El séptimo día
1-3 Así terminó Dios
la creación del cielo y de la tierra
y de todo cuanto existe,
y el séptimo día descansó.
Dios bendijo ese día y lo apartó,
para que todos lo adoraran.
El hombre y la mujer
4 Esta es la historia de cuando Dios creó el cielo y la tierra.
En ese tiempo 5 aún no había árboles ni plantas en el campo, porque Dios todavía no había hecho que lloviera, ni había nadie que cultivara la tierra. 6 Del suelo salía una especie de vapor, y eso era lo que mantenía húmeda la tierra. 7 Entonces Dios tomó un poco de polvo, y con ese polvo formó al hombre. Luego sopló en su nariz, y con su propio aliento le dio vida. Así fue como el hombre comenzó a vivir.
8 Dios había plantado un jardín al cual llamó Edén, y allí puso al hombre. 9 Luego Dios hizo que creciera allí toda clase de árboles; eran hermosos y daban fruta muy sabrosa. En medio de ese jardín estaba el árbol de la vida, y también el árbol del conocimiento del bien y del mal.
10 De Edén salía un río que regaba el jardín y luego se dividía en otros cuatro ríos. 11 El primer río se llamaba Pisón, y es el que rodea todo el país de Havilá. Allí hay oro 12 muy fino, y hay también piedra de ónice y plantas con las que se hacen finos perfumes. 13 El segundo río se llamaba Guihón, y es el que rodea todo el país de los etíopes. 14 El tercer río es el Tigris, que corre al este de Asiria. El cuarto río es el Éufrates.
15 Dios puso al hombre en el jardín de Edén para que lo cultivara y lo cuidara, 16 pero claramente le dijo: «Puedes comer de todos los árboles que hay en el jardín, 17 pero no del árbol del conocimiento del bien y del mal. Si comes de ese árbol, te juro que morirás».
18 Luego Dios dijo: «No está bien que el hombre esté solo. Voy a hacerle alguien que lo acompañe y lo ayude». 19-20 Entonces hizo Dios todos los animales domésticos y salvajes, y todas las aves que vuelan por el cielo, y se los llevó al hombre para que les pusiera nombre. Y este así lo hizo.
Sin embargo, para el hombre no se encontró compañía ni ayuda. 21 Por eso Dios hizo que el hombre se quedara profundamente dormido. Y así, mientras este dormía, Dios le sacó una de sus costillas, y luego le cerró el costado. 22 De esa costilla Dios hizo una mujer. Cuando se la llevó al hombre, 23 este dijo:

«¡Esta vez tengo a alguien
que es carne de mi carne
y hueso de mis huesos!
La llamaré hembra,
porque Dios la sacó del hombre».

