Nacimiento de Sansón
1 Los israelitas volvieron a pecar contra Dios, así que él dejó que los filisteos los dominaran durante cuarenta años.
2 En ese tiempo vivía en Sorá un hombre de la tribu de Dan, llamado Manoa. Su esposa no podía tener hijos, 3 pero un día un ángel se le apareció y le dijo:

«Aunque no has podido tener hijos, porque eres estéril, ahora vas a quedar embarazada y tendrás un varón. 4-5 Desde su nacimiento dedicarás tu hijo a Dios como nazireo. Por eso no debes beber vino ni otras bebidas fuertes, ni comer comidas impuras, y al niño nunca se le debe cortar el cabello. Ahora los filisteos dominan a los israelitas, pero con este niño comenzará su liberación».

6 La mujer fue a contárselo a su esposo:

—Un hombre de Dios vino a donde yo estaba, y me impresionó tanto que no me atreví a preguntarle cómo se llamaba, ni él me dijo de dónde venía. Su cara era como la de un ángel. 7 Lo que me dijo fue esto: “Vas a quedar embarazada, y tendrás un varón. Desde que nazca hasta que muera, será dedicado a Dios como nazireo. Por eso, no bebas vino ni otras bebidas fuertes, ni comas comida impura”.

8 Entonces Manoa le rogó a Dios: «¡Dios mío, que venga otra vez ese hombre que mandaste! ¡Que nos enseñe lo que debemos hacer con el hijo que nacerá!»
9 Dios hizo lo que Manoa le pidió, y mandó otra vez al ángel, el cual se le apareció a la mujer cuando ella estaba en el campo. Como Manoa no estaba allí, 10 ella se fue corriendo a llamarlo:

—¡Manoa! ¡Manoa! ¡Aquí está el hombre que vi el otro día!

11 Manoa se levantó y acompañó a su esposa hasta donde estaba el hombre, y le preguntó:

—¿Eres tú quien habló con mi esposa el otro día?

El hombre le respondió que sí, 12 y entonces Manoa le dijo:

—Cuando se cumpla lo que dijiste, ¿cómo debemos criar al niño? ¿Qué debemos hacer?

13 El ángel de Dios le dijo a Manoa:

—Tu esposa debe cumplir con todo lo que le he dicho. 14 Es decir, no debe comer nada que esté hecho de uvas, ni tomar vino ni otras bebidas alcohólicas, ni comer comida impura. Tiene que hacer todo esto, tal como se lo he mandado.

15-16 Sin saber que ese hombre era un ángel de Dios, Manoa le dijo:

—Quédate a comer con nosotros. Vamos a prepararte un cabrito.

Pero el ángel le contestó:

—Aunque me quedara, no podría comer la comida que preparen. Si quieren, pueden ofrecérsela a Dios como sacrificio.

17 Entonces Manoa le preguntó al ángel:

—¿Cómo te llamas? Dinos tu nombre, para poder darte las gracias cuando se cumpla lo que nos has dicho.

18 El ángel le contestó:

—Mi nombre es un secreto; ¿para qué me lo preguntas?

19 Así que Manoa tomó el cabrito y la ofrenda de cereales, los colocó sobre una roca, y los ofreció en sacrificio a Dios. En ese momento sucedió algo maravilloso: 20-21 Mientras Manoa y su esposa miraban cómo salían las llamas de la roca, vieron que el ángel subía al cielo entre las llamas. Comprendieron entonces que ese hombre era un ángel de Dios, y con respeto se inclinaron hasta tocar el suelo con la frente. El ángel no se volvió a aparecer ni a Manoa ni a su esposa.
22 Entonces Manoa le dijo a su esposa:

—Vamos a morir, porque hemos visto a Dios.

23 Pero ella le respondió:

—Si Dios nos hubiera querido matar, no habría aceptado el sacrificio ni los cereales que le ofrecimos. Tampoco nos habría dejado ver este milagro ni nos habría anunciado todo esto, como lo ha hecho ahora.

