Nintemaclha yavamlha ongyiplovcasojo
1 Lhip sictamongvoyam: Iyiplovcasojo mataa actemaclha singiltamsoycaoc. Coyit mataa apvalhoc siyanamaclha coo.
2 Lhip sictamongvoyam: Etyisam sat lhip acvoncaclhojo aclhamoclhojo años, acyiplomo actamilaycam lhip apvalhoc.
3 Lhip sictamongvoyam: Nolvatesquim nasa aptemaclha apcasicjayo najan actomja nasoc anco, coyit sat apvalhoc. Colhojoc sat actemaclha apnatanma.
4 Lhip sictamongvoyam: Coyispalhcac sat lhip aptemaclha napato Dios najan nipyesicsa apnaymacoc enlhit.
5 Lhip sictamongvoyam: Nongyane nasa colhic ayaco lhip apvalhoc, ingyane sat colhic ayaco Dios.
6 Lhip sictamongvoyam: Colhen sat lhip apvalhoc Dios naysicsa apyiplovquiscama, colhic sat acyantamaclho lhip nintemaclha acpeyvomo, acno amay acpeyvomo.
7 Lhip sictamongvoyam: Nongyane nasa colhic ayaco lhip apyascamco apanco, itne sat apcayo Dios, noyiplovquis nasa nintemaclha acmasom.
8 Eycaso acyitsomalhca panatem, actomja acyimnatescama lhip apyovoclhojo.

9 Lhip sictamongvoyam: Ingyane sat colhic ayaco Dios ayinyema lhip apmescama apquilnatam, najan apmescama lhip acyilhna, apvita inlhojo siclhoc anco mataa.
10 Colhamiclhac sat asoc apanco acyitnamaclha lhip apquilnatam, najan mepqui apsovjomo lhip acyilhna ayingmenic sat cotnejic.

11 Lhip sictamongvoyam: Notanov nasa eltamsacpoc lhip ayinyema Dios. Notanov nasa aplingamco inlhojo apyanmongsayclha Dios lhip aptemaclha.
12 Apyanmongsaclhec Dios nintemaclha inganco naysicsa singasicjayo, yoyam jingilmeyvoc nincoo. Acno enlhit apyanmongsayclha aptemaclha apanco apquitca mayasicjayo.
Actemaclha acyascamco ingvalhoc
13 Ningilinyejemo mataa nincoo, acyitna inlhojo acyascamco ingvalhoc, ningiltomja inlhojo ningyascamco.
14 Actamila anco ningyascamco, am colhno asoc acmamnave plata najan oro.
15 Acmamnave anco ningyascamco, am colhno asoc acmamnave alnatanma. Acmamnave anco ningyascamco, am colhno asoc acmamnave ayitsepma ingnenyic.
16 Colhic sat mataa singaco, najan ningilnatam, najan nintiyascam acvoncaclhojo, acyitna inlhojo acyascamco ingvalhoc.
17 Acyascamco ingvalhoc ayinyema mataa acpayjayclha ingvalhoc najan actamilaycam ingvalhoc.
18 Acyascamco ingvalhoc actomja singyimnatescama ingnenyic, ontimjic ningilinyejemo.
19 Apquillanac nic nat Dios netin najan nalhpop, ayinyema acyascamco apvalhoc.
20 Apquilhpancasquic nic nat yingmin acvanyam, aptimescasquic nic nat yingmin acmamay, ayinyema acyascamco apvalhoc.

