Profeta co Judá apnaclha apvisqui Jeroboam
1 Apnec nic nat Jeroboam acyitnamaclha altar, yoyam elvitic talha asoc acmasis. Pilapcasquic nic nat apvaa lhama profeta co Judá, Dios Visqui ingac apcapajascama. 2 Apyimnatasquic nic nat appayvam, acno apcanama Dios, apquilaneyo acyitnamaclha altar acvatnamaclha, aptomja apcanya: ¡Altar! ¡Altar! Caylhojo appayvam ayinyema Dios: Etyamoc sat lhama sicaa apquitcoc, etnejic sat apvisay Josías, aptomja David aptavin niptamin. Colhic sat alvatna talha as altar elmetic sacerdotes apticyovam metnaja israelitas, apquiltomja apquilvatnama asoc acmasis as altar. Colhic sat alvatna talha enlhit apticyovam — nic nat aptomjac.
3 Aptomjac nic nat mocjam as acnim profeta: Cotalhcac sat asoc monquinatquiscama aplhanma alhta Dios: Etvasacpoc sat altar acvatnamaclha, colhpansalhcac sat tajap acyitna netin altar acvatnamaclha — alhta aptomjac — nic nat aptomjac profeta.
4 Aplingac nic nat apvisqui Jeroboam profeta appayvam, aclhenalhco altar co Betel, yoyam cotvasalhcac. Aplovquic nic nat, appayesa apmic payjoc apquinmamcaclha altar, apyimnatesa appayvam: ¡Elpatjit maa! — nic nat aptomjac. Intomjaclhec nic nat acyamay apectong apvisqui, comopvan etajicsojo apectong. 5 Pilapcasquic nic nat acvitalhco altar actovasomalhca, najan tajap ayilhpansomalhca, acno siclhoc alhta appayvam profeta, ayinyema Dios Visqui ingac.
6 Aptomjac nic nat apvisqui apcanya profeta: —Ilmalhna sat lhip Dios Visqui pac, yoyam etamilquiscomoc mocjam ectong — nic nat aptomjac.
Apquilmalhnescasquic nic nat profeta. Intamilaclhec nic nat mocjam apectong apvisqui, acno siclhoc anco.
7 Aptomjac nic nat apvisqui apcanya profeta: —Noc, ongmiyaclhac sat tingma ajac, etoc siclho. Otnejic sat asoc sicmescama nasa lhip — nic nat aptomjac.
8 Aptomjac nic nat apcatingmavo profeta: —Paj. Naso inyicje jemquecsic asoc altamila, najan niplhit tingma pac aptamila movanquejec omyaclhac maa, movanquejec otoc nintom, movanquejec oynic yingmin quip aso siyinmamcaclha. 9 Ayinyema apmasmaclha Dios, aptomja seyanya: —Notov nasa lhip, noyin nasa yingmin, notajojo nasa amay apquinyemayaclha siclho — alhta aptomjac seyanya — nic nat aptomjac profeta.
10 Aptajaclhec nic nat profeta moc amay, jave apyiplayclha amay apquinyemayaclha apvactamo tingma Betel.
11 Apnec nic nat tingma Belén lhama profeta apvanyam. Apquiltimnascactac nic nat amyaa apquillingay apnaclha profeta co Judá, aptomjaclha profeta tingma Betel. Najan aptemaclha appayvam napato apvisqui.
12 Aptomjac nic nat apquilyap apquilanya: —¿Co lha acpayjo amay aptajayclha mocjam profeta? — nic nat aptomjac.
Apquiltimnasquic nic nat amay aptajayclha mocjam profeta.
13 Aptomjac nic nat apquilyap apquilanya: —Elpenacsojo sat sinamtem yamelyeyjaycoc — nic nat aptomjac. Apquilpenasquic nic nat maa. Apquinamtem nic nat profeta apvanyam ingyimjamcoc.
14 Aplhinquic nic nat yoyam esovjam profeta co Judá. Pilapcasquic nic nat apvita coning yamit encina (masit), aptomja apcanya: —¿Naso ya lhquip profeta co Judá, apvactama alhta? — nic nat aptomjac.
—Eje coo — nic nat aptomjac.
15 Aptomjac nic nat profeta apvanyam apcanya: —Noc, ongmiyaclhac tingma ajac, etasomoc sat lhip — nic nat aptomjac.
16 Apcatingmavoc nic nat profeta co Judá: —Movanquejec coo, movanquejec otlhic lhip tingma pac, movanquejec otoc, movanquejec oynic yingmin apnaclha lhip. 17 Aptomjac alhta seyanya Dios: Notov nasa lhip maa, noyin nasa yingmin maa, notajiclha nasa amay apvactama siclho — alhta aptomjac — nic nat aptomjac profeta.
