¡Él está vivo!
(Mt 28.1-10Mc 16.1-8Jn 20.1-10)
1 El domingo, al amanecer, las mujeres fueron a la tumba de Jesús para llevar los perfumes que habían preparado. 2 Cuando llegaron, vieron que la piedra que tapaba la entrada de la tumba ya no estaba en su lugar. 3 Entonces entraron en la tumba, pero no encontraron el cuerpo de Jesús. 4 Ellas no sabían qué hacer ni qué pensar.
De pronto, dos hombres se pararon junto a ellas. Tenían ropa muy blanca y brillante. 5 Las mujeres tuvieron tanto miedo que se inclinaron hasta tocar el suelo con su frente. Los hombres les dijeron:

«¿Por qué buscan entre los muertos al que está vivo? 6-7 Recuerden lo que Jesús, el Hijo del hombre, les dijo cuando todavía estaba en la región de Galilea. Él les dijo que sería entregado a hombres malvados que lo matarían en una cruz, pero que al tercer día iba a resucitar

8 Ellas recordaron esas palabras, 9-11 y salieron de aquel lugar. Cuando llegaron a donde estaban los once apóstoles y los otros discípulos, les contaron lo que había pasado. Pero ellos no creyeron lo que ellas decían, porque les parecía una tontería.
Entre las mujeres estaban María Magdalena, Juana y María, la madre del discípulo que se llamaba Santiago.
12 Sin embargo, Pedro salió corriendo hacia la tumba. Al llegar, miró hacia dentro, pero solo vio las telas con que habían envuelto el cuerpo de Jesús. Entonces regresó a la casa, asombrado por lo que había pasado.
¡Quédate con nosotros!
(Mc 16.12-13)
13 Ese mismo día, dos de los seguidores de Jesús iban a Emaús, un pueblo a once kilómetros de Jerusalén.
14 Mientras conversaban de todo lo que había pasado, 15 Jesús se les acercó y empezó a caminar con ellos, 16 pero ellos no lo reconocieron. 17 Jesús les preguntó:

—¿De qué están hablando por el camino?

Los dos discípulos se detuvieron; sus caras se veían tristes, 18 y uno de ellos, llamado Cleofás, le dijo a Jesús:

—¿Eres tú el único en Jerusalén que no sabe lo que ha pasado en estos días?

19 Jesús preguntó:

—¿Qué ha pasado?

Ellos le respondieron:

—¡Lo que le han hecho a Jesús, el profeta de Nazaret! Para Dios y para la gente, Jesús hablaba y actuaba con mucho poder. 20 Pero los sacerdotes principales y nuestros líderes lograron que los romanos lo mataran, clavándolo en una cruz. 21 Nosotros esperábamos que él fuera el libertador de Israel. Pero ya hace tres días que murió.
22 »Esta mañana, algunas de las mujeres de nuestro grupo nos dieron un gran susto. Ellas fueron muy temprano a la tumba, 23 y nos dijeron que no encontraron el cuerpo de Jesús. También nos contaron que unos ángeles se les aparecieron, y les dijeron que Jesús está vivo. 24 Algunos hombres del grupo fueron a la tumba y encontraron todo tal como las mujeres habían dicho. Pero ellos tampoco vieron a Jesús.

25 Jesús les dijo:

—¿Tan tontos son ustedes, que no pueden entender? ¿Por qué son tan lentos para creer todo lo que enseñaron los profetas? 26 ¿No sabían ustedes que el Mesías tenía que sufrir antes de subir al cielo para reinar?

27 Luego Jesús les explicó todo lo que la Biblia decía acerca de él. Empezó con los libros de la ley de Moisés, y siguió con los libros de los profetas.
28 Cuando se acercaron al pueblo de Emaús, Jesús se despidió de ellos. 29 Pero los dos discípulos insistieron:

—¡Quédate con nosotros! Ya es muy tarde, y pronto el camino estará oscuro.

