Apcasinancama Visqui ingac
1 Quip elaylhojo quellhip apnaycam yoclhilhma acyayem lhop najan lhalhma anco mocjay. Elyacyesquic coo Visqui ingac motyaycamlha coo, selyacyescama coo naysicsa sicyitnama avalhoc meme coo (sictimesomalhca avalhoc).
2 Etamilcasquic coo Visqui ingac, emcasquic coo appayvam, yoyam olyatam colhojoc sat sovo acma ajamtic. Sicyitsomalhca yanca ajamtic acyitna aplhancoc apanco.
3 Aptomjac alhta seyanya: Lhip nac siyasinancama Israel, lhip sat etasquisic gloria mayayoclha ajanco — alhta aptomjac.
4 Inlhenquic alhta evalhoc: Alhto inyicje sictamjaycam coo. Acvascapqui inyicje, alhto eyca sicvascapma — alhta intomjac evalhoc. Jepasmoc sat nasoc anco Visqui ingac, olhcac sat acyanmongam ayinyema Dios Visqui ingac.

5 Epamejitcasquic Dios Visqui ajac, aptomja selyacyescama naysicsa motyaycamlha mocjam coo, sicyitnama avalhoc meme coo, yoyam otnejic sictimesaycam coo. Yoyam ongvansiclhac sat israelitas, apquilvisay Jacob aptovana niptamin, onaliclhac sat apnaclha Dios.
6 Aptomjac alhta seyanya: Lhip aptomja siyasinancama, jave acvamlha yoyam ingyansiclhac apyovoclhojo israelitas najan apnalayquinta apquilaymomap israelitas. Otnesquisic sat lhip, etnejic apquitsasquiscama olhma nipyesicsa enlhitaoc lhalhma anco, yoyam elvomsacpoc sat tap apyovoclhojo enlhitaoc acvaycmo nelha lhopactic (nalhpop) — alhta aptomjac seyanya. ,

7 Aptomjac alhta appayvam Visqui ingac, apquilvomquiscama tap israelitas, apquilanyacpo enlhitaoc malvenéycam, apquiltimesaycam apquilmomap apnaclha apvisqui apmapsom: —Elvitac sat apquilviscaa metnaja israelitas apquiltemaclha quellhip apquilvomsomap tap, ingyaniclhac sat netin, eljalhic sat apnaclha lhip. Ayinyema coo, sicvisay Dios Visqui apancaoc israelitas, sictomja silyacyescama alhta lhip, ayinyema siclhanma mepqui sicyeycajascaoc — alhta aptomjac Visqui ingac.
Apquillanomap mocjam Jerusalén
8 Aptomjac alhta appayvam Visqui ingac: —Ongvaylhojoc sat selmalhnaycam quellhip, acvaa inlhojo acnim siyasicjayquiclha quellhip. Olpasmoc sat quellhip, acvaa inlhojo acnim apquilvomsomap tap quellhip. Ollanac sat pacto ningmiyovmalhca nipyesicsa enlhitaoc lhalhma anco, ayinyema quellhip apquilmiyovmap. Ellhnam sat mocjam quellhip apquilaoclha nano, elmilascoc sat yoclhilhma, ellhovamcoc sat apnaymacoc. 9 Otnejic sat ongvanic apquilmomap: am eltomjac quellhip apquilmomap, eltajiclha. Najan apquilanyacpo apquileyvam yatescamalhma: Elmiyama jilip, elvitacpoc quellhip — sat otnejic ongvanic. Elvitac sat quellhip aptoycaoc nalhit amay. Elvitac sat aptoycaoc apnatoscama nipquesic netin inquilhe actamopeycaoc.

10 Cotnejic sat mepqui mayic quellhip najan mepqui apquilyamay. Cajejec sat acnim najan acmajat quellhip, ayinyema sicmasma coo najan sicnalayclha quellhip actiyapmaclha yingmin, yoyam elyinamcoc.
11 Ollanac sat amay acyitnamaclha inquilhe, opeyveclhac sat amay apquillhingam.

12 Quip elanojo enlhit ajancaoc apquililhyam mocjay: apquilinyema nilhqueyja, poc apquilinyema actalhningvamlha acnim, poc najan nipiyam yoclhilhma Egipto.
13 ¡Elitsovacsojo quellhip apnaycam netin! ¡Elitsovacsojo quellhip apnaycam nalhpop! ¡Najan quellhip apnaycam netin inquilhe! Aptamilquiscacmec Visqui ingac apquilvalhoc enlhit apancaoc. Apquilasicjaclhec enlhit apquillingaycamco acmasom.

