Apvamlha apanco Dios
1 Eycaso sicpayvam Dios:
Quip elaylhojo quellhip Jacob apquilmolhama sictomja selancam. Najan quellhip enlhitaoc Israel sictomja silyacyescama.
2 Coo sictomja silantipquiscama quellhip. Malha sicaa sictimesquiscama avalhoc inquin. Coo sat opasmoc quellhip. Noela nasa Jacob apmolhama sictomja selancam quellhip. Noela nasa quellhip enlhitaoc Israel (Jesurún) sictomja silyacyescama.
3 Oyanquincajac sat yingmin yoclhilhma acyamacoclhilhma. Otipsic sat vatsam acyamayo lhopactic. Opquinic sat Espíritu ajanco apquilvalhoc apquitquic. Ovaticjapsic sat aptovana quilhvoc appaliyam.
4 Elvanac sat apquitquic, malha paat ayictingam acyitnamaclha yingmin.
5 Etnejic sat ingyanic poc: —Coo sictomja Dios apmolhama — sat etnejic. Poc sat etnejic ingyanic: —Coo sictomja Jacob apmolhama — sat etnejic. Poc sat etalhocsic avalhoc apmic: —Coo sictomja Dios apanco — sat cotnejic aptalhescama. Iltamjacpoc sat apvisay Israel — alhta aptomjac Dios.
6 Eycaso sicpayvam Dios: —Sictimem Apvisqui nipyesicsa enlhitaoc Israel. Sictomja silvomquiscama tap sictomja Apvisqui sicyimtalhnamo. Coo sictomja siyimja emamyi najan siyimja alhayi. Paj poc Dios, sicvamlha coo.
7 ¿Soc enlhit selhno coo? Itnimiclha netin, jeltimnas siclho. ¿Soc enlhit aptomja ilhnic nat aplingascama asoc yoyam colvac sat? ¿Soc nic nat enlhit apvitasquiscama asoc yoyam colvac sat?
8 Noncotyim nasa apquilvalhoc quellhip. Noela nasa. Coo alhta siclingascama siclhoc anco. Coo alhta siltimnascama aclhamoclhojo asoc. Quellhip apquiltomja apquilvitaycamco. Paj poc Dios, sicvamlha coo. Paj poc apyimnatem, paj lhama, sicvamlha coo — alhta aptomjac Dios.
Quilaycmasquiscama acyitsomalhca Dios
9 Eycaso sicpayvam Dios: —Paj apancoc enlhit apquillanay quilaycmasquiscama. Paj apancoc enlhit apquilasicjayo quilaycmasquiscama. Am elyasamcoc apquiltomja apquilvitaycamco yoyam enatovasacpoc. 10 ¿Soc enlhit aptomja apyitquiscama Dios, aptomja apquillanay quilaycmasquiscama acyitsomalhca Dios? Casicjalhquejec sat mataa quilaycmasquiscama. 11 Elvennacpoc sat apnaymacoc. Enlhit aptomja apquillanay quilaycmasquiscama. Ingyaniclhac sat aplhamoclhojo yoyam elvitacpoc. Cotlapsic sat maa, elvennacpoc sat maa.
12 Apliquic natilh tava ápac enlhit apquillanay quilaycmasquiscama. Apticponquic martillo. Apmopvan mataa apmaycam martillo. Inyiplovcoc mataa ayajem mayic, masquec apyimnaa. Am eynac mataa yingmin, apjalhacpec maa.
13 Apquilyipsatamquic mataa yamit aptomja apquillanay quilaycmasquiscama. Apcaycmasquic siclho lápiz aptalhescama. Apcalhnasquic yamit apquillanay apyitquiscama enlhit apyovoclhojo. Malha enlhit apanco aptomjac yoyam elhic congne tingma.
14 Aptingyac mataa yamit ayimja nalhma. Aptingyac mataa yamit ciprés najan yamit encina. Apquinaclhec mataa yamit acpeyvomo. Inquictinquic mataa ayinyema acmamay. 15 Eyca as yamit actomja actamila alhpongja. Apquilhtec mataa enlhit. Apquilvatnec najan malhic apquillanay pan. Apquillanac quilaycmasquiscama acyitsomalhca Dios yoyam epayicsojo, yoyam elticlhoc aptapnaoc acyitnaclha.
16 Apquilvatnec mocjam talha alhpongja yoyam ellanac pan najan emocjitsic apitic. Apyalhaquic mataa apitic yoyam etoc. Apquilhtec mocjam talha. Inyiplovcoc aplhanma: Acmelhne, atsic siyilhta talha — aptomjac mataa. 17 Apquillanac mataa quilaycmasquiscama yamit aymomalhca yoyam epayicsojo. Apquilticlhiquic mataa aptapnaoc acyitnaclha. Apquilpolintac mataa yoyam epayicsojo. Aptomjac mataa appamejitsa: —Visqui ajac, jevomquis mataa tap — aptomjac appamejitsa.