Jesús se fue a la casa con ellos. 30 Cuando se sentaron a comer, Jesús tomó el pan, dio gracias a Dios, lo partió y se lo dio a ellos. 31 Entonces los dos discípulos pudieron reconocerlo, pero Jesús desapareció. 32 Los dos se dijeron: «¿No es verdad que, cuando él nos hablaba en el camino y nos explicaba la Biblia, sentíamos como que un fuego ardía en nuestros corazones?»
33 En ese mismo momento, regresaron a Jerusalén. Allí encontraron reunidos a los once apóstoles, junto con los otros miembros del grupo. 34 Los que estaban allí les dijeron: «¡Jesús resucitó! ¡Se le apareció a Pedro!»
35 Los dos discípulos contaron a los del grupo todo lo que había pasado en el camino a Emaús, y cómo habían reconocido a Jesús cuando él partió el pan.
Jesús se aparece a los discípulos
(Mt 28.16-20Mc 16.14-18Jn 20.19-23)
36 Todavía estaban los dos contando su historia, cuando Jesús se presentó en medio de todos y los saludó: «¡Reciban la paz de Dios!»
37 Todos se asustaron muchísimo, porque creyeron que era un fantasma. 38 Pero Jesús les dijo: «¿Por qué están tan asustados? ¿Por qué les cuesta tanto creer? 39 ¡Miren mis manos y mis pies! ¡Soy yo! ¡Tóquenme! ¡Mírenme! ¡Soy yo! Los fantasmas no tienen carne ni huesos, pero yo sí.»
40 Mientras les decía eso, Jesús les mostraba sus manos y sus pies. 41 Pero ellos, entre asustados y contentos, no podían creer lo que estaban viendo. Entonces Jesús les preguntó: «¿Tienen algo de comer?»
42 Ellos le dieron un pedazo de pescado asado, 43 y Jesús se lo comió mientras todos lo miraban. 44 Después les dijo: «Recuerden lo que les dije cuando estaba con ustedes: “Tenía que cumplirse todo lo que dice la Biblia acerca de mí.”»
45 Entonces les explicó la Biblia con palabras fáciles, para que pudieran entenderla:

46 «La Biblia dice que el Mesías tenía que morir y resucitar después de tres días. 47 También dice que en todas las naciones se hablará de mí, para que todos se vuelvan a Dios y él los perdone.
»Ustedes deben hablar en Jerusalén 48 de todo esto que han visto. 49 Ahora quédense en la ciudad, porque muy pronto les enviaré a quien mi Padre prometió. No se vayan a ningún otro lado, hasta que reciban el poder que Dios les enviará.»
Jesús sube al cielo
(Mc 16.19-20)
50 Jesús fue con sus discípulos hasta Betania. Allí, levantó sus manos y los bendijo. 51 Y en ese mismo instante fue llevado al cielo, 52 mientras ellos lo adoraban.
Después de esto, los discípulos regresaron muy contentos a Jerusalén, 53 y todos los días iban al templo para adorar a Dios.
1 Kelmeyeykekxeyk axta makham takhaxpop axto'ók agko', eyeynókxal'a ekxega émha amonye' ekhem semána, kelseykekxeyk axta m'a sokmátsa éláneykegkokxa axta. 2 Xama axta élweykekxo, kelwetágweykekxeyk axta megkeytnama kélpekkenmakxa axta m'a meteymog kélapma axta átog ma'a takhaxpop; 3 tén axta élántaxnama kañe' takhaxpop, axta eyke kalweteyk Jesús aphápak. 4 Axta kalya'áseykegkok yaqweykenxa katnahagkok élchetamso awáxok, pelakkassegkek axta nahan élweteya apchaqneykencha'a apqánet énxet ma'a eyaqneykegkaxa axta, apkelyenma axta apkelnaqta. 5 Kelháxaheykenteyk axta nahan ekwokmo éltekxeyágko naqta'a xapop yetlo éláye agko'; axta eyke aptemék apkelpaqhetchessama xa énxet'ák nak:
—¿Yaqsa ektáha kélchetama nak kéxegke nepyeseksa apkeletsapma m'a apxátekhágwokmo nak? 6 Méko s'e, kélxátekhássekme'. Kaxénwakxoho kélwáxok aptémakxa axta apkelanagkama kéxegke, cham'a aphamakxa axta makham ma'a Galilea, 7 apxeyenma axta ekmáheyo kólmések aptáha nak Apketche énxet ma'a énxet'ák melya'assáxma nak, tén han ekmáheyo kólyepetchesek aqsok ektegyésso, keñe ektáha enxoho ántánxo ekhem exátekhágwók makham.
8 Tén axta ekxénweykekxoho awáxok ma'a aptémakxa axta appeywa Jesús, 9 xama axta élweykekxoho makham éleñama m'a takhaxpop, keltennáseykha axta once Jesús apkelápháseykha ekyókxoho xa aqsok nak tén han ma'a apyókxoho énxet'ák nak. 10 Axta nahan élseykekxésso amya'a Jesús apkelápháseykha m'a María Magdalena, Juana, tén han ma'a mók María Santiago axta egken, tén han ma'a mók kelán'ák nak. 11 Ektamhéyak ancha'awók axta eyke nahan apkenagkók Jesús apkelápháseykha m'a ektémakxa axta élanagkama, axta emáheyók etnéssesek naqso'.
12 Tén axta Pedro apketcheykegkokxo apmeyeykekxo m'a takhaxpop; xama axta apteyányeykegkoho m'a kañe' takhaxpop, apáwa axta aqsa apweteyk. Tén axta aptaqhémo makham apxagkok ekpelakkassama apwete m'a ektémakxa axta.
Emaús ámay
(Mc 16.12-13)
13 Chaqhémók axta nahan apkelmeyeykekxexa axta apqánet Jesús apkeltáméséyak xama tegma apwányam apwesey axta Emaús xa ekhem nak. Once kilómetros axta Emaús ma'a Jerusalén. 14 Apkeltenneykegkokxeyk axta aqsa neyseksa apkelxega ámay ekyókxoho m'a ektémakxa axta. 15 Neyseksa apkeltennéyak axta nahan appáxaqweykekxo m'a Jesús, tén axta apkelyetlama. 16 Apweteyak axta eykhe, axta eyke kólhayók ékpelkoho'.
