Jesús aptamilquisquiyam enlhit apquilyelcomap
(Mr 2.1-12Lc 5.17-26)1 Yejemoc alhta aptalhningvoclho barco Jesús. Apmiyaclhec alhta moc nicja acyayengviyam. Apvoclhec alhta tingma pac Jesús. 2 Yejemoc alhta apquilvaa enlhit. Apquilpatmeyam alhta enlhit apquilyelcomap apyitnama netin aptajanma. Lhama alhta apvita Jesús actemaclha melyasquiyam enlhitaoc. Aptomjac alhta Jesús apcanya meyimnatem:
—Lhip, sictimem emoc. Copayjiclha apvalhoc lhip. Inquilmascosalhquic melyascalhma lhip —alhta aptomjac.
3 Yejemoc alhta alquitama apquilvalhoc napocja apquilyascamco apquiltemaclha:
—“Apyitnocjasquic apvalhoc Dios Ingyapam actomjaclha appayvam as enlhit” —alhta inquiltomjac apquilvalhoc. 4 Apyasamcoc alhta Jesús actomjaclha alquitamsama apquilvalhoc. Aptomjac alhta:
—¿Soctomja cotamilo nac alquitamsama apquilvalhoc quellhip? 5 Evanquic ongvanic enlhit apquilyelcomap: “Inquilmascosalhquic melyascalhma lhip.” Evanquic najan ongvanic: “Itnimiclha netin, ilhing maa.” ¿Soc ayilhyevamo am colhno moc? 6 Coo sicvisay Sictiyam Sictomja Enlhit. Elyasingvomoc sat quellhip sicmovan omascocsic melyascalhma as nalhpop —alhta aptomjac.
Yejemoc alhta aptomja Jesús apcanya meyimnatem:
—Itnimiclha netin, ima aptajanma. Itajiclha tingma pac —alhta aptomjac. 7 Yejemoc alhta apquinmaclho netin, aptajaclho tingma pac. 8 Apcacpec alhta apvitacpo. Apquilacoc alhta enlhitaoc Dios Ingyapam aptomja apquilmopvanesquiscama enlhit.
Jesús apquevoycam Mateo
(Mr 2.13-17Lc 5.27-32)9 Aplhinquic alhta Jesús. Naysicsa aplhingam alhta apvitangveclho enlhit apvisay Mateo. Apnec alhta tingma almomalhquilha solyayem. Aptomjac alhta Jesús apcanya:
—Itne sat siclhalhma —alhta aptomjac.
Yejemoc alhta apquinmaclho netin. Apyiplaclhec alhta Jesús.
10 Maycaa alhta aptomjac Jesús Mateo tingma pac. Apquilvaac alhta aplhamoclhojo apquilmam solyayem najan enlhit melyascalhma. Apquiltasacmec alhta lhama Jesús najan apquiltamsoycaoc. 11 Lhama alhta apquilvita fariseos. Yejemoc alhta apquiltomja fariseos apquilanya Jesús apquiltamsoycaoc:
—¿Soctomja appasma nac aptoycaoc quellhip apvisqui apancaoc enlhit apquilmam tacja solyayem najan enlhit melyascalhma? —alhta apquiltomjac.
12 Aplingac alhta Jesús. Aptomjac alhta Jesús apquilanya:
—Apvancaac enlhit apjalhnancaoc mepqui panatem inyap. Colapvancaac eyca enlhit melyimnatem. 13 Elyasingvom quellhip actomjaclha aclhanma Dios appayvam actalhesomalhca: “Altamjoc coo elimlimojo quellhip. Am oltamjoc jelmesic asoc seyaycaoc” —nic nat intomjac appayvam. Am ovinam enlhit apquilpeyvomo, enlhit melyascalhma eyca pac ovinam, yoyam elyanmongsic apquilvalhoc —alhta aptomjac.
Ningilmalhnancama actemaclha mongmajay ontoc
(Mr 2.18-22Lc 5.33-39)14 Apquilvaac alhta Juan apquiltamsoycaoc apnaclha Jesús. Apquiltomjac alhta apquilanya:
—Visqui, ningilmalhnaquic mataa nincoo actemaclha mongmajay ontoc. Apquilvajanamquic najan lha fariseos. ¿Soctomja melvajaneycaoc lhip apquiltamsoycaoc actema nac jay? —alhta apquiltomjac.
