Ruina de Jeroboán y de su descendencia
1 Por aquel tiempo, Abías hijo de Jeroboán cayó enfermo. 2 Entonces Jeroboán dijo a su mujer:
—Anda, ponte un disfraz para que no reconozcan que eres mi mujer, y ve a Silo. Allí vive Ajías, el profeta que me dijo que yo sería rey de esta nación. 3 Toma diez panes, tortas y una jarra de miel, y ve a verlo para que te diga lo que va a ser de este niño.
4 La mujer de Jeroboán así lo hizo. Se preparó y fue a Silo, y llegó a casa de Ajías, que ya no podía ver, pues por causa de su vejez su vista se había ido apagando. 5 Pero el Señor le había hecho saber que la mujer de Jeroboán iría a consultarle acerca de su hijo, que estaba enfermo. También le hizo saber lo que debía responderle, y le advirtió que llegaría disfrazada.
6 Cuando Ajías oyó sus pasos al entrar ella por la puerta, le dijo:
—Entra, mujer de Jeroboán. ¿Por qué te haces pasar por otra? Yo he recibido el encargo de hablarte duramente, 7 así que vuelve y dile a Jeroboán que el Señor, Dios de Israel, ha dicho: “Yo te saqué de entre el pueblo, y te hice jefe de mi pueblo Israel. 8 Yo le quité el reino a la dinastía de David, para dártelo a ti. Pero tú no has sido como David, mi siervo, que cumplió mis mandamientos y me siguió con todo su corazón, y cuyos hechos fueron rectos a mis ojos; 9 tú te has comportado peor que todos los que hubo antes de ti; para hacerme enojar, te has hecho otros dioses e imágenes de hierro fundido, y me has despreciado. 10 Por eso voy a traer el mal sobre tu descendencia: haré que mueran todos tus descendientes varones en Israel; ninguno quedará con vida. Barreré por completo con tu descendencia, como si barriera estiércol. 11 A tus parientes que mueran en la ciudad se los comerán los perros; y a los que mueran en el campo se los comerán las aves de rapiña, porque yo, el Señor, así lo he dispuesto.”
12 »En cuanto a ti, mujer, levántate y ve a tu casa. Tan pronto pongas un pie en la ciudad, el niño morirá. 13 Entonces todo Israel hará lamentación por él, y lo enterrarán; pues él será el único descendiente de Jeroboán que tendrá sepultura. Porque de toda la descendencia de Jeroboán, solo en él ha encontrado el Señor, Dios de Israel, algo que le agrade. 14 Después pondrá en Israel a un rey que acabará con la dinastía de Jeroboán en su día. De ahora en adelante 15 el Señor va a sacudir a Israel como la corriente del río sacude las cañas. Lo arrancará de esta buena tierra que dio a sus antepasados, y lo arrojará más allá del río Éufrates, por haber hecho representaciones de Astarté, causando con ello la irritación del Señor. 16 El Señor entregará a Israel por los pecados que Jeroboán ha cometido y que ha hecho cometer a Israel.»
17 Entonces la mujer de Jeroboán se levantó y se fue, y llegó a Tirsa; y en cuanto cruzó el umbral de la casa, el niño murió. 18 Todo Israel fue a su entierro y lloró por él, según lo había anunciado el Señor por medio de su siervo, el profeta Ajías.
19 El resto de la historia de Jeroboán, las batallas en que tomó parte y otros detalles de su reinado, están escritos en el libro de las crónicas de los reyes de Israel. 20 Jeroboán reinó durante veintidós años, y después de su muerte reinó en su lugar su hijo Nadab.
Reinado de Roboán en Judá
(2~Cr 12.1-16)21 En Judá reinaba Roboán hijo de Salomón. Tenía cuarenta y un años cuando comenzó a reinar, y reinó durante diecisiete años en Jerusalén, la ciudad que el Señor escogió entre todas las ciudades de las tribus de Israel como su residencia. La madre de Roboán se llamaba Noamá, y era amonita.
22 Pero los hechos de Roboán fueron malos a los ojos del Señor, y lo irritaron más que todos los pecados que cometieron sus antepasados, 23 pues también ellos construyeron santuarios en lugares altos y levantaron estatuas de la diosa Asera en toda colina alta y debajo de todo árbol frondoso. 24 También los hombres del país practicaban la prostitución como un culto, y se cometía toda clase de indecencias, como las que hacían las naciones paganas que el Señor había arrojado de la presencia de los israelitas.
