Jeremías no debe casarse
1-3 Dios me dijo:

«Jeremías, no te cases en este país, ni tengas hijos ni hijas, porque de todos los que viven en este país, 4 algunos morirán de enfermedades horribles, otros morirán de hambre y otros en la guerra. Nadie llorará por ellos, ni los sepultará. Sus cadáveres quedarán tendidos sobre el suelo, como si fueran basura, y con ellos se alimentarán las aves del cielo y los animales salvajes.
5 »He decidido retirar de este pueblo mi paz, mi amor y mi compasión. Así que no vayas a ningún entierro, ni llores por ningún muerto. 6 En este país todos morirán, sean ricos o pobres, y nadie llorará por ellos ni los sepultará, ni guardará luto. 7 Nadie ofrecerá una comida para consolar a los que hayan perdido a un ser querido. A nadie se le ofrecerá consuelo, aunque haya muerto su padre o su madre.
8 »Tampoco vayas a ninguna boda, ni comas ni bebas nada allí. 9 Yo, el todopoderoso Dios de Israel, te digo que pondré fin a los gritos de alegría y de entusiasmo, y a las canciones de los novios y de las novias. Eso lo verán con sus propios ojos.
10 »Cuando comuniques todo esto al pueblo, te van a preguntar por qué decidí enviarles esta terrible desgracia. También preguntarán si se han portado mal, y si acaso han pecado contra mí. 11 Respóndeles que eso les pasa porque sus antepasados me rechazaron, no obedecieron mis enseñanzas y creyeron en otros dioses, a los cuales sirvieron y adoraron. Te juro que así fue. 12 Pero diles que ellos son peores que sus antepasados, porque no me obedecen. Ellos insisten en llevar a cabo sus planes malvados. 13 Por eso no les voy a tener compasión. Más bien, los echaré fuera de esta tierra; los llevaré a un país que ni ellos ni sus antepasados conocieron. Allá tendrán que adorar a otros dioses, día y noche.
14 »Llegará el día en que ya no dirán: “Viva Dios, que sacó de Egipto a los israelitas”; 15 sino que dirán: “Viva Dios, que sacó a los israelitas del país de los asirios y de los babilonios, y de todos los países adonde los obligó a ir”. Pero yo te aseguro que, en el futuro, haré que vuelvan a la tierra que les regalé a sus antepasados.
16 »Por lo pronto, voy a hacer que vengan muchos enemigos, y que los pesquen como si fueran peces. Después de eso, haré que vengan muchos enemigos y los persigan por todas las montañas y colinas, y hasta en las grietas de las rocas, como si fueran cazadores tras su presa. 17 Yo estoy enterado de todo lo que ellos hacen, pues no hay nada que yo no sepa. Ellos no me pueden ocultar ninguno de sus pecados. 18 Antes que nada, les daré un castigo doble por los terribles pecados que han cometido. Le han quitado al país su buena fama; ¡lo han llenado de ídolos malolientes que no tienen vida!»
Oración de Jeremías
19-20 Yo, Jeremías, le rogué a Dios:

«Dios mío, tú me das nuevas fuerzas;
cuando me encuentro en peligro,
tú eres mi refugio.
Desde los lugares más lejanos del mundo
vendrán a ti las naciones, y dirán:
“Nuestros antepasados
fabricaron dioses falsos
que no sirven para nada”».

