1 Luego el rey David dijo a toda la comunidad: «Mi hijo Salomón, el único a quien Dios ha escogido, es muy joven, pero la obra es enorme, pues no se trata del palacio para un hombre sino del templo para Dios, el Señor. 2 Con mucho esfuerzo he preparado lo necesario para el templo de mi Dios: oro, plata, bronce y, respectivamente, hierro y madera para cada cosa. También he dejado cornalina, piedras para engastar, mezcla, piedras para mosaico, y toda clase de piedras preciosas y alabastro en abundancia. 3 Pero además de todo lo que ya tengo preparado para el templo, y por el amor que le tengo al templo de mi Dios, entrego también para el templo el oro y la plata de mi propiedad personal: 4 cien mil kilos del oro más fino, doscientos treinta mil kilos de plata refinada para recubrir las paredes de los edificios. 5 Entrego todo el oro y la plata necesarios para hacer de uno u otro metal lo que haya que hacer, y para todo trabajo que tengan que hacer los artesanos. Ahora bien, ¿quién quiere contribuir voluntariamente con un donativo para el Señor?»
6 Entonces los jefes de familia, los jefes de las tribus de Israel, los jefes de batallones y de compañías, y los jefes de obras públicas del rey, hicieron donativos voluntarios. 7 Dieron para las obras del templo ciento sesenta y cinco mil kilos y diez mil monedas de oro, trescientos treinta mil kilos de plata, y cerca de seiscientos mil kilos de bronce y tres millones trescientos mil kilos de hierro.
8 También los que tenían piedras preciosas las entregaron a la tesorería del templo, la cual estaba a cargo de Yejiel, que era descendiente de Guersón.
9 La gente se alegró de esta generosidad, porque habían dado todo esto al Señor con gran sinceridad. Y también el rey David se puso muy contento.
10 Entonces David bendijo al Señor en presencia de toda la comunidad. Exclamó: «¡Bendito seas para siempre, Señor, Dios de nuestro padre Israel! 11 ¡Tuyos son, Señor, la grandeza, el poder, la gloria, el dominio y la majestad! Tuyo es todo lo que hay en el cielo y en la tierra. Tuyo es también el reino, pues tú, Señor, eres superior a todo. 12 De ti provienen las riquezas y la honra. Tú lo gobiernas todo. La fuerza y el poder están en tu mano, y también en ella está el dar grandeza y poder a todos. 13 Por eso, Dios nuestro, te damos ahora gracias y alabamos tu glorioso nombre. 14 ¿Quién soy yo, y qué es mi pueblo, para que seamos capaces de ofrecerte tanto? En realidad, todo viene de ti y solo te damos lo que de ti hemos recibido. 15 Ante ti, somos unos extranjeros que están de paso, como lo fueron todos nuestros antepasados; nuestra vida sobre la tierra es como una sombra, sin ninguna esperanza.
16 »¡Oh Señor, Dios nuestro, tuyas son y de ti proceden todas estas riquezas que hemos preparado para construir un templo a tu santo nombre! 17 Yo sé, Dios mío, que tú examinas las conciencias y que te agrada la rectitud. Por eso, con recta intención te he ofrecido todo esto, y puedo ver con alegría que tu pueblo, aquí reunido, te ha presentado generosamente sus ofrendas. 18 Señor, Dios de Abrahán, de Isaac y de Israel, Dios de nuestros antepasados, conserva siempre esta disposición de ánimo en el corazón de tu pueblo, y dirige hacia ti su corazón. 19 Concédele también a mi hijo Salomón un corazón íntegro; concédele que pueda cumplir tus mandamientos, preceptos y leyes; que los ponga todos en práctica, para que pueda construir el templo para el cual he hecho los preparativos.»
20 A continuación, dijo David a toda la comunidad: «Ahora, alaben al Señor su Dios.» Entonces la comunidad en pleno alabó al Señor, Dios de sus antepasados, y de rodillas se inclinaron ante el Señor y ante el rey. 21 Al día siguiente ofrecieron al Señor sacrificios y holocaustos: mil becerros, mil carneros y mil corderos, con sus correspondientes ofrendas de vino y multitud de sacrificios por todo Israel. 22 Aquel día comieron y bebieron con mucha alegría, en presencia del Señor. Después, por segunda vez proclamaron como rey a Salomón hijo de David, y ante Dios lo consagraron como soberano, y a Sadoc como sacerdote. 23 Así pues, Salomón ocupó el trono del Señor como rey en lugar de David, su padre, y tuvo gran prosperidad. Todo Israel lo obedeció, 24 y todos los jefes y guerreros, incluidos todos los hijos del rey David, dieron su apoyo al rey Salomón. 25 El Señor hizo que Salomón gozara de enorme prestigio ante todo Israel, y le dio tal esplendor a su reinado como jamás ningún rey en Israel lo tuvo antes que él.
