Reinado de Joacaz
(2~R 23.31-35)1 La gente del pueblo tomó entonces a Joacaz hijo de Josías, y lo pusieron como rey en Jerusalén en lugar de su padre. 2 Joacaz tenía veintitrés años cuando comenzó a reinar, y reinó en Jerusalén durante tres meses. 3 El rey de Egipto lo quitó del trono en Jerusalén, e impuso al país un tributo de tres mil trescientos kilos de plata y treinta y tres kilos de oro. 4 Además, el rey de Egipto puso como rey de Judá y Jerusalén a Eliaquín, hermano de Joacaz, y le cambió el nombre y le puso Joacín, y a Joacaz lo tomó y lo llevó a Egipto.
Reinado de Joacín
(2~R 23.36—24.7)5 Joacín tenía veinticinco años, y reinó en Jerusalén durante once años. Pero sus hechos fueron malos a los ojos del Señor su Dios. 6 Nabucodonosor, rey de Babilonia, marchó contra él y lo sujetó con cadenas de bronce para llevárselo a Babilonia. 7 Nabucodonosor se llevó a Babilonia una parte de los utensilios del templo del Señor, y los puso en su templo de Babilonia.
8 El resto de la historia de Joacín, con sus prácticas infames y lo que le ocurrió está escrito en el libro de los reyes de Israel y de Judá. Y reinó en su lugar su hijo Joaquín.
Joaquín es desterrado a Babilonia
(2~R 24.8-17)9 Joaquín tenía dieciocho años cuando comenzó a reinar, y reinó en Jerusalén durante tres meses y diez días. Pero sus hechos fueron malos a los ojos del Señor.
10 En la primavera de aquel año, el rey Nabucodonosor mandó que lo llevaran a Babilonia, junto con los utensilios de más valor del templo del Señor, y nombró rey de Judá y Jerusalén a Sedequías, pariente de Joaquín.
Reinado de Sedequías
11 Sedequías tenía veintiún años cuando comenzó a reinar, y reinó durante once años en Jerusalén. 12 Pero sus hechos fueron malos a los ojos de su Dios. No se humilló ante el profeta Jeremías, que le hablaba de parte del Señor. 13 Además, se rebeló contra el rey Nabucodonosor, quien le había hecho jurar por Dios que sería su aliado, y se empeñó tercamente en no volverse al Señor, Dios de Israel.
14 También todos los jefes de Judá, los sacerdotes y el pueblo extremaron su infidelidad, pues siguieron las prácticas infames de las naciones paganas y profanaron el templo del Señor, que él había escogido como su santuario en Jerusalén. 15 El Señor, Dios de sus antepasados, les envió constantes advertencias por medio de sus mensajeros, porque tenía compasión de su pueblo y de su lugar de residencia. 16 Pero ellos se rieron de los mensajeros de Dios, despreciaron sus avisos y se burlaron de sus profetas, hasta que la ira del Señor estalló contra su pueblo, de modo que ya no hubo remedio.
Destrucción del templo y destierro de Judá
(2~R 25.8-21Jer 39.8-10Jer 52.12-30)17 Entonces el Señor hizo marchar contra ellos al rey de los caldeos, que pasó a cuchillo a sus jóvenes en el propio edificio del templo, y no tuvo piedad de los jóvenes ni de las muchachas, ni de los ancianos e inválidos. A todos los entregó el Señor en sus manos. 18 Todos los utensilios del templo de Dios, grandes y pequeños, y los tesoros del templo, del rey y de sus funcionarios, todo se lo llevó el rey de los caldeos a Babilonia. 19 Además quemaron el templo de Dios, derribaron la muralla de Jerusalén, prendieron fuego a sus palacios y destruyeron todo lo que había de valor.
20 Después desterró a Babilonia a los sobrevivientes de la matanza, donde se convirtieron en esclavos suyos y de sus hijos hasta que se estableció el imperio persa, 21 para que se cumpliera lo que Dios había dicho por medio del profeta Jeremías. Así el país pudo disfrutar de su reposo; porque descansó todo el tiempo que estuvo en ruinas, hasta que pasaron setenta años.
