Jesús najan Nicodemo
1 Apnec alhta lhama fariseo apvisay Nicodemo. Aptomja alhta lhama nipyesicsa apquilimja apmamyi judíos. 2 Alhtaa alhta intomjac apmiyacmo apnaclha Jesús. Aptomjac alhta Nicodemo:
—Singillhicmoscama, ningyasamcoc nincoo. Dios Ingyapam aptomja apcapajascama lhip, yoyam jingillhicmocsic nincoo. Apvanquic lhip ellanac aptamjaycam sinpilapquiscama. Copvanqueje eyca poc enlhit elhnasojoc actemaclha lhip aptamjaycam mepqui aplhalhma Dios Ingyapam —alhta aptomjac.
3 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—Actomjac coo siyanya lhip: “Naso, am sat ancoc etyacmoc mocjam enlhit ayinyema Dios Ingyapam, metangvomejec sat Dios apquilnancascama” —alhta aptomjac.
4 Aptomjac alhta mocjam Nicodemo:
—¿Apvanqui ya enlhit apvanyam etyamoc mocjam? Copvanqueje inyicje etalhniclhac mocjam avalhoc inquin, yoyam etyimiclhac mocjam —alhta aptomjac.
5 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—Actomjac coo siyanya lhip: “Naso, am sat ancoc etyacmoc mocjam enlhit ayinyema yingmin najan Espíritu Santo, metangvomejec sat Dios apquilnancascama. 6 Acno lhama apitic incanayc najan ayitquic. Acno lhama ingjangaoc najan ayitquic. Acno lhama Espíritu najan ayitquic. 7 Nocotlapquis nasa aplinga sicpayvam siyanya lhip: “Incaymalhquic quellhip etyamoc mocjam apjalhnancoc. 8 Inquilhcajacme anco lhcajayam. Aplinga inyicje lhip ayilhtingyovam. Am eyca eyasamcoc ayinyemaclha, am najan eyasamcoc acyasaclha. Eycaso acno enlhit aptimesomap apjalhnancoc ayinyema Espíritu Santo” —alhta aptomjac.
9 Apquilmalhnaquic alhta mocjam Nicodemo, aptomja apcanya:
—¿Jalhco sat cotnejic as asoc? —alhta aptomjac.
10 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—Lhip inyicje aptomja apquillhicmoscama nipyesicsa enlhitaoc Israel. ¿Am ya lhquip eyasamcoc as asoc? 11 Actomjac coo siyanya lhip: Naso, ninlhenquic mataa asoc ningyascamco. Ninlingasquic mataa acvisay asoc ningvitay. Am eyca colmac apquilvalhoc quellhip amyaa ninlingascama. 12 Altimnasquic lhac inyicje asoc as nalhpop. Apquilyascacme eyca quellhip. Altimnasquic sat ancoc asoc alinyema netin, ¿melyascameje ya sat quellhip? —alhta aptomjac.
13 ‘Aptomjac alhta mocjam: Paj mocjam lhama enlhit apvaycmo netin. Apvamlha pac apvaycmo maa aptomja apvayveyquinta as nalhpop. Apmaclha maa netin apvisay Aptiyam Aptomja Enlhit. 14 Apmiyaseclhec nic nat netin nimisma yoclhilhma actamopeycaoc Moisés. Sat cotnejic colhic acyaseclho netin apvisay Aptiyam Aptomja Enlhit. 15 Moclhama aptomja meyasquiyam apvisay apanco metvasacpejec sat. Colhic sat acyimnatem apnenyaoc cotmongvoycamlha nelha —alhta aptomja Jesús.
16 Aptomjac alhta Jesús:
Dios Ingyapam apquilasicjayo enlhit lhalhma anco
‘Avanjec anco acliclamo apvalhoc Dios enlhit lhalhma anco. Apcapajasquic alhta Apquitca apvamlha pac lhama, yoyam metvasacpejec sat moclhama aptomja melyasquiyam Apquitca. Colhic sat acyimnatem apnenyaoc cotmongvoycamlha nelha. 17 Apcapajasquic alhta Dios Ingyapam Apquitca as nalhpop. Am eltamjoc eyanmongsiclha apquiltemaclha enlhit lhalhma anco. Apquiltemoc elvomsic tap enlhit lhalhma anco.