Muerte de David
(1~R 2.10-12)26 David hijo de Yesé reinó sobre todo Israel. 27 Fue rey de Israel durante cuarenta años, de los cuales reinó siete en Hebrón y treinta y tres en Jerusalén. 28 Murió en tranquila vejez y cargado de años, riquezas y honores. En su lugar reinó su hijo Salomón.
29 La historia del rey David, de principio a fin, está escrita en las crónicas del profeta Samuel, en las crónicas del profeta Natán y en las de Gad, el vidente, 30 con todo lo referente a su reinado y su poder, y a los sucesos que les ocurrieron a él, a Israel y a los demás países.
1 Aptomjac nic nat apvisqui David apquilanya: Coo sictamongvoyam Salomón, apponquinomap ayinyema Dios. Apyimnanic mocjam, avanje eyca aptamjaycam, yoyam ellana tingma. Jave enlhit tingma pac yoyam ellanacpoc, eyca apvisay Dios tingma pac apponquinomap. 2 Acvascapquic alhta sictingyasquiscama acyovoclhojo asoc, yoyam colhic allana tingma apponquinomap apmaclha Dios: oro, plata, bronce, hierro najan yamit nicja, yoyam collanalhcac moclhama asoc. Najan mataymong alyinmom carolina, moc mataymong alpalhquemalhca, mataymong acmamnave najan alabastro. 3 Cotlaycaoc asoc sictingyasquiscama coo, ayinyema siyasicjayo Dios Visqui ingac tingma pac apponquinomap. Otnejic mocjam sicmescama nasa oro najan plata ajanco: 4 cien mil kilos oro actamila anco, mocjam doscientos treinta mil kilo plata, yoyam ellanac apnatanma tingma napocja. 5 Collanalhcac sat moclhama asoc enlhit apquilmopvan ellana, ayinyema oro najan plata. ¿Soc enlhit nipyesicsa quellhip jevjanamcoc sat, etnejic apmescama nasa macmescama Dios?— nic nat aptomjac David.
6 Apquilvitac nic nat apquilmescama nasa, yoyam ellanacpoc tingma, ayinyema ilhnic nat apyapmayc apquilmolhama, najan apquilviscaa tribu, najan apquilviscaa militar batallones najan compañías najan apquilviscaa apquiltamjaycam. 7 Apquilansaclhec nic nat ciento sesenta y cinco mil kilo najan diez mil monedas de oro. Najan trescientos treinta mil kilo de plata. Najan seiscientos mil kilo de bronce. Najan tres millones trescientos mil kilo de hierro.
8 Apquilvitac nic nat apquilmescama nasa mataymong acmamnave alyinmom. Apmamtacja ilhnic nat apvisay Jehiel, Gersón aptavin, aptamilquiscama acyitnamaclha asoc acmamnave congne tingma apponquinomap.
9 Payjeclhec nic nat apquilvalhoc enlhitaoc apquilvita apquiltemaclha apquilmescama nasa asoc macmescama Dios, ayinyema ilhnic nat actamilaycam apquilvalhoc. Payjeclhec nic nat apvalhoc apvisqui David apvita.
10 Aplhenquic nic nat apvisqui David altamila appayvam Dios Visqui ingac napatavo apcaneyquiclha enlhitaoc: Aptasoc apanco lhip Dios Visqui ingac ningilvisay Israel cotmongvoycamlha nelha. 11 ¡Lhip nac apyimtalhnamo, najan apmopvan, najan mayayo, najan apyimnatem apanco Visqui ingac! Lhip apanco aclhamoclhojo asoc netin najan as nalhpop. Lhip apanco apcanamaclha lhalhma anco, aptomja apyimtalhnamo apanco, am elhno poc. 12 Lhip ayinyema ningilnatam najan mayayo. Lhip nac Visqui as nalhpop lhalhma anco. Apyimnatem apanco najan apmopvan apanco lhip. Lhip ayinyema singyimnatescama nincoo najan ningmovan. 13 ¡Lhip Dios Visqui ingac, ningiltomjac gracias najan ningayo lhip apvisay apanco aptamila! 14 Mepqui sicyimtalhnamo coo, mepqui apquilyimtalhnamo enaymacoc enlhit. Jave asoc inganco ningmescama nasa lhip. Lhip alhta ayinyema siclho ningillhoy asoc. Lhip apanco asoc acyovoclhojo ningmescama nasa. 15 Ningno nincoo ningilyeyjamcaa ningileyvam cotnajaclha ningilaoclha, ningiltomja malha maycaa. Malha pisquisca ningilyitsomalhca nincoo mepqui aljalhneycam ingilvalhoc.
