Judíos apquilinyem yoclhilhma Egipto
1 Amyaa ayinyema Visqui ingac, elngacsic sat Jeremías nipyesicsa judíos apnaycam yoclhilhma Egipto, payjoc tingma Migdol, najan Tafnes, najan Menfis najan maa nipiyam: 2 Eycaso appayvam Dios Visqui apyimtalhnamo nipyesicsa israelitas: Apquillingamcoc alhta quellhip acyimtalhnama payjoc tingma Jerusalén najan poc tingma apquilvanyam co Judá. Apnatovasacpec alhta, mepqui enlhit apquileyvam quilhvo nac jay. 3 Ayinyema alhta apquiltemaclha apancaoc sevenéycam coo, apquiltomja apquilayo quilaycmasquiscama acyitsomalhca dios, najan apquilvatnama asoc acmasis. Melyicpilquemo ilhnic nat as quilaycmasquiscama quellhip, paj najan apquilyeyjamcaa quellhip. 4 Ayapajasaclhec mataa silasinancama profetas nipyesicsa quellhip, yoyam elvatsamcoc apquiltemaclha sictanoncama coo. 5 Am alhta eljalhnoc quellhip, am alhta elyinyavac apquiltemaclha acmasom. Apquilvatnec alhta talha asoc acmasis payjoc acyitnamaclha quilaycmasquiscama. 6 Avanjec alhta siclom sicvita maa, malha talha intomjac acnatovascama tingma Jerusalén najan poc tingma apquilvanyam co Judá. Apquiltomjaclhec maa mayicjescama mataymong acvaycmo as ningvamlha nac jay — nic nat aptomjac.
7 Coo sicvisay Dios Visqui sicyimtalhnamo: Quellhip ayinyema apquillingaycamco acyimtalhnama, ¿so actomja yi? Quellhip ayinyema apquilitsepma co Judá, najan enlhit, najan quilvanaa, najan ayitquic, najan sicaa, mepqui apcaymomap lhama, ¿so actomja yi? 8 Quellhip ayinyema sevenéycam naysicsa apquiltemaclha apancaoc, apquilvatnama asoc acmasis acyitnamaclha quilaycmasquiscama. Apquiltemaclha apancaoc quellhip as yoclhilhma Egipto. Enatovasacpoc sat quellhip, ellhenacpoc sat apquilmapsomcaa quellhip nipyesicsa enlhitaoc lhalhma anco. 9 Naso, inquilvoncacmec quellhip apquiltemaclha apancaoc apquilyeyjamcaa, najan apquiltemaclha apancaoc apquilviscaa co Judá najan apnatamcaa, najan apquiltemaclha apancaoc quellhip najan apnatamcaa, natingma Jerusalén najan apquileyvomaclha judíos. 10 Am elyanmoncasac mataa apquilvalhoc quellhip as ningvamlha nac jay, mepqui mataa apquilyiplovquiscama siyanamaclha najan siyascamaclha, sicmescama quellhip najan apquilyeyjamcaa — nic nat aptomjac.
11 Eycaso ayinyema sicpayvam sicvisay Dios Visqui sicyimtalhnamo: Ongvapajacsic sat acyimtalhnama ellingamcojoc sat quellhip, osavojoc sat sictovascama apyovoclhojo enlhitaoc co Judá. 12 Osavojoc sat silnapma enlhit apquilinyem alhta siclho yoclhilhma Egipto. Elitsapoc sat apyovoclhojo, najan apquilvanyam najan apquitcavoc, ayinyema apticyovam naysicsa apquilimpocjay, ayinyema mayic alnapma. Ellhenacpoc sat apquilmapsomcaa nipyesicsa enlhit, eltanovacpoc sat. 13 Oyanmongsiclhac sat apquiltemaclha apancaoc apnaycam Egipto quilhvo nac jay, acno sicyanmongsayclha alhta apquiltemaclha apancaoc co Jerusalén. Eticyoc sat naysicsa apquilimpocjay, elitsapoc sat ayinyema mayic alnapma, najan ningmasquem alnapma. 14 Memyovacpejec sat lhama nipyesicsa co Judá apquilaymomap, apquilinyem siclho yoclhilhma Egipto. Inlhenqui inyicje apquilvalhoc eltajiclhac sat mocjam apquilaoclha Judá, colapvanquejec sat maa. Apcanit sat elinyejic, yoyam eltajiclhac mocjam — nic nat aptomjac.
15 Apquilyasamcoc nic nat enlhit altemaclha apnatamcaa almescama asoc macmescama quilaycmasquiscama. Innam nic nat moc quilvanaa aclhamoclhojo, apcanaycamó lhama judíos apquilinyema nipiyam yoclhilhma Egipto.
