Caín najan apyalhing Abel
1 Enlhit aptava ilhnic nat acvisay Eva. Appatjetamquic nic nat aptava. Inlovsoc nic nat intomjac. Aptiyacmec nic nat ayitca apvisay Caín. Intomjac nic nat Eva: Acvitac coo sictamongvoyam apquinavo, Dios simquescama— nic nat intomjac. 2 Natamin aptiyacmec nic nat ayitca apvisay Abel. Caín apyalhing nic nat Abel. Nipquesic apvitip nic nat Abel. Apquilcacjam amyip nic nat Caín.
3 Acvoncaclhojo ilhnic nat intomjac. Lhama acnim nic nat intomjac apsantamo acyilhna Caín, actemaclha macmescama Dios. 4 Apsantac nic nat najan Abel aptoscama nipquesic apquitcoc, actemaclha macmescama Dios. Apyispaquic nic nat Dios aptemaclha Abel najan actemaclha apmescama. 5 Am nic nat colcac apvalhoc Dios aptemaclha Caín najan actemaclha apmescama. Aplovquic nic nat Caín. Inyimtilhec nic nat apvalhoc.
6 Aptomjac nic nat Dios apcanya Caín: —¿Soctomja aplova nac lhip? Inyimtilhe nac lhip apvalhoc. 7 Apyiplovcasquic sat ancoc lhip actemaclha actamila, cotamilam sat najan apvalhoc. Am sat ancoc eyiplovcasac lhip actemaclha actamila, coytic sat meyascalhma apnaclha lhip yoyam cosilhnana. Iyimnac sat lhip yoyam mesilhnanacpeje— nic nat aptomjac.
8 Nalhit acnim nic nat intomjac. Apquiltamjoc nic nat Caín eyantamac apyalhing Abel, yoyam etnejic aplhalhma. Apquilvoclhec nic nat amyip. Yejemoc nic nat aplova Caín. Apcajac nic nat apyalhing. Apquitsepquic nic nat Abel.
9 Aptomjac nic nat Dios apcanya Caín: —¿Jalhcojo apyasa lhip apyalhing Abel?— nic nat aptomjac.
Apcatingmavoc nic nat Caín: —Paj coo oyasamcoc. ¿Pa ya otamilsic coo eyalhing?— nic nat aptomjac. 10 Aptomjac nic nat Dios apcanya Caín:
—¿So aptomja lhquip qui? Acvitac coo em pac acyinquinomalhca lhip apyalhing. Lhip lhac apcajem. Incaymalhquic oyanmongsiclhac coo. 11 Apmapsom sat etnejic mataa lhip. Aptipsacpec lhip as amyip apcajemaclha lhip apyalhing. 12 Elcaoc sat mataa lhip moc amyip. Metejec sat mataa acyilhna. Colhejec sat lhip apmaclha as nalhpop, mepqui aplovquiscama apyampay— nic nat aptomjac Dios.
13 Apcatingmavoc nic nat Caín: —Avanjec sat cotnejic siclingaycamco acyanmongayclha sictemaclha, molinmalhalhquejec coo. 14 Lhip Dios aptomja setipquiscama as amyip quilhvo nac jay. Oyacsic sat mocjay lhalhma anco, mepqui siclovquiscama sicyampay. Oyilhanmoc sat otac lhip. Jeyajic sat otjanyac poc enlhit— nic nat aptomjac.
15 Aptomjac nic nat Dios apcanya: —Apmatnec sat ancoc lhip, siete sat otnejic sicyanmongsayclha enlhit aptomja apcajem lhip— nic nat aptomjac.
Appiquinquic nic nat Dios Apyimtalhnamo asoc monquinatquiscama apyimpejic Caín yoyam mematneje. 16 Apyamyaclhec nic nat Caín amyip apmaclha Dios Apyimtalhnamo. Apvoclhec nic nat yoclhilhma Nod, nicja yoclhilhma Edén, acpayjo actiyapmaclha acnim.
Caín aptovana niptamin
17 Appatjetamquic nic nat aptava Caín. Inlovsoc nic nat intomjac. Aptiyacmec nic nat ayitca apvisay Enoc. Apquillanac nic nat tingma apvanyam Caín. Apquiltimec nic nat apvisayo lhama apquitca Enoc. 18 Enoc apquitca ilhnic nat Irad. Irad apquitca ilhnic nat Mehujael. Mehujael apquitca ilhnic nat Metusael. Metusael apquitca ilhnic nat Lamec. 19 Anit apnatamcaa ilhnic nat Lamec. Lhama ilhnic nat acvisay Ada, moc nic nat acvisay Zila.
20 Ada ayitca ilhnic nat Jabal. Jabal apquitquic nic nat apquilpaclheneycaoc carpa. Apquiltomja ilhnic nat apquiltamilquiscama apnatoscama. 21 Jabal apyalhing nic nat Jubal. Jubal apquitquic nic nat apquiltomja apquilpayvascama arpa yatalhpong najan flauta yammamoc. 22 Zila ayitca ilhnic nat Tubal-caín. Apquillanac nic nat asoc ningilmaycam tava apáoc, hierro najan bronce ilhnic nat tava apáoc. Tubal-caín apyalhing nic nat acvisay Naama.
