Almalhnancama quilvana acvisay Ana
1 Yoclhilhma acvisay nic nat Efraín, tingma Ramá. Apnec nic nat lhama enlhit apmolhama Zuf, apvisay nic nat Elcana. Apyap nic nat Jeroham, apyata ilhnic nat Eliú. Apyeyjamcaa ilhnic nat Tohu, Zuf apquitca, apmolhama ilhnic nat tribu Efraín. 2 Anit nic nat apnatamcaa Elcana. Lhama ilhnic nat acvisay Ana, moc nic nat acvisay Penina. Invitac nic nat ayitquic Penina. Cotay ayitca ilhnic nat Ana.
3 Aptingyac nic nat Elcana nimpayvam lhancoc moclhama año. Apnalaclhec nic nat apquilmolhama tingma Silo. Apcajac nic nat mataa aptoscama, macmescama Dios acyanmongam melyascalhma. Aptimec nic nat apcayo Dios Apyimtalhnamo. Apnec nic nat nimpayvam lhancoc sacerdote apvisay Elí. Apcanit nic nat apquitquic, lhama apvisay Ofni, poc nic nat apvisay Finees. Apcanit nic nat apquiltamjaycamó lhama apquilyap, eltimjic apquilayo Dios.
4 Apmilasquic nic nat apitic, cotoc aptava Penina najan apyovoclhojo ayitquic. 5 Inlhocac nic nat Ana acyivey nintom. Ayinyema avanjec nic nat apcasicjayo, naysicsa cotay ayitca ayinyema Dios. 6 Intanovquic nic nat Penina acyiplomo ayinmelhaycam. Inlingamcoc nic nat avalhoc Ana aclhenamalhca cotay ayitca.
7 Actemaclha anco ilhnic nat Penina, conmelham mataa payjoc templo nimpayvam lhancoc. Am nic nat cotavac Ana, invinec nic nat. 8 Apvitac nic nat atava Elcana. Aptomjac nic nat apcanya: Lhiya Ana, ¿so actomja yi acvinama? ¿So actomja yi acmayovsa avalhoc lhiya, mepqui yoyam cotoc? Etasi nac coo, am elhno diez ayitquic lhiya, ¿naso yaí? — nic nat aptomjac.
9 Nalhit acnim nic nat intomjac, payjoc maa. Natamin nic nat aptoycaoc najan apyinaycaoc, ayinmaclho netin Ana. Apnec nic nat sacerdote Elí. Netin aptajanem nic nat apnac, nicja apatong templo nimpayvam lhancoc. 10 Avanjec nic nat acmayovsa avalhoc Ana, avanjec nic nat acvinama. 11 Intomjac nic nat almalhnancama Ana: Dios Apyimtalhnamo. Jelanojo coo, nojetanov nasa sicvisay silancam lhip. Jetingyasquis sat sictamongvoyam. Etnejic sat lhip apanco, etnejic sat lhip apquilancam. Mepqui apyisem sat cotnejic apcatic, yoyam cotnatsalhquejec mataa, aptomja lhip apquilancam — nic nat intomjac almalhnancama.
12 Ajolhec nic nat almalhnancama Ana napato Dios. Apquilanoc nic nat sacerdote Elí actomjaclha almalhnancama mepqui acpayvam. 13 Intomjac nic nat almalhnancama acvanmoncama. Impametam nic nat Ana. Apcanayquic nic nat Elí anmin ayajem Ana.
14 Aptomjac nic nat apcanya: —Lhiya, ¡vamlha cotne! Colvates actemaclha anmin ayajem — nic nat aptomjac.
15 Incatingmavoc nic nat Ana: —Jave. Paj coo anmin seyajem. Avanjec acmayovsa evalhoc coo, siltimnascama Dios. 16 Nojetnesquis nasa sicmasom. Ajolhec lhac silmalhnancama, ayinyema acyivey aclingaycamco evalhoc — nic nat intomjac Ana.
17 Apcatingmavoc nic nat Elí: —Coyit actamilaycam avalhoc lhiya. Colhcac sat lhiya asoc almalhnaycam, ayinyema Dios Visqui apancaoc enlhitaoc Israel — nic nat aptomjac Elí.
18 Impayvasquic nic nat siclho Ana, cotajiclhac mocjam.
Intajavoc nic nat ayinyemayaclha Ana. Intovquic nic nat actom. Inmasquec nic nat acmayovsa avalhoc. 19 Secaseclha ilhnic nat intomjac. Apquilpenasquic nic nat apquilmalhnancama napato Dios. Apquiltajaclhec nic nat tingma Ramá. Natamin apyitnamolhama aptava Elcana, actomjayclho inlovso. Apjalhnoc nic nat Dios almalhnancama siclho Ana. 20 Vocmec nic nat acnim, yoyam cotimsic ayitca. Apquinavo ilhnic nat ayitca. Inquiltimec nic nat apvisay Samuel, moc ningiltimem Malmalhnaycam Dios.
21 Apmiyaclhec nic nat Elcana tingma Silo. Apnalaclhec nic nat apquilmolhama. Aplhenquic nic nat siclho elanac macmescama Dios moclhama año.
22 Am nic nat cotnajac aclhalhma Ana. Intomjac nic nat Ana ayanya atava: —Olhic sat mocjam, acvaycmo apyamasma aptom neme sictamongvoyam. Natamin oyantemiclhac sat napato Dios, etnejic apanco, malha apquitca. Momyovejec sat mataa sictamongvoyam — nic nat intomjac.
23 Apcatingmavoc nic nat Elcana: —Tasi, colha sat mocjam acvaycmo apyamasma aptom neme. Dios aplhanma mataa mepqui apyeycajascaoc — nic nat aptomjac.