21 Dios me respondió:

«Voy a mostrarles mi gran poder;
ahora sabrán quién soy yo:
¡Yo soy el único Dios de Israel!»
Wesse' egegkok apmésso apkeltémókxa etnehek Jeremías
1 Epaqhetchessek axta ko'o Wesse' egegkok, aptáhak axta seyáneya s'e: 2 “Ná etegye aqsa aptáwa' s'e apchókxa nak, ná elántekkes nahan apketchek. 3 Hakte altennaksek sa' ko'o exchep, ko'o sektáha nak Wesse' kélagkok yaqwánxa katnehek kélketchek appalleyam nak se'e apchókxa nak, tén han apkelwete nak chá'a m'a apyapmeyk. 4 Eletsapok sa' eñama negmasse ekmaso agko', méko sa' nahan kalekxagwaha eñama apkeletsapma, méko sa' nahan kalátawanyek: kaxnagkokxak sa' aqsa náxop aphopák, ektémól'a aqsok ekteyáseykha. Kasáwak sa' kempakhakma tén han meyk élnapma, máma sa' etawagkok aphopák, tén han aqsok nawha'ák éllo.”
5 Aptáhak axta han ko'o seyáneya Wesse' egegkok se'e: “Ná etaxnegwom aqsa xama tegma ekyetnakxa enxoho éllapwámeyak énxet'ák eñama apketsapma xama énxet; ná elekxagwaha elano', ná exekmósho han élapwokmo, hakte ekyementamákxeyk ko'o meyke ektáhakxa egwáxok ahagkok se'e énxet'ák nak, tén han seyásekhayo, tén han apmopyósa sélányo. Ko'o sekxeyenma xa, sektáha nak Wesse'. 6 Eletsapok sa' ekyawe nak kéláyo tén han meyke nak kéláyo s'e apchókxa nak; méko sa' kalátawanyek, tén han kalekxagwaha kalano', méko sa' nahan kalpexyekhasha émpehek kaxekmóshok élapwayam élányo, méko sa' nahan kamopaksohok ektegye ekyese. 7 Méko sa' nahan kalának ektámaxche ekyawe ekxeyenma nak egwáxok egmók apketsapma, yaqwayam enxoho kóltaqmelchessásekxak awáxok ma'a apnámakkok, megkeyxek sa' ektáha enxoho apketsapma m'a apyáp essenhan egken.
8 “Ná etaxnegwom han xama tegma élánéxchexa enxoho ektámáxche ekyawe, yaqwayam enxoho etwohok xamók apto m'a énxet'ák, tén han ének xamók ma'a apyenéyak nak. 9 Hakte ektáhak ko'o sekpeywa s'e, sektáha nak Wesse' ekha sekyennaqte, Dios apagkok nak Israel: Amasséssók sa' ko'o élmeneykmásamáxche nak chá'a kélessawássessamo, tén han ekpayheykekxa nak chá'a egwáxok se'e apchókxa nak, tén han ma'a élmeneykmásamáxche nak chá'a sẽlyamhopma. Katnehek sa' kélyennákxa nak makham kéxegke xa, kéxegke kélagkok sa' nahan kólweta'.
10 “Apkeltennássek sa' agkok xép énxet'ák se'e amya'a nak, sa' katnehek kólmaxneyha s'e: ‘¿Yaqsa kexa ektéma apkeltémo nak negko'o hegáhapwak Wesse' egegkok se'e aqsok ekmaso nak? ¿Yaqsa aqsok ekmaso nenláneykegko negko'o? ¿Yaqsa mólya'assáxma nenláneykegko negko'o nénmexma m'a Dios Wesse' egegkok?’ 11 Sa' etnehek yátegmowagkok xép se'e: ‘Aptáhak Wesse' egegkok se'e: temegkek kéxegke xa, eñama seyamasma ko'o m'a kélyapmeyk nano' axta kéxegke, apkelyetleykekxo m'a mók aqsok kéláyókxa, yaqwayam enxoho etnahagkok éláneykha tén han elpeykesho', keñe ko'o seyamasma, meláneykegkok ma'a séltémókxa axta etnahagkok sekmésso axta ko'o. 12 Kéxegke so eyesagchawo agkok aqsok kélláneyak, kélyeykhásseykmók ma'a kélyapmeyk nano' axta, kélyennaqtéssegkek aqsa chá'a kélwáxok kélxama kélyetleykekxo m'a ektémakxa nak chá'a élchetámeykha kélwáxok ekmaso, mehelyeheykekxohok nahan ko'o. 13 Cháxa keñamak peya nak ko'o alántekkesek kéxegke s'e xapop nak, alya'aksek sa' xama apchókxa megkólya'ásegkaxa nak kéxegke, tén han melya'áseykegkaxa axta m'a kélyapmeyk nano' axta kéxegke, sa' kólpeykeshok chá'a mók aqsok kéláyókxa yókxoho ekhem ma'a tén han yókxoho axta'a, megkalepyóshek sa' ko'o alanok kéxegke.
14 “Kammok sa' eyke ekhem —ektáhak ko'o sekpeywa, sektáha nak Wesse'— yaqwánxa kamaskok kéltáha ekmámnaqsoho kélpeywa hélxének se'e: Memassegwomek sa' chá'a Wesse' egegkok, apkelántekkesso axta israelitas ma'a Egipto; 15 sa' aqsa kóltéhek chá'a s'e: ‘Memassegwomek sa' chá'a Wesse' egegkok, apkelántekkesso axta israelitas ma'a apchókxa ekpayho nak nexcheyha, tén han ma'a ekyókxoho apkelókxa apkelya'assamakxa axta chá'a apkexpánchessama. Wának sa' ko'o kólmeyenták makham kéxegke m'a xapop kélagkok axta, cham'a xapop sekméssamakxa axta ko'o m'a kélyapmeyk nano'.
16 “Ektáhak ko'o sekpeywa s'e sektáha nak Wesse': ‘Wának sa' ko'o elxegmak apxámokma m'a aptegyéyak nak kelasma, yaqwayam sa' etegyagkok ma'a israelitas ektémól'a antegyek kelasma. Keñe sa' natámen wának elxegmak apxámokma m'a apkelnempaqwáméyak, yaqwayam sa' elnempaqwomagkok, tén han élántekkesek apyókxoho m'a élámhakxa nak meteymog élwenaqte tén han egkexe ekweykekxoho m'a meteymog élyagqaxe nak. 17 Hakte ekweteyak ko'o ekyókxoho aqsok apkeláneyak ma'a, yawanchek hexyánegkesek xama enxoho, yawanchek nahan kakpósaxchek melya'assáxma nahaqtók ko'o. 18 Ayeykhássamhok sa' ko'o sekxók sekyaqmagkáseykekxa m'a apkeltémakxa ekmaso tén han melya'assáxma, hakte apkenyetséssegkek xapop ahagkok apnegkenma m'a aqsok kéleykmássesso apák nak, apkeláneykegkek nahan aqsok sektaqnagkamo nak chá'a ko'o m'a ekyókxoho xapop sekmeyáseykekxa axta ko'o.”
Jeremías apwóneykha Wesse' egegkok
19 Wesse', segkésso nak sekyennaqte,
tén han setaqmelchesso,
semasma nak chá'a
ekwa'a enxoho ekmaso sekha;
xeyep sa' elyo'ótak
pók aptémakxa énxet'ák
apkeleñama m'a makhawók
agko' nak xapop.
Sa' etnehek chá'a yának se'e:
“Wánxa axta aqsa apkelxaweykekxo
ẽlyapmeyk nano' negko'o m'a
aqsok kéláyókxa ekteme nak mékoho,
tén han meyke nak ekmowána.
20 ¿Apwancheya elának
apagkok apagko'
aqsok apcháyókxa énxet?
¡Háwe eyke apmámnaqsoho
etnehek xa aqsok kéláyókxa nak!”
Wesse' egegkok apchátegmowéyak
21 “Cháxa keñamak peya nak ko'o
axekmósek ma'a sekmowána,
keñe sa' elya'ásegwók
sekwesey ko'o Wesse'.