Rahab y los espías
1 Josué envió a dos hombres para que exploraran el territorio de Canaán, y de manera especial a la ciudad de Jericó. Los dos hombres salieron de Sitim, y cuando llegaron a Jericó fueron a la casa de una prostituta llamada Rahab. Allí pasaron la noche. 2 Al saber el rey de Jericó que unos israelitas habían llegado esa noche para explorar el país, 3 mandó a decirle a Rahab:

—En tu casa hay dos espías. ¡Mándamelos para acá!

4 Pero como ella los había escondido, respondió:

—Sí, es verdad. Vinieron unos hombres, pero yo no supe de dónde eran. 5 Salieron al anochecer, antes de que cerraran el portón de la ciudad, y no sé a dónde iban. Si ustedes salen ahora mismo a perseguirlos, seguro que podrán alcanzarlos.

6 La verdad es que Rahab los había llevado a la terraza y los había escondido debajo de unos manojos de lino que allí tenía. 7 Los hombres del rey salieron de la ciudad, y se volvió a cerrar el portón. Buscaron a los espías hasta llegar al cruce del río Jordán.
8 Antes de que los espías se acostaran, Rahab subió a la terraza 9 y les dijo:

—Yo sé que Dios les ha entregado a ustedes este territorio, y todos tenemos miedo, especialmente los gobernantes. 10 Sabemos que, cuando salieron de Egipto, Dios secó el Mar de los Juncos para que ustedes pudieran cruzarlo. También sabemos que mataron a Sihón y a Og, los dos reyes amorreos del otro lado del Jordán. 11 Cuando lo supimos, nos dio mucho miedo y nos desanimamos. Reconocemos que el Dios de ustedes reina en el cielo y también aquí en la tierra. 12 Júrenme en el nombre de ese Dios que tratarán bien a toda mi familia, así como yo los he tratado bien a ustedes. Denme alguna prueba de que así lo harán. 13 ¡Prométanme que salvarán a todos mis familiares! ¡Sálvennos de la muerte!

14 Los espías le contestaron:

—¡Que Dios nos quite la vida si les pasa algo a ustedes! Pero no le digas a nadie que estuvimos aquí. Cuando Dios nos dé este territorio, prometemos tratarlos bien, a ti y a toda tu familia.
Rahab y los espías se despiden
15 Como la casa de Rahab estaba construida junto al muro que rodeaba la ciudad, ella los ayudó a bajar por la ventana con una soga. 16 Y les aconsejó:

—Escóndanse en los cerros para que la gente del rey no los encuentre. Quédense allí tres días, hasta que ellos regresen; y después de eso, sigan su camino.

17 Antes de irse, los espías le dijeron:

—Te hemos hecho un juramento, y lo cumpliremos. 18 Cuando lleguemos a este territorio, esta soga roja tiene que estar atada a la ventana por donde vamos a bajar. Reúne en tu casa a todos tus familiares. 19 Si alguno de ellos sale a la calle, morirá, y nosotros no tendremos la culpa de su muerte; pero si alguien sufre algún daño dentro de la casa, nosotros seremos los culpables. 20 No le cuentes a nadie de este trato que hemos hecho; de lo contrario, no estaremos obligados a cumplir nuestro juramento.

21 —De acuerdo —respondió ella—. Así se hará.

Dicho esto, los despidió y ellos se fueron, mientras ella ataba la soga roja a la ventana.
22 Los dos espías se fueron a los cerros, y durante tres días estuvieron escondidos allí, hasta que los hombres del rey regresaron. Los habían buscado por todo el camino y no los habían encontrado. 23 Entonces los dos espías bajaron de los cerros, cruzaron el río, y volvieron a donde estaba Josué. Luego de contarle todo lo que les había pasado, 24 le dijeron:

—Estamos seguros de que Dios nos ha dado todo el territorio. ¡Todos los gobernantes de esta región están muertos de miedo!
Josué apkeláphasso énxet etyánegwomhok ma'a Jericó
1 Yókxexma Sitim axta apkeleñamak apqánet énxet, Josué axta apyexamakpoho apkeláphasso. Aptáhak axta apkeláneya s'e: “Kólxeg kólteyánegwomho sa' ma'a yókxexma keñe han ma'a tegma apwányam nak Jericó.”
Apkelxegkek axta m'a, keñe apkelwokmo m'a tegma axagkok kelán'a ekyaqmagkáseyak pók énxet ektegye selyaqye, cham'a tegma apwányam nak Jericó, ekwesey axta Rahab. Axta apnaqteyenwokmok axta'a m'a. 2 Wánxa agkok, xama énxet axta eyke apkeltennásseykxak ma'a wesse' apwányam nak Jericó. Axta aptáhak apcháneya s'e:
—Nápakha énxet'ák Israel apkelwa'ak yaqwayam elanok ektémakxa negókxa s'e axta'a nak.
3 Keñe m'a wesse' apkeltamho kóltéhek kólának Rahab se'e:
—Kalántekkes sa' énxet'ák apkelwa'a nak axagkok, hakte cháxa aptáha kélapháseykha senteyánegwayo xa.
4 Kelpóssek axta eyke m'a, keñe ektáha éláneya s'e:
—Naqsók xeykhe apkelwa'a énxet'ák setnaha meyk'a, makke ay'ásegkok háxko ex'a apkeleñamakxa'. 5 Apkelxegkek xeyk amonye' ekyáqtessóxma exchek, hakte kólápekxohok chá'a átog ma'a tegma apwányam nak, makke ay'ásegkok háxko ex'a apkelmahágkaxa, kélemhágkek sa' agkok kéxegke s'e kaxwo' nak, kóltahañekxak sa'.
6 Néten tegma axta eyke kelchenátchásak ma'a kelán'a, axta apháha apkelyexanma m'a neyseksa ekheykegkaxa nak hótappo axchakkok, kélnaqtéteykekxa mók naxta'a yaqwayam kólyamasagkok.
7 Apkelemhágkek axta wesse' apkelásenneykha apkelmahágko m'a ekpayhókxa nak wátsam Jordán, ekweykmoho m'a éttakhexa nak. Xama axta apkelántepa sẽlpextétamo keñe kélápekxo átog ma'a tegma apwányam nak Jericó. 8 Tén axta Rahab énátweykxo néten tegma amonye' apnaqteyenma m'a énxet'ák nak, entáhak axta éláneya s'e:
9 —Ekya'ásegkók ko'o apmésa Wesse' kélagkok kéxegke s'e xapop nak, hakte egméssek negko'o ekyawe agko' éltamheykha egwáxok. Awanhók agko' éltamheykha apkelwáxok apyókxoho énxet'ák apheykha nak se'e, kéxegke eñamakxa'. 10 Negya'ásegkók negko'o m'a ektémakxa axta kélánteyapma kéxegke m'a Egipto. Dios axta apyamásak yegmen ma'a Wátsam ekwányam Ekyexwase yaqwayam kólyeykhak kéxegke, negya'ásegkók han negko'o kélsawhawo axta kéxegke kélnapa m'a apkelwesse'e nak, Sihón tén han ma'a Og, cham'a apqánet apkelwesse'e apagkok axta m'a amorreos, apheykencha'a axta m'a neyp nak wátsam Jordán. 11 Awanhók agko' axta éltamheykha egwáxok nenleg'a negko'o m'a amya'a nak. Cháxa keñamak méko nak ekmako kalenmexek kéxegke, cham'a Wesse' ektáha nak Dios kélagkok kéxegke, cháxa aptáha apagkok apagko' ma'a néten, tén han ekweyktámho s'e náxop nak. 12 Cháxa keñamak séltamho nak ko'o kéxegke hélteméssesek naqsók agko' kélpeywa nápaqtók Wesse' kélagkok, yaqwayam kóltaqmelchesek ma'a étchek, ekhawo nak ko'o sekteméssesakxa kéxegke séltaqmelchesa. Héllanés sa' ko'o xama aqsok magkenatchesso nak yaqwayam may'ássemek ektáha ekmámnaqsoho peya kóltéhek. 13 Nágkólaqha aqsa táta tén han méme, keñe han ma'a élyáxeg, tén han ma'a élyáxa', ekweykekxoho m'a ekyókxoho ektáhakxa nak énámakkok. ¡Hẽlwagkas sa' teyp! ¡Nágkólho aqsa antekyók!