14 Apquiltomjac apquilpayvam co Jerusalén: Singyamasma Dios Visqui ingac, melhanma ningilvisay — apquiltomjac maa.
15 Aptomjac Visqui ingac apquilanya: ¿Avanqui ya quilvana colvoncamoc ayitca comascoc ayasicjayo? Inquilvoncacmec sat ancoc inquin, coo eyca jelvoncamejec sat mataa quellhip.
16 Actalhosquic coo emeoc tacja quellhip apquilvisay. Acvitac coo mataa tingma apjalhtam apnaycam quellhip.
17 Apquilpecjasquic enlhitaoc yoyam ellaniclhac sat tingma Jerusalén, elinyajamcoc sat apquiltomja apnatovascama siclho.
18 ¡Elinmelhojo nipyava quellhip! ¡Apquililhyacmec maa apcanayclha as tingma!

Actomjac coo siyanya mepqui sicyeycajascaoc: Apquilyitsomacpo as enlhitaoc mataymong ayitcoc acmamnave, acno alnatanma alyinmom quilvana ayitcoc acponquinomalhca.
19 Tingma alhta aptovasomap najan apyinyovmap, mepqui enlhit. Elhamiclhac sat enlhitaoc elhnam as tingma. Melvitacpejec sat mataa enlhit apnatovascama siclho as tingma. 20 Tingma apyitsomacpo quilvana mepqui ayitquic. Quilhvoc sat elhamiclhac maa, eltimjic apquilpayvam: Apmojosacpec tingma, apquitcoc as tingma, jingiltingyasquis yoyam onlhic — sat eltimjic.
21 Cotnejic sat aclhanma apquilvalhoc: Motay eyitquic coo, ¿co laa apquilinyema as eyitquic? Sicmomalhca alhta coo, najan sictanovmalhca. ¿Co laa ayinyema apquilvanimquiscama? Sicyinyovmalhca alhta coo, ¿co laa apquilinyema as eyitquic? — sat cotnejic apquilvalhoc tingma Jerusalén.

22 Aptomjac appayvam Visqui ingac: Ongvapajacsic sat colhic altimnasa enlhitaoc lhalhma anco, elvitac sat asoc monquinatquiscama coo. Elcaynentac sat apquitquic apquilinava najan quilvanaa, najan elpatmentac sat maa.
23 Apquilviscaa metnaja israelitas eltamilsic sat apquitquic quellhip, malha apquiltimesaycam sat eltimjic. Eljalhic sat, acticlhicvocmo payjaclha napataa nalhpop napatavo quellhip. Elyamilam sat lhopactic apmancoc quellhip. Elyicpilcangvomoc sat quellhip, sicvisay Visqui apancaoc quellhip. Melyinimsacpejec sat mataa aquiltomja mejelyasquiyam — alhta aptomjac.

24 Apquiltomjac apquilpayvam quellhip: ¿Naso ya colnatamalhcac apquilnatam enlhitaoc apquilimpocjay alhta? ¿Apvanqui ya enlhit apmomap ingyinyejic napato apvisqui apmapsom? — apquiltomjac quellhip.
25 Eycaso appayvam ayinyema Visqui ingac: Elnatamacpoc sat apquilnatam enlhit apquilimpocjay alhta. Elyinyovsic sat apquilmomap napato apvisqui apmapsom. Olnapalhcac sat coo lha, olvomsic sat tap quellhip apquitquic.
26 Elnatovasacpoc sat apanco cotnaja ingmoc, eticyoc sat apancavo maa, malha anmin alnapma. Elyasamcojoc sat apyovoclhojo enlhitaoc as nalhpop, sicvisay Visqui sicyimtalhnamo, silvomquiscama tap quellhip, sicyinyovquiscama actemaclha apquilmomap quellhip — alhta aptomjac — nic nat aptomjac profeta.
La luz de las naciones
1 Israel dijo:

«¡Ustedes,
pueblos de las costas más lejanas,
óiganme y presten atención!

»Yo soy el fiel servidor de Dios.
Él pronunció mi nombre
desde antes que yo existiera como pueblo.
2 Dios hizo que mis palabras
fueran poderosas como flechas,
como espadas afiladas.
Dios me protegió, me cuidó,
3 y me dijo:
“Tú eres mi fiel servidor;
gracias a ti daré a conocer mi poder”.

4 »Sin embargo, yo me dije:
“He trabajado inútilmente;
me he quedado sin fuerzas
y no he logrado nada”.
En realidad, lo que hago
es gracias al poder de Dios,
y ya él ha preparado mi recompensa.
5 Dios me formó
desde antes que naciera
para que fuera yo su fiel servidor,
y siempre estuviéramos unidos.
Para Dios, yo valgo mucho;
por eso él me fortalece».

