Mayayo apvisqui Ciro
1 Apvisqui Ciro aptomja alhta Dios apquilyacyescama. Eycaso sicpayvam Dios siyanya apvisqui Ciro: —Acpasmec coo mataa lhip, malha sicmaycaoc emic. Apyimnatem sat etnejic lhip naysicsa apquilnapomap aplhamoclhojo enlhitaoc. Comascoc sat apquilvisay apquilviscaa. Mepqui lhama asoc alyascamalhma sat cotnejic. Malha sicmayescama atong sat cotnejic mataa.
2 Otnimsic sat emamyi naysicsa aplhingam. Opeyvasiclhac sat inquilhe. Olintacsic sat tingma apatnaoc tava apaoc. Olintacsic sat tava apaoc mayapayclha atong.
3 Olmesic sat lhip asoc almamnave, cotlaycaoc asoc alposomalhca. Jeyicpilcangvomoc sat lhip sictomja Dios, Apvisqui apancaoc enlhitaoc Israel. Coo alhta siyeveycam lhip.
4 Inlhenquic evalhoc Jacob apmolhama. Najan maa enlhitaoc Israel silyacyescama alhta. Ayevam alhta lhip Ciro. Actimescasquic alhta lhip apvisay actamila anco naysicsa mejeyicpilquem lhip.
5 Coo sicvamlha Dios, paj poc Dios lhalhma anco. Acpasmec alhta lhip malha sictejitquiscama niplhit apyapmam naysicsa mejeyicpilquem coo.
6 Melquinatsejec sat enlhitaoc lhalhma anco, apquileyvam actiyapmaclha acnim acvocmo actalhningvamlha acnim. Sictomja sicvamlha Dios. Paj poc Dios lhalhma anco — alhta aptomjac Dios.
7 Eycaso sicpayvam Dios: —Coo sictipquiscama ayitsayolhma najan yatescamalhma. Coo ayinyema sicvomquiscama tap najan ayinyema apquillingaycamco acyimtalhnama. Coo ayinyema aclhamoclhojo asoc sicvisay Dios.
Dios ayinyema aclhamoclhojo asoc
8 Ongvanic sat netin, comamac sat. Ongvanic sat yipjopay, ongvitac sat actemaclha acpeyvomo, malha acmamay acyivey sat cotnejic. Ongvanic sat as nalhpop cotyapoc sat ningilvomsomalhca tap najan actemaclha acpeyvomo. Coo ayinyema as asoc sicvisay Dios.
9 Enlhit layi aptomja seyatingmoctamo sicvisay silantipquiscama enlhit. Aptomja enlhit meyimnatem najato malha yatingvalhva appalhama napocja. Am cotnajac mataa inyelpa canic enlhit aptomja apquillanay: —¿Soc apquillana lhip? Am cotnajac mataa aptamjaycam canic enlhit: —Mepqui apmeoc lhip.
10 Enlhit layi aptomja apcanem apyap: —¿Soctomja selanay coo avalhoc meme coo? Enlhit layi aptomja apcanem inquin: —¿Soctomja setimquisa nac coo sictiyacmo alhta? — intomjac appayvam — alhta aptomjac Dios.
11 Eycaso sicpayvam Dios sictomja sicyimtalhnamo nipyesicsa enlhitaoc Israel, silantipquiscama alhta. Jelmalhna sat quellhip yoyam elyasamcojoc asoc yoyam colvac sat. Najan actemaclha apquilvisay eyitquic najan actemaclha silanay aclhamoclhojo asoc.
12 Coo alhta silanay as nalhpop najan enlhitaoc apquileyvam as nalhpop. Coo alhta silanay netin najan aplhamoclhojo apyová.
13 Coo alhta siyeveycam apvisqui Ciro sictomja sicpeyvomo. Opasmoc sat mataa, malha sicpeyvescasquiclha amay pac. Ellaniclhac sat mocjam tingma apvanyam aptovasomap alhta. Enalantac sat mocjam enlhitaoc apquilmomap alhta. Mepqui acyanmongam sat cotnejic najan mepqui ningmescama nasa — alhta aptomjac Dios Apvisqui Apyimtalhnamo.
