¿Quién era Job?
1 Había una vez, en cierto país llamado Uz, un hombre muy bueno y honrado. Siempre obedecía a Dios en todo y evitaba hacer lo malo. Se llamaba Job, 2-3 y era el hombre más rico en la región del este. Tenía siete hijos y tres hijas, y muchos esclavos a su servicio. Además, era dueño de siete mil ovejas, tres mil camellos, mil bueyes y quinientas burras.
4 Los hijos de Job hacían grandes fiestas, y siempre invitaban a sus tres hermanas para que comieran y bebieran con ellos. Eran tantas las fiestas que hacían, que se iban turnando entre ellos. 5 Después de cada fiesta, Job llamaba a sus hijos y celebraba una ceremonia para pedirle a Dios que les perdonara cualquier pecado que pudieran haber cometido. Se levantaba muy temprano y le presentaba a Dios una ofrenda por cada uno de sus hijos. Job hacía esto pensando que tal vez sus hijos podrían haber ofendido a Dios o pecado contra él. Para Job, esto era una costumbre de todos los días.
El ángel acusador
6 El día en que los ángeles tenían por costumbre presentarse ante Dios, llegó también el ángel acusador. 7 Y Dios le dijo:

—¡Hola! ¿De dónde vienes?

Y este le contestó:

—Vengo de recorrer toda la tierra.

Entonces Dios le preguntó:

8 —¿Qué piensas de Job, mi fiel servidor? No hay en toda la tierra nadie tan bueno como él. Siempre me obedece en todo y evita hacer lo malo.

9 El ángel acusador respondió:

—¡Por supuesto! ¡Pero si Job te obedece, es por puro interés! 10 Tú siempre lo proteges a él y a su familia; cuidas todo lo que tiene, y bendices lo que hace. ¡Sus vacas y ovejas llenan la región! 11 Pero yo te aseguro que si lo maltratas y le quitas todo lo que tiene, ¡te maldecirá en tu propia cara!

12 Entonces Dios le dijo al acusador:

—Muy bien, haz lo que quieras con todo lo que tiene, pero a él ni lo toques.

Dicho esto, el ángel se marchó.
Primeras pruebas de Job
13-14 Un día, mientras los hijos y las hijas de Job celebraban una fiesta en casa del hermano mayor, llegó un mensajero a decirle a Job: «¡Unos bandidos de la región de Sabá nos atacaron y se robaron los animales! Nosotros estábamos arando con los bueyes, mientras los burros se alimentaban por allí cerca. 15 De repente, esos bandidos comenzaron a matar gente, y solo yo pude escapar para darle la noticia».
16 Todavía estaba hablando ese hombre cuando otro mensajero llegó y le dijo a Job: «¡Un rayo acaba de matar a las ovejas y a los pastores! ¡Solo yo pude escapar para darle la noticia!»
17 No terminaba de hablar ese hombre cuando otro mensajero llegó y le dijo: «¡Tres grupos de bandidos de la región de Caldea nos atacaron, mataron a los esclavos, y se llevaron los camellos! ¡Solo yo pude escapar para darle la noticia!»
18 Todavía estaba hablando ese hombre cuando un cuarto mensajero llegó y le dijo a Job: «Todos sus hijos estaban celebrando una fiesta en casa de su hijo mayor. 19 De repente, vino un fuerte viento del desierto y derribó la casa. ¡Todos sus hijos murieron aplastados! ¡Solo yo pude escapar para darle la noticia!»
20 En cuanto Job oyó esto, se puso de pie y rompió su ropa en señal de dolor; luego se rasuró la cabeza y se inclinó hasta el suelo para adorar a Dios. 21 Y dijo:

«Nada he traído a este mundo,
y nada me voy a llevar.
¡Bendigo a Dios cuando da!
¡Bendigo a Dios cuando quita!»