24 Esto explica por qué el hombre deja a su padre y a su madre, y se une a su mujer para formar un solo cuerpo.
25 Tanto el hombre como su mujer andaban desnudos, pero no sentían vergüenza de andar así.
1 Penchásexcheyk axta élánamáxche néten, tén han náxop, keñe han ma'a ekyókxoho aqsok ekhéyak 2 Appenchessek axta apkelane aqsok Dios ekwokmo siete ekhem, apkellókassek axta apyampé. 3 Apxénchek axta han ektaqmalma xa ekhem siete nak, apteméssessek axta ekpagkanamaxche', hakte apkellókassek axta apyampé xa ekhem nak, cham'a ekyókxoho aptamheykha apkelane nak aqsok. 4 Cháxa ektémakxa axta sekxók élánamáxko néten tén han náxop.
Énxet apha yókxexma Edén
Xama axta apkelana Dios Wesse' egegkok néten tén han náxop, 5 méko axta sekxók makham yenta'a tén han pa'at, hakte axta yáphassók makham Dios Wesse' egegkok ekmámeye keso náxop. Méko axta han xama énxet enxoho aptamheykha. 6 Katyapok axta aqsa chá'a yegmen eñama kañe' xapop, ekyássásseyak axta chá'a ekyókxoho xapop. 7 Keñe axta Dios Wesse' egegkok apkelana énxet ma'a xapop ánek, apwátekhakkassek axta apwéhek apmésa apyennaqte. Cháxa aptamhákxo axta énxet ekha apkennama.
8 Tén axta natámen Dios Wesse' egegkok apkelana yókxexma ektaqmela Edén, ekpayho nak ekteyapmakxa ekhem, keñe aphésa m'a énxet ektáha axta apkelane. 9 Apkelántekkessek axta nahan ekyókxoho mók ektémakxa yenta'a éltaqmalma, ekha nak ekyexna ektaqmalma nak antók. Apkeneykekxeyk axta han yámet ekyennaqtéssamo nak egnények neysekso nak aqsok apkeneykekxa', tén han ma'a yámet segyekpelchássesseyam nak aqsok ektaqmela, tén han aqsok ekmaso.
10 Edén axta han keñamak ekteyapma m'a wátsam, élyásseseykegko axta chá'a aqsok yókxexma ektaqmela, kexpánchesamaxcheyk axta han cuatro aktegák. 11 Pisón axta ekwesey émha amonye', haxnencheykmek axta ekyókxoho yókxexma nak Havilá, ekyetnamakxa nak sawo ekyátekto ekmomnáwa. 12 Keltásek han sawo' élyátekto élmomnáwa ekheykegko xa yókxexma nak, yetneyk han yámet agye' ektaqmalma nak, tén han meteymog élmomnáwa nak. 13 Guihón axta han ekwesey m'a mók wátsam, ekhaxnegcheykmo nak ekyókxoho yókxexma Cus. 14 Tén axta Tigris ma'a ektáhakxa axta ántánxo wátsam, ekmallahanweykmoho nak ekteyapmakxa ekhem nak Asiria, keñe Éufrates ma'a ektáhakxa nak cuatro wátsam.
15 Xama axta aphéssama Dios Wesse' egegkok énxet ma'a yókxexma ektaqmalma Edén, yaqwayam enxoho eknekxak aqsok, tén han eltaqmelchesek, 16 aptáhak axta apmésa appeywa s'e: “Apwanchek etwok yámet ekyexna ekyókxoho élámha nak se'e yókxexma ektaqmalma nak, 17 eyke mopwanchek etwok ekyexna m'a yámet segyekpelchássesseyam nak aqsok ektaqmela, tén han aqsok ekmaso. Aptókek sa' agkok xa, yetsapok sa'.”
18 Tén axta Dios Wesse' egegkok aptáha han se'e: “Megkataqmelak exek apxakkók énxet, alanaksek sa' ko'o xama yaqwayam chá'a kapasmok.” 19-20 Tén axta Dios Wesse' egegkok apkelana xapop ánek ekyókxoho aqsok nawha'ák, ekyókxoho náta, keñe axta apnaqlákxésa énxet yaqwayam etegyesagkok chá'a élwesey. Aptegyásegkek axta élwesey ekyókxoho aqsok nawha'ák megkalmeymentakcha'a m'a énxet, tén han ekyókxoho náta, tén han ma'a ekyókxoho aqsok nawha'ák élmeymentakcha'a nak, tamheykegkek axta han élwesey m'a apteméssessamakxa axta élwesey. Axta eyke ét'ak makham xama ekmowána enxoho chá'a kapasmok. 21 Keñe axta natámen Dios Wesse' egegkok aptenchesa ekyentaxno agko' énxet, aplekkessek axta xama apakhák neyseksa apteyenma, tén axta apcháhakkásekxo makham. 22 Apkelanak axta Dios Wesse' egegkok xama kelán'a xa apakhák nak, tén axta apyentegkásekxo énxet.

23 Axta aptáhak apwet'a s'e:
“¡Cháxa ektáha ko'o
ehápetek ahagko' xa,
tén han ektáha
exchakkok ahagko'!
Atnéssesek sa'
ekwesey kelán'a,
hakte Dios axta keñamak
aplekkesso énxet xa.”

24 Cháxa keñamak apyamasma nak chá'a apyáp énxet, tén han egken, yaqwayam épetchak ma'a aptáwa', xama han katnekxak xa ánet nak.
25 Meyke apáw'ák axta xa ánet nak, énxet tén han kelán'a, axta eyke kalmegqaktók ektéma xa.