Apquiltomjac nic nat apquilanya Jeremías: 16 —Comejec ingilvalhoc amyaa singlingascama lhip ayinyema Dios. 17 Ongilinlhanmojoc sat ningilayo quilaycmasquiscama, najan macmescama asoc acmasis najan uva ayingmenic, macmescama quilaycmasquiscama acvisay Avisqui Netin, acno nintemaclha mataa, acno apquiltemaclha nic nat ningilyeyjamcaa, acno apquiltemaclha alhta apquilviscaa tingma Jerusalén najan poc tingma co Judá. Ningvitac alhta mataa cotlaycaoc nintom, mepqui ayaymomalhca asoc, mepqui ninlingaycamco acyimtalhnama. 18 Ningilvatsamquic alhta inyicje nintingyey macmescama asoc acmasis najan uva ayingmenic macmescama quilaycmasquiscama acvisay Avisqui Netin. Yiplovcoc alhta ninlingaycamco mayic singajem najan ninticyovam naysicsa singilimpocjay — nic nat apquiltomjac.
19 Inquiltomjac nic nat quilvanaa alpayvam: —Ningilanac alhta nilpayescama, actemaclha actom Avisqui Netin, ningmescama uva ayingmenic najan ningilvatnama asoc acmasis. Am alhta elmiyavac mataa ingnatamcaa, mongilvatsamquejec sat nintemaclha nac jay — nic nat inquiltomjac.
20 Aptomjac nic nat Jeremías napatavo enlhitaoc najan quilvanaa: 21 —Am colvoncacmoc Visqui ingac apquiltemaclha alhta quellhip, najan apquiltemaclha ilhnic nat apquilyeyjamcaa, najan apquiltemaclha apquilviscaa, najan enlhit apquilayo, najan apyovoclhojo enlhitaoc. Apquiltingyac mataa macmescama quilaycmasquiscama asoc acmasis payjoc tingma apquilvanyam co Judá najan natingma Jerusalén. 22 Incastinquic alhta Visqui ingac apvita apquiltemaclha acmasom quellhip. Eycaso ayinyema apnatovasomap tingma najan yoclhilhma mepqui enlhit. Apquillhenacpec apquilmapsomcaa najan apquiltanovmap quellhip. 23 Apquillingamco inyicje acyimtalhnama quellhip quilhvo nac jay, ayinyema quellhip apquiltingyey macmescama asoc acmasis quilaycmasquiscama acyitsomalhca dios, apquiltemaclha apquilvenéycam Visqui ingac. Am alhta elilyajaclhoc quellhip singanamaclha najan singascamaclha Visqui ingac — nic nat aptomjac profeta.
24 Aptomjac nic nat profeta apquilanya enlhit, najan apquilanya quilvanaa: —Quellhip apquileyvam as yoclhilhma Egipto. Quip elaylhojo Visqui ingac appayvam. 25 Eycaso appayvam ayinyema Dios Visqui ingac apyimtalhnamo: Quellhiya quilvanaa, colyiplovcasojo actemaclha allhanma avalhaoc, cotingyac asoc acmasis macmescama quilaycmasquiscama Avisqui Netin, najan macmescama uva ayingmenic. ¡Tasi, colyiplovcasojo quellhiya allhanma mepqui alyeycajascaoc! 26 Quellhip judíos apquileyvam yoclhilhma Egipto, elaylhojo sicpayvam sicvisay Visqui sicyimtalhnamo: Colapvanquejec sat quellhip ellhenic sicvisay coo, acno apquillhanmaclha: ¡Dios aptomja apvitaycamco! — apquiltomjac mataa. 27 Melmiyovacpejec sat mocjam quellhip, ellingamcojoc sat acyimtalhnama. Apyovoclhojo judíos apnaycam Egipto elmasquingvomoc sat, ayinyema apticyovam najan mayic alnapma. 28 Apcanit judíos eltajiclhac sat mocjam apquilaoclha, apquilinyema yoclhilhma Egipto. Elvitac sat maa judíos, actomja nasoc anco sicpayvam mepqui sicyeycajascaoc, am colhnoc apquilpayvam enlhit mepqui apquilmopvan. 29 Elvitac sat quellhip asoc monquinatquiscama ayinyema coo. Ellingamcojoc sat acyimtalhnama ayinyema coo, ellingamcojoc sat as yoclhilhma Egipto, acno siclhanma siclho: 30 Otnesquisic sat, yoyam emacpoc apvisqui faraón Hofra co Egipto nipyesicsa cotnaja ingmoc. Acno alhta apmomap Sedequías apvisqui co Judá nipyesicsa singilpilhtetemo Nabucodonosor co Babilonia — alhta aptomjac — nic nat aptomjac profeta.
No adoren a dioses falsos
1-2 El Dios todopoderoso me ordenó hablar con todos los judíos que vivían en las ciudades egipcias de Migdol, Tafnes y Menfis, y en la región del sur. Me dijo:

«Jeremías, adviérteles que ya han visto lo que hice con la ciudad de Jerusalén, y con todas las ciudades de Judá. Yo les envié terribles desastres, y esas ciudades quedaron en ruinas, y hasta ahora nadie vive en ellas. 3 La culpa la tuvieron sus habitantes, pues cometieron muchos pecados. Adoraron a otros dioses y les ofrecieron incienso, y con eso me hicieron enojar muchísimo. A esos dioses, ni ellos ni sus antepasados los conocían. 4 Muchas veces les mandé profetas, para que les dijeran que no adoraran a otros dioses, pues eso es algo horrible, que yo no soporto.
5 »Pero ellos, como de costumbre, no me prestaron atención ni me obedecieron, ni se arrepintieron de sus pecados. Al contrario, siguieron quemando incienso en honor de otros dioses. 6 Por eso me enojé y destruí a Jerusalén y al resto de las ciudades de Judá.
7 »¡Y ahora quieren meterse en un lío más grande! ¡Quieren que mueran hombres, mujeres y niños, y hasta los recién nacidos! 8 Desde que llegaron a Egipto, lo único que han hecho es hacerme enojar; han estado adorando a dioses falsos, que ellos mismos se fabrican. ¡Lo único que van a conseguir es que yo los destruya! Cuando eso ocurra, todo el mundo se burlará de ellos, y los insultará.
9 »¿Acaso ya se olvidaron de todos los pecados que cometieron sus antepasados? En Judá, y en las calles de Jerusalén, pecaron ellos y sus esposas, y también los reyes de Judá y sus esposas. ¿Acaso ya no se acuerdan? 10 Sin embargo, hasta ahora no se han arrepentido. No me respetan, ni obedecen los mandamientos que les di, a ellos y a sus antepasados.
11 »Por eso he decidido hacerles la guerra y borrarlos del mapa. ¡Yo soy el Dios de Israel! 12 Los pocos que aún quedaban en Judá, y que insistieron en irse a vivir a Egipto, morirán en ese país. Morirán en la guerra, o se morirán de hambre. Desde el más joven hasta el más viejo, nadie quedará con vida, y entre las naciones serán objeto de odio, burlas, desprecio y maldición. 13 Castigaré a los que viven en Egipto tal como castigué a los habitantes de Jerusalén: los haré morir de hambre, enfermedad y guerra. 14 Ninguno de los que se fueron a Egipto quedará con vida, ni volverá a Judá, aunque lo desee. Solo unos cuantos lograrán huir y volverán».