24 Y la mujer tuvo un hijo y lo llamó Sansón. El niño creció, y Dios lo bendijo. 25 Un día, cuando estaba en el campamento de Dan, entre Sorá y Estaol, el espíritu de Dios comenzó a actuar en él.
Sansón aptéyam
1 Apkelánegkokxeyk axta makham aqsok ekmaso nápaqtók Wesse' egegkok ma'a israelitas, keñe axta Wesse' egegkok apkeltémo elmok ma'a filisteos ekweykmoho cuarenta apyeyam.
2 Aphegkek axta xama énxet apwesey axta Manoa m'a Sorá, Dan axta énxet'ák apagkok. Axta kateyk xama enxoho étche m'a aptáwa', hakte megkate étche axta. 3 Apxekmowásekpók axta eyke Wesse' egegkok apchásenneykha m'a, aptáhak axta apcháneya s'e: “Megkateyk xeye étche xama enxoho, lósók sa' eyke katnehek kaxwo'. Kótak sa' xama étche apkenna'. 4 Nágkayen aqsa m'a vino, tén han ma'a mók anmen ekyennaqte nak, nágkatow han xama enxoho m'a aqsok ekmanyása, 5 kótak sa' xama étche apkenna', megkalyaqténchesek sa' han apwa' xama enxoho, hakte epagkanchesakpok sa' Dios xa sakcha'a nak, yaqwayam etnehek nazareo amonye' aptéyam, yaqwayam sa' etnehek apkelwagkasso teyp israelitas, neyseksa apkelma m'a filisteos.”
6 Keltennássekxeyk axta atáwa' m'a kelán'a. Axta entáhak eyáneya s'e: “Xama Dios énxet apagkok xeyk ey'awak sekhakxa, etlakkásawók ahagko' han, hakte máxa eykhe m'a Wesse' egegkok apchásenneykha. Malmaxneyáha han yaqsak kexa énxet, meheltennásak han ko'o m'a. 7 Wánxa aqsa aptáha seyáneya ko'o apxéna ótak xama hatte apkenna'. Keñe han apxéna keso kaxwo' nak meltamho eynek vino, tén han ma'a mók anmen ekyennaqte nak, keñe han meltamho atwok ma'a aqsok élmanyása, hakte apxénchek xeyk sakcha'a etnehek appagkanchásamap ma'a Dios yaqwayam etnehek nazareo, amonye' aptéyam, tén han ekwokmoho apketsapa.”
8 Tén axta Manoa aptáha apcháneya Wesse' egegkok apkelmaxneya s'e: “Wesse' ahagkok, éltamhók eykhe ko'o yáphásekxak makham neghágkaxa xa énxet nak, yaqwayam enxoho hẽltennaksek eyeyméxchexa negko'o anteméssesek ma'a sakcha'a peya nak etyamok.”
9 Apleg'ak axta Dios aptáhakxa apkelmaxnagko m'a Manoa, apxekmowásekpekxók axta makham apchásenneykha m'a kelán'a, neyseksa ekha yókxexma. Méko axta eyke Manoa m'a, 10 keñe étchágkokxo éltennássekxo:
—¡Exekmowásekpekxók ko'o makham énxet sekwet'a axta m'a mók ekhem axta!
11 Apchampákxeyk axta néten Manoa apyetlákxo aptáwa' m'a apkenmágkaxa axta m'a énxet. Aptáhak axta apcháneya s'e:
—¿Xépya appaqhetchesa axta etáwa' m'a mók ekhem axta?
Keñe axta aptáha apchátegmowágko m'a énxet nak:
—Éhay, ko'o.
12 Tén axta aptáha Manoa s'e:
—Temék sa' agkok ma'a aptáhakxa nak xép segáneya, ¿háxko sa' anteméssesek negko'o negwánegkesso m'a sakcha'a? ¿Háxko sa' anteméssesek ma'a?
13 Apchátegmowágkek axta Wesse' egegkok apchásenneykha:
—Kalának sa' aptáwa' ekyókxoho m'a sektáhakxa exchek seyáneya: 14 megkeynhek sa' vino, tén han ma'a mók aqsok élánamáxche nak anmen yámet ekyexna, keñe han ma'a mók anmen ekyennaqte nak, megkatwehek sa' han ma'a aqsok ekmanyása nak. Kalának sa' aqsa m'a séltamhókxa exchek katnehek.
15-16 Aptáhak axta apcháneya Manoa m'a énxet nak, neyseksa mey'áseyak apteme Wesse' egegkok apchásenneykha:
—Exa sa' sekxók neghágkaxa negko'o, antawagkok sa' yát'ay apketkok peya nak ko'o wahánek.
Aptáhak axta Wesse' egegkok apchásenneykha apchátegmowágko s'e:
—Mowanchek ko'o apasmok xép apto, megkeyxek sekheykekxa'. Apwanchek eyke exchep ewatnések Wesse' egegkok ma'a yát'ay apketkok nak.
17 Tén axta Manoa aptáha apcháneya Wesse' egegkok apchásenneykha s'e:
—Hẽltennés hana negko'o exchep apwesey, yaqwayam sa' agmések ekxeyenma egwáxok ektáha enxoho m'a aptáhakxa nak segáneya.
18 Apchátegmowágkek axta Wesse' egegkok apchásenneykha:
—¿Yaqsa ektáha apkeltamho nak ey'asagkohok sekwesey? Ekwányam agko' ko'o m'a sekwesey, megkólya'asagkehe'.
19 Apmeyk axta Manoa xama yát'ay apketkok apchaqha, keñe han ma'a aqsok ekyexna kélcheneykekxa apmésso naqsa, apnegkenchek axta néten meteymog, apwatnéssek axta m'a Wesse' egegkok. Tén axta Wesse' egegkok apkelana aqsok sempelakkasso agweta', nápaqtók ma'a Manoa tén han aptáwa': 20 xama axta ekmeyákxo néten táxa eyáléwe m'a ekwatnamáxchexa nak aqsok, apwet'ak axta Manoa tén han aptáwa' apmeyákxo néten ma'a Wesse' egegkok apchásenneykha neyseksa táxa eyáléwe. Yetlókok axta han élháxahéyak ekwokmoho éltekxekwa'akto naqta'a xapop. 21 Apya'ásegwokmek axta Manoa apteme Wesse' egegkok apchásenneykha xa énxet nak, massémók axta han apxekmowásamákpoho chá'a, tén han ma'a aptáwa'; 22 tén axta aptáha apcháneya aptáwa' s'e:
—Agmaskok sa', hakte negwet'ak ma'a Dios.
23 Axta táhak eyátegmowágkokxo aptáwa' s'e:
—Apkeltamhók agkok hẽlnápok negko'o m'a Wesse' egegkok, memhehek xeyk takha' m'a aqsok negwatnésso, tén han ma'a aqsok negmésso naqsa nak, mehenxekmósek xeyk han xa aqsok nak. Mehẽltennaksek xeyk han ekyókxoho xa aptáhakxa nak segáneya.
24 Wet'ak axta han xama étche apkenna' m'a kelán'a nak, Sansón axta han temessásak apwesey. Apwánegyek axta m'a sakcha'a nak, appasmomchek axta han Wesse' egegkok. 25 Xama ekhem axta neyseksa apha Sansón ma'a apkelpakxeneykegkaxa nak Dan énxet'ák apagkok, teyp nak Sorá halep nak Estaol, cheynawók axta ektaxna apwáxok Wesse' egegkok apmopwána.