18 Am elyasingvocmoc mataa as enlhitaoc. Apquiltomjac malha mepqui apataoc. Am coyasingvocmoc mataa apquilvalhoc. 19 Am colyipsatac mataa apquilvalhoc. Mepqui acyascamco apquilvalhoc. Inquilvoncacmec mataa actemaclha yamit. Am cotnajac mataa apvalhoc: Nicja yamit silvatnama talha, silanay pan, sicmocjitquiscama apitic. Incaymalhquic cotnejic apvalhoc: —¿Evanqui ya omoc yamit ayaymomalhca yoyam ollanac quilaycmasquiscama? ¿Evanqui ya olticlhoc etapnaoc acyitnaclha as yamit silanay coo? — sat cotne apvalhoc. 20 Aptingyac mataa asoc comomalhca, malha tajap aptingyey. Acmovan amyaa intomjac. Copvanquejec evomsacpoc tap. Incaymalhquic cotnejic apvalhoc: —Acmovan amyaa intomjac. Copvanquejec evomsacpoc tap. Incaymalhquic cotnejic apvalhoc: —Acmovan amyaa actomja quilaycmasquiscama sicmaycam coo — sat cotne apvalhoc — alhta aptomjac Dios.
Apmasma enlhitaoc Israel
21 Eycaso sicpayvam Dios:
Quellhip Jacob apquilmolhama, enlhitaoc Israel. Selancam quellhip actomjac. Elyasingvoclhojo quellhip. Alantipcasquic nat quellhip otnejic selancam ajancaoc. Nojelvonquim nasa coo.
22 Ayasicjaclhec mocjam quellhip. Acmascosquic melyascalhma quellhip najan apquiltemaclha apancaoc. Mongviticlhejec mocjam, malha yipjopay aclhingam intomjac. Najan malha tiyam etin acmasquem intomjac. Eltajingvom sat quellhip, jelyota sat mocjam. Coo sictomja sicyinyovquiscama quilaycmasquiscama quellhip.
23 Elpayjiclha apquilvalhoc quellhip apnaycam netin. Eycaso ayinyema Dios. Elitsovacsojo quellhip apnaycam ayaptovnilha congne lhop. Elitsovacsojo quellhip apnaycam netin inquilhe najan nalhma. Coo sictomja Dios sicyamasma acyanmongam sicyinyovquiscama quilaycmasquiscama quellhip. Innec seyaco nipyesicsa enlhitaoc Israel — alhta aptomjac Dios.
24 Eycaso sicpayvam Dios, sicvomquiscama tap quellhip. Malha sicaa sictimesquiscama avalhoc inquin. Coo sicvisay Dios, silanay nat netin najan nalhpop. Coo sicvamlha silanay.
25 Omascocsic sat asoc monquinatquiscama ayinyema apyojolhma. Acmovan amyaa intomjac apquilyascamco. Olvatesquisic sat apquiltemaclha apyojolhma. Acmovan amyaa intomjac apquilyascamco.
26 Oviscomoc sat nelha sicpayvam apquillhanma mataa selancam najan apquiltomja apquillingascama sicvisay coo. Actomjac coo silanya quellhip apnaycam tingma Jerusalén: —Elhniclha sat mocjam — actomjac coo. Najan silanya tingma yoclhilhma Judá: —Ellaniclha sat mocjam tingma aptovasomap — actomjac coo. Olaniclhac sat mocjam tingma apyaninma alhta.
27 Actomjac coo siyanya vatsam: —Coyma — actomjac coo. Yejemoc sat coyma vatsam — alhta aptomjac Dios.
Apvisqui Ciro
28 Eycaso sicpayvam Dios, siyanya apvisqui Ciro:
Selancam aptomjac lhip. Eviscomoc sat lhip sicpayvam siclhanma coo. Etnejic sat lhip ingyanic enlhitaoc tingma Jerusalén: —Ellaniclha sat mocjam tingma. Ellana sat mocjam tingma apponquinomap — sat itne ingyanic — alhta aptomjac Dios.
Dios es fiel
1 Dios dijo:
«Escúchame ahora, pueblo de Israel,
mi fiel servidor y mi elegido.
2 Yo soy Dios, tu creador;
yo te formé desde antes que nacieras,
y vengo en tu ayuda.
»No tengas miedo,
querido pueblo mío,
tú eres mi fiel servidor,
tú eres mi elegido.
3 Yo haré que corra agua en el desierto
y que broten arroyos en tierras secas.
A tus descendientes les daré vida nueva
y les enviaré mi bendición.
4 Ellos crecerán como hierba bien regada,
como árboles a la orilla del río.
