo —alhta aptomjac.
23 Moc acnim alhta intomjac apvactamo Agripa najan aptava Berenice apma apquilantalhnama apquilyinmeycaoc. Apquilantalhningvoctac alhta ningyicpilcomalhquilha. Apquillhalhmaa alhta singilpilhtetemo apquilviscaa najan enlhit apquilyimtalhnamo. Yejemoc alhta apcanya Festo colhic acyantamantamo Pablo. 24 Yejemoc alhta aptomja apquiltimnamcaa Festo:
—Visqui ingac Agripa najan quellhip enlhitaoc. Quip elaylhojo. Ninganeclhec nincoo ninlhamoclhojo. Apquilvitac quellhip as enlhit Pablo. Apquillhenquic mataa judíos apmapsom as enlhit. Apquilinlhanacmec alhta tingma Jerusalén najan tingma Cesarea. Apquililtamjoc alhta, yoyam ematong Pablo. 25 Am alhta otac aptemaclha apmapsom, yoyam ematong. Apquiltamjoc alhta Pablo, yoyam eyicpilcojo apvisqui co Roma. Yejemoc alhta aclhena evalhoc, yoyam ongvapajacsic tingma Roma. 26 Am oyasamcoc mocjam actemaclha amyaa, yoyam otalhosquisic apvisqui co Roma. Eycaso ayinyemaclha sicyantamantamo Pablo napatavo quellhip najan napato lhip visqui Agripa. Natamin acpeyvayclha amyaa otalhosquisic sat vaycajac apvisqui co Roma. 27 Inlhenquic evalhoc ayajemo sat cotnejic siyapajascama enlhit apquilpilhquetomap apnaclha apvisqui co Roma, mepqui sictalhescama actemaclha apmapsom enlhit.