El decreto de Ciro
(Esd 1.1-4)22 En el primer año del reinado de Ciro, rey de Persia, y para que se cumpliera la palabra del Señor anunciada por Jeremías, el Señor impulsó a Ciro a que en todo su reino promulgara, de palabra y por escrito, este decreto: 23 «Ciro, rey de Persia, declara lo siguiente: El Señor, Dios de los cielos, ha puesto en mis manos todos los reinos de la tierra, y me ha encargado que le construya un templo en Jerusalén, que está en la región de Judá. Así que a cualquiera de ustedes que pertenezca al pueblo del Señor, que el Señor su Dios lo ayude, y váyase allá.»
Apvisqui Joacaz
(2~R 23.31-35)1 Apquiltingyac nic nat enlhitaoc apvisqui apjalhnancoc. Aptimesacpec nic nat Josías apquitca Joacaz, etnejic apvisqui tingma Jerusalén, apya'monquiscama apyap ninga. 2 Vocmec nic nat veintitrés años aptiyascam Joacaz, aptimesacpo apvisqui. Aptimec nic nat apvisqui tingma Jerusalén acvaycmo tres piltin. 3 Apvaac nic nat apvisqui co Egipto, apquilvatesquisa aptimem apvisqui tingma Jerusalén. Apquilanyacpec nic nat enlhitaoc elyinyoc acyanmongam tributo tres mil trescientos kilos plata najan treinta y tres kilos oro asoc acmamnave. 4 Apcanama ilhnic nat apvisqui co Egipto etnejic apvisqui Eliaquim nipyesicsa co Judá najan Jerusalén. Joacaz apyalhing nic nat Eliaquim, apquiltimem moc apvisay Joacim. Apyantamacpec nic nat Joacaz yoclhilhma Egipto.
Apvisqui Joacim
(2~R 23.36—24.7)5 Vocmec nic nat veinticinco años aptiyascam Joacim, aptimesacpo apvisqui. Aptimec nic nat apvisqui tingma Jerusalén acvaycmo once años. Somcoc nic nat aptemaclha Joacim napato Dios Visqui ingac. 6 Apvaac nic nat apvisqui co Babilonia apvisay Nabucodonosor, aptomja apquilimpocjay. Apmacpec nic nat Joacim, apyantamacpo ilhnic nat appilhtetomap cadenas yoclhilhma Babilonia. 7 Appatmaoclhec nic nat Nabucodonosor nicja apquilmaycam acnaycaoc tingma apponquinomap, apninquinayclho tingma pac (apponquinomap) Babilonia.
8 Yitnec nic nat mocjam amyaa actalhesomalhca aptemaclha Joacim, aptomja apsilhnanomap apanco napato Dios, acvisay vaycajac apquilviscaa co Israel najan co Judá. Aptimesacpec nic nat apquitca Joaquín etnejic apvisqui apya'monquiscama apyap.
Apvisqui Joaquín apmomap
(2~R 24.8-17)9 Vocmec nic nat dieciocho años aptiyascam Joaquín, aptimesacpo apvisqui. Aptimec nic nat apvisqui tingma Jerusalén acvaycmo tres piltin najan diez acnim. Somcoc nic nat aptemaclha Joaquín napato Dios Visqui ingac.
10 Vocmec nic nat acmamayaclha as año (primavera). Aptomjac nic nat apcanama apvisqui Nabucodonosor, colhic acyantamaclho Joaquín tingma Babilonia. Elsavojoc sat apquilmaycam acmamnave acnaycaoc congne tingma apponquinomap, elpatmaoclhac sat maa. Aptimesacpec nic nat Joaquín apmolhama apvisay Sedequías, etnejic apvisqui nipyesicsa co Judá najan co Jerusalén.
