Dios rechaza los ídolos
1-2 Israelitas, escuchen la palabra de nuestro Dios:

«No tiemblen de miedo
cuando vean señales en el cielo,
como hacen las otras naciones.
3 Las costumbres religiosas de esa gente
no tienen ningún valor.
Van al bosque, cortan un tronco,
y un artesano le va dando forma.
4 Otros lo adornan con oro y plata,
y lo aseguran con clavos y martillo
para que no se caiga.

5 »Esos ídolos no pueden hablar;
¡parecen espantapájaros
en un campo sembrado de melones!
Tienen que llevarlos
porque no pueden caminar,
así que no los adoren;
ellos no los pueden ayudar
ni les pueden hacer daño».
El Dios verdadero
6 Jeremías dijo:

«Dios mío, tú eres muy poderoso,
¡no hay nadie como tú!
7 Eres el rey de las naciones
y todos tiemblan ante ti.
Entre los sabios de las naciones,
y entre todos los reinos,
no hay nadie como tú.
¡Tú mereces que todos te adoren!

8 »Los habitantes de esas naciones
son gente tonta y bruta,
pues tienen por maestros
a ídolos de palo que no sirven para nada.
9 Los artesanos hacen esos ídolos
con el oro y la plata
que traen desde España,
y más tarde los visten
con lujosas telas rojas;
¡pero todos esos ídolos
están hechos por hombres!
10 Pero tú, nuestro Dios,
eres el Dios verdadero;
¡Tú nos das vida
y reinas por siempre!
Cuando te enojas, tiembla la tierra;
¡no hay nación que resista tu furia!»
Los ídolos no sirven para nada
11 Dios le pidió a Jeremías que les diera a los israelitas el siguiente mensaje:

«Como los ídolos no hicieron
ni el cielo ni la tierra,
están condenados a desaparecer.

12 »Con su poder y sabiduría,
y con mucha inteligencia,
Dios hizo la tierra, afirmó el mundo
y extendió los cielos.

13 »Basta una palabra de Dios
para que rujan los cielos
y aparezcan las nubes en el horizonte.
En medio de fuertes relámpagos,
y de vientos huracanados,
Dios hace que llueva.

14 »La gente es necia, no sabe nada;
los ídolos son una vergüenza
para quienes los fabrican.
Esos ídolos son un engaño;
por supuesto, no tienen vida.
15 No valen nada, son pura fantasía;
cuando Dios los juzgue, serán destruidos.
16 Pero nuestro Dios no es así;
¡él hizo todo lo que existe!
Nuestro Dios nos eligió
y nos hizo su pueblo.
¡Su nombre es el Dios todopoderoso!»
La destrucción no tarda en llegar
17-18 El Dios de Israel ha dicho:

«Habitantes de Jerusalén,
esta vez voy a enviarlos muy lejos,
como si lanzara una piedra con la honda.
Voy a ponerlos en aprietos,
y dejaré que los capturen.
Agarren todo lo que puedan
y salgan corriendo,
pues ya se acerca el enemigo».

19 Jeremías dijo:

«¡Qué terrible es mi dolor!
¡Mi sufrimiento no se acaba!
Estoy sufriendo en carne propia
los males de mi pueblo.
20 Toda mi patria está destruida
y no puedo reconstruirla.
Ya no hay nadie que pueda ayudarme;
toda mi gente está muerta.
¡He quedado abandonado!
21 Los gobernantes de este pueblo
resultaron ser unos tontos
que no buscaron a Dios.
Por eso no tuvieron éxito,
y ahora nosotros parecemos
un rebaño de ovejas perdidas.

22 »¡Escuchen! ¡Llega una mala noticia!
Un gran ejército viene del norte,
y convertirá las ciudades de Judá
en un montón de ruinas;
¡allí harán su casa los perros salvajes!»

