Profeta Samuel apcatsisquiscama David
1 Aptomjac nic nat Dios apcanya Samuel: —¿Jalhco sat acvam comascoc acvinama apvalhoc lhip ayinyema aptemaclha Saúl? Acyinyovcasquic alhta aptimem apvisqui nipyesicsa enlhitaoc Israel. Ingva, ilic sat lhip alhancoc ningatsisquiscama yingmenic. Ongvapajacsic sat lhip tingma Belén apnaclha enlhit apvisay Isaí. Alyacyesquic coo lhama apquitca yoyam etnejic apvisqui nipyesicsa enlhitaoc.
2 Apcatingmavoc nic nat profeta Samuel: —Movanquejec oyacsic maa. Apyasamcoc sat ancoc Saúl, jeyajic sat — nic nat aptomjac.
Aptomjac nic nat Dios apcanya profeta: —Iyantemiclha sat vayqui ayitcoc. Itne sat ingyanic maa: Acvaac coo yoyam omquecsic sictoscama actemaclha macmescama Dios — sat itne. 3 Ingyane sat etasomoc vayqui ayitcoc enlhit Isaí. Olhicmocsic sat lhip yoyam etnejic. Olhicmocsic sat lhip apyimnanic. Ingyatsisquis sat maa yoyam otnesquisic apvisqui — nic nat aptomjac Dios.
4 Apquilyajaclhoc nic nat profeta Samuel actomjaclha appayvam Dios. Apvoclhec nic nat tingma Belén. Apquilamyilhamquic nic nat apquilimja apmamyi tingma apvanyam. Incacoc nic nat apnenyaoc ellinga amyaa acmasom.
Apquiltomjac nic nat apquilanya: —¿Yitne ya amyaa actamila? — nic nat apquiltomjac.
5 Apcatingmavoc nic nat profeta: —Eje. Acvaac coo yoyam omquecsic sictoscama actemaclha macmescama Dios. Altamjoc coo eltasetac vayqui ayitcoc. Elpenacsojo sat ellaniclha apquilvalhoc — nic nat aptomjac.
Apquilmalhnescasquic nic nat profeta Samuel yoyam epasmoc Dios enlhit Isaí najan apquitquic. Apquilanyam nic nat yoyam eltasomoc vayqui ayitcoc.
6 Apcaneyclhec nic nat maa. Apvitac nic nat profeta Samuel Isaí apquitca Eliab. Intomjac nic nat apvalhoc Samuel: Nasoc anco as enlhit aptomja Dios apyacyescama. Colhic sat ayatsisquisa — nic nat intomjac apvalhoc.
7 Aptomjac nic nat Dios apcanya profeta: —Noncolhen nasa apvalhoc lhip actemaclha apvitay apyovoclhojo najan aptemaclha apvinatem. Am alhta olyacyasac coo. Moc actemaclha ningilyacyescama nincoo moc actemaclha apquilyacyescama Dios. Ningilanoc mataa apyovoclhojo ningvita enlhit. Dios eyca apquilanoc mataa apvalhoc enlhit — nic nat aptomjac.
8 Apquevam nic nat Isaí apquitca apvisay Abinadab. Apyeycajangvoctac nic nat apnaclha profeta. Aptomjac nic nat profeta Samuel apcanya Isaí: —Jave apquilyacyescama Dios — nic nat aptomjac.
9 Apcapajasquic nic nat Isaí apquitca apvisay Sama yoyam eyeycajangvoclha. Aptomjac nic nat profeta Samuel apcanya Isaí: —Jave apquilyacyescama Dios — nic nat aptomjac.
10 Apquilapajasquic nic nat Isaí siete apquitquic yoyam elyeycajangvoclha apnaclha profeta. Aptomjac nic nat profeta apcanya Isaí: —Jave apquilyacyescama Dios as apquitquic. 11 ¿Apquilvamlha ya lhip apquitquic? — nic nat aptomjac.
Apcatingmavoc nic nat Isaí: —Apnec mocjam apsilhyoc aptamilquiscama nipquesic — nic nat aptomjac.
Aptomjac nic nat profeta Samuel apcanya: —Ingyane sat colhic altimnasquiclho apquitca. Mongvanquejec ontovamcoc mevactamo sat apquitca — nic nat aptomjac.