18 ‘Metvasacpejec sat enlhit aptomja meyasquiyam Dios Apquitca. Aptovasacpe nac enlhit aptomja apyasquiyam Dios Apquitca. Ayinyemaclha apyascacmec apvisay Dios Ingyapam Apquitca aptomja apvamlha pac lhama. 19 Invaac ayitsayolhma nipyesicsa enlhit lhalhma anco. Ayinyemaclha apquilasicjavoc yatescamalhma, colhno ayitsayolhma. Ayinyemaclha apquilyiplovcasquic asoc almasomcaa. 20 Apquiltanovquic ayitsayolhma enlhit apquiltomja apquilyiplovquiscama asoc almasomcaa. Am elyoctac ayitsayolhma. Apquililtamjoc am colvitalhca apquiltemaclha apancaoc. 21 Apquilyoctac mataa ayitsayolhma enlhit apquiltomja apquilyiplovquiscama actomja nasoc anco. Apquililtamjoc yoyam colvitalhca apquiltemaclha altamila ayinyema Dios Ingyapam —alhta aptomjac.
Juan aplhenayclha apvisay Jesús
22 Natamin alhta as asoc aplhinga Jesús najan apquiltamsoycaoc. Apquilmiyaclhec alhta yoclhilhma Judea. Apnacmec alhta lhama apquiltamsoycaoc. Apyapascasamquic alhta yingmin enlhitaoc. 23 Juan alhta najan apquilyapascasamco yingmin tingma Enón, ayamquitilha tingma Salim. Ayinyemaclha avanjec alhta yingmin maa. Apquilvaac alhta enlhitaoc. Innec alhta acyapascasamco yingmin. 24 Am alhta covocmoc, yoyam colhic acnescacmo singilpilhtetomaclha Juan.
25 Apquilatingmacpec alhta judíos Juan apquillhalhmaa. Apquillhenquic alhta actemaclha ninliclama comasis ingyimpejic. 26 Yejemoc alhta apquilyoctamo apnaclha Juan. Apquiltomjac alhta apquilanya:
—Singillhicmoscama, quip ilanojo enlhit aplhalhma alhta lhip tap vatsam Jordán. Singiltimnasa alhta lhip apvisay Jesús. Quilhvoc aptomja apquilyapascaseycaoc yingmin enlhitaoc. Apquilyacmec aplhamoclhojo enlhitaoc maa —alhta apquiltomjac.
27 Apcatingmavoc alhta Juan:
—Mongvanquejec ongmoc inganco lhama asoc. Acvamlha anco aptomja singilmescama Dios Ingyapam. 28 Apquillingac alhta quellhip siltimnascama sicvisay: Jave coo Cristo. Coo eyca sictomja siyapajasomalhca emamyi. 29 Enlhit acma apponcanma apvisay quilhva alyimjapma. Coo eyca aptimem poc quilhva alyimjapma. Siyinmaycamo lhama nac, acjalhnoc najan appayvam, payjeclhec najan evalhoc. Eycaso invocmec acpayjayclha evalhoc. 30 Incaymalhquic coyangvomoc apyimtalhnamo Cristo. Coo eyca comascoc sat sicyimtalhnamo —alhta aptomjac Juan.
Enlhit apquinyema netin
31 Aptomja eyca apyimtalhnamo apquinyema netin. Eyca aptomjaclhec coning aptomja apquinyema nalhpop. Aplhenquic mataa asoc as nalhpop. Aptomja eyca apyimtalhnamo apquinyema netin. 32 Aplingasquic mataa asoc apvitay najan aplingay alhta. Apquilyascacmec mataa enlhitaoc actomjaclha appayvam. 33 Am sat anco ongilyascacmoc nincoo appayvam aplhanma, ontimjic sat ninpeyvescasquiclha actomja nasoc anco actemaclha aplhanma Dios Ingyapam. 34 Enlhit apcapajasomap apquinyema Dios Ingyapam apquiltimnam mataa Dios appayvam. Ingmesquic nincoo Dios Ingyapam Espíritu Santo cotlaycaoc, mepqui apquilyipsateycaoc. 35 Apcasicjavoc mataa Ingyapam Apquitca. Apmescama apmopvan Apquitca, yoyam eltamilsic aclhamoclhojo asoc apancaoc. 36 Am sat ancoc ongilyascacmoc Apquitca, colhic sat acyimnatem ingnenyaoc cotmongvoycamlha nelha. Am sat ancoc ongilyajaclhoc Apquitca, mongvityejec sat acyimnatem ingnenyaoc. Yimtilhec sat cotnejic acyanmongayclha ayinyema Dios Ingyapam.