5 Unos dirán: “Yo pertenezco a Dios”;
otros se darán cuenta
de que son descendientes de Jacob,
y se grabarán en la mano:
“Yo soy propiedad de Dios”».
6 El Dios todopoderoso, rey y salvador de Israel, continuó diciendo:
«Yo soy el primero y el último;
fuera de mí no hay otro Dios.
7 Si acaso lo hay,
que se presente y lo diga;
que anuncie el futuro
y diga lo que va a suceder.
8 »¡Ánimo, no tengan miedo!
Desde hace mucho tiempo
les he anunciado estas cosas
y ustedes son mis testigos.
No hay otro dios fuera de mí,
no hay otro dios que los proteja.
¡Y si lo hay, yo no lo conozco!»
Crítica contra la idolatría
9 Isaías dijo:
«Los fabricantes de ídolos no valen nada, como tampoco valen nada los ídolos que ellos tanto quieren. Los que adoran a los ídolos son unos ciegos y estúpidos. 10 El que funde el metal para hacer una estatua y adorarla como un dios, pierde el tiempo. 11 Esos artesanos son simples seres humanos: ¡que se enfrenten conmigo en un juicio, y quedarán llenos de vergüenza!
12 »Miren lo que hace el herrero: calienta el metal en el fuego, lo moldea a golpe de martillo y lo trabaja con su fuerte brazo. Pero si el herrero no se alimenta ni bebe agua, se cansa y pierde todas sus fuerzas.
13 »O fíjense en el escultor: toma las medidas con su regla, hace un dibujo con el lápiz y el compás. Luego hace una estatua que se parece a un ser humano, y coloca en un templo esa estatua sin vida.
14 »Hay otros que plantan cedros, y la lluvia los hace crecer. Si prefieren cipreses o robles, los cultivan en el bosque hasta que están bien crecidos. 15 Luego se llevan unas ramas de los árboles para hacer fuego y calentarse, o para cocer el pan. Pero también usan otros pedazos del árbol para hacer la estatua de un dios, ¡y se arrodillan para adorarla!
16 »También hay quienes encienden fuego con la mitad de la madera, asan la carne, se comen el asado, y se sienten satisfechos. Además, se calientan junto al fuego y dicen: “¡Qué bien se está aquí! ¡Ya estamos entrando en calor!” 17 Y con el resto de la madera hacen la estatua de un dios, se arrodillan ante ella para adorarla, y le dirigen esta oración: “¡Sálvanos, pues tú eres nuestro dios!”
18 »Esa gente no entiende nada. Están tan confundidos y cegados que no pueden comprender nada. 19 Les falta inteligencia para entender y poder decir: “Si la mitad de la madera la usamos para hacer el fuego, para asar la carne y cocer el pan, ¡lo que estamos adorando no es más que un simple trozo de madera!” 20 Esa gente se deja engañar por ideas falsas, y no es capaz de entender que lo que tiene en sus manos es pura mentira».
Dios perdona y salva a su pueblo Israel
21 Dios dijo:
«Recuerda, Israel,
que tú eres mi fiel servidor.
No te olvides de mí,
porque yo soy tu creador.
22 Yo hice desaparecer
tus faltas y pecados
como desaparecen
las nubes en el cielo.
¡Vuelve a obedecerme,
porque yo te di libertad!»
Dios es el libertador de su pueblo
23 El profeta Isaías declaró:
«¡Cielos, griten de alegría
por todo lo que Dios ha hecho!
¡Montañas y árboles del bosque,
griten llenos de alegría!
Dios ha mostrado su tremendo poder,
dando libertad a su pueblo Israel».
La ciudad de Jerusalén volverá a ser habitada
24 Isaías le dijo al pueblo:
«Dios, tu salvador,
el que te formó
desde antes que nacieras, dice:
“Yo soy Dios,
el creador de todas las cosas;
yo extendí el cielo y afirmé la tierra,
sin que nadie me ayudara.
25 Cuando hablan los falsos profetas,
no dejo que se cumpla
lo que ellos anuncian;
demuestro que los adivinos
no tienen razón,
y convierto en puras tonterías
la sabiduría de los seres humanos.
26 ”En cambio,
hago que las palabras y los planes
de mis servidores y mensajeros
se cumplan y tengan éxito.
Yo declaro que la ciudad de Jerusalén
volverá a ser habitada;
las ciudades de Judá
volverán a ser reconstruidas,
y no estarán más en ruinas.
27 Yo puedo hacer
que el océano se quede seco
y que los ríos se queden sin agua.
28 ”Yo le digo a Ciro, el rey de Persia:
‘Tú eres como un pastor de ovejas,
y harás lo que yo quiero.’
Yo le digo a Jerusalén:
‘Tú serás reconstruida.’
Y al templo le anuncio:
‘Serás reconstruido desde tus cimientos.’”»