Appeyvescasquiclha Pablo napato apvisqui Agripa
1 Aptomjac alhta apvisqui Agripa apcanya Pablo:
—Ipeyvasiclha lhip amyaa —alhta aptomjac.
Yejemoc alhta apyasa netin apmic Pablo. Apquiltimnamcaa alhta Pablo:
2 —Payjeclhec evalhoc sicvita lhip visqui Agripa, yoyam opeyvescasiclha acnim nac jay actemaclha seltanoncama judíos. 3 Ayinyemaclha apyasamcoc lhip aclhamoclhojo apquiltemaclha judíos najan apquiltemaclha apquilatingmomap. Altamjoc coo ingyeylhojoc lhip sicpayvam.
Aptemaclha apanco Pablo yicpintama apyanmonquiscama apvalhoc
4 “Apquilyasamcoc aplhamoclhojo judíos sictemaclha eyitcoc. Acnec nat mataa siyaoclha nipyesicsa judíos tingma Jerusalén. 5 Apquiltamjoc sat ancoc ellhenic judíos, tasic ellhenic sictemaclha nat fariseo sicma nipyesicsa. Ingmamyi ningiltomja alhta mataa ningyiplovquiscama ningilvisay fariseos. 6 Innec selyicpilco acnim nac jay. Ayinyemaclha yitnec coo siljalhanma, yoyam enalhaticjascomoc Dios Ingyapam enlhit apquilmasquingvaycmo. Actemaclha ilhnic nat apcanama Dios Ingyapam ningilyeyjamcaa. 7 Apquililjalhnec mataa apyovoclhojo enlhitaoc Israel, yoyam comoc nelha aplhanmaclha Dios Ingyapam. Apquilinlhanacmec mataa elyiplovsic acnim najan alhtaa. Visqui Agripa, eycaso ayinyema sellhanma sicmasom judíos quilhvo nac jay. 8 ¿Soctomja apquilyascacmo nac quellhip, yoyam enalhaticjascomoc Dios Ingyapam apquilmasquingvaycmo? —alhta aptomjac Pablo.
Aptemaclha alhta Pablo apminlhinaycam enlhit melyasquiyam tasic amyaa
9 “Inlhenquic nat evalhoc coo lha, yoyam otnesquisic apmapsom Jesús co Nazaret. 10 Actimescasquic alhta apmapsom tingma Jerusalén. Elasinaquic alhta mataa apquilimja apmamyi sacerdotes. Alnescacmec alhta mataa singilpilhtetomaclha aplhamoclhojo enlhit melyasquiyam tasic amyaa. Apquilanyacpec alhta, yoyam eticyo. Acvajaneclhoc alhta coo lha. 11 Alyicpilhquetamquic alhta mataa enlhit melyasquiyam tasic amyaa congne apcaneyquiclhilha. Altamjoc alhta mataa olvatesquisamcoc melyasquiyam tasic amyaa. Alinlhanacmec alhta mataa siltanoncama as enlhitaoc. Acminlhinamquic alhta mataa moc yoclhilhma cotnajaclha siyaoclha —alhta aptomjac Pablo.
Apquiltimnaycam mocjam Pablo actemaclha apyanmonquiscama apvalhoc
(Hch 9.1-19Hch 22.6-16)12 “Elasinaquic alhta apquilimja apmamyi sacerdotes, yoyam oyacsic tingma Damasco, yoyam ominlhinic mocjam. 13 Aclhinquic alhta. Ingyitsicso acnim alhta intomjac. Yejemoc alhta ningiltajanyaa nalhit amay ayitsayolhma acvanyam ayinyema netin. Am alhta colhno ayitsasquiscamalhma acnim. Inquiltotcasquic alhta neyava coo najan nipyava sillhalhmaa. 14 Ningilpolintac alhta nalhpop. Yejemoc alhta siclinga actemaclha appayvam hebreo. Intomjac alhta seyanya: “Saulo, Saulo, ¿soctomja seyamasamcaa nac? Incascoc sat lhip aptoyam navá ningilticlhaycaoc vayqui acyinyovascama” —alhta intomjac siclingay. 15 Ayatingmavoc alhta coo: “Visqui, ¿soc lhip enlhit qui?” —alhta actomjac coo. Aptomjac alhta mocjam seyanya Visqui: “Coo nac Jesús aptomja lhip seyamascam. 16 Itnimiclha netin. Aclhicmosalhcoc lhip, yoyam otnesic lhip selancam najan aplingascama sicvisay. Elngacsic sat lhip acvisay asoc apvitay lhac najan asoc yoyam etac sat mocjam. 17 Ovomsic sat mataa tap lhip nipyesicsa judíos najan nipyesicsa enlhit lhalhma anco siyapajasaclha eyacsic. 18 Ongvapajacsic sat lhip, yoyam elvitasiclha olhma enlhitaoc. Yoyam meleyoc mocjam yatesaclhilhma, eyca eleyoc sat ayitsayoclhilhma. Yoyam melyiplaclha Satanás acmovan, eyca elyiplovjoc sat Dios Ingyapam. Yoyam mejelyascamejec sat coo najan yoyam colmascosalhca melyascalhma. Yoyam najan elpalhacsacpoc enlhit apquilponquinomap” —alhta aptomjac Jesús seyanya coo —alhta aptomjac Pablo.