Jesús y Nicodemo
1 Había un fariseo llamado Nicodemo, que era un hombre importante entre los judíos. 2 Una noche, este hombre fue a visitar a Jesús y le dijo:
—Maestro, sabemos que Dios te ha enviado a enseñarnos, porque nadie podría hacer los milagros que tú haces, si Dios no estuviera con él.
3 Jesús le dijo:
—Te aseguro que el que no nace de nuevo no puede ver el reino de Dios.
4 Nicodemo le preguntó:
—¿Y cómo puede uno nacer cuando ya es viejo? ¿Acaso puede entrar otra vez dentro de su madre, para volver a nacer?
5 Jesús le contestó:
—Te aseguro que quien no nace de agua y del Espíritu no puede entrar en el reino de Dios. 6 Lo que nace de padres humanos es humano; lo que nace del Espíritu es espíritu. 7 No te asombres de que te dije: “Ustedes tienen que nacer de nuevo.” 8 El viento sopla por donde quiere, y aunque lo oyes soplar, no sabes de dónde viene ni a dónde va. Así son también todos los que nacen del Espíritu.
9 Nicodemo volvió a preguntarle:
—¿Cómo puede suceder esto?
10 Jesús le contestó:
—¿Tú, que eres el maestro de Israel, no sabes estas cosas? 11 Te aseguro que nosotros hablamos de lo que sabemos, y damos testimonio de lo que hemos visto; pero ustedes no creen lo que les decimos. 12 Si no me creen cuando les hablo de las cosas de este mundo, ¿cómo me van a creer si les hablo de lo relativo al cielo?
13 »Nadie ha subido al cielo sino el que bajó del cielo; es decir, el Hijo del hombre. 14 Y así como Moisés levantó la serpiente en el desierto, así también el Hijo del hombre tiene que ser levantado, 15 para que todo el que cree en él tenga vida eterna.
El amor de Dios para el mundo
16 »Pues Dios amó tanto al mundo, que dio a su Hijo único, para que todo aquel que cree en él no muera, sino que tenga vida eterna. 17 Porque Dios no envió a su Hijo al mundo para condenar al mundo, sino para salvarlo por medio de él.
18 »El que cree en el Hijo de Dios no está condenado; pero el que no cree ya ha sido condenado por no creer en el Hijo único de Dios. 19 Esta es la condenación: como hacían cosas malas, cuando la luz vino al mundo prefirieron la oscuridad a la luz. 20 Todos los que hacen lo malo odian la luz, y no se acercan a ella, para que no se descubra lo que están haciendo. 21 Pero quienes viven de acuerdo con la verdad se acercan a la luz para que se vea que todo lo hacen de acuerdo con la voluntad de Dios.»
Juan el Bautista vuelve a hablar de Jesús
22 Después de esto, Jesús fue con sus discípulos a la región de Judea, donde pasó algún tiempo con ellos bautizando. 23 También Juan estaba bautizando en Enón, cerca de Salín, porque allí había mucha agua; y la gente iba y era bautizada. 24 Esto sucedió antes de que metieran a Juan a la cárcel.
25 Pero algunos de los seguidores de Juan comenzaron a discutir con un judío sobre el asunto de la purificación, 26 y fueron a decirle a Juan:
—Maestro, el que estaba contigo al otro lado del Jordán, de quien diste testimonio, ahora está bautizando y todos lo siguen.
27 Juan les dijo:
—Nadie puede tener nada, si Dios no se lo da. 28 Ustedes mismos me oyeron decir claramente que yo no soy el Mesías, sino uno que ha sido enviado delante de él. 29 En una boda, el que tiene a la novia es el novio; y el amigo del novio, que está allí y lo escucha, se llena de alegría al oírlo hablar. Así también ahora mi alegría es completa. 30 Él ha de ir aumentando en importancia, y yo disminuyendo.
El que viene de arriba
31 »El que viene de arriba está sobre todos. El que es de la tierra es terrenal, y habla de las cosas de la tierra. Pero el que viene del cielo está sobre todos, 32 y da testimonio de lo que ha visto y oído; pero nadie acepta su testimonio. 33 Sin embargo, si alguien lo acepta, confirma con ello que Dios dice la verdad; 34 pues el que ha sido enviado por Dios habla las palabras de Dios, porque Dios da abundantemente de su Espíritu. 35 El Padre ama al Hijo, y le ha dado poder sobre todas las cosas. 36 El que cree en el Hijo tiene vida eterna; pero quien no quiere creer en el Hijo no tendrá esa vida, sino que recibirá el terrible castigo de Dios.»