25 En el quinto año del reinado de Roboán, Sisac, rey de Egipto, fue y atacó Jerusalén, 26 y se apoderó de los tesoros del templo del Señor y del palacio real. Todo lo saqueó, y se llevó también todos los escudos de oro que había hecho Salomón. 27 Tiempo después, el rey Roboán hizo en su lugar escudos de bronce, y los dejó al cuidado de los oficiales de la guardia que vigilaba la entrada del palacio real. 28 Y cada vez que el rey iba al templo del Señor, los guardias los llevaban. Luego volvían a ponerlos en el cuarto de guardia.
29 El resto de la historia de Roboán y de todo lo que hizo está escrito en el libro de las crónicas de los reyes de Judá.
30 Hubo guerra continuamente entre Roboán y Jeroboán. 31 Y cuando Roboán murió, fue enterrado con sus antepasados en la Ciudad de David. Su madre se llamaba Noamá, y era de Amón. Después reinó en su lugar su hijo Abías.
Ahías profeta Dios aplingascama
1 Ningmasquem nic nat incajac Jeroboam apquitca, apvisay Abías.
2 Aptomjac nic nat apvisqui Jeroboam apcanya aptava: —Lhiya, calalhcojo apcatic lhiya, melyasamquejec sat enlhit actomja etava lhiya. Cotyaningvomjo sat profeta Ahías tingma Silo. Nanoc alhta seltimnascama otnejic coo visqui nipyesicsa enlhitaoc Israel. 3 Cosaclhes sat diez pan, najan tortas najan lhama alhancoc yamyovjene. Coyasamcojo sat lhiya, yavamlha cotnejic sat acmasca apyimpejic sictamongvoyam — nic nat aptomjac.
4 Impecjam nic nat Jeroboam aptava. Impenasquic nic nat asoc acsayclha, comyaclhac sat tingma Silo. Invitac nic nat tingma pac Ahías. Metay'olhma ilhnic nat Ahías, ayinyema apvanyam apanco. 5 Apyascasingvocmec nic nat Dios Visqui ingac, metnatsejec sat profeta, yoyam covac sat Jeroboam aptava, colmalhna sat yavamlha cotnejic acmasca apyimpejic ayitca. Apyascasingvocmec nic nat Dios, yavamlha ingyatingmojoc sat profeta, najan eyicpilcojoc sat actomja ayalomalhca apcatic quilvana.
6 Aplingac nic nat profeta Ahías ayilhyam quilvana payjoc atong, aptomja apcanya: Lhiya nac, Jeroboam aptava, cotilh congne. Covanquejec jeyinimsic lhiya. Yitnec coo amyaa acyimtalhnama, yoyam oltimnacsic lhiya. 7 Cotajojo sat mocjam apnaclha atava Jeroboam, cane sat maa: Eycaso Dios appayvam Visqui apancaoc Israel: Coo alhta sictimesquiscama apvisqui nipyesicsa enlhit ajancaoc Israel. 8 Alvatescasquic alhta siclho aptimem apvisqui David aptavin niptamin. Lhip alhta aptimesomap apvisqui. Yitnec lhip aptemaclha apanco, am nat elhno apvisqui David. Apsovjoc nat David apyiplovquiscama siyanamaclha, najan apyiplovquiscama apvalhoc naysicsa aptemaclha appeyvomo najato. 9 Avanjec lhip aptemaclha apmapsom, am alhta elhno apquilviscaa apquilictingam apmamyi. Aclovquic coo, ayinyema lhip apquillanay quilaycmasquiscama allanomalhca hierro aptomja sevennéycam coo. 10 Elngamcojoc sat acyimtalhnama lhip aptovana sat. Elitsapoc sat lhip aptovana apyovoclhojo, mengyaymacpejec sat lhama. Omascocsic sat apquileyvam lhip aptovana, acno siyalhnascama ayi sat cotnejic. 11 Coltovamcoc sat simjing aptovana apquilitsepma tingma apvanyam. Eltovamcoc sat mama aptovana apquilitsepma amyip. Eycaso ayinyema coo sicpayvam sicvisay Visqui Sicyimtalhnamo — alhta aptomjac — nic nat aptomjac profeta.
