Saludo
1 Yo, Santiago, estoy al servicio de Dios y del Señor Jesucristo, y les envío un saludo a los cristianos que viven en todo el mundo.
Confianza en Dios
2 Hermanos en Cristo, ustedes deben sentirse muy felices cuando pasen por toda clase de dificultades. 3 Así, cuando su confianza en Dios sea puesta a prueba, ustedes aprenderán a soportar con más fuerza las dificultades. 4 Por lo tanto, deben resistir la prueba hasta el final, para que sean mejores y puedan obedecer lo que se les ordene.
5 Si alguno de ustedes no tiene sabiduría, pídasela a Dios. Él se la da a todos en abundancia, sin echarles nada en cara. 6 Eso sí, debe pedirla con la seguridad de que Dios se la dará. Porque los que dudan son como las olas del mar, que el viento lleva de un lado a otro. 7-8 La gente que no es confiable ni capaz de tomar buenas decisiones no recibirá nada del Señor.
Los pobres y los ricos
9 Si alguno de ustedes es pobre, debe sentirse orgulloso de lo mucho que vale ante Dios. 10 Si alguno es rico, debe sentirse feliz cuando Dios lo humille, pues las riquezas duran muy poco; son como las flores del campo. 11 Cuando hace mucho calor, las plantas se secan; entonces sus flores se marchitan y pierden su belleza. Lo mismo pasa con el rico: ni él ni sus riquezas durarán.
Las tentaciones
12 Al que soporta las dificultades, Dios lo bendice y, cuando las supera, le da el premio y el honor más grande que puede recibir: la vida eterna, que ha prometido a quienes lo aman.
13 Cuando ustedes sean tentados a hacer lo malo, no le echen la culpa a Dios, porque él no puede ser tentado, ni tienta a nadie a hacer lo malo. 14 Al contrario, cuando somos tentados, son nuestros propios deseos los que nos arrastran y dominan. 15 Los malos deseos nos llevan a pecar; y cuando vivimos solo para hacer lo malo, lo único que nos espera es la muerte eterna.
16 Mis queridos hermanos, no sean tontos ni se engañen a ustedes mismos. 17 Dios nunca cambia. Fue Dios quien creó todas las estrellas del cielo, y es quien nos da todo lo bueno y todo lo perfecto. 18 Además, quiso que fuéramos sus hijos. Por eso, por medio de la buena noticia de salvación nos dio una vida nueva.
Obediencia al mensaje de Dios
19 Mis queridos hermanos, pongan atención a esto que les voy a decir: todos deben estar siempre dispuestos a escuchar a los demás, pero no dispuestos a enojarse y hablar mucho. 20 Porque la gente violenta no puede hacer lo que Dios quiere. 21 Por eso, dejen de hacer lo malo, pues ya hay mucha maldad en el mundo. Hacer lo malo es como andar vestido con ropa sucia. Más bien, reciban con humildad el mensaje que Dios les ha dado. Ese mensaje tiene poder para salvarlos.
22-24 ¡Obedezcan el mensaje de Dios! Si lo escuchan, pero no lo obedecen, se engañan a ustedes mismos y les pasará lo mismo que a quien se mira en un espejo: tan pronto como se va, se olvida de cómo era. 25 Por el contrario, si ustedes ponen toda su atención en la palabra de Dios, y la obedecen siempre, serán felices en todo lo que hagan. Porque la palabra de Dios es perfecta y los libera del pecado.
26 Si alguien se cree muy santo y no cuida sus palabras, se engaña a sí mismo y de nada le sirve tanta religiosidad. 27 Creer en Dios el Padre es agradarlo y hacer el bien, ayudar a las viudas y a los huérfanos cuando sufren, y no dejarse vencer por la maldad del mundo.
Santiago ekxeyenma apwáxok
1 Ko'o Santiago sekteme nak Dios apkeláneykha, tén han Jesucristo Wesse' egegkok, eyáphássessek ko'o ekxeyenma ewáxok doce pók aptémakxa énxet'ák Israel, apkexpaqneykha nak keso náxop.
Negya'ásegwayam eñama Dios
2 Élyáxeg, kéméxcheyk kéxegke kalpayhekxak agko' kélwáxok kélwet'a enxoho ekyepkóna m'a ekyókxoho ektémakxa nak segyepkónma. 3 Kélya'ásegkok kéxegke m'a ekyepkónamaxko enxoho ekwánxa nak kélteme megkólya'ásseyam, kaltámeyagkok kélenmáxamáxkoho yetlo kélwasqápeykekxoho m'a kéllegeykegkoho nak. 4 Kóllenxánem katnéssesek kélpéwomo m'a ektémakxa nak kélwasqápeykekxoho, yaqwayam enxoho kóltéhek kéxegke ekyennaqwayam agko' kélteme megkólya'ásseyam, meyke eyeymomáxche xama aqsok enxoho.
5 Yetneyk agkok kélxama kéxegke meyke nak apya'áseyak, kólmaxnésses Dios, Dios sa' egkések, hakte hegméshok chá'a Dios negyókxoho xa meyke apmeyágweykekxa', mehenxénchásekxók nahan chá'a nentémakxa. 6 Kéméxcheyk eyke chá'a kólmaxnak yetlo megkólya'ásseyam, meyke kélanagko megkatnehe'; hakte enxama ektáhakxa enxoho apkenagko megkatnehe', máxa etnehek ma'a ektémól'a wátsam ekwányam élyaqyahayam ekya'áseykekxal'a chá'a mók nekha m'a éxchahayam. 7 Énxet apteme nak xa, nágkaxén aqsa apwáxok peya exkak ma'a aqsok eñama nak Wesse' egegkok, 8 hakte sakhem kaxének apwáxok xama aqsok, keñe mók ekhem kaxénekxak makham apwáxok mók aqsok, kayaqmagkasagkok chá'a mók aptémakxa.
