Jesús aplhanma etvasacpoc tingma apponquinomap
(Mr 13.1-2Lc 21.5-6)
1 Yejemoc alhta aptepa Jesús tingma apponquinomap. Aplhinquic alhta. Apquilyoctac alhta apquiltamsoycaoc. Apquililtamjoc alhta ellhicmocsic aptamila apyovoclhojo tingma apponquinomap. 2 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—¿Apquilvita ya quellhip as asoc? Actomjac coo silanya quellhip: Comoc sat acnim, yoyam etvasacpoc as tingma. Caymalhquejec sat lhama mataymong tacjalhit moc. Cosovjalhcojoc sat colhic alyanincasamcojo as mataymong —alhta aptomjac.
Asoc monquinatquiscama actamongvomlha nelha acnim
(Mr 13.3-23Lc 21.7-24Lc 17.22-24)
3 Apnaclhec alhta Jesús netin inquilhe acvisay Olivos. Yejemoc alhta apquilyoctamo apquiltamsoycaoc. Apquiltomjac alhta apquilanya Jesús:
—Visqui, ¿jalhco sat acvam cotnejic as asoc aplhena lhac? ¿Soc sat asoc ongvitac monquinatquiscama, yoyam cotmongvomoc nelha as asoc apvactamo sat lhip? —alhta apquiltomjac.
4 Aptomjac alhta Jesús apquillhicmosa apquiltamsoycaoc:
—Elavojo quellhip. Noelyinimsap nasa. 5 Elilhyemoc sat aplhamoclhojo enlhit ellhenic sat coo sicvisay: “Coo nac Cristo” —sat eltimjic. Elyinimsacpoc sat aplhamoclhojo enlhit. 6 Apquillingac sat ancoc quellhip amyaa apquilnapacpilha najan quimpocjacme. Noela nasa quellhip. Mongvanquejec mongvita as asoc. Am covocmoc mocjam nelha acnim. 7 Elnapacpoc sat enlhitaoc. Elnapacpoc sat najan apquilviscaa. Coyovjam sat lhop (nalhpop) lhalhma anco. Mayc sat colnapoc enlhitaoc. 8 Eycaso actiyapmaclha siclhoc anco acmasca.
9 ‘Natamin elmacpoc sat quellhip. Colhic sat ayasquisa apyimpeoc quellhip. Elticyoc sat quellhip. Eltanovacpoc sat quellhip ayinyema apquillhanma sicvisay. 10 Elvatsamcoc sat apquiltemaclha melyasquiyam aplhamoclhojo enlhit. Elanic sat mataa emacpoc poc. Etanoveclhac sat mataa poc. 11 Elvac sat apquilsoycam apquilmopvan amyaa. Elyinimsic sat aplhamoclhojo enlhit. 12 Acmasom sat cotnejic nipyesicsa enlhitaoc. Natamin comascoc sat apquilasicjayo enlhit apnaymacoc. 13 Apquilinlhanacmec sat ancoc enlhit actamongvomlha nelha, evomsacpoc sat tap. 14 Colngalhcac sat tasic amyaa Dios apquilnancascama lhalhma anco. Apsovjacpec sat ancoc enlhit apquillingay lhalhma anco, eyca pa incotmongvomoc sat nelha.
15 ‘Aptalhesquic nic nat Daniel profeta Dios aplingascama. Aclhenomalhca acyitnaclha acpasyamlha najan actovascamaclha. Apquilvitac sat ancoc quellhip as asoc tingma apponquinomap (apquilyipsatquic sat ancoc amyaa, elyasamcojo anco). 16 Enlhit apnaycam yoclhilhma Judea, elyas sat inquilha, yoyam elyilhanmoc. 17 Apnacmec sat ancoc enlhit tingma netin, nongyane nasa etyapoc, yoyam evoclha asoc apanco congne tingma. 18 Apnacmec sat ancoc enlhit amyip, nongyane nasa etajiclha, yoyam evoclhac apquilantalhnama. 19 ¡Quilvanaa sat layi actomja inlovsavo najan inalavaa! 20 Elilmalhna sat quellhip Dios Ingyapam, yoyam melinyejec sat nipyesicsoc piyam najan acnim ningnayclha. 21 Coyajapoc sat apquilvalhoc enlhitaoc apquilvita sat acmasca. Am nic nat cotamalhca actema nac jay ayenmo apquilantipquiscamaclha asoc Dios Ingyapam. Najan cotalhquejec sat mocjam actema nac jay. 22 Am sat ancoc eyavatasoc Dios Ingyapam acmasca, melvomejec sat tap enlhitaoc. Dios apquitquic apquilyacyesomap ayinyemaclha apyavatescasac acmasca.
23 ‘Aptomjac sat ancoc lhama apquilanya quellhip: “Quip elanojo Cristo apvaa,” najan lha “Apnec maa Cristo” —sat etnejic. Noelaylhojo nasa, elyasquim anco. 24 Elilhyemoc sat enlhit apquiltimesomap apanco Cristo najan apquilsoycam apquilmopvan amyaa. Ellhicmocsic sat asoc monquinatquiscama najan apquiltamjaycam sinpilapquiscama. Apquililtamjo inyicje elyinimsic Dios apquitquic apquilyacyesomap. 25 Altimnasquic lhac ajanco yicpintama cotnejic as asoc. 26 Apquiltomjac sat ancoc apquilsoycam apquilmopvan amyaa apquilanya quellhip: “Quip elanojo, apnec Cristo yoclhilhma actamopeycaoc” —sat eltimjic. Noeltiyaningvomjo nasa quellhip. Eltimjic sat elanic quellhip: “Quip elanojo, apnec Cristo congne tingma” —sat eltimjic. Noelaylhojo nasa. 27 Coo sicvisay Sictiyam Sictomja Enlhit. Invocmec sat ancoc acnim sicvoyctamlha, malha quilyinmayam sat cotnejic. Colsacsic sat olhma lhalhma anco. 28 Apquiltemaclha mama, appasmec mataa acyitnaclha asoc ápac.