12 Aptomjac nic nat profeta apcanya quilvana: Lhiya, cotajiclha sat mocjam. Ingyitsapoc sat ayitca, acvoclho inlhojo lhiya tingma ac. 13 Elyapcalhic sat enlhitaoc lhalhma anco, ingyatoynacpoc sat. Apvamlha pac lhama aptavin Jeroboam yoyam ingyatoynacpoc, ayinyema ilhnic nat apyisponcama Dios Visqui ingac apvamlha maa. 14 Etnesacpoc sat apvisqui co Israel, elvatesquisic sat as acnim apquiltimem apquilviscaa apquilmolhama Jeroboam cotmongvoycamlha nelha. 15 Ellingamcojoc sat enlhitaoc Israel, malha yamamoc acyovjeycam congne yingmin ayinyem. Elyinyovsic sat Dios yoclhilhma apquileyvomaclha apquilyeyjamcaa Israel, enalacpoc sat cotnajaclha apquilaoclha tap vatsam Éufrates, ayinyema alhta apquilayo quilaycmasquiscama Astarté, aptomja aptanoncama Dios. 16 Elmacpoc sat enlhitaoc Israel nipyesicsa cotnaja ingmoc, ayinyema siclho apsilhnanoncama apvisqui Jeroboam, yoyam esilhnanacpoc apyovoclhojo enlhitaoc Israel — nic nat aptomjac profeta.
17 Intajaclhec nic nat quilvana Jeroboam aptava, acvoclho tingma Tirsa. Naysicsa actalhnama ilhnic nat congne tingma, apquitsepa ayitca. 18 Apcaneclhec nic nat apyovoclhojo enlhitaoc Israel elatoynic najan elyapcalhic maa, acno ilhnic nat aplhanma siclho Dios Visqui ingac, aplingascama profeta Ahías.
19 Yitnec nic nat mocjam actalhesomalhca amyaa vaycajac crónicas, aplhenacpo apvisqui Jeroboam aptemaclha ilhnic nat apquilimpocjay najan aptemaclha apcanamaclha aptimem apvisqui. 20 Aptimec nic nat apvisqui Jeroboam acvaycmo veintidós años. Apquitca Nadab nic nat apya'monquiscama apyap.
Apvisqui Roboam yoclhilhma Judá
(2~Cr 12.1-16)21 Salomón apquitca Roboam ilhnic nat apvisqui nipyesicsa co Judá. Vocmec nic nat cuarenta y un año aptiyascam Roboam, aptimesacpo apvisqui maa. Aptimec nic nat apvisqui co Jerusalén diecisiete años, apvisay tingma Dios apquilyacyescama nipyesicsa tingma apquilvanyam apquileyvomaclha Israel, apvisay tingma apmaclha Dios Visqui ingac. Roboam inquin nic nat acvisay Naama, apquilmolhama amonitas.
22 Somcoc nic nat aptemaclha apanco Roboam napato Dios, am nic nat colhno apquiltemaclha melyascalhma apquilyeyjamcaa. 23 Aplovquic nic nat Dios Visqui ingac apvita apquillanay acyitnamaclha quilaycmasquiscama, najan quilaycmasquiscama ayimja mataymong, najan quilaycmasquiscama ayimja yamit. Invitalhquic nic nat mataa netin inquilhe najan coning yamit, yoyam eltimjic apquilayo. 24 Apquilpasmec nic nat napocja enlhit najan nicja quilvanaa alanatama najan apquilanatama, acyitsomalhca apquilayoclha quilaycmasquiscama. Apquilvajanamquic nic nat apquiltemaclha enlhit nano actomja apquilaoclha nano, apquilantipsomap nic nat napatavo israelitas.
25 Aptimec nic nat cinco años apvisqui Roboam. Pilapcasquic nic nat apvaa apvisqui Sisac, apnalantama co Egipto, yoyam elimpocjac tingma Jerusalén. 26 Apquilpatmaoclhec nic nat apquilmaycam acmamnave acnaycaoc tingma apponquinomap najan apvisqui tingma pac. Apquilpatmaoclhec nic nat najan apquilmaycam ningajapsomalhca allanomalhca oro, apquillanay nic nat Salomón. 27 Apvisqui Roboam apquillanay nic nat ningilajapsomalhca bronce tava apac. Apquiltamilcasquic nic nat as apquilmaycam apvisqui tingma pac apnamcaclha singilpilhtetemo apquilviscaa. 28 Apvitac nic nat mataa apvisqui Roboam aptalhningvactama tingma apponquinomap. Inquilpiquenalhquic nic nat mocjam aplhanaoc guardia apquiltamilquiscama maa.
29 Yitnec nic nat mocjam acnatalhesomalhca amyaa apvisqui Roboam apcanamaclha, acvisay vaycajac crónicas apquilviscaa co Judá.
30 Apquilinlhanacmec nic nat apquilimpocjay Roboam apnaymacoc najan Jeroboam apnaymacoc, malha cotnaja ingmoc apquilnapomap. 31 Apquitsepquic nic nat apvisqui Roboam, apcatoynacpec nic nat payjoc apquilatoynamacpilha apquilyeyjamcaa Tingma David. Naama amonita ilhnic nat acvisay inquin. Apquitca Abiam nic nat apya'monquiscama apyap ninga.