15 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—Mongvanquic coyitnocjojoc ingvalhoc ningilanyomalhca alyimjapma ato mevonquepeclha quilhva alyimjapma. Commoc sat acnim, yoyam colyinyovsic apmaclha quilhva alyimjapma. Natamin ongilmalhnac sat actemaclha mongmajay ontoc —alhta aptomjac.
16 ‘Aptomjac alhta Jesús actemaclha apyitquiscama: Mongmeje apava napocja apjalhnancoc, yoyam ongilyipitsic nintalhnama apvinatem apjapac. Ningyipitcasquic sat ancoc, eyasiclhac sat apava napocja, eyaptacpoc sat mocjam nintalhnama. Eyavojoc sat apyaptomap. 17 Mongilyatmamqueje uva yingmenic alhnancoc avalhoc asoyimpeoc ápaoc. Ningilyatmamquic sat ancoc, colpalhic sat asoyimpeoc. Colyanquinalhcac sat uva yingmenic, colmalhquejec sat najan asoyimpeoc. Incaymalhquic ongilyatmoc uva yingmenic alhnancoc avalhaoc asoyimpeoc alhnancaoc. Colyamasalhquejec sat, coytic sat mataa —alhta aptomjac.
Jairo apquitca najan quilvana acmongvaycmo aptalhnama Jesús
(Mr 5.21-43Lc 8.40-56)18 Naysicsa aplhanma alhta Jesús as asoc apvaa lhama enlhit apquimja apmamyi apcaneyquiclhilha. Apquilpolingvaac alhta apnaclha Jesús:
—Visqui, pa incotsapoc sictamongvoyam. Ityaningvomjo sat lhip. Ininquin sat apmeoc tacjalhit. Coyimnavomoc sat mocjam —alhta aptomjac.
19 Yejemoc alhta apquinmaclho netin Jesús. Apyiplaclhec alhta Jesús najan apquiltamsoycaoc. 20 Inyiplaclhec alhta lhama quilvana. Acvocmo alhta doce años actimem acyiviy em ac. Apcapoc alhta inquiningvocmoc acyipitcangvocmo. Acmongvocmo alhta napocja aptalhnama Jesús. 21 Inlhenquic alhta avalhoc: “Acmongvocmoc sat ancoc aptalhnama Jesús, otamalvomoc sat” —alhta intomjac avalhoc. 22 Yejemoc alhta appaycacpo Jesús. Apvitac alhta quilvana. Aptomjac alhta apcanya:
—Lhiya, sictimem emoc. Copayjiclha avalhoc lhiya. Intamalvocmec lhiya ayinyema coyasquiyam —alhta aptomjac.
Yejemoc alhta actamalvocmo quilvana.
23 Lhama alhta apvoclha Jesús tingma pac apquimja apmamyi apcaneyquiclhilha. Apvitac alhta apquilpayvascama najan aplhamoclhojo apquilyapcalhem congne tingma. 24 Aptomjac alhta Jesús apquilanya:
—Elantiyip siclho. Am cotsepac quilvana ayitcoc. Intinquic anco —alhta aptomjac.
Apcasmesacpec alhta Jesús. 25 Apquilantipcasquic alhta Jesús enlhit apnaycam congne. Aptalhningvocmec alhta congne Jesús. Apmec alhta amic quilvana ayitcoc. Yejemoc alhta aclhaticja. 26 Inpayjeclhec alhta as amyaa lhalhma anco.
Jesús apquiltamilquisquiyam apcanit mepqui apataoc
27 Aplhinquic alhta mocjam Jesús. Yejemoc alhta apquilyiplaclho apcanit mepqui apataoc. Apquilpalhamamcaa alhta:
—¡Jesús, David Apquitca!, ¡jingimlimojo nincoo! —alhta apquiltomjac.
28 Lhama alhta aptalhningvoclho Jesús congne tingma. Yejemoc alhta apquilvaa mepqui apataoc. Aptomjac alhta Jesús apquilanya:
—¿Am ya elyascacmoc quellhip sicmovan oltamilquiscomoc? —alhta aptomjac.