Apquilyajayquiclho Pablo apvitay malha ningaat
19 “Quip ingyeylhojo visqui Agripa. Alyajaclhoc alhta actemaclha sicvitay malha ningaat ayinyema netin. 20 Altimnasquic alhta as amyaa siclhoc anco tingma Damasco. Natamin alhta najan tingma Jerusalén, najan acyovoclhojo yoclhilhma Judea. Natamin alhta najan nipyesicsa metnaja judíos. Altimnasquic alhta: “Elyanmonquis apquilvalhoc quellhip. Elyiplovjo Dios Ingyapam. Elyiplovquis mataa, yoyam cotnatsalhqueje apquilyanmonquiscama apquilvalhoc quellhip” —alhta actomjac coo. 21 Eycaso ayinyemaclha sicmomalhca congne tingma apponquinomap. Apquililtamjoc alhta jelajic judíos. 22 Epasmec alhta mataa Dios Ingyapam acvocmo quilhvo siyinmaycam nac jay. Aclingasquic coo mataa tasic amyaa enlhit apquitcaoc najan apquilvanyam. Acnasoc coo siltimnaycam actemaclha apquillhanma Moisés najan profetas Dios apquillingascama. Apquillhanma ilhnic nat asoc, yoyam colvac sat: 23 “Incaymalhquic elngamcojoc sat acmasca Cristo. Natamin apquitsepma elhaticjangvomoc sat apmamyi nipyesicsa apquilmasquingvaycmo. Elngacsic sat amyaa ayitsayolhma nipyesicsa innaymacoc najan nipyesicsa enlhitaoc lhalhma anco” —alhta aptomjac Pablo.
Aclhanma apvalhoc Pablo, yoyam etnejic cristiano apvisqui Agripa
24 Naysicsa appeyvescasquiclha Pablo apyimnatesa appayvam Festo:
¡Ayanem nac lhip Pablo! Lhip apyascamcolhma actimesquiscama ayanem —alhta aptomjac Festo.
25 Apcatingmavoc alhta Pablo:
—Festo aptamila. Jave coo ayanem. Actamilcasoc coo sicpayvam. Nasoc anco sicpayvam. 26 Apnec asi apvisqui Agripa. Apyasamcoc as asoc. Eycaso ayinyemaclha siltimnasa mepqui siyay napato. Nasoc anco, apyasamcoc apvisqui aclhamoclhojo asoc siclhena lhac. Cotnaja acyilhomalhca as asoc. 27 Visqui Agripa, ¿am ya eyascacmoc lhip apquillhanma profetas Dios apquillingascama? Acyasamco coo, meyasquiyam innac lhip —alhta aptomjac Pablo.
28 Yejemoc alhta apcatingmavo apvisqui Agripa:
—Inquitlhincasqui inyicje altamjoc jetnesquisic cristiano (moyasquiyam tasic amyaa) —alhta aptomjac.
29 Aptomjac alhta mocjam Pablo:
—Inquitlhincasqui inyicje, quilhvoc lhaja nanoc sat lhaja. Inlhenquic evalhoc napato Dios, yoyam jeminmalhingvoclha coo lhip najan aplhamoclhojo enlhit apquillingay sicpayvam. Eyca mepqui cadenas actemaclha singilpilhtetomalhca co —alhta aptomjac.
30 Yejemoc alhta apquinmaclho netin apvisqui Agripa najan aptava Berenice najan yatapvisqui najan aplhamoclhojo apnaycamo lhama. 31 Aplhapcavo alhta apquilyasac yoyam elpamejitsacpojo actemaclha as asoc. Apquilpamejitsacpec alhta:
—Jave nac apmapsom as enlhit, yoyam ematong najan colhic acnescacmo singilpilhtetomaclha —alhta apquiltomjac apquilpamesma.
32 Aptomjac alhta apvisqui Agripa apcanya Festo:
—Ingvanqui inyicje ongyamyiclha as enlhit (Pablo). Incaymalhquic ongilapajacsic as enlhit apnaclha apvisqui co Roma, ayinyemaclha aplhanma apanco alhta, yoyam eyicpilcojo —alhta aptomjac.
Discurso de Pablo ante el rey Agripa
1 El rey Agripa le dijo a Pablo:
—Puedes hablar para defenderte.
Pablo levantó su mano en alto y dijo:
2 —Me alegra poder hablar hoy delante de Su Majestad, el rey Agripa. Estoy contento porque podré defenderme de todas las acusaciones que hacen contra mí esos judíos. 3 Yo sé que Su Majestad conoce bien las costumbres judías, y sabe también acerca de las cosas que discutimos. Por eso le pido ahora que me escuche con paciencia.
