1 Apyispaquic mataa Visqui ingac balanza ingac mepqui ningyinimquiscama poc. Aptanovquic mataa balanza ingac, acyiplomo ningyinimquiscama poc.

2 Ongvennalhcac sat nincoo, acyitna inlhojo ayajamalhco ingvalhoc, ongilmancac sat. Ningilyascamco nincoo, acyitna inlhojo conjamalhca ingvalhoc.

3 Nintemaclha acpeyvomo ayinyema mataa ingvalhoc acpeyvomo. Etvasacpoc mataa enlhit apyinimquiscama, ayinyema apvalhoc copeyvomo.

4 Cotnaja singmasma ningilnatam, ningvita inlhojo acyanmongayclha nintemaclha acmasom. Ongmiyovalhcac sat, ningyiplovquisa inlhojo actemaclha acpeyvomo.

5 Ningyiplovcasquic mataa nintemaclha acpeyvomo, ningilvisay ningilpeyvomo. Etvasacpoc sat enlhit apmapsom naysicsa aptemaclha apanco apmapsom.

6 Jingilmeyvoc mataa nintemaclha acpeyvomo, ningilvisay ningilpeyvomo. Ayitsepma apnenyic actomja acsilhnanoncama, yoyam emacpoc enlhit apmapsom.

7 Apquitsepquic sat ancoc enlhit apmapsom, comascoc sat aljalhneycam apvalhoc najan alquitamsama apvalhoc.

8 Jingilmeyvoc Dios Visqui ingac naysicsa ninlingaycamco acmasom. Elngamcojoc sat acmasom, acyitna inlhojo acmasom apvalhoc enlhit.

9 Enatovasacpoc sat apnaymacoc, ayinyema appayvam apanco enlhit apmapsom. Elmiyovacpoc sat apnaymacoc, ayinyema apyascamco apanco enlhit.

10 Payjeclhec apquilvalhoc natingma, apquilvita apquiltemaclha apquilpeyvomo enlhit. Payjeclhec apquilvalhoc, apquilvita inlhojo apquilitsepma apquilmapsomcaa.

11 Apquillanacpec mataa tingma, ayinyema apquiltemaclha apancaoc apquilpeyvomo. Aptovasacpec mataa tingma, ayinyema apquilpayvam enlhit apquilmapsomcaa.

12 Apvennacpec mataa ingmoc, ayinyema mepqui acyascamco ingvalhoc. Mepqui nintipquiscama apvisay ingmoc, acyitna inlhojo acyascamco ingvalhoc.

13 Copvanqueje mataa eyilhasquisojoc amyaa enlhit aplhamasomap. Apvanquic mataa emyoc amyaa enlhit, acyitna inlhojo acyascamco apvalhoc.

14 Mepqui aptamila apvisqui nipyesicsa enlhit, enatovasacpoc sat apnaymacoc. Elmiyovacpoc mataa enlhitaoc, apnam inlhojo apquilviscaa apquilpamejitsomap.

15 Somco inyicje nimpasmom poc, acyitna inlhojo acyivey apmaycaoc nasa poc. Actamila mataa ingvalhoc, mepqui nimpasmeyquiclha apmaycaoc nasa poc.

16 Innec mataa ayaco quilvana, acyitna inlhojo actamilaycam avalhoc. Coytic mataa apquilnatam enlhit apquilvascapma apquiltamjaycam.

17 Coytic actamilaycam ingvalhoc, acyitna inlhojo nintemaclha ningamliyam. Onlingamcojoc acmasom, acyitna inlhojo ningmasma asoc mepqui ningamliyam.

18 Ongilyinimsalhcac sat ningillhoy acyanmongam, acyitna inlhojo acmasom ingvalhoc. Ongillhocac sat actamila acyanmonga, ningyiplovquisa inlhojo nintemaclha acpeyvomo.

19 Colhic sat acyimnatem ingnenyic, ningyiplovquisa inlhojo nintemaclha acpeyvomo. Mongilmiyovalhquejec mataa ningyiplovquisa nintemaclha acmasom.

20 Ingiltanovquic mataa Dios, apvita inlhojo mepqui actamilaycam ingvalhoc. Apyispaquic mataa Dios, apvita mepqui acsilhnanomalhca mataa ingvalhoc.

21 Nasoc anco, onlingamcojoc acyanmongayclha nintemaclha inganco, ningiltomja inlhojo ningmasom. Ongilvomsalhcac sat tap, ningyiplovquisa inlhojo nintemaclha acpeyvomo.

22 Lhama quilvana, ningvita inlhojo naysicsa actemaclha anco acmasom alanatama. Colhojoc sat nintoscama, acyitna inlhojo argollo avajic.

23 Ningilinyejemo nincoo, acyitna inlhojo aclhanma ingvalhoc nintemaclha acpeyvomo. Onlingamcojoc sat acmasom, acyitna inlhojo nintemaclha inganco acmasom.

24 Colhamiclhac mataa ningilnatam, acyangvocmo inlhojo ningamliyam nipyesicsa ingnaymacoc. Onlingamcojoc sat mepqui asoc, acmasilhte inlhojo ningamliyam.