23 Jeremías oró así:

«Dios mío,
yo sé que nadie es dueño
de su vida y su futuro.
24 Te pido que nos corrijas,
pero hazlo con justicia.
No nos corrijas mientras estés enojado,
pues nos destrozarías por completo.
25 Mejor castiga con furia
a los habitantes de las otras naciones.
Ellos no te reconocen como su Dios,
pues nos han destruido por completo
y han arruinado nuestro país».
Kéleykmássesso élmowancha'a amya'a tén han Dios apmámnaqsoho
1 Énxet'ák Israel, kóleyxho s'e amya'a nak, apkeltennasso nak kéxegke m'a Wesse' egegkok. 2 Aptáhak Wesse' egegkok se'e:

“Nágkólteme aqsa kéxegke m'a
apkeltémakxa nak chá'a
pók aptémakxa énxet'ák,
nágkalyegwakkas aqsa m'a
aqsok ekteyapma nak néten,
aptamheykegkaxa nak chá'a xa
pók aptémakxa nak énxet'ák.
3 Aqsok mékoho agko'
apkeltémakxa nak chá'a
xa énxet'ák nak.
Eyaqtennek chá'a yámet
awhak ma'a naxma,
eleykmássesha chá'a m'a énxet
apmopwána nak eleykmássesha
emha m'a xama aqsok
apmeykencha'awól'a,
4 keñe elnáxegkesha chá'a
ewakhaksek ma'a sawo
ekmope élmomnáwa,
tén han ma'a sawo ekyátekto
élmomnáwa,
keñe etaqmelcheshok chá'a
apkenegkesso elatchesek láwa
etekpagagkok sawo ekyentaxno,
yaqwayam enxoho megkayaqnene'.
5 Hawók náta kéleyssól'a m'a
aqsok kéleykmássesso,
kélchenegkessól'a m'a namyep
kélcheneykekxexa nak yánsamáne,
yawanchek kalpaqmétek
kólpatmekxohok nahan chá'a m'a,
hakte yawanchek kalxog.
Nágkóle chá'a kéxegke m'a,
yawanchek katnéssessamhok
exma ekmaso xama énxet,
yawanchek nahan kataqmelchesek.”

6 Wesse',
méko ekhawo exchep,
xép apteme apwányam apagko',
ekwányam ma'a apwesey,
tén han ekteme ekyennaqte.
7 ¿Yaqsa megkakyek xép,
Wesse' apwányam apagkok nak
pók aptémakxa énxet'ák?
Payhawók xép yeykpok.
Méko ekhawo exchep nepyeseksa m'a
apkelya'áseykegkoho nak aqsok,
tén han kelwesse'e
apkelwányam nak keso nélwanmeygkaxa.
8 Élyeyháxma m'a apyókxoho nak,
méko xama enxoho
apkelmopwancha'a aqsok.
¡Yawanchek kalxekmósek
yántéseksek nekha!
9 Sawo ekmope ekmomnáwa
aqsa m'a kéleykmássesso
apagkok nak, éleñama nak
kélseykenta m'a Tarsis,
tén han sawo ekyátekto ekmomnáwa,
éleñama nak kélseykenta m'a Ufaz;
aqsok apkelane nak chá'a m'a énxet
apkeleykmassáseykha nak chá'a aqsok,
tén han ma'a apkelane nak chá'a
sawo ekyátekto élmomnáwa,
kéltaxneyáseykekxa nak chá'a m'a
apáwa hómáyok,
tén han ma'a apyexwase,
énxet apmopwána
apkeleykmassáseykha apkelane
ekyókxoho xa.
10 Wesse' egegkok apteme
Dios apmámnaqsoho,
Dios megyetsapma,
Wesse' apwányam
memassegwayam.
Aplókek agkok ma'a,
kayawheykha chá'a xapop;
mopwanchek elenmaxakpohok
aplo m'a pók aptémakxa énxet'ák.