6 Dios le dijo a su fiel servidor:

«Yo te he enviado
para que reúnas a las tribus de Israel
y las hagas volver a su patria.
Aun esto es muy poco para ti.
Por eso te pondré
como una luz para las naciones,
y haré que lleves la salvación
hasta el último rincón del mundo».
Una promesa de Dios a su pueblo
7 Dios, el Salvador y santo de Israel, le dijo al pueblo:

«Israel,
tú has sido despreciado
y odiado por otros pueblos,
y ahora eres esclavo de esos tiranos.
Pon atención a mis palabras:

“Yo soy tu único Dios;
cuando los reyes y los príncipes
de otras naciones te vean,
se humillarán ante ti.

”¡Yo te he elegido
y te cumpliré esta promesa!”»
Restauración de Israel
8 Dios les dijo a los israelitas:

«Cuando llegó el momento
de mostrarles mi bondad,
fui bondadoso con ustedes;
cuando necesitaron salvación,
yo les di libertad.
Yo los formé para que fueran
una bendición para otros pueblos.
Por eso ustedes, israelitas,
volverán a ocupar las tierras
que sus enemigos destruyeron,
y reconstruirán el país.
9 Ustedes les dirán a los presos:
“¡Quedan en libertad!”,
y a los que viven en la oscuridad:
“¡Salgan a la luz!”
La alegría de los que vuelven a su patria
»Ustedes encontrarán buenos pastos
junto a todos los caminos,
y en cualquier cerro desierto
tendrán alimento para el ganado.
10 No tendrán hambre ni sed,
ni los molestará el sol ni el calor,
porque yo los amo y los guío,
y los llevaré a fuentes de agua.
11 Les abriré un camino
a través de las montañas
y los haré pasar por un terreno llano.
12 Ustedes, los israelitas,
vendrán de muy lejos,
de todos los rincones del mundo.

13 »¡Cielos, griten de alegría!
¡Tierra, alégrate mucho!
¡Montañas, lancen gritos de felicidad!
Porque yo, el único Dios,
consuelo a mi pueblo
y tengo compasión de los pobres».
La reconstrucción de Jerusalén
14 El pueblo de Jerusalén decía:

«Dios me abandonó,
mi Dios se olvidó de mí».

15 Pero Dios respondió:

«Jerusalén,
¿acaso puede una madre olvidar
o dejar de amar a su hijo?
Y aunque ella lo olvidara,
yo no me olvidaré de ti.
16 Yo te llevo grabada
como un tatuaje en mis manos,
siempre tengo presentes tus murallas.

17 »Ya se han ido tus destructores;
si con rapidez te destruyeron,
con más rapidez serás reconstruida.
18 Levanta los ojos
y mira a tu alrededor,
todos los israelitas se reúnen
y vuelven hacia ti.
Yo soy el único Dios,
y juro por mi vida
que todos tus habitantes serán
como los adornos de una novia.

19 »Tú, Jerusalén, estabas en ruinas,
pero ya se han alejado
los que te destruyeron.
Ahora tendrás tantos habitantes
que el país te resultará pequeño.
20 Los hijos que dabas por perdidos
te dirán al oído:
“Este país es demasiado pequeño
para todos nosotros”.

21 »Tú, Jerusalén,
dirás como una madre:
“¿Quién me dio tantos hijos?
Yo no tenía hijos ni podía tenerlos;
me habían dejado sola,
quedé completamente abandonada.
¿Quién crio a estos hijos míos?
¿De dónde vinieron?”

22 »Yo daré una orden a las naciones
para que traigan en brazos
a tus hijos y a tus hijas.
23 Los reyes serán tus padres adoptivos
y las princesas, tus niñeras.
Se arrodillarán ante ti
y reconocerán
que no quedan avergonzados
los que confían en mí,
y que yo soy el único Dios.

24 »A un guerrero no se le puede quitar
lo que ha ganado en el combate;
un prisionero de guerra
no se puede escapar del tirano.
25 Pero yo, el único Dios,
declaro que al guerrero y al tirano
les quitarán lo que hayan conquistado.
A ustedes los israelitas les digo
que yo salvaré a sus hijos y a sus hijas
de manos de sus enemigos.
26 Haré que sus opresores
se coman su propia carne
y se emborrachen con su sangre.
Así sabrá toda la humanidad
que yo soy el único Dios,
soy el Dios todopoderoso,
y el salvador de Israel».