23 Aptomjac nic nat Lamec apquilanya apnatamcaa:
Lhiya Ada najan lhiya Zila, colaylhojo sicpayvam.
Ayajac alhta coo lhama enlhit.
Acyanmongsaclhec alhta seyimsascama.
Acyanmongsaclhec alhta seticpaycam.
24 Yitnec alhta siete acyanmongayclha apmatnam Caín.
Setenta y siete sat cotnejic acyanmongayclha sicmatnam coo— nic nat aptomjac Lamec.
Poc apyalhing Caín
25 Appatjetamquic nic nat mocjam aptava Adán. Aptiyacmec nic nat ayitca apvisay Set.
Intomjac nic nat inquin: —Emcasquic poc sictamongvoyam Dios, apyanmongayclha Abel apmatnam alhta— nic nat intomjac.
26 Apvitac nic nat apquitca Set. Apquiltimec nic nat apvisay Enós. Apquiltimec nic nat siclhoc anco apquilmalhnancama enlhit. Apquillhenquic nic nat apvisay Dios Apyimtalhnamo.
Caín y Abel
1 El hombre se unió a su esposa Eva, y ella quedó embarazada y dio a luz a su hijo Caín, y dijo: «Ya tengo un hijo varón. El Señor me lo ha dado.» 2 Después volvió a dar a luz, y tuvo a Abel, hermano de Caín. Abel se dedicó a criar ovejas, y Caín se dedicó a cultivar la tierra.
3 Pasó el tiempo, y un día Caín llevó al Señor una ofrenda del producto de su cosecha. 4 También Abel llevó al Señor las primeras y mejores crías de sus ovejas, y el Señor miró con agrado a Abel y su ofrenda, 5 pero no miró así a Caín ni su ofrenda, por lo que Caín se enojó muchísimo y puso muy mala cara. 6 El Señor le dijo: «¿Por qué te enojas y pones tan mala cara? 7 Si hicieras lo bueno, podrías levantar la cara; pero como no lo haces, el pecado está esperando el momento de dominarte. Sin embargo, tú puedes dominarlo a él.»
8 Un día, Caín invitó a su hermano Abel a dar un paseo, y cuando los dos estaban ya en el campo, Caín atacó a su hermano Abel y lo mató. 9 Entonces el Señor le preguntó a Caín:
—¿Dónde está tu hermano Abel?
Y Caín contestó:
—No lo sé. ¿Acaso tengo que cuidar de mi hermano?
10 El Señor le dijo:
—Pero ¿qué has hecho? La sangre de tu hermano, que has derramado en la tierra, me pide a gritos que yo haga justicia. 11 Ahora vas a quedar maldito y serás expulsado de la tierra que se ha bebido la sangre de tu hermano, a quien mataste. 12 Aunque trabajes la tierra, no volverá a darte sus frutos. Andarás por esta tierra sin hogar y sin poder descansar jamás.
13 Entonces Caín respondió al Señor:
—Difícilmente podré soportar un castigo tan grande. 14 Hoy me expulsas de esta tierra, y tendré que andar por el mundo escondiéndome de ti, sin poder descansar jamás. Y así, cualquiera que me encuentre me matará.
15 Pero el Señor le contestó:
—Pues si alguien te mata, será castigado siete veces.
Y el Señor le puso a Caín una marca, para que quien llegara a encontrarlo no lo matara. 16 Así Caín se fue del lugar donde había estado hablando con el Señor, y se quedó a vivir en la región de Nod, que está al oriente de Edén.
Los descendientes de Caín
17 Caín se unió a su mujer, y ella quedó embarazada y dio a luz a Enoc. Luego Caín fundó una ciudad, y le puso por nombre Enoc, como a su hijo. 18 Enoc fue el padre de Irad, Irad fue el padre de Mejuyael, Mejuyael fue el padre de Metusael, y Metusael fue el padre de Lamec. 19 Lamec tuvo dos esposas: una de ellas se llamaba Ada, y la otra se llamaba Silá. 20 Ada dio a luz a Jabal, de quien descienden los que viven en tiendas de campaña y crían ganado. 21 Jabal tuvo un hermano llamado Jubal, de quien descienden todos los que tocan el arpa y la flauta. 22 Por su parte, Silá dio a luz a Tubal Caín, que fue herrero y hacía objetos de bronce y de hierro. Tubal Caín tuvo una hermana, llamada Noamá.
23 Un día, Lamec les dijo a sus esposas Ada y Silá:
«Escuchen bien lo que les digo:
he matado a un hombre por herirme,
a un muchacho por golpearme.
24 Si a Caín lo vengarán siete veces,
a mí tendrán que vengarme
setenta y siete veces.»
El tercer hijo de Adán y Eva
25 Adán volvió a unirse a su esposa, y ella tuvo un hijo, al que llamó Set porque dijo: «Dios me ha dado otro hijo en lugar de Abel, al que Caín mató.»
26 También Set tuvo un hijo, al que llamó Enós. Desde entonces comenzó a invocarse el nombre del Señor.