11 (Énxet'ák Israel, kólteme kólának énxet'ák melya'áseyak nak Dios se'e: “Aqsok kéláyókxa, megkatnaha nak élane néten, tén han xapop, kalmassegwók sa' keso náxop; megkeymaxcheyk sa' xama enxoho s'e kóneg yaphope nak.”)
Negmeneykmasso nélpeykessamo Dios
(Jer 51.15-19)
12 Yetlo apmopwána axta apkelaneyk
Wesse' egegkok xapop;
yetlo apya'áseykegkoho axta
appekkenmak nélwanmégkaxa;
yetlo apmopwána aqsok axta
appeykessók ma'a néten.
13 Appeywa ekyennaqte chá'a
epáwaksek awáxok yegmen
ekyetnama nak néten,
etekkesek chá'a yaphope
éleñama m'a néxa xapop nak;
etekkesek chá'a apkelyenma
neyseksa ekmámeye;
etekkesek chá'a éxchahayam
eñama m'a appekkenmakxa nak.
14 Élyeyháxma apyókxoho énxet
tén han melya'áseyak aqsok.
Kelyexancháseykha chá'a
aqsok kéleykmássesso m'a
ektáha nak chá'a apkelane:
kéleykmássesso sẽlyexancháseykha m'a,
tén han meyke élennama;
15 aqsok mékoho,
tén han kélya'ásseykmoho,
emasséssók sa' Wesse' egegkok
ma'a ekwokmo sa' ekhem
sẽlyekpelchássessamókxa'.
16 ¡Megkaxnawok agko'
Jacob nak Dios apagkok xa,
apkelane nak ekyókxoho aqsok
élánteyapma nak!
Axta apkelyéseykha
énxet'ák Israel ma'a
yaqwayam etnehek apagkok apagko'.
Wesse' ekha apyennaqte:
cháxa apwesey xa.
Dios appeywa aplegasso apkelpaqhetchásamákpoho énxet'ák
17 —Kéxegke énxet'ák,
kélwakhamáxko nak,
kólmekxa' aqsok kélagkok.
18 Hakte aptáhak
Wesse' egegkok se'e:
Makhawók sa' ko'o kaxwók
akxakhagwók énxet'ák
apheykencha'a nak
se'e apchókxa nak.
Atwássesha sa' apheykha,
lapmaxcheyk sa' kexaha
héteyekxak ektáha enxoho xa
ektáha nak.

19 —¡Ko'o laye, asagkek setnahakxa'!
¡Megkaltaqmelwomek sélyense!
¡Énagkamchek axta ko'o
alenmaxaxkohok se'e ekmáske nak!
20 Kéletsagkassek sekpakxanma,
kélyétekkessek ekyókxoho
apxát'ák seknaqtete nak.
Eyenyókek ma'a étchek,
¡Méko kaxwók aptáhak!
Méko kaxwók hexátekhassásekxak
sekpakxanma,
méko kaxwók hepakxenchásekxa'.

21 —Élyeyháxma apkelámha apmonye'e
apagkok nak xa énxet'ák nak;
melchetamsók ma'a Wesse' egegkok.
Cháxa keñamak
megkatyapma nak chá'a aqsok
apmáheyo elanagkok,
apkexpánmeyk apyókxoho m'a
nepkések apnaqtósso.

22 ¡Kóltaqmelchesho kélháxenmo!
¡Wa'ak xama amya'a!
Xegakmek éxtegyawà ekyawe
eñama m'a apchókxa nexcheyha,
yaqwayam sa' katnessásekxak
yókxexma meykexa énxet ma'a
tegma apkelyawe nak Judá,
wánxa sa' aqsa katnehek
élleykegkaxa m'a semheg nawha'ák éllo.

23 Wesse',
ekya'ásegkók ko'o énxet
háwe apagkok ma'a
apyennaqte nak,
tén han háwe apya'áseykegkoho
yaqwánxa katnehek apweynchámeykha.
24 Hẽllegássesagkoho sa' negko'o,
yetlo ekpéwomo senteméssesakxa,
háwe sa' yetlo aplo,
hakte hegmasséssók katnehek.
25 Eyke eyenyenta aplo
nepyeseksa m'a énxet'ák
melya'ásegko nak xép,
cham'a énxet'ák
mewóneykha nak chá'a exchep,
hakte apkelnapmeyk ma'a
Jacob nak énxet'ák apagkok,
apmassésseykmek apyókxoho,
ekmaso aptemessáseykekxak ma'a apchókxa.