16 Dios Visqui ingac, lhip apanco as asoc, lhip alhta alinyema asoc ningmescama nasa ningilnatam, yoyam ongillana tingma apponquinomap mayayoclha lhip. 17 Dios Visqui ingac, acyasamcoc coo, lhip apyasamcoc actemaclha ingvalhoc nincoo, apyispaquic lhip actemaclha acpeyvomo. Ingvalhoc acpeyvomo ayinyema sicmescama nasa as asoc. Najan ayinyema actamilaycam apquilvalhoc as enlhitaoc apquilmescama nasa apquilnatam. 18 Lhip nac Dios Visqui apancaoc ningilyeyjamcaa Abraham, najan Isaac najan Israel. Ingyane sat colhic mataa actamilaycam apquilvalhoc as enlhitaoc, ilmiyov sat mataa, yoyam melvatsamquejec sat mataa as enlhitaoc. 19 Ingyane sat colhic actamilaycam apvalhoc sictamongvoyam Salomón, yoyam esavojo apyiplovquiscama apcanamaclha ayinyema lhip najan singascamaclha. Ellanac sat maa tingma apponquinomap, sictingyasquiscama alhta aclhamoclhojo asoc — nic nat aptomjac apvisqui David.
20 Aptomjac nic nat mocjam apvisqui David apquilanya enlhitaoc: Eltime sat apquilayo Dios Visqui ingac — nic nat aptomjac. Yiplovcoc nic nat apquilayo Visqui apancaoc apquilyeyjamcaa. Apquiljalhec nic nat, apquilticlha aptapnaoc napato Dios najan napato apvisqui rey. 21 Moc acnim nic nat intomjac. Apquilnapquic nic nat apnatoscama macmescama Dios acyanmongam melyascalhma najan moc asoc macmescama Dios: mil vayqui inquilinava, mil nipquesic apquilinava najan mil nipquesic apquitcoc. Yiplovcoc nic nat apquilmescama nasa uva ayingmenic najan cotlaycaoc moc asoc, yoyam eltovamcoc. 22 Aptovcamquic nic nat, apquilyinamquic nic nat naysicsa acpayjayclha apquilvalhoc napato Visqui ingac Dios. Apquiltimescasquic nic nat mocjam lhama apvisqui apancaoc Salomón, David apquitca, apquilmalhnesquisa napato Dios. Sacerdote ilhnic nat apvisay Sadoc. 23 Aptimec nic nat apvisqui Salomón apya'monquiscama apyap David, mayayo ilhnic nat najan apyimtalhnamo. Apquililyajaclhoc nic nat apyovoclhojo enlhitaoc Israel. 24 Apquilpasmec nic nat mataa singilpilhtetemo apquilviscaa najan David apquitquic, mepqui apquilinmelhaycam. 25 Innec nic nat ayaco apvisqui Salomón ayinyema Dios nipyesicsa enlhitaoc Israel, am nic nat elhno poc apvisqui nano.
Apquitsepma David
(1~R 2.10-12)26 Aptimec nic nat apvisqui David nipyesicsa enlhitaoc Israel. Isaí apquitca ilhnic nat David. 27 Aptimec nic nat apvisqui tingma Hebrón siete años najan tingma Jerusalén treinta y tres años, acyovoclhojo ilhnic nat cuarenta años. 28 Apquitsepquic nic nat David aptomjaclha apvanyam, actamilaycam apvalhoc, mayayo najan cascama apquilnatam. Apya'monquiscama ilhnic nat apquitca Salomón aptomjayclho apvisqui.
29 Aptiyascam nic nat David, ayenmo aptiyaycamlha acvaycmo apquitsepma, acyitna actalhesomalhca vaycajac crónicas profeta Samuel, najan crónicas profeta Natán najan enlhit apvitayo apvisay Gad. 30 Yitnec as vaycajac acnatalhesamalhca aptemaclha apvisqui David, actemaclha apmopvan, actemaclha apquilimpocjay najan aclhamoclhojo amyaa naysicsa aptiyascam David, nipyesicsa enlhitaoc Israel najan lhalhma anco.