22 Y a pesar de todo lo que le había sucedido, Job no ofendió a Dios ni le echó la culpa.
Dios apchahayo káhapwak ekmaso apha Job
1 Aphegkek axta xama énxet ma'a yókxexma Us apwesey axta Job. Péwók axta aptémakxa, méko axta aqsok ekmaso apkelane, apteme axta meyenyaweykha apkeláneykha m'a Dios, apkeláneykegkoho aptémakxa yaqwayam melanyehek xama aqsok ekmaso. 2 Siete axta apketchek apkelennay'a m'a Job, keñe ántánxo m'a apketchek kelwán'ák, 3 siete mil axta apyókxoho apnaqtósso nepkések, tres mil yányátnáxeg, mil axta weyke kéltéteykekxa mók, tén han quinientos yámelyeheykok kelwán'ák. Apxámok apagko' axta han apkelásenneykha naqsa. Apyeykhásseykmók axta ekxámokma aqsok apagkok ma'a apyókxoho énxet'ák apheykha axta m'a ekpayho nak ekteyapmakxa ekhem.
4 Elanagkohok axta chá'a ektámáxche ekyawe xama apxagkok apagko' ma'a Job nak apketchek, ekwákxexa enxoho chá'a ekhem yaqwayam elána', eláneyha axta han chá'a m'a ántánxo nak apkelyáxeg kelwán'ák. 5 Wokmek axta agkok chá'a néxa ekhem apkeláneyak ektámáxche ekyawe, keñe eláneyha chá'a apketchek ma'a Job, axto'ók agko' axta chá'a exatakhak egkések aqsok kéltósso ekwatnamáxche', yaqwayam emasséssesek apkeltémakxa melya'assáxma xama chá'a xa apketchek nak. Axta aptemék chá'a Job xa ektáha nak, eyáyo apnények elanagkok melya'assáxma apketchek, kalyemnaha apkelwáxok ma'a Dios.
6 Xama ekhem axta ekwokmo yaqwánxa yaqnekxak nápaqtók Wesse' egegkok ma'a apkeláneykha apheykha nak néten, keñe ekwokmo han nepyeseksa m'a aqsok ekmowána nak hensexnena'. 7 Apkelmaxneyáha axta Wesse' egegkok:
—¿Háxko eñamakxa'?
Chátegmowágkek axta m'a aqsok ekmowána nak hensexnena':
—Ekweynchámeykha aqsa ko'o s'e ekyókxoho yókxexma nak.
8 Tén axta Wesse' egegkok aptáha apcháneya s'e:
—¿Wet'aya m'a séláneykha apwesey nak Job? Méko xama énxet aphawo s'e náxop nak, meheyenseykmok apteme séláneykha, péwók agko' nahan aptémakxa, méko ekmaso enxoho aptémakxa, apkeláneykegkók aptémakxa yaqwayam melanyek xama aqsok ekmaso.
9 Chátegmowágkek axta aqsok ekmowána nak hensexnena':
—Naqsók xép meyenseykmo apkeláneykha m'a, hakte appasmomchek chá'a. 10 Megyahayók xép kólteméssessamhok exma ekmaso m'a, tén han apketchek ekweykekxoho m'a aqsok apagkok nak; epasmok nahan chá'a ekyókxoho aqsok apkelanakxa enxoho, xámok agko' nahan apnaqtósso, méko ekhawo s'e ekyókxoho apkelókxa nak. 11 Elyementemekxa hana ekyókxoho aqsok apagkok, keñe sa' étak eyemnaha nápaqtók xép ma'a.
12 Apchátegmowágkek axta Wesse' egegkok ma'a aqsok ekmowána nak hensexnena':
—Táse'. Katnésses sa' ekmakókxa enxoho katnéssesek ma'a ekyókxoho aqsok apagkok nak Job, eyke maltamhók katnéssessamhok exma ekmaso m'a Job.
Tén axta ektepa aphakxa Wesse' egegkok ma'a aqsok ekmowána nak hensexnena'.
13-14 Xama ekhem axta apwákxo xama énxet ma'a Job apxagkok, neyseksa apkeláneyak ektámáxche ekyawe m'a Job apketchek, yetlo m'a kelwán'ák apketchek, apxagkok axta m'a apketche átnaha apketkok. Apkeltennássek axta s'e amya'a nak:
—Nempeynchekmek axta negko'o xapop nélchekha nélchakkasa weyke, tókagkek axta aqsa han pa'at yámelyeheykok keto' nak; 15 pelakkassek aqsa apkelwa'a sabeos apkelmenyexma, apkelmenyexágkek axta kélnaqtósso, sawo han chá'a apkelyetxeyk apkelnapa m'a énxet'ák. Ko'o aqsa exakkók seyewagko sekxeganakmo, yaqwayam enxoho ay'óták xép altennásseta'.
16 Axta epenchásawok appeywa xa énxet nak, apwákxo makham pók, keñe han aptáha apcháneya s'e:
—Takha' apkelnápak nepkések tén han ma'a apkeltaqmelchesso nak. Ko'o aqsa exakkók seyewagko sekxeganakmo, yaqwayam enxoho ay'óták xép altennásseta'.
17 Axta han epenchásawok appeywa xa énxet nak apwákxo makham pók, tén axta aptáha apcháneya s'e:
—Apqántánxo appasmeykekxa caldeos egketamakmok negko'o, apkelmenyexágkek ma'a yányátnáxeg, sawo han chá'a apkelyetxeyk apkelnapa m'a énxet'ák. Ko'o aqsa exakkók seyewagko sekxeganakmo, yaqwayam enxoho ay'óták xép altennásseta'.
18 Axta han epenchásawok appeywa xa énxet nak, apwákxo makham pók, tén axta aptáha apcháneya s'e:
—Apkelánegkek axta ektámáxche ekyawe m'a apketchek apkelennay'a tén han kelwán'ák ma'a apketche átnaha apketkok nak apxagkok, 19 pelakkassek aqsa ekwa'a éxchahayam ekyennaqte eñama meykexa énxet, sawhawók nahan élyawheyásencha'a m'a tegma nak, keñe ektegkesa apchápékxo tegma m'a apketchek nak. Apsawhékpók nahan apkeletsapa. Ko'o aqsa exakkók seyewagko sekxeganakmo, yaqwayam enxoho ay'óták xép altennásseta'.
20 Tén axta apchampákxo néten Job, apkelyepteyk axta aptaxno aplegágkoho ekyentaxno apwáxok, apmópesawók axta apqátek aptegya'a apyese, keñe apháxahánto apkelpeykásawo m'a Dios. 21 Aptáhak axta s'e:
—Méko axta xama aqsok sekseykha sekwaya s'e nélwanmeygkaxa', méko sa' han xama aqsok asakxak ataqhoho'. Wesse' egegkok axta sélmésso ekyókxoho, keñe sélyementamákxo makham; ¡eyeymáxkoho sa' kólteméssesek apwesey Wesse' egegkok!
22 Neyseksa ekteme axta eykhe Job xa ekyókxoho aqsok nak, axta eyke elaneyk mey'assáxma énmexma nak Dios.