14 Eycaso sicpayvam Dios: —Itne sat lhip apancaoc asoc acnaycaoc yoclhilhma Egipto najan yoclhilhma Etiopía. Itne sat lhip apancaoc enlhitaoc apquilvinatem co Seba. Elvoclhac sat apnaclha lhip acyiplomo apquilpilhquetomap cadenas. Elticlhoc sat aptapnaoc apnaclha lhip. Eltimjic sat enlhitaoc ellhenic lhip: —Apvamlha lhip aptomja aplhalhma Dios. Apvamlha pac lhama Dios, paj poc lhalhma anco.
15 Lhip aptomja Dios mongvitay nincoo, malha apposomap. Lhip aptomja Apvisqui apancaoc enlhitaoc Israel, aptomja apquilvomquiscama tap.
16 Apnatovasacpec alhta aplhamoclhojo. Innec alhta alvinnamcaa apquiltomja apquilinmelhaycam. Enatovasacpoc aplhamoclhojo apquillanay quilaycmasquiscama acyitsomalhca dios.
17 Elvomsacpoc sat tap enlhitaoc Israel. Dios aptomja apquilvomquiscama tap cotmongvoycamlha nelha. Meltovasacpejec sat mataa. Colhejec sat alvinnamcaa cotmongvoycamlha nelha — alhta aptomjac Dios.
18 Eycaso sicpayvam Dios: —Sicvamlha coo Dios. Silantipquiscama alhta netin. Silantipquiscama alhta as nalhpop najan sicyimnatescama. Apquileyvomaclha enlhitaoc as nalhpop silanay coo. Jave yoyam cotnejic actamopeycaoc. Coo sicvamlha Dios. Paj poc lhalhma anco.
19 Am alhta acposac mataa sicpayvam, malha naysicsa yatescamalhma as nalhpop. Am alhta otnajac sicpayvam ongvanic Jacob apquilmolhama: —Ayajemo selquitamsama quellhip, paj. Coo sicvisay Dios. Actomjac coo nasoc anco sicpayvam. Aclingasquic coo mataa actomja acpeyvomo.
Quilaycmasquiscama actanovmalhca
20 Ingyaniclhac sat quellhip. Jelyota sat aplhamoclhojo quellhip apquinyajaycaoc nipyesicsa enlhitaoc lhalhma anco. Malha ayanem aptomja enlhit acyitna quilaycmasquiscama acyitsomalhca dios yoyam epayicsojo. Covanquejec mataa covomsic tap enlhitaoc.
21 Jelyota, jeltimnasquita quellhip. Elpamejitsacpojo aplhamoclhojo. ¿Jalhco ayinyema apquilyasingvoyam nano quellhip? ¿Soc alhta aplingascama as asoc? Coo ayinyema sicvisay Dios, paj poc Dios, sicvamlha coo. Paj poc apquilvomquiscama tap enlhitaoc, sicvamlha coo.
22 Elyanmonquis sat apquilvalhoc yoyam elvomsacpoc tap quellhip apquileyvam lhalhma anco. Coo sicvamlha Dios, paj poc lhalhma anco.
23 Aclhenquic alhta sicvisay yoyam colhejec acyascacmo sicpayvam. Coo sicpayvam actomja nasoc anco. Comasquingvomejec sat mataa. Elticlhoc sat aptapnaoc sicnaclha aplhamoclhojo enlhitaoc yoyam jelpayicsojo. Ellhenic sat aplhamoclhojo yoyam mejelyinyovejec sat mataa.
24 Elpamijitsacpojo sat jellhenic coo: —Nasoc anco Dios ayinyema singyimnatescama najan actemaclha acpeyvomo. Ingyaniclhac sat apnaclha Dios apquiltomja alhta apquilinmelhaycam, elmangcangvomoc sat.
25 Dios sat etnejic apquilvomquiscama tap aplhamoclhojo enlhitaoc Israel. Colpayjiclhac sat mataa apquilvalhoc aplhamoclhojo — sat eltimjic jellhenic — alhta aptomjac Dios.
Ciro también sirve al Señor
1 Palabras del Señor a Ciro, a quien consagró como rey;
a quien ha tomado de la mano
para que domine a las naciones
y desarme a los reyes.
El Señor ha hecho que delante de Ciro
se abran las puertas de las ciudades,
sin que nadie pueda cerrarlas a su paso:
2 «Yo voy delante de ti,
y voy a derribar las alturas
y a despedazar las puertas de bronce;
voy a hacer pedazos las barras de hierro.
