Asoc apmasmaclha Dios
1 Apnec nic nat Judá apmolhama apvisay Acán. Apyap nic nat apvisay Carmi. Apyata nic nat apvisay Zabdi. Apyeyjamcaa ilhnic nat apvisay Zara. Yitnec nic nat asoc apposcama Acán. Malha asoc ayamosilha. Copvanquejec enlhit etnejic apanco asoc ayasomalhca apmasmaclha Dios. Esilhnanacpoc apanco enlhit. Apcanama siclhoc nic nat Dios, colhic actovasa moclhama asoc. Apvitac nic nat apquilsilhnanomap enlhitaoc Dios. Inlovquic nic nat apvalhoc Dios.
Acyanmongayclha apquiltemaclha apancaoc
2 Apcapajasquic nic nat José napocja enlhit apnaycam tingma Jericó. Apquilanyacpec nic nat elpeyvojo tingma Haí. Payjoc tingma Betel nicja actiyapmaclha acnim. Ningatoc nic nat tingma Bet-avén. Apquilyilhacpoc nic nat elyasamcojo apquiltemaclha tingma Haí. 3 Apquilvoctac nic nat mocjam apnaclha Josué, apquiltomja apquilanya: Jave ningyovoclhojo, yoyam ongilimpocjac tingma Haí. Apquilvamlha dos mil acvaycmo tres mil ingnaymacoc ellana quimpocjacme. Apcanito cotnaja ingmoc, yoyam jingilinmelham — nic nat apquiltomjac.
4 Apquilquimpaclhec nic nat tres mil apnaymacoc, elimpocjac tingma Haí. Apquilyimnatem apanco ilhnic nat cotnaja ingmoc. Apquinyajamquic nic nat enlhitaoc Israel. 5 Apticyovquic nic nat 36 apnaymacoc enlhit. Apquilminlhinacpec nic nat acvaycmo acyitnamaclha mataymong. Apquilvatsamquic nic nat. Pilapcasquic nic nat aclingalhco amyaa. Intiyacmec nic nat apquilvalhoc.
6 Apquilyaptec nic nat apquilantalhnama netin, najan Josué najan apnaymacoc mayayo. Appalesamquic nic nat lhopactic apyitsicsaoc, ayinyema acyivey acmayovsa apquilvalhoc. Apquiljalhec nic nat acyitnaclha yamit aysicsic acyitnamaclha Dios appayvam. Inticlhicvocmec nic nat nalhpop payjaclha napaat. Am nic nat ingyaniclhac netin, acvaycmo actalhnama acnim.
7 Aptomjac nic nat apquilmalhnancama Josué: —O Dios, Visqui ingac. ¿So actomja yi apnalantama lhip as enlhitaoc enaymacoc jilip vatsam Jordán? ¿Apquiltamjo ya lhquip jingilmoc cotnaja ingmoc amorreos, yoyam jingilmascoscomoc? Altamjo inyicje ongnam alhta tap vatsam Jordán. 8 O Dios, Visqui ingac. ¿Jalhco sat otnejic quilhvo nac jay? Apquinyajamquic alhta enaymacoc napatavo cotnaja ingmoc. 9 Elvac sat cananeos najan cotnaja ingmoc ningyava, jingilnapoc sat. Jingilimpocjac sat, jingilmascoscomoc sat. Colhejec sat mataa ayaco lhip apvisay Dios Visqui ingac — nic nat aptomjac Josué.
10 Apcatingmavoc nic nat Dios: —Itnimiclha netin. ¿So actomja yi apyitnama nalhpop? 11 Apquilsilhnanacpec apnaymacoc israelitas. Apquiltovasquic ningilpamejitsomalhca pacto ningmiyovmalhca. Apquilposquic moclhama asoc sicmasmaclha, apquilanyomap alhta enatovacsic asoc. Apquilsilhnanacpec apanco, ayinyema siclho apquilminyilhma. Acyiplomo apquilposcama naysicsa apquilnatam. 12 Mepqui apquilyimnatem apnaymacoc. Yiplovcoc alhta apquinyajaycaoc napatavo cotnaja ingmoc. Apquilsilhnanacpec alhta apnaymacoc, yoyam eticyo. Am sat ancoc elsavojoc quellhip as sicmasmaclha, apquilanyomap quellhip enatovacsic, mopasmejec sat mataa quellhip. 13 Itnimiclha netin. Ingyansiclha sat apnaymacoc apyovoclhojo. Itne sat lhip elanic: —Ellaniclha apquilvalhoc quellhip napato Dios. Eycaso sicpayvam sicvisay Dios: —Quellhip enlhitaoc Israel. Yitnec quellhip asoc sicmasmaclha, apquilanyomap quellhip enatovacsic. Meltimjic mataa apquilyimnatem quellhip, acyitna inlhojo asoc acminyilhomalhca. 14 Ingyansiclha sat secaseclha moclhama apquilmolhama tribu. Olyacyecsic sat moclhama apquilviscaa. Moclhama apquilmolhama clan. Olyacyecsic sat moclhama apquilyata mayayo. Moclhama apquilmolhama familia. Olyacyecsic sat moclhama apquilyap, moclhama enlhit. 15 Invitalhquic sat ancoc asoc acposomalhca, apquilanyomap quellhip enatovacsic. Eyinyovacpoc sat talha acvanyam. Emyetic sat acyiplomo apquilmolhama familia. Colmetic sat acyovoclhojo apquilnatam. Ayinyema apsilhnanomap apanco nipyesicsa apnaymacoc. Mepqui alhta apyiplovquiscama siyanamaclha sicvisay Dios — sat itne elanic — nic nat aptomjac Dios.