25 Ongvitac sat singamliyam ingnaymacoc, acyitna inlhojo ningamliyam ingmoc. Colhic sat singmesa ningyam, acyitna inlhojo ningmescama apyinaycaoc poc.

26 Ningmiyovquic sat ancoc acyilhna naysicsa mayic ataoc, ongiltanovalhcac sat. Colhic sat singaco, acyitna inlhojo ningillhacjam acyilhna acma acyanmongam.

27 Ningiltasic mataa napato Dios, ningyiplovquisa inlhojo nintemaclha actamila. Ningilmasom napato Dios, ningyiplovquisa inlhojo nintemaclha acmasom.

28 Comascoc sat acyimnatem ingnenyic, ayitsepa inlhojo ingnenyic asoc as nalhpop. Onlhojoc sat yamit ava altamila, acyitna inlhojo actamilaycam ingvalhoc.

29 Colhnanmoc sat ningnatam ningmaclha tingma, mepqui inlhojo nintamilquiscama asoc inganco. Ongiltimesam sat mataa enlhit apyascamco, acyitna inlhojo acyeyjamelhma ingvalhoc.

30 Colhic sat acyimantesa ingnenyic, ayinyema nintemaclha acpeyvomo. Comascoc sat acyimnatem ingnenyic, ayinyema ningyimtalhnesomalhco inganco.

31 Colhic sat singmesa acyanmongam as nalhpop, ningilvisay inlhojo ningilpeyvomo. Coyangvomoc sat acyanmongsayclha nintemaclha inganco acmasom najan nintemaclha ningilsilhnanomalhca inganco.
¡Cuidado con lo que haces! ¡Cuidado con lo que dices!
1 Dios rechaza a los tramposos,
pero acepta a los honrados.

2 El orgulloso termina en la vergüenza,
y el humilde llega a ser sabio.

3 Al bueno lo guía la justicia;
al traidor lo destruye la hipocresía.

4 Cuando te enfrentes al Gran Juez,
de nada te servirán las riquezas;
solo haciendo lo que es justo
te librarás de la muerte.

5 Cuando somos honrados,
todo en la vida es más fácil;
pero a los malvados
su propia maldad los destruye.

6 Cuando somos honrados,
estamos a salvo del mal;
pero a los traidores
su ambición los domina.

7 Cuando mueren los malvados,
mueren con ellos su esperanza
y sus sueños de grandeza.

8 A los malvados les cae la desgracia,
pero los buenos quedan a salvo.

9 Los chismes de los malvados
destruyen a sus semejantes,
pero a la gente honrada
la salva la sabiduría.

10 Cuando los buenos triunfan,
la ciudad se alegra;
cuando los malvados mueren,
todo el mundo hace fiesta.

11 La presencia de los buenos
trae bienestar a la ciudad;
la presencia de los malvados
solo le trae desgracias.

12 El que es imprudente
critica a su amigo;
el que piensa lo que dice
sabe cuándo guardar silencio.

13 La gente chismosa todo lo cuenta;
la gente confiable sabe callar.

14 Sin buenos gobernantes,
la nación fracasa;
con muchos consejeros
puede salvarse.

15 Si te comprometes a pagar
las deudas de un desconocido,
te metes en grandes problemas;
evita esos compromisos
y vivirás tranquilo.

16 La mujer bondadosa
gana respeto,
y el hombre emprendedor
gana riquezas.

17 Compadécete de los demás
y te harás bien a ti mismo;
pero si les haces daño,
el daño te lo harás tú.

18 Las ganancias del malvado
no son más que una mentira;
la verdadera ganancia
consiste en hacer el bien.

19 El premio del bueno es la vida,
y el del malvado es la muerte.

20 Dios no soporta a los malvados,
pues piensan solo en la maldad;
en cambio a la gente honrada
le muestra su bondad.

21 Una cosa es segura:
Los malvados no quedarán sin castigo,
pero la gente buena se salvará.

22 La mujer bella pero tonta
es como anillo de oro
en la trompa de un cerdo.

23 Los deseos de los buenos
siempre traen bendición;
los deseos de los malos
solo traen destrucción.

24 Quienes son generosos,
reciben en abundancia;
quienes ni sus deudas pagan,
acaban en la miseria.

25 El que es generoso, progresa;
el que siembra, también cosecha.

26 Al que esconde el trigo
para venderlo más caro,
la gente lo maldice;
al que lo vende a buen precio,
la gente lo bendice.

27 Trata de hacer el bien,
y te ganarás amigos;
busca hacer la maldad,
y el mal te destruirá.

28 Quien confía en sus riquezas,
se encamina al fracaso;
pero quien es honrado
camina seguro al triunfo.

29 El tonto que daña a su familia
acaba perdiéndolo todo,
y termina siendo esclavo del sabio.

30 El premio de los buenos
es la vida misma,
y el premio de los sabios
es el aprecio de la gente.

31 Si aquí en la tierra
los buenos reciben su recompensa,
¡con más razón reciben su merecido
los malvados y los pecadores!