17 Axta aptemék apkelmaxneyeykencha'a Jesús se'e:
—¿Yaqsa kélxéna kéxegke neyseksa kélxega ámay?
Apchaqnágweykmek axta nahan yetlo élyaqhapmo apkelwáxok, 18 keñe axta xama apwesey axta Cleofás, aptéma apchátegmoweykegko s'e:
—¿Xépya aqsa apxakko' mey'ásegko m'a ektáhakxa axta m'a Jerusalén, cham'a ekhem axta?
19 Axta aptemék apchátegmoweykegko Jesús se'e:
—¿Yaqsa axta ektáha?
Tén axta aptéma apkenagkama s'e:
—Neykhe m'a kélteméssesakxa axta m'a Jesús apkeñama nak Nazaret, apteme axta Dios appeywa aplegasso, apxeyenma axta apmopwána apagko' elának aqsok, tén han ekha ekmowána appeywa nápaqtók Dios, tén han ma'a apyókxoho énxet'ák; 20 tén han ma'a ektémakxa axta apméssama yaqwayam emátog tén han kólyepetchesek aqsok ektegyésso m'a apkelámha apmonye'e nak apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok, tén han ma'a énxet'ák apkelámha apmonye'e nak. 21 Nélhaxanmeyk axta aqsa negko'o etnehek apkelwagkasso teyp énxet'ák Israel ma'a. Ántánxo ekhem akke entáhak kaxwók ekteme axta xa. 22 Ẽlyegwakkassegkek axta eykhe negko'o m'a nekha kelán'ák nélxegexma'a axta, hakte axto'ók agko' axta élmeyeykekxo m'a takhaxpop, 23 tén axta élchexyeykmo makham élmeyeykento enxagkok, hakte axta kóteyágweykekxak ma'a Jesús aphápak. Keltenneykha axta anhan apxekmowásamákpoho Dios apkelásenneykha, tén han apkeltennassama apxátekhágweykmo exnek ma'a Jesús. 24 Nápakha nélxegexma'a axta anhan apkelmeyeykekxak takhaxpop natámen xa, apkelwetágweykekxeyk axta nahan ekhawo m'a ektémakxa axta éltenneykha m'a kelán'ák, keñe melweteya m'a Jesús.
25 Tén axta Jesús aptéma apkelanagkama s'e:
—Méko nak la'a kélya'áseyak kéxegke, askehek nahan chá'a yaqwayam megkólya'ássemek ekyókxoho m'a aptémakxa axta chá'a apkelxeyenma m'a Dios appeywa apkellegasso. 26 ¿Meñegkók enxeykel'a Mesías xa aqsok nak, amonye' yaqwayam etaxnegwakxak makham ma'a ekyetnamakxa nak Dios apcheymákpoho?
27 Tén axta apkeltennáseykencha'a ekyókxoho m'a ektémakxa axta eknaqtáxésamaxche' weykcha'áhak ekxeyenma m'a Jesús, axta apchénamók ma'a Moisés axta weykcha'áhak apagkok, ekweykekxoho m'a ekyókxoho apnaqtáxéséyak axta m'a Dios appeywa apkellegasso.
28 Xama axta apkelweykmo m'a apkelmaheykegkaxa axta, máxa axta aptemék apmáheyo enxoho eyeykhágwók ma'a Jesús. 29 Apkeltémók axta eyke exnekxak sekxók ma'a énxet'ák nak. Axta aptemék apkenagkama s'e:
—Exa sekxók xamo' negko'o, taxnakme', yáqtéssek nahan.
Aptaxnegkek axta Jesús kañe', yaqwayam enxoho exek xamo' xa énxet'ák nak. 30 Xama axta apheykencha'a nekha mésa, apmomchek axta pan Jesús, apméssegkek axta ekxeyenma apwáxok Dios, apyeptegkek axta nepyeseksa, tén axta apkelmeyáseykegko. 31 Yetlómók axta anhan apkelyekpelchágwayam, apkelya'ásegweykmek axta aptáha Jesús; apmassegkek axta eyke aqsa m'a Jesús. 32 Tén axta aptéma chá'a apkenagkama pók se'e:
—Neyke eyátso exchek neghaxnawo sẽltennasakmo ámay segyetlókmo exchek, tén han sẽltennáseyncha'a m'a ektémakxa nak eknaqtáxésamaxche.