Apquilatingmavoc alhta:
—Visqui, mongilyascacmoc nincoo —alhta apquiltomjac.
29 Yejemoc alhta appatningvocmo apataoc Jesús. Aptomjac alhta Jesús:
—Coltamiliclhac sat apataoc ayinyema melyasquiyam quellhip —alhta aptomjac.
30 Yejemoc alhta altamilaclho apataoc. Apquiltimnasiclhoc alhta Jesús:
—Elavojo quellhip. Noeliltimnasam nasa enlhitaoc —alhta aptomjac.
31 Apquillhinquic alhta. Apquilpayesquic alhta amyaa natingma lhalhma anco apvisay aptomja aptamilquisquiyam.
Jesús aptamilquisquiyam mepqui appayvam
32 Lhama alhta apquilvonquepa enlhit apquiltamalviyam. Yejemoc alhta apquilyantamantamo enlhit mepqui appayvam. Somquic quilyicjamo alhta actovascama. 33 Aptipcasquic alhta Jesús somquic quilyicjamo. Yejemoc alhta actepeclho appayvam as enlhit. Pilapcasquic alhta enlhitaoc. Apquiltomjac alhta apquilpamesma:
—Am ongvitayac cotnejic nipyesicsa Israel actema nac lha —alhta apquiltomjac. 34 Apquiltomjac alhta fariseos:
—Apquilantipcasquic maa ayinyema somquic quilyicjamo inyap —alhta apquiltomjac.
Apyitnayo napaat Jesús enlhitaoc
35 Apsovjam alhta Jesús aptiyasamcaa natingma. Apquillhicmosquic alhta mataa moclhama tingma apcaneyquiclhilha. Apquiltimnasam alhta tasic amyaa Dios apquilnancascama. Apquiltamilquiscacmec alhta aclhamoclhojo actemaclha almasca apyimpeoc najan ningmasquem ataoc. 36 Lhama alhta apvita Jesús enlhit aplhamocma. Apyitnavoc alhta napaat. Apquiltomjac alhta enlhitaoc apquilinquitomap malha nipquesic mepqui aptamilquiscama. 37 Aptomjac alhta Jesús apquilanya apquiltamsoycaoc:
—Naso, avanjec acnaclhomalhquilha acyilhna. Apcanito eyca apquiltamjaycam enlhit. 38 Elilmalhna sat quellhip acnaclhomalhquilha avisqui ac, yoyam elapajacsic enlhit elnaclhamcoc acyilhna —alhta aptomjac.
Jesús perdona y sana a un hombre paralítico
(Mc 2.1-12Lc 5.17-26)1 Después de esto, Jesús subió a una barca, pasó al otro lado del lago y llegó a su pueblo. 2 Allí le llevaron a un paralítico, acostado en una camilla; y al ver Jesús la fe que tenían, le dijo al enfermo:
—Ánimo, hijo, tus pecados quedan perdonados.
3 Algunos maestros de la ley pensaron: «Este hombre blasfema.» 4 Pero Jesús se dio cuenta de lo que estaban pensando y les preguntó:
—¿Por qué tienen esos pensamientos tan malos? 5 ¿Qué es más fácil, decir: “Tus pecados quedan perdonados”, o decir: “Levántate y anda”? 6 Pues les voy a demostrar que el Hijo del hombre tiene autoridad en la tierra para perdonar pecados.
Entonces le dijo al paralítico:
—Levántate, toma tu camilla y vete a tu casa.
7 El paralítico se levantó y se fue a su casa. 8 Y cuando la gente vio esto, se impresionó mucho y alabó a Dios por haber dado tal poder a los seres humanos.
Jesús llama a Mateo
(Mc 2.13-17Lc 5.27-32)9 Jesús se fue de allí y vio a un hombre llamado Mateo, que estaba sentado en el lugar donde se cobraban los impuestos. Jesús le dijo:
—Sígueme.
Y Mateo se levantó y lo siguió.
10 Sucedió luego que Jesús estaba comiendo en la casa, y muchos de los que cobraban impuestos y otra gente de mala fama llegaron y se sentaron también a la mesa junto con Jesús y sus discípulos. 11 Al ver esto, los fariseos preguntaron a los discípulos:
—¿Cómo es que su maestro come con cobradores de impuestos y pecadores?