9 Egyáxeg apteme enxoho meyke aqsok apagkok, kéméxcheyk kapayhekxak aqsa apwáxok aptemessásekxo enxoho néten ma'a Dios; 10 tén han aptemessásekxo enxoho kóneg ma'a ekxákma nak aqsok apagkok. Hakte énxet ekxákma nak aqsok apagkok apteme apyetchesamakpoho m'a pánaqte exnók megkatépéyák la'a. 11 Tekkek agkok ekhem, tén han ekmexnawo agko' enxoho, keymek ma'a pánaqte exnók, katyamok nahan ma'a exnók, kamaskok nahan ektaqmalma. Cháxa ektémakxa nak han énxet ekxákma nak aqsok apagkok xa, emassegwók sa' neyseksa apkelyánmagkásamap.
Segyepkónma tén han aqsok ekyentaxno segáhapwayól'a
12 Apkeleñémo énxet apkelenmáxamákpoho nak ekyepkónma yetlo apwasqápeykekxoho, hakte apyeyk'ak sa' agkok ma'a ektémakxa nak ekyepkónma, exkak sa' ekyennaqte apnények apxawe naqsa, cham'a apkelháxaqxo apxeyenma axta egkések Dios ma'a ektáha nak apchásekhayo. 13 Xénchek agkok apwáxok enxama elának aqsok ekmaso, nágkaxén aqsa apwáxok apteméssesso yaqwayam epkónek ma'a Dios, hakte yawanchek keypkónek Dios ma'a nentémakxa ekmaso nak, mépkónek nahan xama énxet yának elának aqsok ekmaso. 14 Egyepkónchek chá'a negko'o enxama eñama negmámenyého egagko' nak anlának aqsok ekmaso, cham'a negyetlákxo enxoho chá'a ektáhakxa egwáxok, keñe henlekwomho'. 15 Katekkeshok chá'a mólya'assáxma xa negmámenyého nak anlának aqsok ekmaso, keñe ekyennaya enxoho xa mólya'assáxma nak, katekkesek chá'a nétsapma.
16 Élyáxeg sélásekhayo, nágkólteme aqsa megkólaqhémo kélagko' kéltémakxa: 17 ekyókxoho aqsok éltaqmela tén han élpéwomo nélxawáya nak negko'o keleñamak ma'a néten, keleñamak ma'a Dios, apkelane axta m'a aqsok élsassóxma nak ma'a néten. Meyaqmagkassemek aptémakxa m'a Dios, méko apyaqmagkáseyak mók aptémakxa m'a, megkaxnawok ma'a ektémakxal'a ekyaqmagkáseyak mók ekyetnamakxa pessesse. 18 Egméssek axta negko'o ekyennaqte egnények eñama m'a amya'a ekmámnaqsoho nak, hakte cháxa apkeltamhókxa axta katnehek xa, yaqwayam enxoho negko'o antéhek egmonye' neyseksa m'a aqsok apkelane axta Dios.
Kéméxcheyk anlának ma'a Dios appeywa
19 Élyáxeg sélásekhayo, kaxén kélwáxok se'e: kéméxcheyk kéxegke kólpencheshok kélláneykekxa kéltáhakxa kélyókxoho yaqwayam kóleyxho'; kéméxcheyk eyke kóltéhek megkólpekhésso kólpaqmétek, tén han kóllók. 20 Hakte énxet aplo nak, melanyek aqsok ekpéwomo nápaqtók Dios. 21 Kólyenyaw kéxegke m'a ekyókxoho nentémakxa ekmanyása, tén han ma'a ekmaso negwet'a nak ekyágwokmoho kaxwo', kólma yetlo megkeymáxkoho kélwáxok ma'a amya'a kélpekkenchessama axta kélwáxok kéxegke, hakte yetneyk ekmowána yaqwayam kalwagkasek teyp kéxegke xa amya'a nak.
22 Nágkólteme chá'a kélháxenmo naqsa m'a Dios appeywa kéllegasso nak, kóllána chá'a, hakte sa' agkok kóllanak xa, kélyexanchesamaxchekxoho kélagko' sa' kóltéhek kéxegke kéltáha enxoho xa. 23 Hakte negko'o ektáhakxa enxoho negháxenmo aqsa Dios appeywa sẽllegasso, keñe manlanyek ma'a ektémakxa nak, anxohok ma'a énxet apkelányól'a nápát nélányantáxama: 24 étak ektémakxa m'a nápát, keñe appeynchákpo enxoho, kalwánaqmak ektémakxa m'a nápát. 25 Negko'o ektáhakxa enxoho mehẽlwagqayam amya'a nenlege, nentaqmelchessamo nak wánxa nenlányo m'a segánamakxa ekpéwomo segméssamól'a negmallanma negmomaxche', magyenseyam nak nenlane éltémókxa nak antéhek xa segánamakxa nak, kapayhekxak sa' egwáxok eñama nenlane xa.
26 Xénchek agkok apwáxok enxama apteme apcháyo Dios, mopwanchek eyke emágwakxak ma'a aptáhakxa enxoho appeywa, apkelyexanchásamákpekxoho apagko' etnehek, aptáha enxoho xa, eyaqhémo nahan katnehek ma'a apxeyenma nak apteme apcháyo Dios. 27 Ekmámnaqsoho negáyo Dios, tén han meyke élpaxqamáxche nentémakxa nápaqtók Dios Egyáp ekteme s'e ektéma nak: nempasmo m'a élyéheykha nak, tén han ektémakxa nak éllegeykegkoho m'a tampe' nak, móghók nahan hegyepetchegwomhok ma'a nentémakxa ekmaso ekyetnama nak keso náxop.