12 Innec nic nat altimnasquiclho apquitca apsilhyoc. Apvoctac nic nat. Apcanayquic nic nat apyap etlhic congne. Apyatcoc nic nat apyimnanic. Inquiltasic nic nat apataoc. Aptamila nic nat apyovoclhojo.
Aptomjac nic nat Dios apcanya profeta: —Ingva, ingyatsisquis apyitsicsic as apyimnanic — nic nat aptomjac.
13 Apmec nic nat profeta Samuel alhancoc ayatsisquiscama ayingmenic. Apcatsiscasquic nic nat apyitsicsic apyimnanic nipyesicsa apquilpipma. Apvayventac nic nat Dios espíritu apanco as acnim nac jay. Apnaclhec nic nat apvalhoc apyimnanic apvisay David. Aptajavoc nic nat mocjam profeta Samuel, tingma Ramá nic nat apyasac.
Appayvascama arpa yatalhpong David.
14 Aptipquic nic nat espíritu apanco Dios apvalhoc Saúl. Somquic quilyicjamo ilhnic nat intalhnac apvalhoc. Dios nic nat apcapajascama. Inyiplovcoc nic nat mataa ayay apvalhoc Saúl.
15 Apnam nic nat Saúl apquilancam. Apquiltomjac nic nat apquilancam apquilanya Saúl: —Quip ilanojo. Actemaclha ayay apvalhoc lhip ayinyema somquic quilyicjamo, Dios alhta apcapajascama. 16 Lhip aptomja visqui ingac, nincoo ningiltomja ningilancam lhip. Jingilane sat ontingya enlhit appayvascama arpa yatalhpong. Invoctac sat ancoc somquic quilyicjamo ayinyema Dios, quilhvoc sat epayvacsic arpa yatalhpong as enlhit. Yejemoc sat comascoc ayay apvalhoc — nic nat apquiltomjac apquilancam.
17 Apcatingmavoc nic nat Saúl: —Jeltingyasquis sat aptomja apmopvan epayvacsic arpa. Elyantamenta sat — nic nat aptomjac.
18 Apcatingmavoc nic nat lhama apquilancam: —Acvitac alhta Isaí apquitca tingma Belén, apmopvan epayvacsic arpa yatalhpong. Mepqui apcangviyam as enlhit. Aptomja apmopvan apsoycam apquilmaycam. Inpeyvoc mataa appayvam aplhanma. Aptasic apyovoclhojo. Aplhalhma mataa Dios — nic nat aptomjac apquilancam.
19 Apquilapajasquic nic nat Saúl elyacsic apquilancam apnaclha Isaí. Apquiltomjac nic nat apquilanya: —Lhac aptomjac Saúl: Jeyapajasquis sat apquitca David aptamilquiscama nipquesic — lhac aptomjac — nic nat apquiltomjac apquilancam.
20 Apquilpatimcasquic nic nat pan yamelyeyjaycoc Isaí najan alhancoc uva ayingmenic najan yataay apquitcoc. Apcapajasquic nic nat apnaclha Saúl. David nic nat apsayclha. 21 Apvaac nic nat David apnaclha Saúl. Aptimec nic nat apquilancam. Apcasicjavoc nic nat Saúl. Apsovcasquic nic nat mataa apquilmaycam.
22 Apcapajasquic nic nat amyaa Saúl apnaclha Isaí. Aptomjac nic nat apcanya: —Altamjoc coo otnejic selancam lhip apquitca David. Acyispaquic coo aptemaclha — nic nat aptomjac.
23 Invoctac nic nat mataa somquic quilyicjamo apvalhoc Saúl. Dios nic nat apcapajascama. Yejemoc nic nat apcanyacpo David epayvacsic arpa yatalhpong. Inmasquec nic nat mataa ayay apvalhoc Saúl. Intamalvocmec nic nat mataa apvalhoc. Intipquic nic nat mataa somquic quilyicjamo.