4 »Todos los judíos me conocen desde que yo era niño. Saben cómo he vivido en mi país y en Jerusalén. 5 Siempre he sido un fariseo. Si ellos quisieran, podrían asegurarlo, pues lo saben.
»Los fariseos somos el grupo más exigente de nuestra religión. 6 Ahora me están juzgando aquí, solo porque creo en la promesa que Dios les hizo a nuestros antepasados. 7 Nuestras doce tribus de Israel esperan que Dios cumpla esa promesa. Por eso aman y adoran a Dios día y noche. Gran rey Agripa, los judíos que me acusan no creen en esa promesa. 8 ¿Por qué ninguno de ustedes cree que Dios puede hacer que los muertos vuelvan a vivir?
9 »Antes, yo pensaba que debía hacer todo lo posible por destruir a los que creían en Jesús de Nazaret. 10 Eso hice en la ciudad de Jerusalén. Con el permiso de los sacerdotes principales, metí en la cárcel a muchos de los que creían en él. Cuando los mataban, yo estaba de acuerdo. 11 Muchas veces los castigué en las sinagogas, para que dejaran de creer en Jesús. Tanto los odiaba que hasta los perseguí en otras ciudades.
12 »Para eso mismo fui a la ciudad de Damasco, con el permiso y la autorización de los sacerdotes principales. 13 Pero en el camino, gran rey Agripa, cuando eran las doce del día, vi una luz muy fuerte, que brilló alrededor de todos los que íbamos. 14 Todos caímos al suelo. Luego oí una voz que venía del cielo, y que me dijo en arameo: “Saulo, Saulo, ¿por qué me persigues? ¡Solo los tontos pelean contra mí!”
15 »Entonces respondí: “¿Quién eres, Señor?”
»Él me contestó: “Yo soy Jesús. Es a mí a quien estás persiguiendo. 16 Levántate, porque me he aparecido ante ti para nombrarte como uno de mis servidores. Quiero que anuncies lo que ahora sabes de mí, y también lo que sabrás después. 17 Te enviaré a hablar con los judíos y con los que no son judíos, y no dejaré que ninguno de ellos te haga daño. 18 Quiero que hables con ellos, para que se den cuenta de todo lo malo que hacen, y para que comiencen a obedecer a Dios. Ellos ahora caminan como si estuvieran ciegos, pero tú les abrirás los ojos. Así dejarán de obedecer a Satanás, y obedecerán a Dios. Podrán creer en mí, y Dios les perdonará sus pecados. Así serán parte del santo pueblo de Dios.”
19 »Gran rey Agripa, yo no desobedecí esa visión que Dios puso ante mí. 20 Por eso, primero anuncié el mensaje a la gente de Damasco, y luego a la de Jerusalén, y a la de toda la región de Judea. También hablé con los que no eran judíos, y les dije que debían pedirle perdón a Dios y obedecerlo, y hacer lo bueno para demostrar que en verdad se habían arrepentido.
21 »¡Por eso algunos judíos me tomaron prisionero en el templo, y quisieron matarme! 22 Pero todavía sigo hablando de Jesús a todo el mundo, a ricos y a pobres, pues Dios me ayuda y me da fuerzas para seguir adelante. Siempre les hablo de lo que la Biblia ha dicho de todo esto: 23 que el Mesías tenía que morir, pero que después de tres días resucitaría, y que sería como una luz en la oscuridad, para salvar a los judíos y a los no judíos.
Agripa le responde a Pablo
24 Cuando Pablo terminó de defenderse, Festo le gritó:
—¡Pablo, estás loco! De tanto estudiar te has vuelto loco.
25 Pablo contestó:
—Excelentísimo Festo, yo no estoy loco. Lo que he dicho es la verdad, y no una locura. 26 El rey Agripa sabe mucho acerca de todo esto, y por eso hablo con tanta confianza delante de él. Estoy seguro de que él sabe todo esto, porque no se trata de cosas que hayan pasado en secreto.
27 Luego, Pablo se dirigió al rey Agripa y le dijo:
—Majestad, ¿acepta usted lo que dijeron los profetas en la Biblia? Yo sé que sí lo acepta.
28 Agripa le contestó:
—¿En tan poco tiempo piensas que puedes convencerme de ser cristiano?
29 Pablo le dijo:
—Me gustaría que en poco tiempo, o en mucho tiempo, Su Majestad y todos los que están aquí fueran como yo. Pero claro, sin estas cadenas.
30 Entonces el rey Agripa, Festo y Berenice, y todos los que estaban allí, se levantaron 31 y salieron para conversar a solas. Decían: «Este hombre no ha hecho nada malo como para merecer la muerte. Tampoco debería estar en la cárcel.»
32 Agripa le dijo a Festo:
—Este hombre podría ser puesto en libertad, si no hubiera pedido que el emperador lo juzgue.