Apvoyctamlha sat apvisay Aptiyam Aptomja Enlhit
(Mr 13.24-37Lc 21.25-33Lc 17.26-30Lc 34-36)
29 Natamin acsovjomalhca acnim acmasquilha, cajancac sat acnim, ingyajancac sat piltin. Epalentac sat apyova, colyovjam sat asoc alyimnatem netin. 30 Cotalhcac sat asoc monquinatquiscama netin, sicvactamo sat sicvisay Sictiyam Sictomja Enlhit. Elyipcalhic sat aplhamoclhojo enlhitaoc as nalhpop. Otalhcac sat sicvisay Sictiyam Sictomja Enlhit sicvactamo sat naysicsa yipjopay. Coyiplovjoc sat sicmovan najan gloria siyapongmatem ajanco. 31 Olapajacsic sat ayilhtingyovam apquilpayvascama ángeles. Elansiclhac sat apquitquic apquilyacyesomap. Elinyintac sat lhalhma anco. Elinyintac sat netin najan nalhpop.
32 ‘Elyasamcojo quellhip actemaclha higo yamit. Inyimselec sat ancoc naváyc yamit, eyca pa elyasamcojo, camquitvocmec mocjitma. 33 Najan lha quellhip. Apquilvitac sat ancoc as asoc siclhena lhac, elyasamcojo sat, ayamquito sicvoyctamlha. Ningatoc, malha tingma apatong. 34 Actomjac coo silanya quellhip: Naso, colvitalhcac sat as asoc yicpintama esovjacpoc as enlhitaoc. 35 Comascoc sat netin najan nalhpop, comasquejec sat coo sicpayvam.
36 ‘Mongyasamquejec acvamlha acnim yoyam cotnejic (yoyam ovotac). Am najan elyasamcoc ángeles Dios apquilasinancama netin. Am najan eyasamcoc Dios Apquitca. Ingyapam eyca apvamlha apanco apyasamcoc.
37 ‘Innoc actema ilhnic nat apmaclha Noé, sat cotnejic sicvactamo sat sicvisay Sictiyam Sictomja Enlhit. 38 Eycaso apquiltemaclha enlhitaoc amamyi ilhnic nat yingmin acvanyam. Apquiltovcamquic nic nat, apquilyinamquic nic nat, inquilyimjapamquic nic nat, acvocmo acnim aptalhnama Noé yamit aysicsic acyiviy actiyascam nayingmin. 39 Am nic nat elyasamcoc enlhitaoc, yoyam covac yingmin acvanyam. Invaac nic nat yingmin acvanyam. Apsovjacpoc nic nat enlhitaoc. Sat cotnejic sicvactamo sat sicvisay Sictiyam Sictomja Enlhit. 40 Elhnam sat amyip apcanit enlhit. Lhama sat colhic acyantama, etamopamcoc sat poc. 41 Colhnam sat anit quilvanaa alticlhiclhama. Lhama sat colhic acyantama, cotamopamcoc sat moc.
42 ‘Elalh anco quellhip. Am elyasamcoc quellhip acvamlha acnim, yoyam evotac Apvisqui apancaoc. 43 Elyasamcojo quellhip actemaclha sicyitquiscama. Apyasamcoc sat ancoc enlhit apmolhama apyap acvamlha alhtaa yoyam evac apminyilhma, eyca pa elaylhic mataa, yoyam elyacsilhma apminyilhma. 44 Elpenacsojo sat quellhip lha. Apquilanayquic sat ancoc quellhip movota sicvisay Sictiyam Sictomja Enlhit, cotlapsic sat ovota —alhta aptomjac.
Lhama apquilancam apquilyajayquiclho, poc eyca melyajayquiclho
45 Aptomjac alhta mocjam Jesús:
—¿Soc enlhit apyitsomacpo apquilancam apquilyajayquiclho najan apyascamco? ¿Jave ya apquilancam apcanyomap etamilsic apvisqui tingma pac, aptema laa apmilasictem aptoycaoc apquiltamjaycam enlhit? 46 Apvactamo sat apvisqui, etangvotac sat aptamjaycamcaclha apcanyomap elana apquilancam. Apquilinyejemoc anco apquilancam nac maa. 47 Actomjac coo silanya quellhip: Naso, ingyanyacpoc sat etamilsic aclhamoclhojo apvisqui apquilnatam. 48 Intomjac sat ancoc apvalhoc apquilancam: Mevotayc sat lhaja quilhvo visqui ajac —sat cotnejic apvalhoc. 49 Eyca pa elyicpilhquetamcoc enlhit apquiltamjaycamo lhama. Appasmec mataa aptoycaoc najan apyinaycaoc anmin ato. 50 Evotac sat apvisqui pac naysicsa meljalhanma. Cotlapsic sat evota. 51 Ingyascacsojoc sat apyimpejic acyanmongayclha, acno acyanmongayclha apquiltemaclha apquilaycmascam. Elyipcalhic sat maa, cotovamcoc sat apmaoc —alhta aptomjac.
El templo será destruido
(Mc 13.1-2Lc 21.5-6)
1 Cuando Jesús salió del templo, sus discípulos se le acercaron para mostrarle los edificios del templo. 2 Entonces él les dijo: «¿Ven ustedes todos estos edificios? Les aseguro que todos ellos serán destruidos. ¡Ni una sola pared quedará en pie!»
Prepárense para el fin
(Mc 13.3-23Lc 21.7-24Lc 17.22-24)
3 Después, Jesús y sus discípulos se fueron al Monte de los Olivos. Jesús se sentó y, cuando ya estaban solos, los discípulos le preguntaron:

—¿Cuándo será destruido el templo? ¿Cómo sabremos que tú vendrás otra vez, y que ha llegado el fin del mundo? ¿Cuáles serán las señales?

4 Jesús les respondió:

—¡Cuidado! No se dejen engañar. 5 Muchos vendrán, y se harán pasar por mí, y le dirán a la gente: “Yo soy el Mesías”. Usarán mi nombre y lograrán engañar a muchos.
6 »Ustedes oirán que en algunos países habrá guerras, y que otros países están a punto de pelearse. Pero no se asusten; esas cosas pasarán, pero todavía no será el fin del mundo. 7 Porque los países pelearán unos contra otros, la gente no tendrá qué comer, y en muchos lugares habrá terremotos. 8 Eso es solo el principio de todo lo que el mundo sufrirá.
9 »Ustedes serán llevados presos, y entregados a las autoridades para que los maltraten y los maten. Todo el mundo los odiará por ser mis discípulos. 10 Muchos de mis seguidores dejarán de creer en mí; uno traicionará al otro y sentirá odio por él. 11 Llegarán muchos falsos profetas y engañarán a muchas personas. 12 La gente será tan mala que la mayoría dejará de amarse. 13 Pero yo salvaré a todos mis seguidores que confíen en mí hasta el final. 14 El fin del mundo llegará cuando las buenas noticias del reino de Dios sean anunciadas en toda la tierra, y todo el mundo las haya escuchado.
Una señal para huir
15 Jesús siguió hablando con sus discípulos acerca del fin del mundo, y les dijo:

—El que lea esto debe tratar de entender lo que dijo el profeta Daniel. Él anunció que algún día se presentaría una ofrenda asquerosa en el templo.
»Cuando vean que en el Lugar Santo pasa lo que anunció Daniel, entonces huyan. 16 Los que estén en la región de Judea que corran hacia las montañas; 17 el que esté en la azotea de su casa que no baje a sacar nada; 18 y el que esté en el campo que no vaya a su casa a buscar ropa. 19 ¡Que mal les va a ir a las mujeres que en ese momento estén embarazadas, y a las que tengan hijos recién nacidos! 20 Oren a Dios y pídanle que esto no suceda en tiempo de invierno, o en un día de descanso, 21 porque ese día la gente sufrirá muchísimo. Nunca, desde que Dios creó el mundo hasta ahora, la gente ha sufrido tanto como sufrirá ese día; y jamás volverá a sufrir así. 22 Dios ama a quienes él ha elegido, y por eso el tiempo de sufrimiento no será muy largo. Si no fuera así, todos morirían.
23 »Si en esos días alguien les dice: “Miren, aquí está el Mesías”, o “allí está el Mesías”, no le crean. 24 Porque vendrán falsos profetas y falsos mesías, y harán cosas tan maravillosas que engañarán a la gente. Si pueden, también engañarán a los que Dios ha llamado a seguirlo. 25 Ya antes les había dicho a ustedes 26 que si otros vienen y les anuncian: “¡El Mesías está en el desierto!”, no vayan. Y si les dicen: “¡El Mesías está escondido allí!”, no lo crean. 27 Cuando yo, el Hijo del hombre, venga, no me esconderé. Todos me verán, pues mi venida será como un relámpago que ilumina todo el cielo. 28 Todo el mundo sabe que donde se juntan los buitres, allí hay un cadáver. Así será cuando yo venga: todos lo sabrán.
El regreso del Hijo del hombre
(Mc 13.24-37Lc 17.26-30Lc 34-36Lc 21.25-33)
29 Jesús continuó diciendo:

—Cuando pase ese tiempo de sufrimiento:

“El sol se pondrá oscuro,
y la luna dejará de brillar.
Las estrellas caerán,
y temblarán los poderes
que están en el cielo.”

30 »Entonces todos verán en el cielo una señal, la cual indicará que yo, el Hijo del hombre, vengo de nuevo. Y cuando me vean venir entre las nubes del cielo, con mucho poder y gloria, todos los países del mundo temblarán de miedo. 31 Y enviaré por todo el mundo a mis ángeles con una gran trompeta, para que reúnan a mis seguidores.
La lección de la higuera
32 »Aprendan la enseñanza que da la higuera. Cuando a este árbol le salen ramas tiernas y hojas nuevas, ustedes saben que ya se acerca el verano. 33 Del mismo modo, cuando vean que todo está pasando como les he dicho, sabrán que pronto vendré de nuevo. 34 Les aseguro que todo esto pasará antes de que mueran algunos de los que ahora están vivos. 35 El cielo y la tierra dejarán de existir, pero mis palabras permanecerán para siempre.
36 »Nadie sabe el día ni la hora en que yo vendré; no lo saben ni siquiera los ángeles del cielo. Es más, tampoco yo lo sé. Solo Dios, mi Padre, lo sabe.
37 »Cuando yo, el Hijo del hombre, venga otra vez, la gente estará viviendo como en la época de Noé. 38 En ese tiempo la gente seguía comiendo, bebiendo y casándose, hasta el momento mismo en que Noé entró en la casa flotante; y luego vino la inundación. 39 La gente no sabía lo que pasaba, hasta el momento en que llegó el diluvio y todos se ahogaron. Algo así pasará cuando yo, el Hijo del hombre, venga otra vez. 40 Si en ese momento hay dos hombres trabajando en el campo, me llevaré a uno y dejaré al otro. 41 Si dos mujeres están moliendo granos, me llevaré a una y dejaré a la otra. 42 Por eso, estén siempre alerta, pues ustedes no saben el día en que yo, su Señor, vendré otra vez. 43 Les aseguro que si el dueño de una casa supiera a qué hora va a llegar el ladrón, vigilaría la casa y no permitiría que el ladrón entrara. 44 Del mismo modo, ustedes deben estar atentos y preparados, porque yo, el Hijo del hombre, llegaré cuando menos lo esperen.
Los sirvientes
(Lc 12.41-48)
45 »¿Quién es el sirviente responsable y atento? Es aquel a quien el amo deja a cargo de toda su familia, para darles de comer a su debido tiempo. 46 ¡Qué feliz es el sirviente si su dueño lo encuentra cumpliendo sus órdenes! 47 Les aseguro que el dueño lo pondrá a administrar todas sus posesiones. 48 Pero supongamos que un sirviente malo piensa: “Mi amo salió de viaje y tardará mucho en volver”, 49 y comienza a golpear a sus compañeros, y a comer y beber con borrachos. 50 Cuando vuelva su amo, en el día y la hora en que el sirviente menos lo espere, 51 lo castigará como se castiga a todos los que engañan a sus amos. Entonces llorará y le rechinarán de terror los dientes.