18 Apquilinlhanacmec nic nat profeta apvanyam, aptomja apcanya: —Coo najan sicvisay profeta, apno lhip lha. Aptomjac lhac seyanya ángel Dios apcasinancama, yoyam oyantemiclha lhip tingma ajac, etoc sat, eynic sat yingmin — lhac aptomjac — nic nat aptomjac apvanyam.
Nasoc alhta apmopvan amyaa. 19 Aplhalhma ilhnic nat aptomjac. Aptasacmec nic nat maa tingma pac. 20 Apcanyacpec nic nat profeta apvanyam, colhic altimnasa profeta co Judá, amyaa ayinyema Dios Visqui ingac.
21 Apyimnatasquic nic nat appayvam napato profeta co Judá, aptomja apcanya: —Dios Visqui ingac appayvam apcanyacpo lhip: Am lhac elyajaclhoc lhip sicpayvam siltimnascama lhip. 22 Aptovquic lhac lhip, apyinquic lhac lhip, sictomja siyascama alhta lhip. Copvanquejec lhip epalhaquisacpoc apquilyitnamaclha apquilyeyjamcaa avalhoc mataymong, apquitsepa inlhojo lhip — nic nat aptomjac.
23 Appenasquic nic nat aptom najan apyam profeta co Judá. Appenasquic nic nat apquinamtem yamelyeyjaycoc profeta apvanyam. 24 Aptajaclhec nic nat profeta co Judá. Pilapcasquic nic nat aptajanyaa yamacmeyva aclom, ayaja profeta. Inyancac nic nat apquinamtem, inyancac nic nat yamacmeyva payjoc apyitnamaclha apmatnam. 25 Apquilvitangvocmec nic nat enlhit apquilyeycajay apyitnama apjapac najan acyanca maa yamacmeyva. Apquiltimnasquiclhec nic nat amyaa apquilvitay apnaclha profeta apvanyam. 26 Pilapcasquic nic nat profeta aplinga amyaa aptomja apyimnatesa appayvam: Profeta nac lha melyajayquiclho Dios appayvam, aptomja apcapajascama yamacmeyva, cajic sat profeta, acno aplhanma siclho — nic nat aptomjac profeta apvanyam.
27 Apquilanyacpec nic nat apquitquic, elpenacsojo apquinamtem yamelyeyjaycoc. Apquilpenasquic nic nat. 28 Apquinamtec nic nat profeta apvanyam, etyaningvomjo apmatnam. Apvitac nic nat maa, najan acyanca apquinamtem yamelyeyjaycoc najan acyanca yamacmeyva. Am nic nat cotavac apjapac yamacmeyva, am nic nat comatnac yamelyeyjaycoc. 29 Appatimcasquic nic nat apjapac netin apquinamtem appatmaoclho tingma apvanyam. Ingyatoynic sat maa naysicsa acmayovsa apvalhoc. 30 Apcatoynquic nic nat tacjalhop apanco profeta apvanyam. Aptomjac nic nat naysicsa apyapcalhem: —¡Eyalhing nac lhip, asquejec evalhoc coo! — nic nat aptomjac.
31 Natamin apcatoynma aptomja apquilanya apquitquic: —Ongvitsapoc sat coo nalhit acnim. Jelatoyin sat lhama as profeta Dios aplingascama, colyitnamoc sat lhama ingjapaoc. 32 Cotalhcac sat Dios appayvam aplingascama as profeta, yoyam cotvasalhcac sat altar acvatnamaclha co Betel, conatovasalhcac sat acyitnamaclha quilaycmasquiscama tingma apquilvanyam co Samaria — nic nat aptomjac.
33 Am nic nat elvatasac aptemaclha apmapsom apvisqui Jeroboam. Aptingyascasquic nic nat mocjam sacerdotes metnaja israelitas eltimesam acyitnamaclha quilaycmasquiscama. Apvitacpec nic nat enlhit apquiltamjo inlhojo etnejic sacerdote, quilhvoc sat etnesacpoc, ayinyema apvisqui Jeroboam. 34 Apsilhnanacpec nic nat apanco apvisqui Jeroboam napato Dios. Inmasquec nic nat aptimem apvisqui mepqui apya'monquiscama apmolhama, inmasquec nic nat apcanamaclha.
El profeta de Judá
1 Dios envió a un profeta desde Judá hasta Betel, donde Jeroboam estaba quemando incienso sobre el altar. 2 Dios le ordenó a este profeta que hablara en contra del altar. El profeta, con voz fuerte, dijo:

«Altar, altar, Dios ha dicho que de la familia del rey David nacerá un niño, que se llamará Josías. Cuando él sea grande, matará a los sacerdotes que ofrecen incienso sobre ti. También quemará sobre ti huesos humanos».

3 Para mostrarles que todo eso en verdad sucedería, el profeta dijo que Dios daría una señal ese mismo día, y les dijo: «Este altar será destruido, y las cenizas que hay sobre él serán esparcidas».
4 Cuando Jeroboam escuchó lo que el profeta había dicho en contra del altar de Betel, extendió su brazo desde el altar y dijo: «Llévense preso a este hombre». Pero el brazo que había extendido se le quedó tieso y no pudo moverlo más. 5 Además, el altar se hizo pedazos y las cenizas que había sobre él se esparcieron. Así se cumplió lo que el profeta había dicho de parte de Dios. 6 Entonces el rey le dijo al profeta:

—Por favor, ora por mí a tu Dios. Pídele que me sane el brazo.

El profeta rogó a Dios, y el brazo del rey sanó. 7 Entonces el rey le dijo al profeta:

—Quiero que vengas a mi casa a comer. Voy a darte un regalo.

8 Pero el profeta le contestó:

—Aunque me des la mitad de tu palacio, no iré. Tampoco comeré o beberé en este lugar, 9 porque Dios me ordenó: “No comas pan, no bebas agua, ni vuelvas por el mismo camino”.

10 El profeta se fue por otro camino, distinto del que había usado para ir a Betel.
11 En ese tiempo vivía en Betel un anciano que era profeta. Sus hijos fueron y le contaron todo lo que el profeta de Judá había hecho ese día en Betel, y lo que le había dicho al rey. 12 El anciano profeta le preguntó a sus hijos por cuál camino se había marchado el profeta de Judá. 13 Luego les ordenó que le alistaran su burro y, cuando estuvo listo, se montó sobre el animal 14 y se fue a buscar al profeta de Judá. Lo encontró sentado debajo de un árbol grande, y le preguntó:

—¿Eres tú el profeta que vino de Judá?

Él le contestó:

—Sí, soy yo.

15 Entonces el anciano le dijo:

—Ven a mi casa, y te daré de comer.

16 Pero el profeta de Judá le contestó:

—No puedo volver contigo ni ir a tu casa. Tampoco puedo comer pan o beber agua en este lugar, 17 porque Dios así me lo ordenó.

18 El anciano le dijo:

—Yo también soy profeta, y un ángel me dio este mensaje de parte de Dios: “Lleva al profeta de Judá a tu casa para que coma pan y beba agua”.

El profeta de Judá no sabía que el anciano mentía, 19 entonces se fue con él, comió pan y bebió agua en su casa. 20-21 Pero cuando estaban comiendo, Dios le habló al anciano profeta. Luego el anciano le dijo al profeta de Judá:

—Dios dice que tú desobedeciste sus órdenes, 22 pues has vuelto, y has comido y bebido cuando él te lo había prohibido. Por eso, cuando mueras no serás enterrado en la tumba de tus antepasados.

23 El profeta de Judá terminó de comer y de beber, y el anciano profeta le preparó el burro. 24 El profeta de Judá se fue, pero en el camino un león lo atacó y lo mató. Su cuerpo quedó tirado en el camino, pero el burro y el león permanecieron a su lado. 25 Al rato unos hombres pasaron por ahí, y vieron el cuerpo del profeta tirado en el camino y al león a un lado. Entonces fueron a la ciudad donde vivía el anciano profeta y le contaron lo que habían visto. 26 Cuando el anciano escuchó todo, dijo:

—Ese es el profeta que desobedeció a Dios. Por eso Dios dejó que un león lo atacara, y este lo ha despedazado y matado. Así se cumplió lo que Dios le dijo.

27 Después el anciano profeta les pidió a sus hijos que le prepararan el burro, 28 y se fue a buscar el cuerpo del hombre muerto. Lo encontró tirado en el camino, y junto a él estaban el burro y el león. El león no se había comido el cuerpo del hombre muerto ni despedazado al burro.
29 Entonces el anciano profeta levantó el cuerpo del profeta de Judá. Lo puso encima del burro y lo llevó a la ciudad para llorar por él y sepultarlo. 30 Lo sepultó en su propia tumba, y allí lloró por él, gritando: «¡Mi hermano!» 31 Después el anciano les dijo a sus hijos:

«Cuando yo muera, entiérrenme en la misma tumba donde está el profeta de Judá. Pongan mi cuerpo encima del suyo. 32 Porque todo lo que Dios le ordenó decir en contra de los pequeños templos de Samaria se cumplirá».

33 A pesar de esto, Jeroboam no cambió su mala conducta. Al contrario, volvió a nombrar como sacerdotes a hombres del pueblo, para que sirvieran en los pequeños templos de Samaria; nombraba como sacerdote a cualquiera que quisiera servir en esos lugares. 34 Esto hizo que toda la familia de Jeroboam pecara, y por eso todos murieron. De esa familia no quedó nadie vivo.