Apvisqui Sedequías
11 Vocmec nic nat veintiún años aptiyascam Sedequías aptimesacpo apvisqui. Aptimec nic nat apvisqui tingma Jerusalén acvaycmo once años. 12 Somcoc nic nat aptemaclha Sedequías napato Dios Visqui ingac. Aplingac nic nat inyicje profeta Jeremías appayvam ayinyema Dios, am nic nat ellaniclhac apvalhoc. 13 Apquinmelham nic nat aptanova apvisqui Nabucodonosor. Aplhanma ilhnic nat Sedequías mepqui apyeycajascaoc napato Dios, yoyam epasmoc mataa apvisqui Nabucodonosor. Am nic nat ellaniclhac apvalhoc, am nic nat etnajac apcayo Dios, Visqui apancaoc Israel. 14 Apquilvatsamquic nic nat apquilyiplovquiscama singanamaclha Dios apyovoclhojo apquilviscaa mayayo co Judá, najan sacerdotes, najan enlhitaoc. Apquilvajanamquic nic nat mataa apquiltemaclha metnaja israelitas apquilayo quilaycmasquiscama, apquiltomja apquilvennéycam tingma apponquinomap, Dios nic nat apponquinquiscama payjoc tingma Jerusalén. 15 Avanjec nic nat apmasma Dios tingma apponquinomap, apquilapajasa mataa profetas apquillingascama nipyesicsa enlhitaoc, yoyam elmiyovacpoc enlhitaoc najan tingma apponquinomap. 16 Apquilasmesacpec nic nat soycam amyaa Dios apquillingascama. Invennalhquic nic nat appayvam ayinyema Dios, apquilasmesacpo profetas Dios apquillingascama. Aplovquic nic nat Dios Visqui ingac apvita apquiltemaclha apancaoc, aclhanma ilhnic nat apvalhoc melmiyovejec sat mataa enlhitaoc.
Aptovasomap tingma apponquinomap
(2~R 25.8-21Jer 39.8-10Jer 52.12-30)17 Apcapajasquic nic nat Dios elimpocjac caldeos (apvisqui Nabucodonosor) nipyesicsa co Judá. Apticyovquic nic nat apquilyimnanic congne tingma apponquinomap, am nic nat ingyaymacpoc lhama. Apticyovquic nic nat apquilyimnanic najan quilvanaa ayitcavoc, najan apquilvanyam najan melyimnatem. Am nic nat elmiyavac Dios Visqui ingac. 18 Apquilpatmaoclhec nic nat tingma Babilonia apvisqui caldeos, apsovjomo apquilmaycam acnaycaoc tingma apponquinomap, najan ayitcoc najan alyivey apquilmaycam, najan asoc acmamnave congne tingma apponquinomap, najan acnaycaoc apvisqui najan enlhit mayayo tingma apancaoc. 19 Apquilvatnec nic nat talha tingma apponquinomap. Apnatovasquic nic nat mataymong tingma apjalhtam Jerusalén. Apquilvatnec nic nat talha apvisqui tingma pac najan tingma apquiltamila, apnatovasquic nic nat actomja actamila.
20 Innec nic nat acnalaclho tingma Babilonia apyovoclhojo apquilaymomap mepqui apticyovam. Apquilanyacpec nic nat apquilmomap eltimesam nipyesicsa maa, najan eltimesam nipyesicsa apvisqui aptovana. Acvaycmo ilhnic nat acnim, etnejic apvisqui apvisay co Persia. 21 Eycaso ilhnic nat appayvam ayinyema Dios aplingascama ilhnic nat profeta Jeremías: Cotnejic sat año apancaoc apquillovquiscama apquilyampay, moc acvisay año de reposo, acvaycmo setenta años. Colhojoc sat mepqui siclho apquilyiplovquiscama najan mepqui apquiltamilquiscama moclhama año de reposo, acvaycmo setenta años.
Apcanamaclha apvisqui Ciro
(Esd 1.1-11)22 Aptimec nic nat apvisqui co Persia apvisay Ciro. Vocmec nic nat primer año, apcanama ilhnic nat colhic aclingasa, najan colhic alapajasa cartas amyaa apcanamaclha. Eycaso ilhnic nat ayinyema Dios aplingascama ilhnic nat profeta Jeremías. Intomjac nic nat apvisqui appayvam: 23 Coo sicvisay Ciro visqui co Persia. Elaylhojo sicpayvam: Dios Visqui ingac apna netin setnesquiscama sicyimtalhnamo ajanco lhalhma anco as nalhpop. Ayanyalhquic coo ongillanac lhama tingma apponquinomap tingma Jerusalén, payjoc yoclhilhma Judá. ¡Quellhip apquiltamjamap Dios apquilyacyescama, eltajiclha sat tingma apquilaoclha! ¡Dios Visqui apancaoc epasmoc sat quellhip! — nic nat aptomjac apvisqui Ciro.