David es consagrado rey
1 El Señor le dijo a Samuel:
—¿Hasta cuándo vas a estar triste por causa de Saúl? Ya no quiero que él siga siendo rey de Israel. Anda, llena de aceite tu cuerno, que quiero que vayas a la casa de Yesé, el de Belén, porque ya escogí como rey a uno de sus hijos.
2 —¿Y cómo haré para ir? —respondió Samuel—. ¡Si Saúl llega a saberlo, me matará!
El Señor le contestó:
—Toma una ternera y di que vas a ofrecérmela en sacrificio. 3 Después invita a Yesé al sacrificio, y yo te diré lo que debes hacer. Consagra como rey a quien yo te diga.
4 Samuel hizo lo que el Señor le mandó. Y cuando llegó a Belén, los consejeros de la aldea salieron a recibirlo con cierto temor, y le preguntaron:
—¿Vienes en son de paz?
5 —Así es —respondió Samuel—. Vengo a ofrecer un sacrificio al Señor. Purifíquense y acompáñenme a participar en el sacrificio.
Luego Samuel purificó a Yesé y a sus hijos, y los invitó al sacrificio. 6 Cuando ellos llegaron, Samuel vio a Eliab y pensó: «Con toda seguridad este es el hombre que el Señor ha escogido como rey.»
7 Pero el Señor le dijo: «No te fijes en su apariencia ni en su elevada estatura, pues yo lo he rechazado. No se trata de lo que la gente ve; pues las personas se fijan en las apariencias, pero yo me fijo en el corazón.»
8 Entonces Yesé llamó a Abinadab, y se lo presentó a Samuel; pero Samuel comentó:
—Tampoco a este ha escogido el Señor.
9 Luego Yesé le presentó a Samá; pero Samuel dijo:
—Tampoco ha escogido a este.
10 Yesé presentó a Samuel siete de sus hijos, pero Samuel tuvo que decirle que a ninguno de ellos lo había elegido el Señor. 11 Finalmente le preguntó:
—¿No tienes más hijos?
—Falta el más pequeño, que es el que cuida el rebaño —respondió Yesé.
—Manda a buscarlo —dijo Samuel—, porque no comenzaremos la ceremonia hasta que él llegue.
12 Yesé lo mandó llamar. Y el chico era moreno, de ojos hermosos y bien parecido.
Entonces el Señor dijo a Samuel:
—Este es. Así que levántate y conságralo como rey.
13 En seguida Samuel tomó el recipiente con aceite, y en presencia de sus hermanos consagró como rey al joven, que se llamaba David. A partir de aquel momento, el espíritu del Señor se apoderó de él. Después Samuel se despidió y se fue a Ramá.
David al servicio de Saúl
14 Entre tanto, el espíritu del Señor se había apartado de Saúl, y un espíritu maligno, enviado por el Señor, lo atormentaba. 15 Por eso, los que estaban a su servicio le dijeron:
—Como usted ve, señor nuestro, un espíritu maligno de parte de Dios lo está atormentando. 16 Por eso, si usted así lo ordena, nosotros buscaremos a alguien que sepa tocar el arpa, para que, cuando el espíritu maligno lo moleste, la música del arpa lo haga sentirse mejor.
17 —Pues busquen a alguien que sepa tocar bien, y tráiganmelo —contestó Saúl.
18 Entonces uno de ellos dijo:
—Yo he visto que uno de los hijos de Yesé, el de Belén, sabe tocar muy bien; además, es un guerrero valiente, y habla con sensatez; es bien parecido y cuenta con la ayuda del Señor.
19 Entonces Saúl mandó mensajeros a Yesé, para que le dijeran: «Envíame a tu hijo David, el que cuida las ovejas», 20 y Yesé envió a su hijo David a Saúl. Con él le envió un burro cargado de pan, un cuero de vino y un cabrito. 21 Así David se presentó ante Saúl y quedó a su servicio, y Saúl llegó a apreciarlo mucho y lo nombró su ayudante. 22 Al fin, Saúl decidió pedirle a Yesé que dejara a David con él, porque le había agradado mucho. 23 Así que, cuando el espíritu maligno de parte de Dios atacaba a Saúl, David tomaba el arpa y se ponía a tocar. Con eso Saúl recobraba el ánimo y se sentía mejor, y el espíritu maligno se apartaba de él.