Innec nic nat Ana, intamilcasquic nic nat ayitca, acvaycmo apyamasma aptom neme. 24 Nalhit acnim nic nat apyamasa aptom neme. Apquitcoc nic nat mocjam. Inyantamaclhec nic nat ayitca tingma Silo, payjoc tingma apponquinomap. Innalaclhec nic nat natqui acnatoscama vayqui, veintidos litros trigo apactic. Lhama alhancoc uva ayingmenic. 25 Inmatnec nic nat lhama actoscama vayqui macmescama Dios. Innec nic nat acyantamaclho ayitca apnaclha Elí.
26 Intomjac nic nat Ana ayanya: —Nojetanov nasa coo, Visqui. Nasoc anco sicpayvam, mepqui sicyinimquiscama. Coo sicvisay quilvana, actomja alhta almalhnancama Dios, apvitay alhta lhip. 27 Almalhnaquic alhta Dios jimquecsic as sictamongvoyam. Apjalhnoc alhta silmalhnancama. 28 Momyovejec coo sictamongvoyam. Dios etnejic sat apanco aclhamoclhojo años aptiyascam apquitcoc — nic nat intomjac.
Apjalhec nic nat Elí, inticlhicvocmec nic nat nalhpop payjaclha napaat apcayo Dios.
Dios concede un hijo a Ana
1 En un lugar de los montes de Efraín, llamado Ramá, vivía un hombre, llamado Elcana, de la familia de Suf. Era hijo de Jeroán y nieto de Eliú. Su bisabuelo fue Tohu hijo de Suf, que pertenecía a la tribu de Efraín. 2 Elcana tenía dos esposas. Una de ellas se llamaba Ana, y la otra, Peniná. Peniná tenía hijos, pero Ana no los tenía. 3 Todos los años Elcana viajaba a Silo para rendir culto y ofrecer sacrificios al Señor todopoderoso. Allí vivían Elí y sus dos hijos, Jofní y Finés, que servían como sacerdotes del Señor.
4 Cuando Elcana ofrecía el sacrificio, daba su ración correspondiente a Peniná y a todos los hijos e hijas de ella, 5 pero a Ana le daba una ración especial, porque la amaba mucho, a pesar de que el Señor le había impedido tener hijos. 6 Por esto Peniná, que era su rival, la molestaba y se burlaba de ella, humillándola porque el Señor la había hecho estéril.
7 Cada año, cuando iban al santuario del Señor, Peniná la molestaba de este modo; por eso Ana lloraba y no comía. 8 Entonces Elcana, su marido, le decía: «Ana, ¿por qué lloras? ¿Por qué estás triste y no comes? ¿Acaso no soy para ti mejor que diez hijos?»
9 En cierta ocasión, estando en Silo, Ana se levantó después de la comida. El sacerdote Elí estaba sentado en un sillón, cerca de la puerta de entrada del santuario del Señor, 10 y Ana, llorando con profunda pena y llena de amargura, se puso a orar al Señor 11 y le hizo esta promesa: «Señor todopoderoso: Si te dignas contemplar la aflicción de esta sierva tuya, y te acuerdas de mí y me concedes un hijo, yo lo dedicaré toda su vida a tu servicio, y en señal de esa dedicación no se le cortará el pelo.»
12 Como Ana estuvo orando largo rato ante el Señor, Elí se fijó en su boca; 13 pero ella oraba mentalmente, así que solo movía sus labios y no se la escuchaba. Elí creyó entonces que estaba borracha, 14 y le dijo:
—¿Hasta cuándo vas a estar borracha? ¡Deja ya el vino!
15 —No es eso, señor —contestó Ana—. No es que haya bebido vino ni otra bebida alcohólica, sino que me siento angustiada y estoy desahogando mi pena delante del Señor. 16 No piense usted que soy una mala mujer, sino que he estado orando todo este tiempo porque estoy preocupada y afligida.
17 —Vete en paz —le contestó Elí—, y que el Dios de Israel te conceda lo que le has pedido.
18 —Muchísimas gracias —contestó ella.
Luego Ana regresó donde estaba su familia, y comió, y después de eso nunca más volvió a estar triste. 19 A la mañana siguiente madrugaron y, después de adorar al Señor, regresaron a su casa en Ramá. Después Elcana durmió con su esposa Ana, y el Señor tuvo presente la petición que ella le había hecho. 20 Así Ana quedó embarazada y, cuando se cumplió el tiempo, dio a luz un hijo y le puso por nombre Samuel, porque se lo había pedido al Señor.
21 Al año siguiente, Elcana fue con toda su familia a Silo para cumplir su promesa y ofrecer el sacrificio anual; 22 pero Ana no fue, porque le dijo a su marido:
—No iré hasta que destete al niño. Entonces lo llevaré para dedicárselo al Señor y que se quede allá para siempre.
23 Elcana, su marido, le respondió:
—Haz lo que mejor te parezca. Quédate hasta que lo hayas destetado. Y que el Señor cumpla su promesa.
Así ella se quedó y crio a su hijo hasta que lo destetó. 24 Y cuando le quitó el pecho, y siendo todavía él un niño pequeño, lo llevó consigo al templo del Señor en Silo. También llevó un becerro de tres años, veinte kilos de trigo y una vasija de vino. 25 Entonces sacrificaron el becerro y presentaron el niño a Elí. 26 Y Ana le dijo:
—Señor, ¿se acuerda usted de mí? Soy aquella mujer que estuvo orando al Señor aquí, cerca de usted. 27 Le pedí al Señor que me diera este hijo, y él me lo concedió. 28 Yo, por mi parte, lo he dedicado al Señor, y mientras viva estará dedicado a él.
Entonces Elí se inclinó hasta tocar el suelo con la frente, delante del Señor.