3 Te voy a entregar tesoros escondidos,
riquezas resguardadas en lugares secretos;
así sabrás que yo soy el Señor,
que yo soy el Dios de Israel,
que te llama por tu nombre.
4 Por consideración a mi siervo Jacob,
al pueblo de Israel, que he elegido,
y sin que tú me conocieras,
te he llamado por tu nombre;
te he dado el título de honor que ahora tienes.
5 Yo soy el Señor. No hay otro.
Fuera de mí, no hay otro Dios.
Sin que tú me hubieras conocido,
yo te preparé para la lucha,
6 para que todos sepan, del oriente al occidente,
que solo yo soy el Señor, y nadie más.
7 Yo soy el creador de la luz y la oscuridad;
soy quien trae el bienestar y la desgracia.
Yo, el Señor, soy quien hace todo esto.
Soberanía de Dios sobre Ciro
8 »Como rocío del cielo y lluvia de las nubes,
yo enviaré desde lo alto mi victoria,
y la tierra la recibirá;
y ella dará como fruto la salvación,
y a su lado florecerá la justicia.»
9 No hay vasija de barro, común como cualquier otra,
que se ponga a discutir con quien la hizo.
Nunca el barro pregunta al que lo amasa:
«¿Qué es lo que haces?»,
ni tampoco le dice: «Tú no sabes trabajar.»
10 Ningún hijo puede reprochar a sus padres
el haberlo traído a este mundo.
11 Solo el Señor, el Dios santo de Israel,
que fue quien lo formó, puede decir:
«¿Acaso van ustedes a pedirme cuentas de mis hijos,
o a darme lecciones de cómo hacer mis cosas?
12 Yo soy el creador de la tierra y de sus habitantes,
yo extendí los cielos con mis manos
y ordené que aparecieran todos los astros.
13 Yo he hecho que Ciro surja victorioso,
y voy a allanarle todos los caminos,
para que reconstruya mi ciudad
y ponga en libertad a mis desterrados,
sin pedir por ello ningún pago ni compensación.»
El Señor todopoderoso ha hablado.
14 Y ahora, el Señor dice a Israel:
«Los campesinos de Egipto,
los comerciantes de Etiopía,
y la gente de Sabá, de elevada estatura,
se rendirán a ti, y serán tus esclavos;
detrás de ti irán encadenados,
y ante ti se arrodillarán, y te dirán suplicantes:
“En verdad, Dios está en medio de ustedes,
y fuera de él no hay otro dios.”»
15 Pero tú, Dios y salvador de Israel,
eres un Dios invisible.
16 Todos los que hacen ídolos
quedarán avergonzados, humillados, en ridículo.
17 Pero a Israel lo ha salvado el Señor,
lo ha salvado para siempre,
y jamás quedará avergonzado ni humillado.
18 El creador del cielo,
el que es Dios y Señor,
el que hizo la tierra y la formó,
el que la creó y la afirmó,
no para que estuviera vacía
sino para que fuera habitada, dice:
«Yo soy el Señor. Yo, y nadie más.
19 Yo no hablo en secreto,
ni en lugares oscuros de la tierra;
yo no digo a los descendientes de Jacob:
“Búsquenme donde no hay nada.”
Yo, el Señor, hablo la verdad
y digo lo que es justo.
Desafío a quienes confían en los ídolos
20 »Ustedes, sobrevivientes de los pueblos,
vengan, acérquense, júntense todos.
Es de ignorantes llevar en procesión
esos ídolos de madera
y ponerse a orar a un dios
que no puede salvarlos.
21 Hablen y presenten sus pruebas.
Consulten, si quieren, entre ustedes:
¿Quién predijo estas cosas desde el principio?
¿Quién las anunció desde hace tiempo?
¿Acaso no fui yo, el Señor?
¡Fuera de mí no hay otro Dios!
¡Fuera de mí no hay Dios salvador ni victorioso!
22 »Pueblos del extremo de la tierra,
vengan a mí, que yo los salvaré,
pues yo soy Dios, y no hay más.
23 Lo he jurado por mí mismo;
hice una promesa de triunfo,
una promesa que se cumplirá:
ante mí, todos doblarán la rodilla,
y por mí todos jurarán, diciendo:
24 “Solo en el Señor hay victoria y poder.”
Todos los que me odian quedarán en ridículo.
25 Yo haré que salga triunfante todo el pueblo de Israel,
y que todos ellos estén orgullosos de mí.»