15 Yo les entregué el mensaje a todos los judíos que vivían en Egipto. Algunos de ellos sabían que sus esposas quemaban incienso en honor de otros dioses. Todos vinieron y me dijeron:

16 —Escucha, Jeremías: Este mensaje que nos has dado de parte de Dios, no lo vamos a obedecer. 17 Al contrario, vamos a seguir haciendo lo que nos da la gana, tal como lo hicieron nuestros antepasados, nuestros reyes y nuestros funcionarios. Seguiremos adorando a nuestra diosa, la Reina del cielo, y le ofreceremos incienso y vino. En realidad, cuando lo hacíamos, teníamos mucha comida y no nos faltaba nada ni nos pasaba nada malo. 18 En cambio, desde que dejamos de hacerle ofrendas de incienso y vino, nos ha faltado de todo, y la guerra y el hambre nos están matando.

19 Las mujeres dijeron:

—Nuestros esposos sabían muy bien lo que estábamos haciendo. Sabían que nosotras adorábamos a la Reina del cielo, y que le ofrecíamos incienso y vino, y panes que tenían su imagen.

20 Yo les contesté:

21 —¿Y acaso creen que Dios no lo sabía? Al contrario, Dios sabía muy bien que ustedes y sus antepasados, sus reyes y funcionarios, y todo el pueblo, adoraban a otros dioses. 22 Pero llegó el momento en que Dios ya no aguantó más. Y no aguantó, por la forma en que ustedes actuaban y por las cosas asquerosas que hacían. Por eso su país se convirtió en un desierto horrible, en un montón de ruinas donde nadie vive. La ciudad es un ejemplo de maldición para todos sus vecinos. ¡Y esto es así, hasta el momento de escribir esto! 23 Ustedes pecaron contra Dios al adorar a otros dioses, y al no querer obedecer ninguno de sus mandamientos. Por eso ahora tienen que sufrir tan terrible desastre.

24 Luego me dirigí al pueblo, sobre todo a las mujeres, y añadí:
—Ustedes, gente de Judá que vive en Egipto, escuchen bien lo que Dios les dice:

25 “Yo soy el Dios de Israel. Me doy cuenta de que ustedes y sus mujeres cumplen sus promesas de adorar a la Reina del cielo, y de presentarle ofrendas. ¡Muy bien! ¡Sigan cumpliendo sus promesas! ¡Sigan haciendo lo que les dé la gana! 26 Ustedes son de Judá, y ahora viven en Egipto. Pues escúchenme bien: yo les juro que ninguno de ustedes volverá a jurar aquí usando mi nombre. Nadie volverá a decir: ‘¡Lo juro por el Dios de Israel!’ 27 En vez de vigilarlos para protegerlos, voy a vigilarlos para hacerles daño. Les aseguro que toda la gente de Judá que vive en Egipto morirá de hambre, o en la guerra. 28 ¡Y van a ver todos ustedes si cumplo o no mi palabra! Unos cuantos se salvarán de la guerra y del hambre, y podrán regresar a Judá; pero la mayoría de los que se fueron a Egipto, morirán.
29-30 ”Yo soy el Dios de Israel. Esta es la señal de que cumpliré mis amenazas contra ustedes: dejaré que Hofra, el rey de Egipto, muera a manos de sus enemigos. Haré con él lo mismo que hice con Sedequías, el rey de Judá, a quien puse en manos del rey de Babilonia, para que lo matara”.