Parábola del alfarero
1 Dios me dijo: 2 «Jeremías, ve al taller del alfarero. Allí voy a darte un mensaje».
3 Yo fui y me encontré al alfarero haciendo en el torno vasijas de barro. 4 Cada vez que una vasija se le dañaba, volvía a hacer otra, hasta que la nueva vasija quedaba como él quería. 5 Allí Dios me dio este mensaje 6 para los israelitas:

«Ustedes están en mis manos. Yo puedo hacer con ustedes lo mismo que este alfarero hace con el barro. 7 En el momento que yo quiera, puedo amenazar a una nación o a un reino, y anunciarle su completa destrucción. 8 Pero si esa nación deja de hacer lo malo, entonces yo decidiré no castigarlos como pensaba hacerlo. 9 En algún otro momento, puedo decidir que alguna nación o reino prospere y llegue a tener mucho poder. 10 Pero si esa nación hace lo malo y no me obedece, entonces decidiré no darle todo lo bueno que había pensado darle».
Dios abandonará a su pueblo
11 Luego Dios me dijo:

«Jeremías, adviérteles a la gente de Judá, y a los que viven en Jerusalén, que yo, el Dios de Israel, estoy por enviarles un desastre. Diles que dejen ya de hacer lo malo, y que mejoren por completo su manera de vivir. 12 Ellos te dirán que no insistas, que van a seguir viviendo como les dé la gana, y que cada uno seguirá haciendo todo lo malo que les dicte su malvado corazón.
13 »Por lo tanto, yo les digo:

“Este pueblo dice ser mío,
pero pregunten entre las naciones
y verán que ningún otro pueblo
ha hecho cosas tan terribles.
14 Las altas montañas del Líbano
nunca se han quedado sin nieve;
ni tampoco han dejado de correr
las frías aguas de las montañas.
15 Pero este pueblo cambia a cada rato,
pues se olvida de mí
y adora ídolos inútiles.
No sigue las enseñanzas
que desde un principio le di,
ni se da cuenta del peligro
de seguir las malas costumbres
de las otras naciones.
16-17 Por eso enviaré un ejército poderoso
y los haré huir ante sus enemigos.
¡Su país será destruido;
será la burla de todas las naciones!
Los que pasen y lo vean,
no podrán disimular su asombro.
¡Ese día sabrán que los he abandonado!”»
Planes contra Jeremías
18 La gente comenzó a hacer planes en contra de Jeremías. Decían:

«Acusémoslo de algún crimen, y así lo callaremos para siempre. De todos modos, nunca nos faltará un sacerdote que nos enseñe la ley, ni un sabio que nos dé consejos, ni un profeta que nos hable de parte de Dios».
Oración de Jeremías
19 Jeremías oró así:

«Dios mío,
escucha los gritos de mis enemigos.
20-22 ¡Han cavado un pozo
para hacerme caer en él!
¡No es justo que así me paguen
todo el bien que les he hecho!
¡Recuerda que vine a pedirte
que no los castigues!
¡Quítales la vida a sus hijos!
¡Haz que se mueran de hambre,
o que los maten en la guerra!
¡Que los hombres mueran asesinados!
¡Que las mujeres se queden viudas
y sin hijos que las ayuden!
¡Que los jóvenes mueran en la guerra!
¡Que se oigan sus gritos de angustia
cuando envíes contra ellos
un ejército poderoso!

23 »Dios mío,
tú sabes que ellos piensan matarme.
¡No olvides sus pecados,
ni les perdones ningún crimen!
¡Desata tu furia contra ellos!
¡Hazlos caer derrotados!»
Énxet apkelane yátegwáxwa kélyetcháseykekxoho tén han yelpa'
1 Epaqhetchessek axta ko'o Wesse' egegkok, aptáhak axta seyáneya s'e: 2 “Emhók sa' apxagkok énxet apkelane nak yátegwáxwa, sa' altennássók xép sekpeywa m'a.” 3 Ekmahágkek axta ko'o m'a apxagkok nak apkelane yátegwáxwa, ko'o Jeremías, ekwetágwokmek axta apyeykesa yelpa' m'a apkeláneykxa nak chá'a yátegwáxwa. 4 Xama axta chá'a eyesagko aptekkesso apkelane, apkeláneykxók axta chá'a, apmáncha'a chá'a xa yelpa' nak, ekwokmoho aptekkesa m'a ekwánxa apmopmenyého etekkesek.
5 Keñe axta Wesse' egegkok aptáha seyáneya s'e: 6 “Israelitas, ¿mowancheya ko'óxa atnéssesek kéxegke xa ektáha nak, ekhawo apteméssesakxa nak yelpa' xa apkelane nak yátegwáxwa? Máxa yelpa' ekteméssessók sélmeykencha'a emék kéxegke, ekhawo aptémakxa nak apkelmeykha apmék yelpa' xa énxet apkelane nak yátegwáxwa. Ko'o sekxeyenma xa, sektáha nak Wesse'. 7 Ekmanyehe agko' ko'o ewanchek axének alántekkesek énxet'ák, tén han alnápok, tén han amasséssók xama apchókxa, essenhan aptémakxa nak chá'a wesse' apwányam xama énxet. 8 Apkelwátesagkek agkok chá'a apkeláneyak aqsok ekmaso xa énxet'ák nak, keñe magwáphássesek chá'a m'a séllegassáseykegkoho séleyxchessama nak ko'o. 9 Ewanchek han chá'a ko'o axének anaqxétekhasegkokxa', tén han axátekhásekxak chá'a xama apchókxa, tén han aptémakxa nak chá'a wesse' apwányam xama énxet. 10 Apkelánegkek agkok chá'a aqsok ekmaso xa énxet'ák nak, melyahákxoho enxoho chá'a sélpaqhetchesso, magwaphássesek chá'a m'a aqsok éltaqmela ekxeyenma nak chá'a ewáxok wáphássesek.
11 “Eltennés sa' énxet'ák Judá, tén han ma'a apheykha nak Jerusalén, sektáha ko'o sélxéna, sektáha nak Wesse': ‘Éláneykxeyk ko'o sektáhakxa yaqwánxa atnéssesek kéxegke; xénchek ewáxok allegássesagkoho'. Kólwátésák kélláneyak aqsok ekmaso, kóltaqmelchásekxa kéltémakxa, tén han aqsok kéllánéyak nak chá'a.’ 12 Sa' etnehek elátegmowágkok xép se'e: ¡Kaqhok eyke exchep henlenxanmok! Egmenyeyk negko'o anlanagkok ma'a ekleklamókxa nak chá'a egwáxok, tén han ólyennaqtések egwáxok ólyetlakxak ma'a ekxeyenmakxa nak chá'a egwáxok.”