Aptemaclha apsilhnanomap apanco Acán
16 Moc acnim nic nat intomjac. Alhtooc nic nat aplhaticja Josué. Apcanayquic nic nat ingyaniclhac apquilmolhama tribu. Apyicpilcoc nic nat Dios apquilmolhama Judá. 17 Apcanayquic nic nat Josué ingyaniclhac apquilmolhama Judá, moclhama apquilmolhama clan. Apyicpilcoc nic nat Dios apvisay Zara apquilmolhama. Nipyesicsa maa apyicpilquemo nic nat Zabdi apquilmolhama familia. 18 Apquilmiyantac nic nat apquilmolhama Zabdi. Innec nic nat acyicpilquemo Acán, apyap nic nat Carmi, apyata ilhnic nat Zabdi, apyeyjamcaa ilhnic nat Zara, apmolhama ilhnic nat Judá.
19 Aptomjac nic nat Josué apcanya Acán: —Lhip nac emoc. Itne sat lhip apcayo, Dios Apyimtalhnamo. Ilhen sat aptemaclha apsilhnanomap apanco. Nomyov nasa elhenic — nic nat aptomjac Josué.
20 Apcatingmavoc nic nat Acán: —Naso. Pac olhenic sicsilhnanomalhca ajanco napato Dios Apyimtalhnamo. Olhenic sictomjaclha alhta: 21 Naysicsa apquilimpocjay tingma Jericó, sicvita manto aptamila apanco, apquinyema Babilonia. Acvitac alhta 200 solyayem plata najan oro acvamlha medio kilo. Inquitsepquic alhta enquenyic sicvita. Acsaclhec alhta tingma ajac. Ayatoynquic alhta congne carpa elhancoc. Solyayem acyitna coning manto apcatoynamap — nic nat aptomjac Acán.
22 Quilhvoc nic nat apquilapajasa apcanit enlhit Josué, eltiyaningvomjo tingma pac Acán. Apquilvitac nic nat asoc ayatoynamalhca, acyiplomo solyayem. 23 Apquilsatimcasquic nic nat apnaclha Josué najan apnaymacoc. Impiquenalhquic nic nat as asoc napato Dios. 24 Apquilyantamaclhec nic nat Acán payjoc alvata Acor. Acyiplomo ilhnic nat solyayem, najan manto, najan oro. Apquillhalhmaa ilhnic nat apquitquic apquilinava najan quilvanaa. Najan apnatoscama vayqui, yamelyeyjaycoc najan nipquesic. Najan maa carpa najan apquilnatam.
25 Aptomjac nic nat Josué apcanya: —¿So actomja yi singiltimesquisa lhip onlingamcojo acyimtalhnama? Quilhvoc sat elngamcojoc lhip acyimtalhnama, apyanmongsayclha Dios aptemaclha lhip — nic nat aptomjac Josué.
Apquilajac nic nat apnaymacoc, apquilyicna mataymong. Apmatnec nic nat Acán najan apquilmolhama. Naysicsa talha apquilmeta ilhnic nat apyovoclhojo. 26 Apquilicjesquic nic nat mataymong aclhamoclhojo netin acvatnamalhca. Invitalhquic maa as ningvamlha nac jay. Apquiltimec nic nat acvisay alvata Acor. Yiplovcoc nic nat actamilaycam apvalhoc Dios. Inmasquec nic nat aclom apvalhoc.
El pecado de Acán
1 En la familia de Zérah, que formaba parte de la tribu de Judá, había un hombre llamado Acán hijo de Carmí y nieto de Zabdí. Este hombre no obedeció el mandato que Dios había dado al pueblo. Dios les había ordenado destruir por completo la ciudad de Jericó, pero Acán se quedó con algunas de las cosas que debía haber destruido. Por eso Dios se enojó contra los israelitas.
2 Mientras tanto, Josué envió desde Jericó algunos hombres a la ciudad de Ai. Esta ciudad está al este de Betel, cerca de Bet-avén. Les dijo: «Vayan y averigüen todo lo que puedan acerca de Ai y de sus alrededores».