21 Lhip sictamongvoyam, coyit sat mataa acyascamco apvalhoc, itne sat mataa apyascamco.
22 Colhic sat lhip acyimnatem apnenyic, colhic alnalhimquisa lhip, malha lamom.
23 Mengyacyejec sat lhip aplhingam, mengyacyejec sat asoc acyimtalhnama.
24 Mengyacyejec sat lhip naysicsa aptiyanma, mepqui acvitay apvanmoncama asoc.
25 Mengyacyejec sat actiyam tacja, actomja alnapma enlhit apquilmapsomcaa.
26 Singyilhanmom mataa Visqui ingac, mongacyejec sat trampa tava apac yoyam jingilmoc.
Nintemaclha nipyesicsa ingnaymacoc
27 Lhip sictamongvoyam: Apvanquic sat ancoc lhip epasmoc poc enlhit mepqui apquilnatam, ipasmiclha quilhvoc anco.
28 Ipasim sat lhip quilhvo nac jay, noncolhen nasa apvalhoc secaseclha, yoyam epasmoc.
29 Lhip sictamongvoyam: Noncolhen nasa apvalhoc lhip esilhnana aptimem poc, apvita inlhojo mepqui apsilhnanomap apanco aptimem poc.
30 Noncolhen nasa apvalhoc lhip ingyatingmacpojo aptimempoc, apvita inlhojo mepqui apsilhnanomap apanco aptimem poc.
31 Lhip sictamongvoyam: Noyasipquis nasa lhip aptemaclha enlhit apyimtalhnesomap apanco, novjaniclhojo nasa aptemaclha apanco.
32 Ningiltanovalhquic mataa napato Dios, apvita inlhojo nintemaclha acmasom. Innec mataa singaco napato Dios, apvita inlhojo nintemaclha acpeyvomo.
33 Apquiltanovacpec ingnaymacoc ningmolhama, acyitna inlhojo apquiltemaclha acmasom. Innec ayaco mataa ningmolhama, acyitna inlhojo aptemaclha acpeyvomo.
34 Innec mataa singvenneycam Dios, acyitna inlhojo nintemaclha ningvenneycam. Innec mataa singimlacmo, mepqui inlhojo ayajamalhco ingvalhoc napato Dios.
35 Ongilmancangvomoc sat mataa, acyitna inlhojo nintemaclha inganco ningmasom. Colhic sat singaco ningiltomja ningyascamco, ayinyema actamilaycam ingvalhoc.
Recomendaciones para alcanzar sabiduría
1 No olvides mis enseñanzas, hijo mío;
guarda en tu memoria mis mandamientos,
2 y gozarás de una vida larga
y llena de felicidad.
3 No abandones nunca el amor y la verdad;
llévalos contigo como un collar,
grábatelos en la mente,
4 y te ganarás el favor y el aprecio
de Dios y de los hombres.

5 Confía de todo corazón en el Señor
y no en tu propia inteligencia.
6 Ten presente al Señor en todo lo que hagas,
y él te llevará por el camino recto.
7 No te creas demasiado sabio;
más bien, honra al Señor y apártate del mal:
8 ¡esa es la mejor medicina
para fortalecer tu cuerpo!

9 Honra al Señor con tus riquezas
y con los primeros frutos de tus cosechas;
10 así se llenarán a reventar
tus graneros y tus depósitos de vino.

11 No rechaces, hijo mío, la corrección del Señor,
ni te disgustes por sus reprensiones,
12 porque el Señor corrige a quien él ama,
como corrige un padre a su hijo favorito.

13 ¡Cuán feliz es quien halla la sabiduría
y alcanza la inteligencia;
14 ellas son más provechosas que la plata
y rinden mayores beneficios que el oro.
15 La sabiduría vale más que las piedras preciosas;
¡ni las cosas más deseables se le pueden comparar!
16 Con la derecha ofrece larga vida,
y con la izquierda, riquezas y honores.
17 Seguir sus pasos es muy agradable;
andar por sus sendas es vivir en paz.
18 La sabiduría es vida para quien la obtiene;
¡cuán felices son quienes saben retenerla!
19 Con sabiduría e inteligencia,
el Señor afirmó los cielos y la tierra;
20 con sabiduría hizo que el mar se dividiera
y que de las nubes brotara el rocío.

21 Conserva siempre el buen juicio, hijo mío,
y no pierdas de vista la discreción,
22 pues serán para ti fuente de vida
y te adornarán como un collar.
23 Podrás andar confiado por el camino
y jamás tropezarás.
24 Cuando descanses, no tendrás nada que temer;
cuando te acuestes, dormirás tranquilo.
25 No temerás a los peligros repentinos
ni a la ruina que vendrá sobre los malvados,
26 porque el Señor te infundirá confianza
y evitará que caigas en alguna trampa.

27 Nunca niegues un favor,
cuando en tu mano esté el hacerlo.
28 No dejes para mañana
la ayuda que puedas dar hoy.
29 No hagas planes perversos
contra el que ha puesto en ti su confianza.
30 No busques pelea con nadie,
si nadie te ha hecho daño.
31 No envidies al desalmado
ni trates de imitar su conducta,
32 porque al Señor le repugnan los malvados,
pero a los buenos les brinda su confianza.
33 El Señor maldice la casa del malvado,
pero bendice el hogar del hombre justo.
34 El Señor se burla de los burlones,
pero trata con bondad a los humildes.
35 La honra es el premio de los sabios,
pero los necios se destacan por su deshonra.