14 Apkelátegmowágkek axta xa énxet'ák nak:
—Dios sa' hẽlnápok negko'o móltaqmelchesa enxoho xa námakkok nak xeye', wánxa néltamho negko'o megkaxének se'e amya'a nak. Egméssek sa' agkok negko'o Wesse' egegkok se'e xapop nak, negko'o sa' han antaqmelchesek, magyenyawha sa' han xeye'.
15 Xama táma axta makhésáha átog étkok élántekkesa Rahab xa énxet'ák nak, hakte chaqhémok axta axagkok ma'a nápakha nak kélhaxtegkesso tegma apwányam. 16 Keñe axta ektáha éláneya s'e:
—Kólpéwho sa' ma'a meteymog élwenaqte nak, yaqwayam enxoho melwetekxeyk ma'a ektáha nak apkelchetamso. Kólyexánegwom sa' ma'a ekweykmoho ántánxo ekhem, ekwokmoho apkelwa'akto sa' makham tegma apwányam ma'a ektáha nak apkelchetamso. Keñe sa' kólxegekxak makham.
17 Aptáhak axta apkelátegmowágko:
—Naqsók agko' sa' negko'o antéhek xa éltamhókxa nak antéhek; 18 nélántaxneyk sa' agkok negko'o s'e yókxexma nak, xeye' agko' sa' han kamakhésha s'e táma ekyexwase nak, keso átog étkok éltamhókxa nak ólántépok. Kaltennés sa' ma'a yáp, tén han egken yaqwayam enxoho kaqnekxak se'e axagkok nak xeye', keñe han ma'a kelyáxeg, ekyókxoho apketchek nak xeye' yáp. 19 Aptekkek sa' agkok xama mók se'e xeye' axagkok nak, apsexnánémap apagko' sa' etnehek, emátog sa'; háwe sa' katnehek nensexnenagko negko'o. Wánxa agkok, kélteméssesekmók sa' agkok exma xama énxet apha nak xeye' axagkok, negko'o sa' hẽlpehemmok nélsexnenagko. 20 Keltennáseyha sa' agkok xama énxet xeye' s'e amya'a nak, negko'o egagkók sa' han manteméssesek naqsók ma'a éltamhókxa nak antéhek, mólyahakxék sa' ma'a éltamhókxa nak anteméssesek.
21 —Hoy, katnehek sa' ma'a kéltáhakxa nak —axta entáhak eyátegmowágko Rahab.
Tén axta éláphasa eltaqhohok xa énxet'ák nak. Keñe axta Rahab ekteta táma ekyexwase m'a átog étkok nak.
22 Neyseksa meteymog élwenaqte axta apkelmahágkok apkelyexánegwokmo ekweykmoho ántánxo ekhem xa apqánet énxet nak, keñe m'a sẽlpextétamo apkelweynchámeyncha'a m'a ekyókxoho yókxexma apkelchetama eykhe, axta eyke elwetákxa'. Keñe apkelwákxo makham sẽlpextétamo m'a tegma apwányam nak Jericó. 23 Apkelántekkek axta neyseksa meteymog élwenaqte xa apqánet énxet nak, apkelyeykhákxeyk axta m'a wátsam Jordán, keñe apkelwákxo m'a aphakxa axta Josué. Apkeltennáseyha axta ekyókxoho ektáhakxa aqsok apkelwete. 24 Entáhak axta amya'a apcháneyákpo Josué s'e: “Wesse' egegkok egmeyásak negko'o s'e ekyókxoho xapop nak. Awanhók agko' éltamheykha apkelwáxok ma'a apyókxoho énxet'ák apheykha nak Jericó, negko'o eñamakxa'.”