Los hombres de Josué cumplieron sus órdenes, 3 y al volver le informaron: «La ciudad de Ai no es grande. No hace falta enviar todo el ejército para atacarla. Dos o tres mil hombres serán más que suficiente».
4 Entonces subieron solo tres mil hombres para atacar la ciudad, pero los de Ai los derrotaron, 5 obligándolos a abandonar la ciudad y a huir por una colina, hasta unas canteras. Al bajar por la colina, los de Ai mataron a treinta y seis israelitas. Eso hizo que los israelitas se acobardaran y tuvieran miedo.
6 Josué y los líderes israelitas se acercaron al cofre de Dios, rompieron su ropa y se echaron ceniza sobre la cabeza para mostrar su gran tristeza. Luego se inclinaron hasta tocar el suelo con su frente, y así permanecieron hasta que anocheció. 7 Y Josué dijo:
—Dios nuestro, que gobiernas sobre todos, ¿para qué nos hiciste cruzar el Jordán? ¡No creo que haya sido para entregarnos a los amorreos, ni para destruirnos! ¡Ojalá nos hubiéramos quedado del otro lado del río! 8 Dios mío, nuestro ejército se ha acobardado y huye, ¡y no sé qué decir! 9 Cuando lo sepan los cananeos y todos los que allí viven, nos rodearán y nos matarán. ¿Qué harás entonces para que no digan que fuiste incapaz de proteger a tu pueblo?
10 Dios le respondió a Josué:
—¡Ponte de pie! ¿Por qué te quedas tirado boca abajo? 11 Lo que pasa es que los israelitas han pecado. Yo les ordené que destruyeran todo lo que había en la ciudad de Jericó. Era un trato que habíamos hecho. Pero se quedaron con algunas de esas cosas. Se las robaron, las escondieron entre sus pertenencias, y luego mintieron acerca de lo que habían hecho. 12 Por eso los israelitas no pueden vencer a sus enemigos. ¡Huyen porque ellos mismos merecen ser destruidos! Yo no voy a ayudarlos mientras no destruyan las cosas que les prohibí tocar. 13 ¡Vamos! Ordénale al pueblo que se purifique y se prepare para mañana. Dile lo siguiente: “El Dios de Israel dice que les ordenó destruir todo lo que había en la ciudad de Jericó, pero que ustedes se quedaron con algunas cosas que debían haber destruido. 14 Por eso reúnanse mañana y agrúpense por tribus. De la tribu que yo señale, pasarán al frente todos sus grupos familiares, y del grupo familiar que señale pasarán al frente todas sus familias. Luego de la familia que señale pasarán al frente todos los hombres, uno por uno. 15 Y el hombre que yo señale será el que tiene lo que se debía destruir. Quémenlo vivo, junto con su familia y todo lo que posee, por no haber cumplido con el trato hecho con nuestro Dios. Lo que ha hecho es una vergüenza para Israel”.
16 A la mañana siguiente se reunieron los israelitas. Josué hizo que las tribus se acercaran, una por una, y fue señalada la tribu de Judá. 17 Luego se adelantaron uno por uno los grupos familiares de Judá, y fue señalado el grupo de Zérah. Al acercarse el grupo de Zérah, fue señalada la familia de Zabdí, 18 la cual hizo pasar uno por uno a todos sus hombres. Entonces fue señalado Acán, hijo de Carmí y nieto de Zabdí, de la tribu de Judá. 19 Josué le dijo a Acán:
—Hijo mío, dime la verdad delante del Dios de Israel; confiesa lo que has hecho. No trates de engañarme.
20 —Es cierto —le respondió Acán a Josué—. ¡He pecado contra el Dios de Israel! Lo que pasó fue 21 que entre las cosas que tomamos vi una hermosa capa babilónica, dos kilos de plata, y una barra de oro que pesaba más de medio kilo. Tanto me gustaron esas cosas que las guardé y las enterré debajo de mi carpa. La plata está en el fondo.
22 Josué mandó a unos hombres a la carpa de Acán. Ellos fueron corriendo, y encontraron allí todo lo que Acán había enterrado. La plata estaba debajo de todo. 23 Luego salieron de la carpa con todo aquello y se lo llevaron a Josué, que estaba con el pueblo. Depositaron aquellas cosas en presencia de Dios. 24 Entonces Josué y todos los israelitas llevaron a Acán y lo robado al valle de Acor. También llevaron a sus hijos e hijas, y a sus bueyes, asnos y ovejas, su carpa y todo lo que tenía. 25 Allí Josué le dijo: «¿Por qué nos has causado tanto mal? Ahora Dios te va a causar mal a ti».
Los israelitas lo mataron a pedradas, y también a su familia. Luego le prendieron fuego a todo, 26 y colocaron un montón de piedras que todavía está allí. Por eso el lugar se llama valle de Acor. Así Dios calmó su enojo.