33 Yetlómók axta nahan apkeltaqhémo ekmanyehe agko' apkelmeyeykekxo m'a Jerusalén, apchaqneykekxexa axta m'a once Jesús apkelápháseykha, tén han ma'a apkelxegexma'a axta. 34 Axta aptemék apkelanagkama s'e:
—Naqso' neyke agkok kélxátekhássekmo Wesse' egegkok, tén han apxekmowáseykpekxo m'a Simón.
35 Keñe axta xa apqánet nak apkeltennáseykencha'a apnámakkok ma'a ektémakxa axta apkelwete neyseksa apkelxega ámay, tén han ektémakxa apyekpelchágweykmo Jesús, apyepta nepyeseksa m'a pan.
Jesús apxekmowásamákpekxoho apkeltáméséyak
(Mt 28.16-20Mc 16.14-18Jn 20.19-23)
36 Axta nahan epenchessamók apkeltenneykha xa aqsok nak, cham'a apkenegweykekxo axta nepyeseksa m'a Jesús. Axta aptemék apkelanagkama apkelpeykáseykegko s'e:
—Méko sa' katnehek ektáhakxa kélwáxok kéxegke.
37 Apkelyegwaktamók apagko' axta nahan ma'a, kélhagák axta apkeneyk elwet'ak. 38 Axta eyke aptemék apkelanagkama Jesús se'e:
¿Yaqsa ektáha kélyegwaya nak? ¿Yaqsa ektáha ekya'ássekmo nak kélwáxok? 39 Kóllano emék tén han emagkok. Ko'o s'e. Hélpaknegwoho, héllano nahan, méko eyke ápetek ma'a kélhagák tén han axchakkok, ektáha nak kéxegke kélwet'a ekyetna ko'o xa ekyókxoho nak.
40 Xama axta aptéma appeywa xa, apxekmóssegkek axta apmék tén han apmagkok. 41 Keñe axta Jesús aptéma apkelmaxneyeykencha'a s'e, hakte makhemek axta makham apkelya'ásseyam, eñama m'a élpayheykekxa axta apkelwáxok tén han élpelakkasso apkelwete:
—¿Yetneya yaqwayam antók se'e?
42 Kélméssegkek axta nekha kelasma kélyaqxaqxo, 43 apmomchek axta anhan Jesús ma'a kelasma, aptamchek axta nahan nápaqta'awo'. 44 Tén axta aptéma apkelanagkama s'e:
—Cha'a etneyk ko'o m'a sektémakxa axta séltennáseykha kéxegke sekhamakxa axta makham kélnepyeseksa: séltennassama axta chá'a megkatnehek megkatne ekyókxoho m'a ektémakxa nak eknaqtáxésamaxche Moisés segánamakxa apagkok sexeyenma ko'o, tén han ma'a weykcha'áhak apagkok axta m'a Dios appeywa apkellegasso, tén han ma'a eknaqtáxésamaxche nak Salmos.
45 Tén axta apkelya'assásegweykmo m'a ektémakxa axta eknaqtáxésamaxche'. 46 Axta aptemék apkelanagkama s'e:
—Xeyenmeyk eknaqtáxésamaxche megkatnehek megyetsapma m'a Mesías, tén han exátekhágwók ekwokmo enxoho ántánxo ekhem; 47 kóltennasha sa' nahan apwesey apyókxoho pók aptémakxa énxet'ák yaqwayam sa' elyo'ókxak makham ma'a Dios, yaqwayam sa meyaqmagkásekxeyk ma'a apkeltémakxa melya'assáxma. Sa' keynhok ma'a Jerusalén, 48 kéxegke sa' nahan kóltennasha xa aqsok nak. 49 Keñe sa' ko'o wáphaksek kélnepyeseksa kéxegke m'a apxeyenma axta egkések ma'a Táta. Kólhakha sa' eyke kéxegke s'e tegma apwányam nak Jerusalén, ekwokmoho kélxawágko kélmowancha'a eñama nak néten.
Jesús apmeyeykekxa néten
(Mc 16.19-20)
50 Tén axta Jesús apkelya'assama yókxexma teyp tegma apwányam ekweykekxoho m'a Betania. Apkelya'assegkek axta néten apmék apkelmaxnéssessama aqsok éltaqmela. 51 Keñe axta neyseksa apkelmaxnéssesso aqsok éltaqmela, apkexeykekxeyk axta, kélya'áseykekxeyk axta néten. 52 Keñe axta natámen apkelpeykessamo, apkeltaqhémok axta makham ma'a Jerusalén yetlo élpayheykekxa agko' apkelwáxok. 53 Exmakha axta nahan chá'a m'a kañe' tegma appagkanamap nak, elteméssesek apcheymákpoho m'a Dios.