12 Jesús lo oyó y les dijo:
—La gente sana no tiene necesidad de un médico, pero los enfermos sí. 13 Vayan y aprendan lo que significan estas palabras: “No quiero que me ofrezcan sacrificios, sino que sean compasivos.” Pues yo no he venido a llamar a los justos, sino a los pecadores.
La pregunta sobre el ayuno
(Mc 2.18-22Lc 5.33-39)14 Los seguidores de Juan el Bautista se acercaron a Jesús y le preguntaron:
—Nosotros y los fariseos ayunamos con frecuencia, pero tus discípulos no. ¿Por qué?
15 Jesús les contestó:
—¿Acaso pueden estar tristes los invitados a una boda, mientras el novio está con ellos? ¡Claro que no! Pero llegará el momento en que se llevarán al novio, y entonces sí ayunarán.
16 «Nadie arregla un vestido viejo con un remiendo de tela nueva, porque el remiendo nuevo se encoge y rompe el vestido viejo, y la rotura se hace mayor. 17 Ni tampoco se echa vino nuevo en cueros viejos, porque los cueros se revientan, y tanto el vino como los cueros se pierden. Por eso hay que echar el vino nuevo en cueros nuevos, para que así se conserven los dos.»
La mujer enferma y la hija de Jairo
(Mc 5.21-43Lc 8.40-56)18 Mientras Jesús les estaba hablando, un jefe de los judíos llegó, se arrodilló ante él y le dijo:
—Mi hija acaba de morir; pero si tú vienes y pones tu mano sobre ella, volverá a la vida.
19 Jesús se levantó y, acompañado de sus discípulos, se fue con él. 20 Entonces una mujer que desde hacía doce años padecía de hemorragias se acercó a Jesús por detrás y le tocó el borde del manto. 21 Y es que ella pensaba: «Tan solo con que toque yo su manto, quedaré sana.» 22 Pero Jesús se dio la vuelta, vio a la mujer y le dijo:
—¡Ánimo, hija; tu fe te ha sanado!
Y desde aquel mismo instante quedó sana.
23 Luego, cuando Jesús llegó a casa del jefe de los judíos y vio que los músicos estaban preparados ya para el entierro, y que la gente lloraba a gritos, 24 les dijo:
—Salgan de aquí, pues la muchacha no está muerta, sino dormida.
La gente se rio de Jesús, 25 pero él los hizo salir; luego entró y tomó de la mano a la muchacha, y ella se levantó. 26 Esa noticia se difundió por toda aquella región.
Jesús sana a dos ciegos
27 Al salir de allí, dos ciegos siguieron a Jesús, y le gritaban:
—¡Ten compasión de nosotros, Hijo de David!
28 Cuando Jesús entró en la casa, ellos se le acercaron, y él les preguntó:
—¿Creen ustedes que puedo hacer esto?
—Sí, Señor —le contestaron.
29 Entonces Jesús les tocó los ojos, y les dijo:
—Que se haga con ustedes conforme a la fe que tienen.
30 Y ellos recobraron la vista. Pero Jesús les advirtió mucho:
—Procuren que nadie lo sepa.
31 Sin embargo, apenas salieron, lo divulgaron por toda aquella región.
Jesús sana a un mudo
32 Mientras los ciegos salían, le llevaron a Jesús un mudo que estaba poseído por un demonio. 33 En cuanto Jesús expulsó al demonio, el mudo comenzó a hablar. La gente, admirada, decía:
—¡Nunca se ha visto en Israel una cosa igual!
34 Pero los fariseos decían:
—Es el propio jefe de los demonios quien le ha dado a este el poder de expulsarlos.
La cosecha es mucha
35 Jesús recorría todos los pueblos y aldeas, y enseñaba en las sinagogas de cada lugar y anunciaba la buena noticia del reino, y curaba toda clase de enfermedades y dolencias. 36 Cuando veía a tanta gente, sentía compasión de ellos, porque estaban agobiados y dispersos, como ovejas que no tienen pastor. 37 Dijo entonces a sus discípulos:
—La cosecha es mucha, pero los trabajadores son pocos. 38 Por eso, pidan al dueño de la cosecha que mande trabajadores a recogerla.