13 Cháxa keñamak aptáha nak
Wesse' egegkok se'e:
“Kólmaxneyha hana m'a
pók aptémakxa nak énxet'ák,
aplegayak kexa
xama xa ektéma nak aqsok.
¡Asagkók agko' apkeláneyak
aqsok ma'a énxet'ák Israel!
14 ¿Emassegwomhoya chá'a
yeyam appok ma'a
naw'ék nak egkexe
meteymog Líbano?
¿Keymawhoya chá'a yegmen
ektaqmalma ekteyapma nak ma'a
néten nak egkexe?
15 Kelwagqámeykegkek eyke ko'o
m'a énxet'ák ahagkok,
apkelméssegkek chá'a
aqsok ánek ekmátsa nak
ekpaqneyam éten agkok ma'a
aqsok kéláyókxa élmowancha'a amya'a nak.
Apkelyetnakhágweykmek ma'a
ámay apagkok nak,
cham'a nanók ámay nak,
apkelyetleykekxeyk ma'a
ámay melya'áseykegkaxa nak.
16 Cháxa apkeltémakxa
aptemessáseykekxo
yókxexma meykexa énxet
ma'a apchókxa nak,
tén han élyamasso
apkelwáxok ma'a énxet'ák.
Elyeykesha sa' chá'a apqatkok
elyegweyk elwetak ma'a ektáhakxa enxoho
chá'a apkelyeykhágwayam ma'a.
17 Máxa sa' ko'o
atnehek éxchahayam
eñama nak ekteyapmakxa ekhem
waxpánchesek ma'a énxet'ák Israel;
wának sa' emenxenek ma'a
apkelenmexma nak.
Wahekxak sa' éyapok,
malanók sa',
cham'a ekwa'a sa' ekhem
séllegassáseykegkoho.”
Kélláneykekxa amya'a yaqwánxa kólteméssesek Dios appeywa aplegasso
18 Aptáhak axta apkelpaqmeta énxet'ák se'e: “Anlánekxak sa' nentáhakxa yaqwayam agmasséssók Jeremías. Megkatnehek eyke chá'a meyke apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok yaqwayam hẽlxekmóssek, apxámok nahan ma'a apkelya'áseyak nak aqsok, yaqwayam hempékessesagkok, tén han Dios appeywa apkellegasso yaqwayam chá'a hẽltennaksek Dios appeywa. Ansexnenak sa', yaqwayam sa' emátog. Mageyxók sa' chá'a m'a aptáhakxa enxoho chá'a sẽláneya.”
Jeremías apkelmaxnagko
19 ¡Wesse', heyeyxho hana!
¡Yeyxho aptáhakxa nak
apkelpeywa m'a sélenmexma!
20 ¿Kólyaqmagkásekxohoya
chá'a aqsok ekmaso m'a
aqsok ektaqmela nak?
¡Apmetmeyk máxek
yaqwayam heyátawanyek!

Kaxénwakxoho apwáxok
sekpaqhetchessa'akto axta exchep,
séltamho epasmok
xa énxet'ák nak,
séltamho axta exchep elwataksek
apkeltaqnawéyak ma'a.
21 ¡Yána kaxwók eletsapok
apketchek meyk élnapma,
essenhan sókwenaqte kélyetxaqxo;
tampe sa' katnahagkok
ma'a apnaqteyegka'a nak,
tén han meyke étchek!
¡Yána kalnápok negmasse m'a
apkelennay'a nak énxet'ák apagkok,
keñe sa' wokma'ák eletsapok
kempakhakma!
22 Elpelakkasses
yahak ma'a énxet'ák
apkelmenyexmo nak;
¡kañexkohok sa' élpayheykha
apatña'ák apkelaye!
Hakte emétegkessegkek máxek
apmáheyo hemok,
epekkenchessegkek kelhanma
sekpéwomókxa nak chá'a.
23 Wesse',
apya'ásegkók eyke
exchep ekyókxoho
aqsok élxeyenma nak
apkelwáxok elanagkok,
apmáheyo ko'o heyaqhek.
¡Eyaqmagkásekxa m'a
aqsok ekmaso apkeláneyak nak,
nágkalwánaqma m'a
melya'assáxma nak!
¡Elyaqnegkesák ma'a
apmonye' nak xép,
ellegássesagkoho yetlo aplo!